Δελφικό Συνέδριο Στοχαστών Φιλοσόφων –
Κόσμος, Ψυχή, Άνθρωπος και η Παγκόσμια Αρμονία
Στο Συνέδριο των Φιλοσόφων εισερχόμενοι, με ειδική άδεια χάριτος, πληροφορούμαστε ότι αυτός που τώρα ομιλεί είναι ο φιλόσοφος αρχιερέας του Δελφικού Μαντείου Πλούταρχος:
Πλούταρχος :«Η μεν γαρ φύσις άνευ μαθήσεως, τυφλόν · η δε μάθησις, δίχα φύσεως, ελλιπές· η δε άσκησις, χωρίς αμφοίν, ατελές»…
«Θεωρώ λοιπόν πως το σημείο (ΕΙ) δεν σημαίνει ούτε αριθμό ούτε ιεραρχία ούτε σύνδεσμο ούτε κάποιο άλλο από τα ελλιπούς σημασίας μόρια, αλλά είναι αυτοτελής προσαγόρευση και προσφώνηση του θεού, που κάνει όποιον την προσφέρει να εννοήσει την ίδια στιγμή τη θεμελιώδη ιδιότητα του θεού. Ο θεός στον καθένα που έρχεται εδώ απευθύνει ως χαιρετισμό το «γνώθι σεαυτόν» (γνώρισε τον εαυτόν σου), που βέβαια δεν είναι κατώτερο από το «χαίρε». Εμείς, πάλι, αντιχαιρετώντας τον θεό, λέμε «ΕΙ» (είσαι), αποδίδοντας την αληθινή αψευδή και τη μόνη που ταιριάζει σε αυτόν και μόνο προσαγόρευση, αυτήν του ότι «Είναι».
Εμείς στην πραγματικότητα δεν μετέχουμε καθόλου στο είναι ∙ κάθε θνητή φύση, που ζει ανάμεσα στη γέννηση και τη φθορά, δίνει φαντασματική, αμυδρή και αβέβαιη εντύπωση για τον εαυτόν της. Αν, πάλι, βάλεις όλη τη δύναμη της διανοίας σου, θέλοντας να την πιάσεις, όπως ακριβώς το δυνατό άδραγμα του νερού με την πίεση και το σφίξιμο, κάνει αυτό που υπάρχει μέσα στο χέρι να χάνεται, καθώς ρέει μέσα από τα δάκτυλα, έτσι και με τα πράγματα που πάσχουν και μεταβάλλονται, ο λόγος, όταν επιδιώκει την απόλυτη ενάργεια του καθενός, κάνει λάθος, κοιτάζοντας πότε προς τη γένεση και πότε προς τη φθορά του πράγματος, χωρίς ποτέ να μπορεί να πιάσει κάτι που μένει σταθερό και είναι πράγματι. «Δεν μπορείς να μπεις δυο φορές στο ίδιο ποτάμι» σύμφωνα με τον Ηράκλειτο, ούτε να αγγίξεις δυο φορές θνητή ουσία που να βρίσκεται στην ίδια κατάσταση, αλλά με τη σφοδρότητα και την ταχύτητα της μεταβολής «σκορπίζεται και συγκεντρώνεται πάλι», ή καλύτερα όχι πάλι ούτε αργότερα αλλά ταυτόχρονα συντίθεται και διαλύεται, «εμφανίζεται και εξαφανίζεται». Επομένως, ούτε το γίγνεσθαί της καταλήγει στο είναι, επειδή ποτέ δεν σταματάει ούτε στέκεται η γένεση αλλά, συνεχώς μεταβαλλόμενη, από σπέρμα δημιουργεί έμβρυο, έπειτα βρέφος, έπειτα παιδί, έφηβο,στη συνέχεια νεαρό, μετά άνδρα, ηλικιωμένο, γέροντα, καταστρέφοντας έτσι τις πρώτες γενέσεις και ηλικίες με αυτές που ακολουθούν μετά. Εμείς ωστόσο-είναι γελοίο- φοβόμαστε ένα μόνο θάνατο, τη στιγμή που έχομε πεθάνει τόσο πολλούς-και πεθαίνουμε. Όχι μόνον, όπως είπε ο Ηράκλειτος «ο θάνατος της φωτιάς είναι γένεση για τον αέρα και ο θάνατος του αέρα γένεση για το νερό», αλλά ακόμη πιο ξεκάθαρα στη δική μας περίπτωση, καταστρέφεται ο άνθρωπος, στην ακμή της ζωής του, καθώς γίνεται γέροντας, έχει ήδη καταστραφεί ο νέος σε άνθρωπο στην ακμή του, το παιδί σε νέο και σε παιδί το νήπιο. Ο χθεσινός άνθρωπος πέθανε σε σημερινό, ο σημερινός θα πεθάνει σε αυριανό. Κανείς δεν μένει σταθερός ούτε είναι ένας, αλλά γινόμαστε πολλοί, καθώς η ύλη περιστρέφεται, γλιστρώντας γύρω από μιαν εντύπωση και ένα κοινό εκμαγείο.
Έπειτα, πώς, αν παραμένουμε αναλλοίωτοι, χαιρόμαστε με άλλα πράγματα τώρα, με άλλα χθες, αγαπάμε, μισούμε, θαυμάζουμε και κατηγορούμε διαμετρικά αντίθετα πράγματα, μιλάμε αλλιώς και έχουμε άλλα συναισθήματα, χωρίς να έχουμε πια την ίδια εμφάνιση, την ίδια μορφή, την ίδια σκέψη; Πράγματι ούτε χωρίς μεταβολή είναι φυσικό να έχουμε διαφορετικές ιδιότητες ούτε μεταβαλλόμενος κανείς είναι ποτέ ο ίδιος. Αν όμως δεν είναι ο ίδιος, δεν είναι καν, αλλά μεταβάλλει αυτό ακριβώς το είναι, καθώς γίνεται άλλος από άλλος. Από άγνοια του όντος, οι αισθήσεις μας ψεύδονται ως προς το ότι αυτό που φαίνεται είναι κιόλας.
Ποιο είναι λοιπόν το όντως ον; Το αΐδιο, το αγέννητο, το άφθαρτο, αυτό στο οποίο χρόνος κανείς δεν προκαλεί μεταβολή; Διότι ο χρόνος είναι κάτι το κινητό, που εμφανίζεται μαζί με την κινουμένη ύλη, που ρέει συνεχώς και δεν είναι ποτέ στεγανό, σαν αγγείο φθοράς και γένεσης. Όπου ισχύουν οι λέξεις «έπειτα», «προηγουμένως», «θα είναι», «έχει γίνει», είναι από μόνες τους ομολογία για το μη ον.Πράγματι,το να λέει κανείς γι’ αυτό που δεν έχει ακόμα συμμετάσχει στο είναι ή έχει ήδη πάψει να είναι ότι είναι, είναι ανόητο και παράλογο.
( Σημείωση: από το βιβλίο του Πλούταρχου «Περί του «ΕΙ» του εν Δελφοίς» κεφ. 17… )
Όσο γι’ αυτό στο οποίο εδράζουμε κυρίως τη νόηση προκειμένου για τον χρόνο και λέμε το «να το υπάρχει», «είναι παρόν», «τώρα», τούτο πάλι, όταν το σφίγγει υπερβολικά η λογική, το χάνει, διότι με την πίεση πετάγεται προς το μέλλον και το παρωχημένο και κατ’ ανάγκη διαχωρίζεται, όπως η ακτίνα στα μάτια εκείνων που θέλουν να την δουν. Αν λοιπόν η φύση που μετριέται παθαίνει τα ίδια με αυτό που τη μετρά, τίποτα δικό της δεν μένει σταθερό ούτε είναι ον, αλλά τα πάντα γίνονται και φθείρονται, σύμφωνα με την κατανομή τους με βάση τον χρόνο. Επομένως, δεν είναι πρέπον να λέει κανείς για το ον ότι ήταν ή θα είναι, διότι τούτα είναι τροποποιήσεις και παραλλαγές αυτού που δεν είναι από τη φύση του φτιαγμένο να μένει σταθερό στο είναι».
«Ο θεός όμως είναι, πρέπει να λέμε (γι αυτόν) το «Ει» (είσαι), και δεν είναι σε κανένα χρόνο αλλά στην ακίνητη διάρκεια ζωής, την άχρονη, την ατροποποίητη, τίποτα δεν είναι προγενέστερο απ’ αυτόν, τίποτα μεταγενέστερο, ούτε μελλοντικό ούτε παρωχημένο, τίποτε πιο παλιό, τίποτα νεότερο. Όντας ένας και μοναδικός, με ένα και μοναδικό τώρα γεμίζει το πάντα και το μόνο που είναι όντως ον είναι αυτό που είναι με τον τρόπο τούτο, εφόσον ούτε έγινε ούτε θα είναι ούτε άρχισε ούτε θα σταματήσει. Έτσι λοιπόν πρέπει να το τιμούμε και να το χαιρετάμε «ει(σαι)», και, μα τον Δία, όπως έλεγαν ορισμένοι παλιοί «ει(σαι) ένα». Πράγματι, το θείο δεν είναι πολλά, όπως ο καθένας από μας, άθροισμα ποικιλόμορφο από μύριες διαφορές, που προκύπτουν από τροποποιήσεις, και συνάθροιση συγκεντρωμένου πλήθους. Ένα πρέπει να είναι το ον, όπως και το ένα είναι. Η ετερότητα, που προκύπτει με διαφορά ως προς το ον, ξεπέφτει σε γένεση του μη όντος. Επομένως, σωστό είναι και το πρώτο από τα ονόματα αν αποδίδονται στον θεό και το δεύτερο και το τρίτο. Απόλλων επειδή είναι σαν να αρνείται τα πολλά και να αποφάσκει το πλήθος, ’Ιήιος, επειδή είναι ένας και μόνος ∙ Φοίβο, πάλι, οι αρχαίοι ονόμαζαν καθετί το καθαρό και αγνό, όπως και σήμερα ακόμη οι Θεσσαλοί λένε, νομίζω, για τους ιερείς που μένουν απομονωμένοι έξω κατά τις αποφράδες ημέρες ότι «φοιβονομούνται». Το ένα όμως είναι απροσμίωτο και καθαρό, και μιασμός γίνεται με την μείξη ενός πράγματος με άλλο, εφόσον και ο Όμηρος λέει κάπου για ελεφαντόδοντο βαμμένο κόκκινο πως «έχει λερωθεί». Αλλά και για τα χρώματα που ανακατεύονται, λένε οι βαφείς ότι «χάνονται» και «χάσιμο» την ανάμιξή τους.
Επομένως, στον άφθαρτο και καθαρό ταιριάζει να είναι ένας και ανόθευτος.»
Επειδή λοιπόν η φιλοσοφία έχει να κάνει με την αλήθεια, επειδή φωτισμός της αλήθειας είναι η απόδειξη και αρχή της απόδειξης είναι το συνημμένον, είναι φυσικό που η δύναμη, η οποία το συνέχει και το δημιουργεί, αφιερώθηκε από ανθρώπους σοφούς στον θεό που αρέσκεται κατ’ εξοχήν στην αλήθεια. Ο Θεός βέβαια είναι μάντης και η μαντική* τέχνη έχει να κάνει με το μέλλον με βάση δεδομένη παρόντα ή παρωχημένα, διότι κανενός πράγματος δεν είναι αναίτια η γένεση ούτε πέρα από τη λογική η πρόγνωση ∙ επειδή σε όλες τις περιπτώσεις τα όσα γίνονται ακολουθούν τα όσα έχουν γίνει και τα όσα θα γίνουν (ακολουθούν) αυτά που γίνονται και είναι συναρτημένα μαζί τους σύμφωνα με διαδοχή που ξεκινά από την αρχή και τερματίζει στο τέλος, αυτός που ξέρει να συνδέει τις αιτίες μεταξύ τους σε ένα και να τις συμπλέκει σύμφωνα με τη φύση γνωρίζει και προλέγει «οίδε και προλέγει τα τ’ εόντα τα τ’ εσόμενα προ τ’ εόντα».
Θεωρώ, λοιπόν, πως ούτε καν η αναθυμίαση δεν βρίσκεται πάντα και για πάντα στην ίδια κατάσταση, αλλά είναι άλλοτε πιο ήπια και άλλοτε πιο σφοδρή(…) στο δωμάτιο όπου καθίζουν όσους ζητούν χρησμό από τον θεό (…) από καιρού εις καιρόν γεμίζει ευωδιαστή πνοή, ανάλογη με τις μυρωδιές που αναδίδουν τα πιο ευχάριστα και ακριβά μύρα, η οποία αναβλύζει από το άδυτο σαν από πηγή και λογικά βγαίνει στην επιφάνεια λόγω της θερμότητας ή κάποιας άλλης δύναμης που υπάρχει εκεί (…) η Πυθία δέχεται διάφορες επιδράσεις, διαφορετικές κάθε φορά που ενεργούν στο μέρος εκείνο της ψυχής, με το οποίο έρχεται σε επαφή το πνεύμα και δεν διατηρεί μια πάντοτε και σε κάθε περίσταση διάθεση, σαν να κρατάει ίσο στη μουσική. Πολλές είναι οι ενοχλήσεις και οι κινήσεις που αντιλαμβάνεται (…)
Κυρίως το φανταστικό μέρος της ψυχής φαίνεται να κυριαρχείται από το σώμα που αλλάζει και να μεταβάλλεται μαζί του, όπως είναι φανερό από τα όνειρα (…) Αιτία είναι η κράση του σώματος (…) Όταν λοιπόν η παραστατική και μαντική δύναμη ταιριάζει τέλεια με την κράση του πνεύματος, σα να ήταν το πνεύμα φάρμακο, κατ’ ανάγκην εμφανίζεται μέσα στους προφήτες ο ιερός ενθουσιασμός. Όταν πάλι αυτό δεν συμβαίνει, δεν εμφανίζεται ή εμφανίζεται και είναι παράφορος, λειψός και δημιουργεί σύγχυση, όπως γνωρίζουμε ότι συνέβη με την Πυθία που πέθανε πριν λίγο καιρό (…) έβγαζε άναρθρες κραυγές, έπεσε κάτω (…) μετά από λίγες μέρες πέθανε (…) γι’ αυτό προσπαθούν να κρατήσουν το σώμα της Πυθίας αγνό από κάθε ερωτική επαφή και ζωή μοναχική (…) ώστε να έχει την κατάλληλη διάθεση, ώστε να αντέξει τη θεϊκή έμπνευση (…) αυτή η δύναμη του πνεύματος παρέχει την καύσιμη ύλη και το έναυσμα, σε όσους έχουν την προδιάθεση να δεχτούν την επίδραση και να προκαλέσουν τη μεταβολή. Είναι βέβαια θεϊκή και όχι δαιμονία (…) απαραίτητη η κατάλληλη προδιάθεση, ώστε να αντέξει ο άνθρωπος την θεϊκή έμπνευση.
( Σημείωση:*Πλούταρχος:«μαντική δε τέχνη περί το μέλλον εκ των παρόντων ηπαρωχημένην.Ουδενός γαρ ουδ’ αναίτιος η γένεσις ούτ’ άλογος η πρόγνωσις·
αλλ’ επεί πάντα τοις γεγονόσι τα γινόμενα, τα τε γενησόμενα τοις γιγνομένοις, έπεται και συνήρτηται… ο τας αιτίας εις αυτό συνδείν τε προς άλληλα και
συμπλέκειν φυσικώς επιστάμενος οίδε και προλέγειν»(«Περί του ΕΙ του εν Δελφοίς»)
Είναι βέβαια θεϊκή*, πράγματι, και δαιμόνια, όχι όμως ακατάπαυστη, άφθαρτη, αγέραστη και διαρκώς στον άπειρο χρόνο, που κάνει όλα όσα βρίσκονται μεταξύ γης και σελήνης να εξαντλούνται, σύμφωνα με την άποψή μας. Μερικοί λένε πως ούτε όσα βρίσκονται πάνω (από αυτήν την περιοχή) αντέχουν, αλλά, αποκάμνοντας σε σχέση με το αΐδιο και άπειρο, γνωρίζουν (…) απότομες μεταβολές και παλιγγενεσίες…
Ο Ηράκλειτος λέει ότι «ο άναξ, στον οποίο ανήκει το μαντείο στους Δελφούς, δεν λέει τίποτε ούτε αποκρύπτει, αλλά σημαίνει (δίδει σημάδια)».
Λάβε λοιπόν υπ’ όψη σου κι αυτά, που έχουν ειπωθεί σωστά, και εννόησε πως ο εδώ θεός χρησιμοποιεί την Πυθία για να φτάσει στα αυτιά μας, όπως ο ήλιος τη σελήνη για να φτάσει στα μάτια μας.** Δείχνει βέβαια και φανερώνει τις σκέψεις του, αλλά τις δείχνει ανακατεμένες, μέσα από σώμα θνητό και ψυχή ανθρώπινη, που δεν μπορεί να μείνει ήρεμη ούτε να προσφερθεί ακίνητη σε αυτό που την κινεί και καταλαγιασμένη, αλλά που, σαν σε τρικυμία, η ίδια μεταδίδει στον εαυτό της την κίνηση και εμπλέκεται στις κινήσεις που γίνονται μέσα της και στα πάθη που την ταράζουν. Όπως οι δίνες δεν κυριαρχούν πλήρως πάνω στα σώματα που κατεβαίνουν κινούμενα ταυτόχρονα κυκλικά, αλλά, καθώς κινούνται κυκλικά με καταναγκασμό και ρέπουν προς τα κάτω από τη φύση, δημιουργείται από τις δυο αυτές (κινήσεις) μία συγκεχυμένη και άτακτη ελικοειδής κίνηση, έτσι και η αποκαλούμενη θεϊκή έμπνευση φαίνεται να είναι μικτή από δυο κινήσεις, εκ των οποίων τη μία εκτελεί η ψυχή, λόγω της ενέργειας που υφίσταται, ενώ ταυτόχρονα την άλλη από τη φύση της. Εφόσον τα άψυχα σώματα που μένουν πάντα στην ίδια κατάσταση δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει κανείς δια της βίας διαφορετικά απ’ ότι είναι φτιαγμένα να χρησιμοποιούνται, ούτε να κινήσει τον κύλινδρο με τον τρόπο της σφαίρας ούτε τον κώνο με τον τρόπο του κύβου, τη λύρα με τον τρόπο του αυλού ή τη σάλπιγγα (…) της κιθάρας, αλλά απ’ ότι φαίνεται, δεν διαφέρει το να χρησιμοποιεί κάποιος κάτι σύμφωνα με τη φύση, αλήθεια άραγε, το έμψυχο πλάσμα , που κινείται από μόνο του , που έχει μερίδιο στην έμφυτη ροπή και τον λόγο , θα μπορούσε να το μεταχειριστεί διαφορετικά και όχι σύμφωνα με την προϋπάρχουσα σε αυτό διάθεση , δύναμη ή φύση , να (συγ)κινήσει δηλαδή με την μουσική τον άμουσο ή με τα γράμματα τον αγράμματο ή με τους λόγους αυτόν που αγνοεί στη θεωρία και στην πράξη τους λόγους :Αυτό δεν μπορεί να το ισχυριστεί κανείς . («Περί του μη χραν έμμετρα νυν την Πυθίαν»Β΄21 D)
( Σημειώσεις: « ό τε Πλάτων ερμηνευτικόν ονομάζει γένος και διακονικόν εν μέσω θεών και ανθρώπων, ευχάς μεν εκεί(σε) (προς τους θεούς) και δεήσεις
ανθρώπων αναπέμποντας, εκείθεν δε μαντεία δεύρο και δόσεις αγαθών φέροντας .Εμπεδοκλής δε και δίκας φησί διδόναι τους δαίμονας, ων εξαμάρτωσι και
πλημμελήσωσιν,(…)άχρις ού κολασθέντες ούτω και καθαρθέντες, αύθις την κατά φύσιν χώραν και τάξιν απολάβωσι».
«Οι δαίμονες ασκούσιν ως εντολοδόχοι του θεού την μαντικήν «Μάντις μεν ο θεός» » (Πλουτάρχου«Περί του ΕΙ εν Δελφοίς»).
«Όπως ο ήλιος δεν γίνεται λαμπρός όταν φύγουν τα νέφη, αλλά είναι μεν παντοτινά, όμως φαίνεται σ’ εμάς σε ομίχλη δυσδιάκριτος και σκούρος ,έτσι η ψυχή
την μαντική δύναμη δεν την αποκτά όταν φύγει απ’ το σώμα, όπως από νέφος, αλλά, ενώ την έχει και τώρα, τυφλώνεται εξαιτίας της ανάμιξής της και της
σύγχυσης»
(Πλουτ.«Περί των εκλελοιπότων χρηστηρίων»)**Πλουτάρχου «Περί του μη χραν έμμετρα νυν την Πυθίαν» Β΄21 D)
Φρειδερίκος Νίτσε :Στους Έλληνες η «Βούλησις» ήθελε να θεάται τον εαυτόν της. Ο Απόλλων συλλαμβάνεται ως η αποθεωμένη μορφή της αρχής της ατομικότητας , που μέσα της μόνον εκτελούνται οι αιώνιοι σκοποί της αρχικής Ενότητας , η απελευθέρωσή της δια του οραματισμού, δια της φαινομενικότητας. Η θεοποίηση αυτή της ατομικότητας ένα μόνο νόμο γνωρίζει, το άτομο, τη διατήρηση δηλαδή των ορίων της πραγματικότητας, το μέτρον, με την ελληνική σημασία.
Ο Διόνυσος εκφράζει το πνεύμα της ομαδικότητος. Η διονυσιακή κατάσταση συναρπάζει στην ορμή της το υποκείμενο άτομο και το εκμηδενίζει κάνοντάς το τέλεια ν’ αποξεχάσει το εγώ του (…)Με το θέλγητρο της διονυσιακής γοητείας δεν επισφραγίζεται μόνο η συναδέλφωση του ανθρώπου με τον άνθρωπο ∙ και η επίλοιπη φύση, η αγωνιζόμενη ή σκλαβωμένη, πανηγυρίζει και αυτή χαρμόσυνη τη συμφιλίωσή της με τον «άσωτο υιόν της» τον άνθρωπο. (…) Ο σκλάβος τότε ελευθερώνεται , τότε γκρεμίζονται οι εχθρικοί φραγμοί (…) Τραγουδώντας και χορεύοντας ο άνθρωπος εκδηλώνεται ως μέλος κάποιας ανώτερης κοινότητας.
Η σύζευξη απολλωνείου και διονυσιακού πνεύματος φέρνει ως αποτέλεσμα την εκμηδένιση του ατόμου, τη διαλυτική απολύτρωση με αίσθημα μυστικοπαθούς ταυτότητας.
Επάνω από τις ελληνικές εορτές πνέει κάτι σαν το αισθηματικό αναστέναγμα της φύσης που οδύρεται για τον κομματιασμό της σε άτομα. Ο Έλληνας ένιωθε πως η απολλώνια συνείδησή του ήταν ο πέπλος που του σκέπαζε τον διονυσιακό κόσμο.(«Η Γένεση της Τραγωδίας»)
Νικ.Μαργιωρής : Διόνυσος ήταν ο πιο καινούργιος Θεός των Ελλήνων(Ηρóδοτ.ΙΙ , 52).Ο Βάκχος-Διόνυσος είναι η πνευματική δυναμοενέργεια ή ο πνευματικός ενεργισμός ,που θα καταλάβει τον Ελληνικό λαό και θα τον προετοιμάσει για την πνευματική του ανάσταση(...)με την Α) εξωτερική λατρεία του πνεύματος,με ανάπτυξη του ιερού ενθουσιασμού στις κατάλληλεςανθρωποψυχές και Β) την εσωτερική λατρεία στα Ελευσίνια Μυστήρια, όπου ο ΄Ιακχος μετονομάσθηκε σε Διόνυσο και Βάκχο-Ζαγρέα, για να δηλώνει την ορμητικότητά του, με τα καινούργια δόγματα του Μυστικιστή Ορφέα(…)
Στα Ελευσίνια λεγόταν ΄ΙΑΚΧΟΣ. Μπροστά το γιώτα, σημαίνει την Πατριαρχία . Αν όμως βάλουμε μπροστά το Β(βήτα) μεταβάλλεται σε Μητριαρχία . Βάκχος είναι η δόνηση της Μητριαρχίας. Ίακχος είναι η δόνηση της Πατριαρχίας.
Ο οίνος,σαν σύμβολο,είναι το Πνεύμα,είναι η αιώνια πνευματοδόνηση, που σχηματίζει μια νάρκωση στο σώμα,για ν’ αφεθεί ανενόχλητη η ψυχή,να βρει το Πνεύμα που την περιμένει για να συζήσουν, μια στιγμή ,τις αιώνιες μυστικές δονήσεις τους.
Στην εορτή των Ανθεστηρίων, αρραβωνιάζεται η καθαρμένη σύζυγος του άρχοντα βασιλέα, ως Νύμφη,(…)με τον Θεό Διόνυσο(…)Αντιπροσώπευε την Θεά του Κάτω και του Πάνω Κόσμου,την Περσεφόνη(…)Γίνεται ο γάμος Πνεύματος και Ψυχής και έρχεται στη Γη για σάρκωση η Πνευματοψυχή μας.Είναι ο αιώνιος Νυμφίος.Είναι ο Ιησούς Χριστός, είναι η τελειότητα της Πανδημιουργίας, που φέρνει την ανάσταση στις ψυχές μας.
Η Γη ολόκληρη είναι ένας χους .Είναι ένα αγγείο γεμάτο ζωή-δραστηριότητα,πνευματικό ενεργισμό . Αδειάζει και γεμίζει. Το ίδιο γίνεται στον άνθρωπο(…)
Η γιορτή του Ελευθερέως Διονύσου πιστευόταν βαθιά πως θα ελευθέρωνε από την ύλη και θα αποπνευμάτωνε.(…)Για να γνωρίσει τον Θεό έπρεπε από μόνος του ο πιστός να πέσει σε εκστασιασμό και τότε να μπορέσει να μεταχειρισθεί το υπερβατικό του μονοπάτι, για να συναντήσει τον Θεό του.Η έκσταση βρισκόταν,όταν ο πιστός οπαδός νηστεύοντας προσευχόταν (…)Αυτές οι μυστικές συναντήσεις ψυχής και υπερψυχής , ανθρώπου και Θεού , αποτελούν το άκρον άωτον της ανθρώπινης εξέλιξης , εδώ στον κόσμο της μορφής .
Τα πάθη του Σωτήρα Διονύσου παίρνουν σάρκα και οστά στον μύθο του Ζαγρέα, του αθάνατου μορφικού Θεού(…)Ο άνθρωπος γίνεται αθάνατος ευθύς ως γνωρίσει την αλήθεια. Αλήθεια είναι η Αιωνιότητα στα πάντα και παντού. Ο θάνατος είναι ένα απλό φαινόμενο αλλαγής του φορέα του περικαλύμματος, του σκαφάνδρου, του σώματος, που φέρνει η ψυχή για να εκδηλωθεί στην ύλη(…)Ο Ζαγρέας είναι ο αθάνατος,η Πνευματοψυχή του ανθρώπου.Η ανάστασή του είναι βεβαία και ο θάνατός του είναι ευεργέτης,γιατί θα φέρει την ανανέωση-αναγέννηση στο φυσικό φορέα του ανθρώπου(…)Ο μύθος του Ζαγρέα,του αναστημένου μορφοανθρώπου σημαίνει γνώση της αθανασίας του ανθρώπου και προέρχεται από τον Νου .
Ο Ίακχος-Βάκχος-Ζαγρέας δείχνει πως η οδός προς την Αιωνιότητα είναι ο θάνατος και πρωτοδίδαξε τον ερχομό του Χριστού , που αποτελείωσε το έργο του.(«Αποσυμβολισμός της Ελληνικής Μυθολογίας»
Ο Ποιητής;
Απόλλων Διονυσόδοτος
Ω Λόγε-Διόνυσε!
Ω παλίρροια μυστική στις φλέβες μου,
γιγάντια παλινδρόμηση χυμών
μες στα βαθύτερα του νου μου!
Ω Λόγε-Πάθος!
Λόγε που φουσκώνεις σιωπηλά τα στήθη μου
σαν ο Έρωτας
κι ως η πανσέληνο τραβά σαν κύμα μονοκόμματο
βουβά από πίσω της τη θάλασσα,
ολοστρόγγυλο γιγάντιο κεχριμπάρι!
Ω Λόγε-Μέθη!
Αηδονακάλεσμα απ’ τα βάθη των αιώνων,
σιγανό νανούρισμα όλων των λαών,
ατέλειωτε Ύμνε όλων των ανθρώπινων αγώνων!
Λόγε-Ρίζα!
Κύμα μουσικό ωκεάνειο μες στα φρένα μου,
που ενώνεις ξάφνου όλες τις γλώσσες μέσα μου
σ’ ένα μονάχα κράξιμο
σε μια μονάχα διαιώνια ιαχή!
Τεράστιε Βάκχε!
Βάκχε Ινδέ,
που ως υψωθείς γυμνός στο νου μου
ή σκεπασμένος με χρυσή πασπάλη ανθών σ’ ακέριο Σου το
σώμα,
άσπρος ελέφας μανικός,
τριγύρα Σου αρχινά για με ο χορός των άγριων παγονιών,
τ’ άτια της μάχης χλιμιντράνε
ή κυλιώνται ακράτητα στις όχτες του Σεντού,
κι αναταράζουν την πεσμένη γύρη των ανθών
σα νέφος,
γύρη ανθών του κρόκου, ή γύρη των κατάλευκων λωτών,
ενώ μαζί θαρρείς πως κρούονται
θεία τύμπανα, τριγύρα Σου,
στον ουρανό!
Ω Λόγε Διόνυσε!
Ω τεράστιο παγκόσμιό μου πάθος,
πιο βαθύ, πιο πλούσιο, πιο λαμπρό από την «Ενάτη»!
Συμφωνία συμπαντική!
Ιερό, εκστατικό μου μένος!
Θεία ενότητα βαθιά μου,
μες στην άσωτη αρμονία ή μες στη μάχη,
των λαών μαζί και των ουράνιων από πάνω μου
σφαιρών!
Σημαία Ενότητας θεϊκή,
κυριεμένη στις κορφές του αγώνα!
Ω Λόγε-Μυστικέ!…
Κι ω Λόγε-Απόλλωνα!
Καθάριο λάλημα του πετεινού τον όρθρο,
να με κράζεις πρώτο απ’ όλους
στον τραχιό μου μόχτο!
Ω Νηφάλιε!
Ω σάλπιγγα πρωινή,
λουτρό του νου και του κορμιού μου,
από τα όνειρα που σαν περιπλοκάδα
ακόμα δεσμεμένο μες στη νάρκη με κρατάν!
Ω ξάστερο αντροκάλεσμα:
«Στο χρέος! Στο Χρέος!
Στο τσαπί! Στο πότισμα!
Στ’ αλέτρι! Στο δρεπάνι!
Στο δεμάτιασμα! Στο λίχνισμα!
Στο σιωπηλό ξεδιάλεγμα
για το σταρένιον, ολοκάθαρον πνευματικό ψωμί!»
Ω Λόγε-Ελλάδα!
Ω ρυθμιστή μαζί και Αριθμητή!
Ω ζωγρητή των πιο ήρεμων δονήσεων
μέσα στα βάθη του πιο ξάστερου μυαλού!
Γαλήνια πεμπτουσία!
«Ακίνητον κινούν»!
Χαμόγελο των Κούρων!
Δηλιακή Θεωρία!
Κι ω Μετόπη τέλος Δελφική,
Γιγάντιο Σύμφωνο των Θεών!
Ω Απόλλων Διονυσόδοτε
Κι ω Βάκχε αθάνατε του «νήφειν»!
Να τοι, τέλος από κάτω από τ’ ασκιά Σου
οι αμφορείς μου!
Δε θα τους γεμίσεις ως απάνω
ξέχειλους απ’ την ιερή Σου «θεοκρασία»;
Για να πίνω ο ίδιος απ’ την αιωνία περίσσεια,
και για να μεταλαβαίνω, ελεύτερος,
ελεύτερους τους άλλους,
με το μέτρο,
πέρα από το μέτρο,
την Ιδέα, το Πνέμα, τη Ζωή;
Για να χορεύω ρυθμικά
μες στην καρδιά του πιο περίλαμπρου ίλιγγου;
Να μπαίνω και να βγαίνω
απ’ το ίδιο εμέ μέσα στους άλλους,
κι απ’ τους άλλους πάλι μες στον ίδιο τον εαυτό
μου,
καθώς βγαίνει με άλματα τεράστια
το δελφίνι μεσ’ από την άβυσσο
και ξαναμπαίνει πάλι ορμητικό
ισχυρό, πασίχαρο στον άμετρο βυθό;
Για να μπορώ μια μέρα
να πετάω σα φτερωμένος Τρίποδας,
για τον εαυτό μου και τους άλλους,
πάνω απ’ τα γιγάντια κύματα του Χρόνου
πάνω από τον τρικυμισμένο απέραντο της Ζωής ωκεανό;
(Άγγελος Σικελιανός)
Κλεόμβροτος: Δεν διστάζω να σας διηγηθώ την ιστορία ενός ανθρώπου, τον οποίο μετά από πολλές περιπλανήσεις και αφού πλήρωσα ακριβά τις πληροφορίες για το άτομό του, κατάφερα με πολλές δυσκολίες να ανακαλύψω στην περιοχή της Ερυθράς θάλασσας, να συζητήσω μαζί του και να με δεχθεί φιλικά, μολονότι δεν ερχόταν παρά μια φορά τον χρόνο σε επαφή με ανθρώπους, ενώ τον υπόλοιπο καιρό έκανε παρέα, κατά τα λεγόμενά του, με περιπλανώμενες νύμφες και δαίμονες. Ήταν ο πιο όμορφος άνθρωπος που είδα ποτέ και παρέμεινε απρόσβλητος από κάθε αρρώστια, τρώγοντας μία φορά κάθε μήνα από κάποιο χορτάρι τον καρπό, που ήταν πικρός και είχε φαρμακευτικές ιδιότητες. Είχε μάθει να μιλάει πολλές γλώσσες και σε μένα μιλούσε δωρικά σχεδόν σαν ποιητής. Όσο μιλούσε ευωδιά απλωνόταν στο μέρος εκείνο, αφού η αναπνοή του μύριζε πολύ όμορφα. Διατηρούσε κάθε μάθηση και γνώση συνέχεια μέσα του, ενώ στη μαντική είχε έμπνευση μια μέρα κάθε χρόνο και προφήτευε κατεβαίνοντας στη θάλασσα, ενώ πήγαιναν να τον συναντήσουν άνθρωποι ισχυροί και γραμματείς βασιλιάδων που έφευγαν έπειτα. Εκείνος, λοιπόν, ανήγε την μαντική στους δαίμονες, μιλούσε ως επί το πλείστον για τους Δελφούς και είχε ακούσει τα πάντα σχετικά με τα εδώ ιερά λεγόμενα και δρώμενα γύρω από τον Διόνυσο, υποστήριζε όμως ότι τόσο εκείνα όσο και τούτα σχετικά με τον Πύθωνα ήταν παθήματα μεγάλα δαιμόνων. Όσο για εκείνον που σκότωσε τον Πύθωνα ούτε για εννέα χρόνια εξορίστηκε ούτε πήγε στα Τέμπη μετά την πράξη του, αλλά εξέπεσε και πήγε σε άλλον κόσμο, έπειτα από εκεί μετά από εννέα περιόδους μεγάλων ενιαυτών, αφού εξαγνίστηκε και έγινε πραγματικός Φοίβος (λαμπρός) (…)
Έλεγε πως οι κόσμοι δεν είναι ούτε άπειροι ούτε ένας ούτε πέντε, αλλά εκατόν ογδόντα τρεις, και είχαν διαταχθεί σε σχήμα τριγώνου που κάθε πλευρά του είχε εξήντα κόσμους. Από τους τρεις υπόλοιπους ο καθένας είχε τοποθετηθεί σε μία γωνία, ενώ οι συνεχόμενοι κόσμοι εφάπτονταν ο ένας με τον άλλον χαλαρά και περιστρέφονταν όπως σε χορό. Η εσωτερική επίπεδη επιφάνεια του τριγώνου είναι κοινή εστία για όλους, καλείται πεδίον αληθείας και σε αυτό κείνται ακίνητοι οι λόγοι, τα είδη και τα υποδείγματα των πραγμάτων που έχουν γίνει και θα γίνουν, γύρω τους βρίσκεται η αιωνιότητα, από την οποία εν είδει απορροής ο χρόνος κινείται προς τους κόσμους. Οι ανθρώπινες ψυχές έχουν τη δυνατότητα να τα δουν και να τα ατενίσουν μία μόνο φορά στα δέκα χιλιάδες χρόνια, αν ζήσουν βέβαια βίο καλό(…) («Περί του μη χραν έμμετρα την Πυθίαν»21,22)
Τον λόγο παίρνει ο Πλούταρχος :
Η γένεση και η σύσταση του κόσμου* τούτου είναι μείγμα αντιθέτων, όχι όμως ισοσθενών, δυνάμεων, αλλά η καλύτερη έχει την κυριαρχία. Είναι, βέβαια, αδύνατο να εξαφανιστεί εντελώς η κακή, εφόσον είναι βαθιά ριζωμένη στο σώμα, βαθιά ριζωμένη στην ψυχή του σύμπαντος και πάντα πολεμά με μίσος την καλύτερη. Μέσα στην ψυχή, λοιπόν (του σύμπαντος) ο νους και ο λόγος, οδηγός και κυρίαρχος όλων των άριστων πραγμάτων, είναι ο Όσιρις, και στη γη, στους ανέμους, στα νερά, στον ουρανό και στα άστρα η τάξη, η σταθερότητα και το υγιές στις εποχές, στις θερμοκρασίες και στα περιοδικά φυσικά φαινόμενα, είναι απορροή του Οσίριδος που αφήνει την εικόνα του να φανεί. Αντίθετα ο Τυφών είναι το παθιασμένο, τιτανικό, άλογο και αποσυντονισμένο μέρος της ψυχής, ενώ στο σώμα η φθορά, οι αρρώστιες, οι διαταραχές που οφείλονται σε αστάθεια των εποχών, στις ακατάλληλες θερμοκρασίες, στις εκλείψεις του ήλιου και της σελήνης είναι σαν παρεκτροπές και αφηνιασμοί του Τυφώνος (…) ο Τυφών ονομαζόταν και Βέβων. Η λέξη αυτή σημαίνει συγκράτηση ή εμποδισμό**, επειδή, όταν τα πράγματα έχουν το δρόμο τους και πηγαίνουν προς τα εκεί που πρέπει, η δύναμη του Τυφώνα ανθίσταται.
Η Ίσις είναι το θηλυκό στοιχείο της φύσης, δεκτικό της κάθε είδους γέννησης, εξ ου και ο Πλάτων την ονομάζει τροφό που δέχεται τα πάντα, ενώ ο κόσμος την αποκαλεί «αυτή με τα μύρια ονόματα», διότι ο λόγος την καθοδηγεί στο να δέχεται κάθε σχήμα και μορφή. Έχει επίσης σύμφυτο τον έρωτα για το πρώτο και το σημαντικότερο πράγμα απ’ όλα, που είναι ταυτόσημο με το αγαθό, εκείνο ποθεί κι εκείνο επιδιώκει. Από την άλλη αποφεύγει και απωθεί την πλευρά του κακού, καθότι αποτελεί, βέβαια, τόπο και υλικό και για τα δυο, ρέπει όμως πάντοτε προς το καλύτερο, σε αυτό προσφέρεται για να γεννήσει απ’ αυτή και για να σπείρει μέσα της απορροές και ομοιότητες τις οποίες χαίρεται και αγαλλιάζει να κυοφορεί και να γονιμοποιείται με τις γενέσεις. Πράγματι, η υλική γέννηση είναι εξεικόνιση της ουσίας και εκείνο που γεννιέται μίμηση του–όντος.
Σημείωση: * Πλουτάρχου «Περί Οσίριδος και Ίσιδος» κεφ. 49… (Ο λόγος που συσχετίζει την Αιγυπτιακή θεολογία με Πλατωνική φιλοσοφία).
**Τον εμποδισμό της φυσικής τάξης πραγμάτων ο Βίλχεμ Ράιχ ονομάζει «θωράκιση» και ευθύνεται για παραβατική, ανώμαλη συμπεριφορά στην ανθρωπότητα.
Για τούτο, όχι χωρίς λόγο, λένε στους μύθους πως η ψυχή του Οσίριδος είναι αΐδια και άφθαρτη, ενώ το σώμα του κάνει πολλά κομμάτια και αφανίζει ο Τυφών, αλλά η Ίσις περιπλανιέται, το αναζητά και το συνταιριάζει πάλι, διότι το ον το νοητό και το αγαθό είναι ανώτερο από κάθε φθορά και μεταβολή. Όσες λοιπόν εικόνες του αποτυπώνει το αισθητό και το σωματικό, οι λόγοι, οι μορφές και οι ομοιότητες που προσδέχεται, όπως ακριβώς οι σφραγίδες στο κερί, δεν μένουν για πάντα, αλλά τις περιλαμβάνει η αταξία και η ταραχή, που εξορίστηκαν εδώ από τον πάνω τόπο και πολεμούν τον Ώρο, τον οποίο η Ίσις γεννά ως αισθητό κόσμο και εικόνα του νοητού. Για τούτο λένε πως ο Τυφών τον πηγαίνει στο δικαστήριο να δικαστεί ως νόθος, διότι τάχα δεν ήταν καθαρός ούτε γνήσιος, όπως ο πατέρας του – λόγος, δηλαδή, από μόνος του αμιγής και απαλλαγμένος από πάθη-, αλλά είναι νοθευμένος με την ύλη εξαιτίας της σωματικής του φύσης. Τελικά, όμως, υπερισχύει και νικά με τη βοήθεια του Ερμή, της λογικής δηλαδή, που μαρτυρεί και αποδεικνύει πως η φύση μετασχηματίζεται σύμφωνα με το νοητό και παράγει τον κόσμο. Η λεγόμενη γέννηση του Απόλλωνα από την Ίσιδα και τον Όσιρι, ενώ ακόμα βρίσκονταν στην κοιλιά της Ρέας, υπαινίσσεται πως, προτού ακόμα δημιουργηθεί τούτος εδώ ο κόσμος και τελειοποιηθεί με τον λόγο η ύλη, υποβάλλοντας η ίδια τον εαυτό της σε φυσική δοκιμασία, έφερε προς τα έξω ατελές το πρώτο γέννημα. Για τούτο λένε πως ο θεός εκείνος γεννήθηκε στο σκοτάδι ανάπηρος όπως τον αποκαλούν πρεσβύτερο Ώρο. Πράγματι, δεν ήταν ο κόσμος αλλά είδωλο και φανταστικό κράμα κόσμου που επρόκειτο να γίνει. Ο ίδιος ο Ώρος, όμως, είναι ορισμένος και τέλειος και δεν εξαφάνισε ολοσχερώς τον Τυφώνα, αλλά του αφαίρεσε την ενεργητικότητα και την ισχύ του. Εξ ου και στην Κοπτό λένε πως το άγαλμα του Ώρου κρατά στο ένα χέρι τα γεννητικά όργανα του Τυφώνα και εξιστορούν για τον Ερμή πως έβγαλε τα νεύρα του Τυφώνα και τα χρησιμοποίησε για χορδές, θέλοντας να πουν ότι ο λόγος εναρμόνισε το σύμπαν και από μέρη ασύμφωνα το έφτιαξε να συμφωνεί, ενώ δεν κατέστρεψε τη φθαρτική του δύναμη, απλώς τη σακάτεψε. Επομένως εκείνη μένει εδώ ασθενική και αδρανής, ανακατεύεται και μπλέκεται με μέρη που επιδέχονται πάθη και μεταβολές, οπότε δημιουργεί στη γη σεισμούς και δονήσεις, στον αέρα καύσωνες και ανέμους ξαφνικούς, λαίλαπες και κεραυνούς. Φαρμακώνει επίσης με αρρώστιες τα νερά και την ατμόσφαιρα, τρέχει ψηλά ορμητικά μέχρι τη σελήνη, θαμπώνει και σκοτεινιάζει τη λάμψη της, όπως πίστευαν και λένε οι Αιγύπτιοι τη μια πως χτύπησε ο Τυφών, την άλλη πως έβγαλε και κατάπιε το μάτι του Ώρου, έπειτα όμως το έδωσε στον Ήλιον. Με το χτύπημα υπαινίσσονται τη χάση της σελήνης κάθε μήνα, με το τύφλωμα την έκλειψη, που γιατρεύει ο Ήλιος, ρίχνοντάς της από απέναντι φως, αμέσως μόλις αυτή βγει από τη σκιά της Γης. Η ανώτερη όμως και πιο θεϊκή φύση αποτελείται από 3 στοιχεία, το νοητό, την ύλη και το αποτελούμενο από τα δυο αυτά, που οι Έλληνες ονομάζουν Κόσμο.
Ο Πλάτων ονόμαζε συνήθως το νοητό ιδέα, υπόδειγμα και πατέρα, την ύλη μητέρα και τροφό, έδρα και χώρα της γέννησης, ενώ αυτό που προκύπτει από τα δυο παιδί και γέννημα. Όσο για τους Αιγυπτίους θα μπορούσε κανείς να εικάσει ότι τιμούν το καλύτερο από τα τρίγωνα, παρομοιάζοντας με τούτο κυρίως τη φύση του παντός, όπως και ο Πλάτων στην Πολιτεία δίνει την εντύπωση πως το χρησιμοποίησε επίσης, όταν συνέτασσε το διάγραμμα για τον γάμο. Έχει, λοιπόν, το τρίγωνο εκείνο το τρία στην κατακόρυφη πλευρά, το τέσσερα στη βάση και το πέντε στην υποτείνουσα, που η δύναμή της είναι ίση με αυτή των δυο άλλων πλευρών. Πρέπει λοιπόν να υποθέσουμε ότι η ορθή πλευρά συμβολίζει τον άντρα, η βάση την γυναίκα και η υποτείνουσα τον γόνο και των δυο, και να θεωρήσουμε τον Όσιρι αρχή, την Ίσιδα υποδοχή και τον Ώρο αποτέλεσμα. Το τρία είναι ο πρώτος περιττός και τέλειος αριθμός, το τέσσερα είναι τετράγωνο που προέρχεται από πλευρά αρτία, την δυάδα, ενώ το πέντε μοιάζει από τη μια με τον πατέρα, από την άλλη με τη μητέρα, διότι αποτελείται από τα δύο και το τρία. Το «πάντα» λοιπόν είναι παρώνυμο του πέντε και το «αριθμώ» το αποκαλούν «πεμπάζω» (μετρώ με το πέντε). Η πεντάδα από μόνη της δημιουργεί τετράγωνο αριθμό που εκφράζει το πλήθος των γραμμάτων στους Αιγυπτίους κατά όσα χρόνια έζησε ο Άπις. Συνήθιζαν επίσης να αποκαλούν τον Ώρο Μιν, που σημαίνει τον ορατό, διότι ο κόσμος είναι κάτι το αισθητό και ορατό. Η Ίσις υπάρχουν φορές που αποκαλείται Μουθ, Άθυρι και Μεθύερ. Το πρώτο από τα ονόματα σημαίνει μητέρα, το δεύτερο τον εγκόσμιο οίκο του Ώρου, όπως και ο Πλάτων μιλάει για Χώρα και δεξαμενή της γέννησης, ενώ το τρίτο είναι σύνθετο από το πλήρες και το αίτιο, διότι πλήρης είναι η ύλη του κόσμου και ενώνεται με το αγαθό, το καθαρό και το διατεταγμένο.
Θα μπορούσε ίσως να θεωρηθεί ότι και ο Ησίοδος, που τοποθετεί ως πρώτο απ’ όλα το Χάος, τη Γη τον Τάρταρο και τον Έρωτα, δεν ξεκινά από άλλες αρχές αλλά από τούτες (…) Το Χάος φαίνεται πως τίθεται ως χώρα και τόπος του σύμπαντος. Το πρόβλημα παραμένει κατά κάποιον τρόπο και στον μύθο του Πλάτωνα, τον οποίο διηγήθηκε ο Σωκράτης στο Συμπόσιο σχετικά με την γένεση του Έρωτα, λέγοντας πως η Πενία που ποθούσε να κάνει παιδιά, πήγε και ξάπλωσε δίπλα στον κοιμισμένο Πόρο, έμεινε έγκυος απ’ αυτόν και γέννησε τον Έρωτα, που είναι μεικτός από τη φύση του και ποικιλόμορφος, εφόσον τον γέννησε πατέρας καλός, σοφός και αυτάρκης σε όλα, μητέρα, ωστόσο, που δεν έχει τα μέσα ούτε πόρους, οπότε λόγω της ένδειας, επιθυμεί πάντοτε σφοδρά κάποιον άλλο και τον εκλιπαρεί. Ο Πόρος δεν είναι τίποτε άλλο από το πρώτο αντικείμενο του Έρωτα, το πρώτο επιθυμητό, τέλειο και αύταρκες. Ονόμασε ακόμη (ο Πλάτων) την ύλη Πενία, επειδή της λείπει από μόνη της το αγαθό, γονιμοποιείται όμως απ’ αυτό, (…) το ποθεί πάντα και το παίρνει μέσα της. Ο κόσμος που γεννήθηκε από τούτα και ο Ώρος δεν είναι, βέβαια, αΐδιος ούτε απαθής ούτε άφθαρτος, αλλά, επειδή συνεχώς αναγεννάται, μηχανεύεται με τις μεταβολές των παθών του και τις περιπλανήσεις του να μένει πάντα νέος και να μη φθαρεί ποτέ.
Δεν πρέπει όμως να αντιμετωπίζει κανείς τους μύθους σαν να ήταν καθαρά ιστορίες, αλλά να παίρνει ό,τι προσφέρει ο καθένας λόγω της ομοιότητάς του (με τα πράγματα). Όταν λοιπόν λέμε ύλη, δεν πρέπει να παρασυρόμαστε από τις γνώμες ορισμένων φιλοσόφων και να έχομε στο μυαλό μας κάποιο άψυχο σώμα, χωρίς ποιότητα που από μόνο του παραμένει αργό και άπρακτο, διότι και το λάδι αποκαλούμε ύλη του μύρου και το χρυσάφι του αγάλματος, χωρίς ωστόσο να στερούνται εντελώς κάποιας ποιότητας. Την ίδια την ψυχή, εξάλλου, και τη διάνοια του ανθρώπου ως ύλη της γνώσης και της αρετής προσφέρομε στον λόγο να τη διατάξει και να τη ρυθμίσει. Τον νου επίσης χαρακτήρισαν ορισμένοι ως τόπο των ειδών και των νοητών, ένα είδος εύπλαστου υλικού. Ορισμένοι επίσης πιστεύουν πως ο σπόρος της γυναίκας δεν είναι ούτε δύναμη ούτε αρχή, αλλά υλικό και τροφή της γέννησης. Κρατώντας αυτά στο μυαλό μας, πρέπει να σκεφτόμαστε ότι, παρόμοια, και τούτη η θεά έχει ταχθεί με τον πρώτο θεό, ενώνεται πάντα μαζί του με έρωτα για τα αγαθά και ωραία πράγματα που την περιτριγυρίζουν, χωρίς να εναντιώνεται ποτέ, αλλά (όπως ακριβώς λέμε για άντρα, νόμιμο και πιστό πως αγαπά …) η θεά επιθυμεί εκείνον και γεμίζει απ’ ό,τι πιο σημαντικό και καθαρό εκείνος έχει.
Οι λόγοι βέβαια, οι μορφές και οι απορροές του θεού στον ουρανό και στα άστρα παραμένουν, όσα όμως είναι διάσπαρτα στη γη, στη θάλασσα, στα φυτά και στα ζώα, που είναι πράγματα ευπαθή, μολονότι διαλύονται, φθείρονται και θάβονται, πολλές φορές λάμπουν πάλι και ξανάρχονται στο φως με τις γεννήσεις. Για τούτο ο μύθος λέει πως ο Τυφών μένει μαζί με τη Νέφθυ, ενώ ο Όσιρις κρυφά πλάγιασε μαζί της, διότι τα έσχατα μέρη της ύλης, που αποκαλούν Νέφθυ και Τελευτή, εξουσιάζει κατ’ εξοχήν η φθοροποιός δύναμη. Η γονιμοποιός και σωτηρία (δύναμη) σκορπίζει πάνω τους αδύναμο και ξεθωριασμένο σπέρμα, που το κατέστρεψε ο Τυφών, εκτός απ’ όσο διασώζει, τρέφει και συγκρατεί η Ίσις, που το δέχεται μέσα της. Από κάθε άποψη είναι τούτος ανώτερος, όπως υπονοεί ο Πλάτων, επίσης και ο Αριστοτέλης. Το γόνιμο και σωτήριο στοιχείο της φύσης κινείται προς αυτόν και προς το είναι, ενώ η καταστρεπτική και φθοροποιός δύναμη απομακρύνεται απ’ αυτόν και κινείται προς το μη είναι. Για τούτο χρησιμοποιούν το όνομα Ίσις από το ίεσθαι (προχωρώ ορμητικά) με γνώση και κινούμαι, διότι είναι κίνηση που διαθέτει ψυχή και φρόνηση. Στην πραγματικότητα, το όνομα τούτο δεν είναι βαρβαρικό, αλλά, όπως για όλους τους θεούς υπάρχει όνομα κοινό που προέρχεται από το θεατός και το θέων (αυτός που τρέχει), έτσι και τη θεά τούτη από την ακριβή γνώση και συνάμα την κίνηση Ίσιδα εμείς, Ίσιδα και οι Αιγύπτιοι αποκαλούν. Κατά τον ίδιο τρόπο, ο Πλάτων λέει πως δηλώνει την ουσία, που οι αρχαίοι αποκάλεσαν «ισία». Παρόμοια ονόμαζαν τη νόηση και τη φρόνηση, επειδή είναι φορά και κίνηση του νου που πηγαίνει προς τα εμπρός και μετακινείται, και συνέδεσαν την κατανόηση γενικά, κάθε αγαθό και την αρετή με πράγματα που ρέουν απρόσκοπτα και τρέχουν. Όπως επίσης πάλι, κατηγορούσαν με χαρακτηρισμούς αντίθετης σημασίας το κακό που βάζει εμπόδια στη φύση, τη δεσμεύει, τη συγκρατεί και την περιορίζει να κινηθεί και να κινήσει προς τα εμπρός, αποκαλώντας το κακία, αδιέξοδο, δειλία και ανία. Ο Όσιρις, πάλι, έχει όνομα σύνθετο από το όσιος και ιερός, διότι είναι κοινός λόγος ανάμεσα στα πράγματα του ουρανού και του Άδη, από τα οποία συνήθιζαν οι παλιοί να αποκαλούν ιερά τα δεύτερα και όσια τα πρώτα. Ο λόγος, πάλι, που φανερώνει τα ουράνια και αποκαλύπτει τα πράγματα που πηγαίνουν προς τα πάνω ονομάζεται Άνουβις και καμιά φορά Ερμάνουβις, διότι ταιριάζει και στα ουράνια και στα υποχθόνια σπέρματα.
(…)Στα επονομαζόμενα επίσης βιβλία του Ερμή εξιστορούν ότι έχει γραφτά για τα ιερά ονόματα, πως τη δύναμη που κατευθύνει την περιφορά του ήλιου ονομάζουν Ώρο, ενώ οι Έλληνες Απόλλωνα, ενώ τη δύναμη που κατευθύνει την περιφορά του αέρα, άλλοι λένε Όσιρι, άλλοι Σάραπι (…) Αιγυπτιακά Σώθι (…) Το όνομα τούτο σημαίνει την εγκυμοσύνη, την κυοφορία. Γι’ αυτό με παραφθορά του ονόματος στα Ελληνικά «κύων», ονόμασαν το άστρο που θεώρησαν χαρακτηριστικό της Ίσιδος.
Με τούτα ταιριάζουν και οι Αιγυπτιακές δοξασίες. Την Ίσιδα, δηλαδή, ονομάζουν και με το όνομα της Αθηνάς που σημαίνει (πάνω κάτω) «Ήρθα από μόνη μου»και είναι δηλωτικό της αυτόματης κίνησης. Ο Τυφών ονομάζεται Σηθ, Βέβων και Σμυ, διότι τα ονόματα αυτά θέλουν να δηλώσουν κάποια βίαιη και εμποδιστική ανάσχεση ή κάποια εναντίωση και ανατροπή. Ονομάζουν επίσης τον μαγνήτη οστούν του Ώρου, ενώ οστούν του Τυφώνος τον σίδηρο, όπως αναφέρει ο Μανεθώς, διότι είναι όπως ακριβώς ο σίδηρος που πολλές φορές έλκεται και ακολουθεί τον μαγνήτη, άλλες φορές όμως απομακρύνεται και κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση ∙ έτσι και η σωτήρια, αγαθή και λογική κίνηση του κόσμου, τη μια φορά στρέφει προς το μέρος της, προσελκύει και με την πειθώ κάνει ηπιότερη τη σκληρή εκείνη δύναμη του Τυφώνος, ύστερα πάλι εμποδίζει, στρέφει προς τα πίσω και βυθίζεται στο αδιέξοδο.
(…) ο μύθος υπαινίσσεται ότι ο νους και ο λόγος του θεού αφού έμεινε αρχικά μόνος του σε τόπο αόρατο και αφανή, αργότερα προχώρησε στη γέννηση με τη βοήθεια της κίνησης.
Το σείστρο, πάλι φανερώνει πως τα όντα πρέπει κανονικά πάντοτε να σείονται και ποτέ να μη σταματούν την κίνησή τους, αλλά ότι κατά κάποιο τρόπο ξυπνούν και δονούνται, ενώ ήταν βυθισμένα σε ύπνο και μαραζώναν. Λένε πως με τα σείστρα αποτρέπουν και αποκρούουν τον Τυφώνα, θέλοντας να πουν ότι, ενώ η φθορά δεσμεύει και σταματά, η γέννηση πάλι ελευθερώνει τη φύση και την ξαναζωντανεύει με την κίνηση. Η αψίδα επίσης του σείστρου που έχει το πάνω μέρος του καμπύλο, περιέχει τέσσερα μέρη που σείονται. Πράγματι, το μέρος του κόσμου που γεννιέται και φθείρεται περιέχεται στη σφαίρα της σελήνης, ενώ μέσα της κινούνται και μεταβάλλονται τα πάντα χάρη στα τέσσερα στοιχεία, τη φωτιά, τη γη, το νερό και τον αέρα.
(…) οι Αιγύπτιοι (…) Φερσεφόνη ονομάζουν την πνοή που φέρεται (περνάει) μέσα από τους καρπούς κι έπειτα φονεύεται (καταστρέφεται).
(…) Κατά τη 19η ημέρα του πρώτου μήνα, όταν γιορτάζουν τον Ερμή, τρώνε μέλι και σύκο λέγοντας «Γλυκιά η αλήθεια»
(…) τον μήνα Μεσόρι προσφέρουν όσπρια στον Αρποκράτη λέγοντας «Η γλώσσα είναι τύχη, η γλώσσα είναι δαίμων»
Το κατ’ εξοχήν ιερό φυτό της θεάς είναι η Περσέα, διότι ο καρπός της μοιάζει με καρδιά και το φύλλο της με γλώσσα. Πράγματι, κανένα πράγμα απ’ όσα διαθέτει ο άνθρωπος από τη φύση του δεν είναι θεϊκότερο από τον λόγο, κυρίως τον λόγο σχετικά με τους θεούς, και τίποτε δεν ρέει περισσότερο προς την ευδαιμονία (από το λόγο).
Για τούτο πολύ σωστά λένε οι φιλόσοφοι πως όσοι δεν ασκούνται να καταλάβουν σωστά τις λέξεις, χρησιμοποιούν λανθασμένα και τα πράγματα.
Οι Έλληνες πιστεύουν πως το περιστέρι είναι το ιερό ζώο της Αφροδίτης, το φίδι της Αθηνάς, ο κόρακας του Απόλλωνα και ο σκύλος της Άρτεμης.
(…) η Τρίαινα του Ποσειδώνα είναι σύμβολο του τρίτου χώρου, που κατέχει η θάλασσα, τρίτη κατά σειρά μετά τον ουρανό και τον αέρα.
Οι Πυθαγόρειοι πάλι και αριθμούς και σχήματα στολίζουν με τα ονόματα των θεών. Το ισόπλευρο τρίγωνο ονομάζουν Αθηνά που γεννήθηκε από την κορυφή και τριτογεννημένη, επειδή διαιρείται σε 3 καθέτους που ξεκινούν από τις τρεις γωνίες. Τον αριθμό ένα ονόμασαν Απόλλωνα, επειδή αποφάσκει το πλήθος και λόγω της απλότητας της μονάδας. Τη δυάδα ονόμασαν έριδα και θράσος και την τριάδα δικαιοσύνη, διότι ανάμεσα στο «αδικώ» και το «αδικούμαι», που το δεύτερο είναι έλλειψη και το πρώτο υπερβολή, υπάρχει η δικαιοσύνη που βασίζεται στην ισότητα. Η αποκαλούμενη τετρακτύς, το τριάντα έξι δηλαδή, ήταν ο μέγιστος όρκος, όπως λέει ο θρύλος, και έχει ονομαστεί επίσης κόσμος, επειδή αποτελείται από την πρόσθεση των τεσσάρων πρώτων αρτίων αριθμών και των τεσσάρων πρώτων περιττών.
Όσο για τις στολές, αυτές της Ίσιδος είναι βαμμένες πολύχρωμες (διότι η δύναμή της περιστρέφεται γύρω από την ύλη που γίνεται τα πάντα και δέχεται τα πάντα, φως, σκοτάδι, μέρα, νύχτα, φωτιά, νερό, ζωή, θάνατο, αρχή, τέλος). Η στολή του Οσίριδος δεν έχει σκιάσεις ούτε ποικιλοχρωμία, αλλά ένα και μόνο χρώμα, αυτό που μοιάζει με φως, διότι η αρχή του κόσμου είναι απρόσμικτη και αμιγές το πρωταρχικό και νοητό. Για τούτο, αφού το φορέσουν μια φορά, την κρατάνε μετά κρυμμένη και ανέγγιχτη, ενώ της Ίσιδος τις χρησιμοποιούν πολλές φορές, διότι τα αισθητά πράγματα, επειδή τα χρησιμοποιούμε και είναι πρόχειρα, μας επιτρέπουν να δούμε πολλές αναπτύξεις και όψεις τους, καθώς αλλάζουν με διαφορετικό τρόπο κάθε φορά. Η νόηση όμως του νοητού, καθαρού και απλού έλαμψε στην ψυχή σαν αστραπή και προσφέρεται για μια μόνο φορά να την αγγίξει και να την περιεργαστεί. Για τούτο ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης αποκαλούν τούτο το μέρος της φιλοσοφίας εποπτικό, εφόσον όσοι, χάρη στον λόγο, παρακάμπτουν τα δεδομένα της γνώμης, τα μεικτά και ποικιλόμορφα, σκιρτούν προς εκείνο το πρώτο, το απλό και το άυλο, και, αγγίζοντας στην πραγματικότητα την καθαρή αλήθειαγύρω τους, θεωρούν πως σαν μέσα από μυητική τελετή κατέχουν τώρα τον τελικό σκοπό της φιλοσοφίας.
Τούτο επίσης που οι σημερινοί ιερείς, για καθαρά τυπικούς λόγους, υποδηλώνουν, αποκρύπτοντας το βαθύτερο νόημα με προσοχή, ότι, δηλαδή ο θεός τούτος εξουσιάζει και βασιλεύει στους νεκρούς, εφόσον δεν είναι άλλος από εκείνον που ονομάζουν οι ΄Ελληνες Άδη και Πλούτωνα, επειδή αγνοούν οι άνθρωποι με ποια έννοια είναι αληθινό, τους διαταράσσει και καταλαβαίνουν πως ο πραγματικός ιερός και όσιος Όσιρις κατοικεί μέσα στη γη και κάτω από τη γη, εκεί που κρύπτονται τα σώματα όσων θεωρείται ότι ετελεύτησαν. Εκείνος όμως βρίσκεται πάρα πολύ μακριά από τη γη, άσπιλος, αμόλυντος και καθαρός από κάθε είδους ουσία που δέχεται τη φθορά και τον θάνατο, ενώ για τις ψυχές των ανθρώπων εδώ κάτω, που περικλείονται από σώματα και πάθη, δεν είναι δυνατή η επαφή με το θεό, παρά μόνο όσο (είναι δυνατό) να αγγίξει κανείς όνειρο αμυδρό με τη νόηση μέσω της φιλοσοφίας. Όταν όμως, ελευθερωμένες πια, μεταβούν στο ανίδωτο, το αόρατο, το απαλλαγμένο από παθήματα και αγνό, ο θεός τούτος θα είναι ηγέτης και βασιλιάς τους, σα να ήταν κρεμασμένες επάνω του, να τον κοίταζαν αχόρταγα και να ποθούσαν το κάλλος, που ούτε να το ξεστομίσουν ούτε να το διηγηθούν μπορούν οι άνθρωποι, (κάλλος) που, όπως δείχνει η παλιά παράδοση, έχει ερωτευθεί η Ίσις, το αναζητάει συνεχώς, σμίγει μαζί του και γεμίζει τον κόσμο μας με όλα τα ωραία και αγαθά πράγματα, όσα έχουν μερίδιο στη γέννηση.
(Πλούταρχος «Περί Οσίριδος και Ίσιδος»)
Πρόκλος: Δια τούτο οι παλαιοί έδωσαν την πρώτη θέση στις Μούσες και τον μουσηγέτην Απόλλωνα , του ενός χορηγούντος την μοναδικήν ενοποίηση της όλης αρμονίας, των δε συγκρατουσών την διαιρεμένην πρόοδο της αρμονίας αυτής, και συνάρμοσαν τον αριθμόν αυτών προς τις οκτώ Σειρήνες τις αναφερόμενες στην Πολιτεία (Χ 617 Β). Κατ’ αυτόν τον τρόπο διατηρούν το Σύμπαν ∙ το μέσον μεταξύ της Μονάδος και της Εννεάδος, οργανώθηκε τριαδικώς και πενταδικώς, τετραδικώς μεν κατά τις τέσσαρες Ιδέες των ζώντων όντων, τις οποίες το Παράδειγμα εν εαυτώ (39, 1-8), πενταδικώς δε κατά τα πέντε σχήματα δια των οποίων ο Δημιουργός τα πάντα κατεκόσμησε, εισάγοντας σε αυτές και μιαν πέμπτην Ιδέαν, όπως λέγει ο Τίμαιος (55, 4-6) και εγκαθιστώντας αυτήν εναρμονίως εν τω Παντί.
Η πέμπτη αυτή Ιδέα είναι το δωδεκάεδρον, εικόνα συμπίπτουσα περισσότερο προς την σφαίρα, που είναι το τελειότερο των σχημάτων (προβλ. Ολυμπιοδ. εν Φαιδ. 179, …)
Σημείωση: Πρόκλος (εν Τιμαίω ΙΙ 208,9) και ΙΙ 234, 23 και 30)
Τα άλλα σχήματα (πλατωνικά στερεά) είναι η πυραμίς (τετράεδρον-πυρ), το οκτάεδρον (αήρ), το εικοσάεδρον (ύδωρ) και ο κύβος (γη).
«Επειδή η διαίρεση του ουρανού γίνεται σε οκτώ σφαίρες, ενώ του Κόσμου ολόκληρου σε εννέα σφαίρες, και η πρώτη διαίρεση είναι αφιερωμένη στις Σειρήνες (εις την Πολιτ. (Χ 617 Β4) και η δευτέρα σε όλες τις εννέα Μούσες, υπό τις οποίες υπάγονται οι Σειρήνες, είναι και πάλι εύλογο ο τόνος να κλείσει το όλον διάγραμμα (της αρμονίας).
Μέσα στον Δημιουργό υπήρχαν εν αρχή αυτά τα δυο, ο λογισμός και η αρμονία. Δια τούτο έπλασε ο ίδιος και τις Μούσες και τον Μουσηγέτην (Απόλλωνα) όπως στην ερμαϊκή σειρά. Σε αυτόν λοιπόν υπάρχουν πρωταρχικώς τόσον ο δημιουργικός λογισμός, όσο και η αρμονία, εκ των οποίων ο πρώτος είναι ερμαϊκός και η δευτέρα απολλώνειος, η δε ψυχή πεπληρωμένη αμφοτέρων, μετέχει τόσον του λογισμού, όσον και της αρμονίας.
(Μούσα< μύσθαι(<μάω=επιθυμώ ζωηρά)
(προς ποίηση, μουσική, τέχνες, θεότητες της Μνήμης)
Αριστόξενος:
«Οι Ινδοί Βραχμάνες στην κοσμοθεωρία τους πρεσβεύουν ότι ο Κόσμος δημιουργήθηκε από στοιχεία όχι τέσσερα, όπως έλεγε η Ιωνική Φιλοσοφία, αλλά πέντε ∙ύδωρ, αέρα και γη και πυρ και αιθέρα «ον (αιθέρα) ηγείσθαι χρη γένεσιν Θεών είναι ∙ τα μεν γαρ του αέρος έλκοντα θνητά πάντα, τα δε του αιθέρος αθάνατα τε και θεία». «Ζώον είναι τον Κόσμον» ∙ «άρσεν και θήλυ ∙ αυτός γαρ εαυτώ ξυγγενόμενος το μητρός τε και πατρός εις την ζωογονίαν πράττει».
(Από τον «Βίο Απολλωνίου Τυανέως»)
Επίκουρος:«Υπάρχουν άπειροι κόσμοι, άλλοι όμοιοι και άλλοι διαφορετικοί από τον δικό μας […] πρέπει να πιστέψουμε ότι σε όλους τους άλλους κόσμους υπάρχουν ζωντανά πλάσματα και φυτά καθώς και άλλα πράγματα που βλέπουμε εντός του δικού μας κόσμου»
( « Eπιστολή προς Ηρόδοτον)
Ηράκλειτος:«εκ πυρός τα πάντα συνεστάναι και εις τούτο αναλύεσθαι ∙ πάντα δε γίνεται καθ’ ειμαρμένην και δια της εναντιοδρομίας(εναντιώσεως) ηρμόσθαι τα όντα. Και πάντα ψυχών είναι και δαιμόνων πλήρη (…) Πυρ είναι στοιχείον και πυρός αμοιβήν τα πάντα, αραιώσει και πυκνώσει γινόμενα. Σαφώς δ’ ουδέν εκτίθεται. Γίνεσθαι τε πάντα κατ’ εναντιότητα και ρειν τα όλα ποταμού δίκην, πεπεράνθαι δε το παν και ένα είναι κόσμον ∙ γεννάσθαι τε αυτός εκ πυρός και πάλιν εκπυρούσθαι, κατά τινας περιόδους εναλλάξ τον σύμπαντα αιώνα ∙ τούτο δε γίνεται καθ’ ειμαρμένην. Των δε εναντίων το μεν επί την γένεσιν άγον καλείσθαι πόλεμον και έριν, το δ’ επί την εκπύρωσιν ομολογίαν και ειρήνην, και την μεταβολήν οδόν άνω κάτω, τον τε κόσμον γενέσθαι κατ’ αυτήν. Πυκνούμενον γαρ το πυρ* εξυγραίνεσθαι συνιστάμενον τε γίνεσθαι ύδωρ, πηγνύμενον δε το ύδωρ εις γην τρέπεσθαι ∙ και ταύτην οδόν επί το κάτω είναι ∙ πάλιν δε αυ την γην χείσθαι, εξ ης το ύδωρ γίνεσθαι, εκ δε τούτου τα λοιπά, σχεδόν πάντα επί την αναθυμίασιν ανάγων την από της θαλάττης ∙ αύτη δ’ έστι η επί το άνω οδός»
Αέτιος : «Εκ πυρός γαρ πάντα γίγνεσθαι και εις πύρ πάντα τελευτάν ∙ τούτου δε κατασβεννυμένου κοσμοποιείσθαι τα πάντα (…) πάλιν δε τον κόσμον και τα σώματα πάντα υπό του πυρός αναλούσθαι εν τη εκπυρώσει».
Πλάτων: «Του κόσμου του ιδικού μας η θεότης άλλοτε κατευθύνει την κίνηση απολύτως, άλλοτε εγκαταλείπει αυτήν, όταν οι κύκλοι επιτύχουν την διάρκειαν, η οποία αρκεί στον κόσμο, τότε αρχίζει η στροφή προς την αντίθετη διεύθυνση της κίνησής του».
Πρόκλος: «Διά τούτον λοιπόν τον λόγον το Σύμπαν διηρέθη βάσει των δημιουργικών αριθμών της δυάδος, τριάδος, τετράδος, πεντάδος, εβδομάδος, δωδεκάδος (…) Μετά από όλας αυτάς τας διαιρέσεις η διακλήρωσις (κατανομή) του Σύμπαντος επετεύχθη δια της δωδεκάδος ∙ εις τους κλήρους των θεών συναρτώνται εκείνοι των αγγέλων και των δαιμόνων, οι οποίοι μετέχουν μείζονος ποκιλίας εις τας διανομάς».
(εις Τίμαιον Ι 136, 21 και 137, 7, 16)
«Και επειδή το σχήμα της ψυχής είναι όπως ένα Χ και η μορφή της είναι δυαδική-διότι η τομή γίνεται εις δύο μέρη-η δε δυάς πολλαπλασιαζομένη επί την εξάδα, που είναι ο πρώτος θεμελιώδης αριθμός του Χ (του 600) δίδει την δωδεκάδα, δυνάμεθα να συναγάγωμεν τας 12 αρχικάς πρώτας ψυχάς (των δώδεκα θεών)».
(εν Τιμ. ΙΙ 277, 22)
«Σημειωθήτω ότι κατά τον Πλάτωνα η διαίρεσις του Κόσμου είναι τριπλή, κατά μεν τας ιδέας ουρανίως, αερίως (αιθερίως), ενυδρίως και χθονίως, κατά τα σχήματα εις κύβον, εικοσάεδρον πυραμίδα και δωδεκάεδρον, κατά τας σφαίραςοκτώ, τας ουρανίας μετά της απλανούς (σφαίρας του ζωδιακού) και μιάς υπό των πάντων στοιχείων, ως μιάς ειλημμένων, το σύνολον εννέα». (εις Τιμ. ΙΙ 333, 4)
«Διό και μήνα τον δωδέκατον (ο Πλάτων) εν Νόμοις (VIII σ.8 28) απένειμε ταις των χθονίων θεραπείαις και την μεγίστην θεάν Εκάτην τα πέρατα των εγκοσμίων συγκλίνουσαν και δια τούτο κληδούχον αποκαλουμένην,τα δωδέκατα φησίν ο Θεολόγος του κόσμου κληρώσασθαι»(Πρόκλου εν Πολιτεία ΙΙ 121,8) Σημείωση: *Ηράκλειτος : περί κόσμου εκ του «αειζώου πυρός του Διογένη Λαερτίου (ΙΧ 7-8) (αποσ. Στοβαίου : «Εκ πυρός γαρ πάντα και εις πυρ πάντα τελευτά») Διακρίνει δυο φάσεις ανακύκλωσης : α) την χρησμοσύνην (όπου το πυρ μεταμορφώνεται στα 3 άλλα στοιχεία : την θάλασσα- τον «πρηστήρα»(φλογισμένον αέρα-αιθέρα) και την γην. Είναι η φάση της διακοσμήσεως του σύμπαντος και β) τον κόρον: Επάνοδο του διαφοροποιημένου σύμπαντος στην αρχική πυρώδη κατάσταση –«εκπύρωσις».
Αλέξανδρος: Η διάλυση και η φθορά του κόσμου δεν βρίσκονται στην ύλη του, που είχε τη δύναμη να γίνει κόσμος, αλλά σε άλλον κόσμο, όπου, λόγω της απειρότητας και της αλληλοδιαδοχής τους, δεν υπάρχει ανάγκη επιστροφής στον ίδιο–κόσμο».
Γάϊος: «Αυτά πίστευαν και οι οπαδοί του Λεύκιππου και του Δημόκριτου. Οι κόσμοι του Δημόκριτου, αφού μετατρέπονται σε άλλους κόσμους, αποτελούνται από τα ίδια άτομα, γίνονται ίδιοι ως προς το είδος, αν όχι και ως προς τον αριθμό.
(…) ο κόσμος φθείρεται, με την επικράτηση του μεγαλύτερου επί του μικρότερου.
Θεόδωρος: Για τούτο είναι αδύνατο να γεννώνται όλα ταυτόχρονα από μία ύλη, εφόσον τα λεπτά, μικρά και απλούστερα στην κατασκευή κατ’ ανάγκην υπακούουν πρώτα σε αυτό που κινεί και διαπλάθει την ύλη, συντίθενται και προϋπάρχουν πριν από εκείνα που διαθέτουν αδρότερα μέρη, μεγάλο όγκο και πιο περίπλοκη σύνθεση, όπως το δωδεκάεδρο. Έπειτα, επομένως, ότι το μόνο πρώτο σώμα είναι η πυραμίδα και κανένα άλλο, εφόσον ως προς τη γένεση υπολείπονται από τη φύση τους.
Θεραπεία λοιπόν και τούτου του παραδόξου είναι η διαίρεση και διάκριση της ύλης σε πέντε κόσμους. Στον έναν πρώτη αρχή θα είναι η πυραμίδα, στον άλλο το οκτάεδρο, στον άλλο το εικοσάεδρο. Από εκείνο που αποτελεί πρώτη αρχή στον καθένα θα δημιουργηθούν τα υπόλοιπα, εφόσον η μεταβολή τού οτιδήποτε σε οτιδήποτε γίνεται με συνένωση και διαχωρισμό των μελών (…)
Επειδή όταν σβήνει η φωτιά, δημιουργείται αέρας και καθώς αυτός γίνεται πάλι πιο λεπτός, δίνει από μόνος του Φωτιά, πρέπει να παρατηρήσει κανείς τα παθήματα και τις μεταβολές στα σπέρματα του καθενός (σώματος). Σπέρματα της φωτιάς είναι η πυραμίδα, που αποτελείται από 24 πρώτα τρίγωνα, ενώ το οκτάεδρο του αέρα αποτελείται από 48 ίδια τρίγωνα. Επομένως, το ένα στοιχείο αέρα γίνεται από δύο σώματα φωτιάς, που αναμειγνύονται και ενοποιούνται, ενώ (το στοιχείο) του αέρα πάλι, όταν κατακερματίζεται, διαχωρίζεται σε δύο σώματα φωτιάς ∙ αν συμπιεστεί στη συνέχεια και συμπυκνωθεί, εξαφανίζεται στη μορφή του νερού. Συνεπώς, παντού το πρώτο που προϋπάρχει κάθε φορά ως αρχή προσφέρει σε όλα τα άλλα τη δυνατότητα να προκύψουν εύκολα με τη μεταβολή, και δεν είναι μόνον ένα το πρώτο, αλλά σε διαφορετικό σύστημα άλλο κάθε φορά διαθέτει την κίνηση που προϋπάρχει και οδηγεί σε γένεση, οπότε διατηρούν όλα το ίδιο όνομα*.
Σημείωση: * «και μη μόνον έν είναι πρώτον, ετέρου δ’ εν ετέρω συστήματι κίνησιν αρχηγόν και προληπτικήν ες γένεσιν έχοντος πάσι τηρείσθαι την ομωνυμίαν» (Πλουτάρχου«Περί των εκλελοιπότων χρηστηρίων»).
Αμμώνιος : … ο Θεόδωρος (…) ξεκινά με το αξίωμα ότι δεν συντίθενται ταυτόχρονα και τα πέντε σώματα αλλά το πιο λεπτό κάθε φορά και αυτό που συντίθεται με τη λιγότερη δυσκολία είναι το πρώτο που βγαίνει προς γένεση (…) Αν, λοιπόν, σε περίπτωση που υπάρχουν πέντε σώματα και πέντε κόσμοι, ένα στον καθένα έχει την πρωτοκαθεδρία στην γένεση, σε όποιο κόσμο είναι ο κύβος πρώτος, δεν θα εμφανίζεται κανένα από τα άλλα, διότι δεν μπορεί από φύση του να μεταβληθεί σε κανένα τους.
Πλούταρχος : Εφ’ όσον τίθεται ως υπόθεση η ύπαρξη δυο φύσεων, η μια αισθητή, που μεταβάλλεται με γένεση και φθορά και φέρεται άλλοτε εδώ και άλλοτε εκεί, ενώ η άλλη στην ουσία νοητή, που βρίσκεται πάντοτε στην ίδια κατάσταση, είναι φοβερό, σύντροφε, η νοητή να ξεχωρίζεται και να περιλαμβάνει τη διαφορά στους κόλπους της, ενώ για τη σωματική, που υφίσταται τις μεταβολές, να εκνευριζόμαστε και να δυσανασχετούμε, αν κάποιος δεν την αφήνει ενωμένη, δεμένη και εναρμονισμένη με τον εαυτόν της, αλλά την ξεχωρίζει και την διαχωρίζει. Πράγματι, στα μόνιμα και θεία πράγματα ταιριάζει σίγουρα περισσότερη να διαθέτουν συνοχή μέσα τους και να αποφεύγουν όσο είναι δυνατόν οποιαδήποτε τομή και διαίρεση, αλλά και σε αυτά η δύναμη της ετερότητας δρα και κάνει στην περίπτωση των νοητών τις ανομοιότητες ως προς τον λόγο και την ιδέα μεγαλύτερες από τις αποστάσεις ως προς τον τόπο. Έτσι αντιδρώντας και σε κείνους που λένε ότι το όλον είναι ένα, υποστηρίζει ο Πλάτων ότι υπάρχει το ον, η ταυτότητα, η ετερότητα και πάνω απ’ όλα η κίνηση και η στάση. Εφόσον, λοιπόν, πέντε είναι τούτα , δεν είναι ν’ απορεί κανείς που καθένα από τα σωματικά εκείνα στοιχεία είναι μίμημα της Φύσης καθενός από τούτα και είδωλο, όχι αμιγές και καθαρό, αλλά στο μέτρο που το καθένα συμμετέχει περισσότερο στην κάθε ιδιότητα. Ο κύβος είναι εμφανώς το οικείο στη στάση σώμα, λόγω της στερεότητας και σταθερότητας των επιπέδων του. Για την πυραμίδα ο καθένας θα μπορούσε να αναγνωρίσει τον πυρίμορφο και κινητικό της χαρακτήρα στη λεπτότητα των πλευρών και την οξύτητα των γωνιών της. Η φύση του δωδεκαέδρου, που μπορεί να περιλάβει τα υπόλοιπα σχήματα, θα μπορούσε να θεωρηθεί πως αποτελεί εικόνα του όντος σε σχέση με οτιδήποτε σωματικό. Όσο για τα υπόλοιπα δυο, το εικοσάεδρο συμμετέχει κυρίως στην ιδέα της ετερότητας, ενώ το οκτάεδρο κυρίως στην ιδέα της ταυτότητας. Για τούτο το τελευταίο αυτό παρήγαγε τον αέρα, που περικλείει κάθε ουσία σε μία μορφή, ενώ το πρώτο το νερό, που μετατρέπεται με την κράση σε όσο το δυνατόν περισσότερα είδη ποιοτήτων. Εφόσον λοιπόν η φύση απαιτεί την ισονομία σε όλα, λογικά και οι κόσμοι δεν θα είναι περισσότεροι ούτε λιγότεροι από τα υποδείγματα, έτσι, ώστε το καθένα τους να έχει στον κάθε κόσμο θέση και δύναμη καθοδηγητική, όπως ακριβώς είχε και στη σύσταση των σωμάτων.
( . . .)
Αυτό που πρέπει να εξετάσετε με προσοχή είναι ότι από τις ανώτατες αρχές, και εννοώ το ένα και την αόριστη δυάδα, η δεύτερη, που είναι στοιχείο της κάθε αμορφίας και αταξίας, έχει αποκληθεί απειρία, ενώ η φύση του ενός, που περιορίζει και συγκρατεί το κενό, το άλογο και απροσδιόριστο στοιχείο της απειρίας, παράγει το έμμορφο, αυτό που ενέχεται και επιδέχεται κατά κάποιο τρόπο τη δήλωση, η οποία είναι απόρροια της άποψής μας για τα αισθητά πράγματα. Αυτές οι αρχές εμφανίζονται κατ’ αρχάς στο πεδίο των αριθμών, ή για να το διατυπώσομε καλύτερα, το πλήθος δεν είναι γενικά ο αριθμός, αν το ένα, που πρόεκυψε ως άλλη μορφή ύλης, από το άπειρο και απροσδιόριστο, δεν αποκόπτεται αλλού ως περισσότερο αλλού ως λιγότερο. Αριθμός προκύπτει εκεί όπου το καθένα από τα πλήθη προσδιορίζεται από το ένα. Αν αναφερθεί το ένα, η αόριστη δυάδα επιβάλλει πάλι τη σύγχυση και παράγει κάθε τι το άρρυθμο, άπειρο και στερούμενο μέτρου. Επειδή όμως το είδος δεν είναι αναίρεση της ύλης, αλλά μορφή και τακτοποίηση της υποκείμενης ύλης, είναι αναγκαίο και στον αριθμό να ενυπάρχουν και οι δυο αρχές, εξ ου και προκύπτει η πρώτη και πιο μεγάλη διαφορά και ανομοιότητα. Πράγματι, η αόριστη αρχή είναι δημιουργός του αρτίου, ενώ η καλύτερη του περιττού. Πρώτος των αρτίων αριθμών είναι το δύο και το τρία είναι ο πρώτος των περιττών, από τους οποίους προκύπτει το πέντε, που είναι ως προς τη σύνθεση κοινός από τους δυο τους αριθμός και ως προς τη δύναμή του περιττός. Έπρεπε πράγματι, εφόσον το αισθητό και σωματικό χωρίζεται σε περισσότερα μέρη λόγω της σύμφυτης ανάγκης της ετερότητας, ο αριθμός τους να μην είναι ούτε ο πρώτος άρτιος ούτε ο πρώτος περιττός, αλλά ο τρίτος που αποτελείται από τούτους, ούτως ώστε να προκύπτει και από τις δυο αρχές τόσο αυτή που δημιουργεί το άρτιο, όσο και αυτή που δημιουργεί το περιττό, δεδομένου ότι δεν ήταν δυνατόν για τη μια να διαχωριστεί από την άλλη, εφόσον η καθεμιά έχει τη φύση και τη δύναμη της αρχής. Καθώς λοιπόν συνδυάστηκαν και οι δυο, παρέμεινε η καλύτερη, αφού επικράτησε της αοριστίας που διαιρεί το σωματικό και, ενώ η ύλη διαχωριζόταν προς τις δυο κατευθύνσεις, βάζοντας στη μέση τη μονάδα, δεν άφησε το παν να διαιρεθεί στα δύο, αλλά προέκυψε μεν πλήθος κόσμων από την ετερότητα και διαφορά της αοριστίας, η δύναμη όμως της ταυτότητας και του ορισμένου έκανε το πλήθος να είναι περιττό, και περιττό υπό την έννοια ότι δεν άφησε τη φύση να προχωρήσει πιο μακριά από το καλύτερο. Αν το ένα ήταν αμιγές και καθαρό, η ύλη δεν θα επιδεχόταν καθόλου χωρισμό. Καθώς όμως έχει αναμειχθεί με την δυάδα, που έχει την τάση να διαιρεί, δέχτηκε τομή και διαίρεση, αλλά σταμάτησε εδώ, εφόσον το περιττό επικράτησε του αρτίου. Για τούτο οι παλιοί, είχαν τη συνήθεια να ονομάζουν το «αριθμώ» «πεμπάζω» (μετρώ με το πέντε). (…) Και το «πάντα» είναι παρώνυμο του πέντε, πράγμα λογικό, εφόσον η πεντάδα έχει συσταθεί από τους πρώτους αριθμούς. Πράγματι, οι υπόλοιποι αριθμοί πολλαπλασιαζόμενοι με άλλους παράγουν ως αποτέλεσμα αριθμούς διαφορετικούς από τον εαυτό τους, ενώ η πεντάδα, όταν πολλαπλασιασθεί με άρτιο αριθμό παράγει το τέλειο δέκα, ενώ όταν πολλαπλασιαστεί με περιττό, αναπαράγει τον εαυτόν της. Αφήνω πάλι πως η πεντάδα είναι πρώτη που έχει συντεθεί από τα δυο πρώτα τετράγωνα, τη μονάδα και την τετράδα, είναι η πρώτη που έχοντας δύναμη ίση με τους δυο αριθμούς που προηγούνται αυτής, συνθέτει το ωραιότερο των ορθογωνίων τριγώνων, και η πρώτη που πρόσφερε την αναλογία ένα προς ένα και ένα δεύτερο. (…)
Σε μας τους ίδιους πράγματι διένειμε πέντε αισθήσεις και μέρη της ψυχής, το φυτικό, το αισθητικό, το επιθυμητικό, το θυμοειδές και το λογιστικό και δάχτυλα στο κάθε χέρι τόσα στον αριθμό αλλά και το κατ’ εξοχήν γόνιμο σπέρμα σε πέντε μέρη σχίζεται, εφόσον δεν έχει αναφερθεί γυναίκα που να γέννησε περισσότερα από πέντε παιδιά στον ίδιο τοκετό (…)
Για την Ρέα, επίσης, οι Αιγύπτιοι αναφέρουν στη μυθολογία τους ότι γέννησε πέντε θεούς, θέλοντας να υπαινιχθούν την γέννηση των πέντε κόσμων από μια ύλη. Στο σύμπαν, πάλι, πέντε ζώνες έχει ο τόπος γύρω από τη γη, με πέντε κύκλους προσδιορίζεται ο ουρανός, δυο αρκτικούς, δυο τροπικούς και στη μέση τον ισημερινό, πέντε επίσης είναι οι περιστροφές των πλανητών, εφόσον ο Ήλιος, ο Φωσφόρος (Αφροδίτη) και ο Στίλβων (Ερμής) ομοδρομούν. Αρμονική επίσης είναι και η διάταξη του κόσμου, όπως ακριβώς, ας μην ξεχνάμε, και η αρμονία, όπως την εννοούμε, βλέπομε να στηρίζεται σε πέντε θέσεις των τετραχόρδων, τις υπάτες, τις μέσες, τα συνημμένα, τα διαζευγμένα και τις υπερβολαίες. Αλλά και τα μελωδικά διαστήματα είναι πέντε (…)
Έτσι, η φύση χαίρεται, καθώς φαίνεται, να κάνει τα πάντα με βάση το πέντε και όχι με βάση τη σφαίρα, όπως έλεγε ο Αριστοτέλης. Γιατί όμως (…) ο Πλάτων συσχέτισε τα πέντε σχήματα με τον αριθμό των πέντε κόσμων, λέγοντας ότι του πέμπτου συνδυασμού έκανε κυρίως χρήση ο θεός στο σύμπαν, όταν το διακοσμούσε, έπειτα υποβάλλοντας το ερώτημα για το πλήθος των κόσμων (…) αν είναι από τη φύση τους πέντε ή ένας (…) γιατί φάνηκε να πιστεύει πως εδώ έχει την πηγή της η αντίληψη αυτή ; (…) Ας παρατηρήσουμε ότι από τις διαφορές των σωμάτων και των σχημάτων εκείνων προκύπτουν κατ’ ανάγκην άμεσα και διαφορές κινήσεων, (…) αυτό που διαχωρίζεται ή συνενώνεται ταυτόχρονα με την ετεροίωση της ουσίας αλλάζει και τόπο (Πλάτων).
Αν από αέρα προκύψει φωτιά, αφού το οκτάεδρο διαλυθεί και κατακερματισθεί σε πυραμίδες ή από φωτιά προκύψει πάλι αέρας, με την συνώθηση και σύνθλιψη σε οκτάεδρο, δεν είναι δυνατόν να μένει εκεί όπου βρισκόταν προηγουμένως, αλλά φεύγει και πηγαίνει προς άλλον τόπο δια της βίας, αντιδρώντας σε όσα προβάλλουν αντίσταση και το κρατούν πίσω. Ακόμη καλύτερα παρουσιάζεται αυτό που συμβαίνει με εικόνα, «τους σπόρους που σείονται και λιχνίζονται με τα κόσκινα και τα άλλα όργανα για τον καθαρισμό του σιταριού, εννοώντας πως κατά τον ίδιο τρόπο τα στοιχεία, καθώς σείουν την ύλη και σείονται από εκείνη, κάθε φορά τα όμοια πηγαίνουν με τα όμοια και το καθένα καταλαμβάνει διαφορετικό τόπο, προτού απ’ αυτά προκύψει, μετά από οργάνωση, το σύμπαν. Εφόσον λοιπόν η ύλη βρισκόταν τότε στην κατάσταση που βρίσκεται πιθανώς το σύμπαν, από το οποίο απουσιάζει ο θεός, αμέσως οι πέντε πρώτες ποιότητες, διαθέτοντας δικές τους ροπές, κινούνταν χωριστά, χωρίς να διακρίνονται τελείως ούτε ξεκάθαρα, επειδή, όταν τα πάντα είναι αναμεμειγμένα, πάντοτε αυτά που κυριαρχούνται ακολουθούν παρά φύση αυτά που κυριαρχούν. Για τούτο δημιούργησαν μέρη και διαιρέσεις ισάριθμες με τα γένη των σωμάτων, που το καθένα κινείται προς διαφορετική κατεύθυνση, τη μια όχι (διαίρεση και μέρος) καθαρής φωτιάς αλλά με μορφή φωτιάς, την άλλη όχι καθαρού αιθέρα αλλά με μορφή αιθέρα, την τρίτη όχι της γης αυτής καθ’ εαυτήν, αλλά με την μορφή γης, κυρίως όμως (…) και την κοινωνία αέρα και νερού, επειδή, όπως αναφέρθηκε, πολλά προέκυψαν μέσω της ανάμειξης με τα ετερογενή. Πράγματι ο θεός δεν διαχώρισε ούτε διέταξε την ουσία, αλλά την παρέλαβε, ενώ είχε ξεχωριστεί από μόνη της και κινούνταν ξεχωριστά, την τακτοποίησε και την συνάρμοσε με βάση την αναλογία και το μέτρο. Έπειτα, αφού εγκατέστησε στην καθεμία Λόγο, που ήταν σαν αρμοστής και την περιφρουρούσε, έφτιαξε τόσους κόσμους όσα και τα γένη των σωμάτων που προϋπήρχαν. Τούτα εδώ πρέπει να αποδώσουμε στον Πλάτωνα, σύμφωνα με τον Αμμώνιο.
Εγώ όμως, όσον αφορά στον αριθμό των κόσμων, δεν θα ισχυριζόμουν ποτέ πως είναι τόσοι, ενώ δεν θεωρώ πιο παράλογη από άλλη την άποψη που θέτει την ύπαρξη περισσοτέρων του ενός κόσμων όχι όμως απείρων αλλά περιορισμένων ως προς το πλήθος, βλέποντας πως, δεδομένης της φυσικής ιδιότητας της ύλης να διασκορπίζεται και να μερίζεται, ούτε στο ένα μένει ούτε ο λόγος την αφήνει να προχωρεί επ’ άπειρον…
{youtube}kkGeOWYOFoA{/youtube}
Θεανώ:«Ουκ εξ αριθμού, κατά δε αριθμόν τα πάντα γίγνεσθαι». Οι αριθμοί δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως δημιουργικές ουσίες, αλλά η γένεσις συντελείται «κατ’ αριθμόν», βάσει αριθμητικών αναλογιών και αρμονικών κανόνων».
Αριστοτέλης:«Η φύσις του αριθμού είναι το να δίδει σε κάθε ον ένα νόμο, έναν οδηγόν, έναν διδάσκαλον. Εκείνος είναι που μας διδάσκει ό,τι αγνοούμε και διαλύει τις αβεβαιότητές μας- διδασκαλικός του απορουμένου παντός και αγνοουμένου».
Πρόκλος :«Δια τον αριθμόν, πρωτίστως έρχεται ο θείος αριθμός, δεύτερος ο ουσιώδης, τρίτος ο ψυχικός και τελευταίος ο φυσικός· ο πρώτος είναι ενοειδής στο είδος του, ο δεύτερος ακίνητος, ο τρίτος αυτοκίνητος και ο τέταρτος ετεροκίνητος. Όσο για την αρμονίαν, πρώτη έρχεται η αρμονία στους θεούς, δεύτερη στα όντως όντα· τρίτη η των ψυχών, τελευταία εκείνη που υπάρχει στα όντα που εναρμονίζονται από τα άλλα»
(Εν Τιμαίω Ι Ι,161,26) .
Αρχύτας:«Αν έφτανα στην εξώτατη άκρη του ουρανού, θα μπορούσα να απλώσω τη ράβδο μου ή το χέρι μου σε ό,τι βρίσκεται απ’ έξω ή όχι;»
Δημόκριτος: Ο χώρος είναι άπειρος και κατειλημμένος από άτομα με καθαρό κενό ανάμεσά τους(…) «Σε μερικούς κόσμους δεν υπάρχει Ήλιος και Σελήνη, άλλοι είναι μεγαλύτεροι από το δικό μας, σε ορισμένα σημεία είναι πιο πολυπληθείς(…) Υπάρχουν ορισμένοι κόσμοι δίχως ζωντανά πλάσματα και φυτά ή ακόμη και υγρασία».
«Θα προτιμούσα να αποκαλύψω τη μοναδική αιτία των όντων παρά να γίνω ο βασιλιάς των Περσών».
Πλούταρχος: Όταν λέει πως από τα σώματα άλλα κινούνται προς το μέσον και προς τα κάτω, άλλα προς το μέσον και προς τα πάνω, ενώ άλλα γύρω από το μέσον κυκλικά, σε σχέση με τι το θεωρεί μέσον; Όχι βέβαια σε σχέση με το κενό, εφόσον κατ’ αυτόν (το κενό) δεν υπάρχει. Σύμφωνα πάλι με όσους (θεωρούν πως το κενό) υπάρχει, δεν έχει μέσον, όπως δεν έχει ούτε πρώτο ούτε έσχατο σημείο, διότι αυτά είναι πέρατα, ενώ (το κενό) είναι άπειρο και απέραντο. Ακόμα κι αν εξανάγκαζε κανείς τον εαυτόν του, παραβιάζοντας τους νόμους της σκέψης, να δεχτεί κάποιο μέσον του άπειρου κενού, ποια θα ήταν ως προς τούτο η διαφορά στις κινήσεις των σωμάτων; Πράγματι, μέσα στο κενό ούτε δύναμη υπάρχει που να κυριαρχεί πάνω στα σώματα ούτε τα σώματα διαθέτουν προαίρεση και ορμή, με βάση την οποία ποθούν να φτάσουν στο μέσον και προς αυτό κατευθύνονται από παντού. Αδύνατον επίσης είναι να συλλάβει κανείς, προκειμένου για άψυχα σώματα, ή πως φέρονται από μόνα τους προς τόπον ασώματο και αδιαφοροποίητο ή πως ο τόπος αυτός ασκεί επάνω τους ελκτική δύναμη. Το μόνο που μένει είναι να έχει το μέσον όχι τη σημασία (του μέσου) του τόπου αλλά του σώματος. Εφόσον τούτος εδώ ο κόσμος αποτελεί μιαν ενότητα και διάταξη από περισσότερα του ενός και ανόμοια (μεταξύ τους) σώματα, οι διαφορές είναι κατ’ ανάγκην εκείνες που προκαλούν τις κινήσεις του ενός σώματος προς άλλο. Είναι φανερό επίσης, με βάση το ότι μεταλλάσσονται ως προς τις ουσίες τα επί μέρους πράγματα, πως μεταβάλλουν ταυτόχρονα και τον τόπο τους, διότι οι διαχωρισμοί διανέμουν προς τα πάνω και κυκλικά την ύλη που φεύγει από το μέσον, ενώ αντίθετα, οι συνενώσεις και συμπυκνώσεις την πιέζουν κάτω προς το κέντρο και την συγκεντρώνουν.
Για τα θέματα τούτα δεν είναι ανάγκη να κάνουμε περισσότερο λόγο εδώ. Όποια κι αν είναι η αιτία που υποθέτει κανείς ότι προκαλεί τα παθήματα τούτα και τις μεταβολές, αυτή θα συνέχει τον καθένα από τους κόσμους μέσα στον εαυτόν του, διότι κάθε κόσμος έχει γη και θάλασσα. Έχει, επομένως, δικό του μέσον ο καθένας, ιδιαίτερα παθήματα των σωμάτων, ιδιαίτερες μεταβολές, φύση και δύναμη, που περισώζει και διατηρεί στη θέση του τον καθένα, ενώ για το εκτός, είτε δεν είναι τίποτε είτε είναι κενό άπειρο, δεν υπάρχει μέσον, όπως έχει αναφερθεί. Αν όμως υπάρχουν περισσότεροι κόσμοι, ο καθένας τους έχει δικό του μέσον, επομένως και ιδιαίτερη κίνηση άλλων (σωμάτων) προς αυτό, (άλλων) από αυτό, άλλων γύρω απ’ αυτό, σύμφωνα με τις διακρίσεις που έχουν κάνει οι ίδιοι (που διατύπωσαν την άποψη). Εκείνος όμως που επιμένει πως, μολονότι υπάρχουν πολλά μέσα, προς ένα μόνον ωθούνται τα βάρη από κάθε κατεύθυνση, δεν διαφέρει σε τίποτα από εκείνον που ισχυρίζεται πως, μολονότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι, το αίμα συρρέει από παντού σε φλέβα και πως όλοι οι εγκέφαλοι περιβάλλονται από μια μήνιγγα, θεωρώντας φοβερό από τα φυσικά σώματα να μην κατέχουν ένα τόπο όλα τα στερεά και έναν άλλο τα αραιά. Πράγματι, και ο ένας θα είναι παράλογος να εξανίσταται και ο άλλος που τα σύνολα έχουν τα μέρη τους τοποθετημένα σε κάθε περίπτωση σύμφωνα με την κατά φύση θέση και τάξη (…) Το να υποστηρίζει κανείς την ύπαρξη περισσοτέρων κόσμων διαχωρισμένων μεταξύ τους και ταυτόχρονα να αποχωρίζει και να διαιρεί τα μέρη μέσα στα σύνολα δεν είναι παράλογο,διότι στον καθένα η γη, η θάλασσα και ο ουρανός θα βρίσκεται εκεί όπου πρέπει σύμφωνα με τη φύση τους,ενώ ο κάθε κόσμος θα έχει το πάνω,το κάτω,το γύρω και το μέσον προσδιορισμένο όχι με βάση άλλον ή εκτός,αλλά μέσα του και σε σχέση με τον ίδιο».(«Περί του μη χραν έμμετρα νυν την Πυθίαν»…-27)
Παύλος Πισσάνος: Το Άπειρο είναι μια Έννοια,που εκφράζει την Αιώνια Συνέχεια του Όντος, έσωθεν και έξωθεν. Η Συνέχεια π.χ. σ’ ένα όστρακο δεν είναι το πότε γεννήθηκε, πόσο έζησε και πότε πέθανε, οπότε η Συνέχειά του διεκόπη.
Η Συνέχεια είναι ο Νόμος που ορίζει, ότι το όστρακο προέρχεται από το Αιώνιο Αρχέτυπο, μέσω του οποίου κληρονόμησε τους κώδικες, το σχήμα και τον αριθμό του, έγινε όστρακο, έκανε τον κύκλο του και επιστρέφει στο Αρχέτυπό του, με όλα τα φυσικά χαρακτηριστικά που είχε σ’ όλη την διάρκεια της ζωής του. Η Ύλη και η Μορφή είναι Αιώνια.
Όμως η απειρική ιδιότητα του οστράκου δεν σταματάει εδώ. Το όστρακο αποτελείται από νοητική μάζα.Τα σκεπτόμενα άτομά του κρύβουν το καθ’ένα χωριστά το δικό του Άπειρο. Η ουσία του οστράκου δεν τελειώνει πουθενά και ποτέ μέσα στον χρόνο,γιατί η αιτία που υπάρχει και ορίζει το «είναι» του, είναι η Ακινησία.Η «εις άπειρον τομή» των ατόμων ενός όντος συναντάται με το Άπειρον της Ακινησίας, η οποία αποτελεί την αρχέγονη αλλά και πρωταρχική αιτία της ύπαρξής του.
Έτσι βρισκόμαστε μπροστά σε έναν Συμπαντικό χάρτη, του οποίου ο υλικός κόσμος, που είναι Ύλη και η Μορφή του, συναντάται, επικοινωνεί και ενοποιείται με τον Νοητικό κόσμο, τον κόσμο του Πνεύματος, που είναι η ουσία του Υλικού και προσδίδει, μέσω της Ακινησίας, την απειροστική ιδιότητά του.
Το Άπειρον είναι Μονογονικόν αλλά δεν είναι Μονοκοσμικόν. Κάθε δομικό στοιχείο του Απείρου είναι ομοούσιον με το σύνολο της ύλης του.
Το Άπειρον αυτογενώς παράγει απείρους κόσμους,τον έναν μέσα στον άλλον, που ο κάθε ένας απ’ αυτούς κρύβει μέσα του το δικό του Άπειρο.
Έτσι, βρισκόμαστε μπροστά σε ένα πολυθέαμα ενός απείρου πλήθους κόσμων, όπου ο ένας είναι μέσα στον άλλον, ενώ ταυτόχρονα όλοι μαζί τείνουν στο άνοιγμά τους να συναντηθούν με το Ακίνητον, να απορροφηθούν από αυτό και όλα να καταλήξουν στην «εν δυνάμει » Άπειρη Ουσία του Όντος.
Βεβαίως, αποδεχόμενοι την ιδέα της νοητής ζώνης στα όρια του Σύμπαντος, που ενοποιείται με τον Ακίνητο Πνευματικό κόσμο, βάζομε με την θέλησή μας στο Σύμπαν ένα όριο.
Μάνος Δανέζης : Είναι φανερό ότι η δημιουργία την οποία αντιλαμβάνονται οι αισθήσεις μας είναι Ευκλείδια και γίνεται κατανοητή από τον άνθρωπο μέσω των τριών διαστάσεων, του ύψους, του μήκους και του πλάτους. Αυτό το Σύμπαν, όμως, αποτελεί μια εκδήλωση ενός άλλου μη Ευκλείδειου, υπεραισθητού Υπερχώρου, που συνυπάρχει μεν με το αισθητό σ’ εμάς Σύμπαν, παραμένει δε αόρατος για τις ανθρώπινες αισθήσεις μας.
Η αδυναμία μας να αντιληφθούμε τον υπεραισθητό αυτόν χώρο, ο οποίος περιβάλλει και διαποτίζει τον τρισδιάστατο συμπαντικό χώρο που αντιλαμβανόμαστε, πηγάζει από το γεγονός ότι αυτός ο χώρος δεν είναι Ευκλείδειος και εξελίσσεται στα πλαίσια τεσσάρων διαστάσεων, του μήκους, του πλάτους, του ύψους αλλά και μιας ακόμα διάστασης,την οποία ονομάσαμε μεν χρόνο αλλά η ουσία της δεν συμπίπτει με το μέγεθος που έχουμε συνηθίσει να μετράμε στη Γη με τα ρολόγια μας.
Το γεγονός αυτό δεν γίνεται άμεσα αποδεκτό από την ανθρώπινη Νευτώνεια λογική και η αδυναμία αυτή συνδέεται με μία λανθασμένη αντίληψη ότι ο χώρος που μας περιβάλλει είναι Ευκλείδειος. Η ψευδής αυτή αίσθηση περί χώρου, που πηγάζει από την ατέλεια των γνωστών ανθρώπινων αισθήσεων και λειτουργιών, σχεδόν μηδενίζει τη δυνατότητά μας να αντιληφθούμε ολόκληρη την ουσία και την έκταση της τέταρτης διάστασης. Η διάσταση αυτή συνδέεται με την ύπαρξη ενός μη Ευκλείδειου καμπύλου χώρου, ο οποίος,μαζί με τη διάσταση χρόνος,ορίζει την αδιαταράκτως συνεχή- και μη επιδεχομένη τομής- έννοια του χωροχρόνου.
Η Ύλη είναι μια απλή καμπύλωση του τρισδιάστατου χώρου του αισθητού σ’ εμάς Σύμπαντος, ένα «πηγάδι» του τρισδιάστατου χώρου,που τερματίζει στην τέταρτη διάσταση. Όταν ο χώρος των 3 διαστάσεων καμπυλώνεται προς την τέταρτη διάσταση, οι αισθήσεις μας αυτό το εκλαμβάνουν ως πυκνότητα Ύλης. Τα τετραδιάστατα αντικείμενα προβάλλονται στον «καθρέφτη» των αισθήσεών μας και συλλαμβάνονται ως αντικατοπτρισμός σε τρισδιάστατα αντικείμενα.Οι σκιές και οι προβολές του τετραδιάστατου χώρου γίνονται αντιληπτές από τον άνθρωπο και μελετώνται,αλλά είναι ψεύτικες.Για τον τρισδιάστατο άνθρωπο ένας υλικός τοίχος είναι αδιαπέραστος,όμως για τον τετραδιάστατο άνθρωπο είναι διαπερατός.
Ο χώρος και ο χρόνος είναι σκιές της πραγματικότητας. Ό,τι μετράμε πάνω του δεν είναι η πραγματικότητα αλλά ό,τι οι αισθήσεις μας αντιλαμβάνονται…
Η αισθητή πραγματικότητα είναι ένα matrix της αληθινής πραγματικότητας.*
Μέσα στο Σύμπαν υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός αστεριών, τα οποία,αν και εκπέμπουν τεράστια ποσά ενέργειας, παραμένουν αόρατα για το ανθρώπινο μάτι. Το γεγονός αυτό οφείλεται στο ότι τα μήκη κύματος των εκπεμπομένων απ’ αυτά ακτινοβολιών δεν βρίσκεται στην οπτική περιοχή του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος και μάλιστα σ’ αυτήν που γίνεται ορατή από την ανθρώπινη όραση.
Ο εγκέφαλος, η ανώτερη μορφή οργανωμένης ύλης, βάζει βιολογικά όρια στη δυνατότητα αφομοίωσης και παρουσίασης της πληροφορίας, όταν αυτή είναι πάνω από έναν βαθμό πολυπλοκότητας.
(*Μάνου Δανέζη-Στράτου Θεοδοσίου:«Το Σύμπαν που αγάπησα»
«Έτσι βλέπω τον Κόσμο»)
Φρεντ Χόυλ :«Τα πάντα υπάρχουν . Ό,τι υπήρξε κάποτε και ό,τι θα υπάρξει στο μέλλον,ενυπάρχει ήδη στο παρόν. Μόνο η συνείδησή μας κάνει τον διαχωρισμό και δημιουργεί το αίσθημα της ιστορικής ακολουθίας και αυτό του περάσματος του χρόνου.Τα αισθήματα όμως είναι ψευδαισθήσεις, δημιουργήματα της συνείδησής μας, του τρόπου που αντιλαμβανόμαστε τον Κόσμο.»
Χάιντς φον Φέρστερ:«Το περιβάλλον που αντιλαμβανόμαστε είναι επινόηση του εγκεφάλου μας».
Τζωρτζ Μπέρκλεϊ:«Η Συνείδηση είναι η Μήτρα, πάνω στην οποία το Σύμπαν συλλαμβάνεται»
Βιβεκανάντα: Η Γιόγκα δηλώνει ότι κάθε άνθρωπος δεν είναι παρά ο αγωγός του αιώνιου ωκεανού της γνώσης και της δύναμης, που στέκεται πίσω από την ανθρωπότητα.
Δεν υπάρχει υπερφυσικό,λέει ο Γιόγκι,αλλά υπάρχουν μέσα στην φύση χονδροειδείς και λεπτοφυείς εκδηλώσεις.
Οι λεπτοφυείς είναι οι αιτίες,οι χονδροειδείς τ’ αποτελέσματα.Οι χονδροειδείς γίνονται εύκολα αντιληπτές από τις αισθήσεις.Δεν συμβαίνει το ίδιο με τις λεπτότερες.
Η άσκηση στη Ράτζα-Γιόγκα θα οδηγήσει στην αντίληψη λεπτότερων εκδηλώσεων.
Οι διανοητικές δυνάμεις είναι σαν διασκορπισμένες ακτίνες.Όταν συγκεντρωθούν,φωτίζουν.Αυτό είναι το μόνο μέσον της γνώσης μας.Από την παιδική και δώθε ηλικία μάς δίδαξαν να προσέχουμε μόνο τα εξωτερικά πράγματα,γι’αυτό πολλοί από μας χάσανε σχεδόν την ικανότητα της παρατήρησης του εσωτερικού μηχανισμού.
Το να στρέψουμε τον νου,όπως ήταν,εσωτερικά και να τον σταματήσουμε απ’το να πάει προς το εξωτερικό κι έπειτα να συγκεντρώσουμε όλες τις δυνάμεις του και να τις επιρρίψουμε στον ίδιο τον νου,για να μπορεί να γνωρίσει την ίδια του την φύση και ν’αναλύσει τον εαυτό του,είναι πολύ δύσκολο πράγμα…
Όταν ο άνθρωπος έρχεται πρόσωπο με πρόσωπο με την ανάλυση του ίδιου του μυαλού του,με κάτι που ποτέ δεν καταστράφηκε,με κάτι που είναι από την φύση του αιώνια αγνό και τέλειο,δεν θα είναι πια δυστυχισμένος. Όλη η αθλιότητα προέρχεται από τον φόβο,από την ανεκπλήρωτη επιθυμία.
Ο άνθρωπος θ’ανακαλύψει ότι δεν πεθαίνει ποτέ και δεν θα φοβάται πια το θάνατο.Όταν καταλάβει ότι είναι τέλειος,δεν θα έχει πια μάταιες επιθυμίες και αφού αυτές οι δυο αιτίες εξαφανιστούν, δεν θα είναι πια δυστυχισμένος.Θα υπάρξει τέλεια μακαριότητα,ακόμα και μέσα σ’αυτό το σώμα.
Μόνο μια μέθοδος υπάρχει,για ν’αποκτηθεί αυτή η γνώση,εκείνη που καλείται συγκέντρωση.
Ο κόσμος είναι έτοιμος να παραδώσει τα μυστικά του, αν γνωρίζουμε μόνο πώς να κρούσουμε την πόρτα,πώς να του δώσουμε το αναγκαίο κτύπημα.Η ένταση κι η δύναμη του χτυπήματος έρχονται με την συγκέντρωση.
Όριο στη δύναμη του ανθρώπινου νου δεν υπάρχει . Όσο περισσότερο συγκεντρωμένος είναι,τόσο περισσότερη δύναμη μεταφέρει σ’ένα σημείο.Αυτό είναι το μυστικό...Το αντικείμενο είναι εσωτερικό,ο ίδιος ο νους είναι το αντικείμενο και είναι ανάγκη να μελετήσουμε τον ίδιο τον νου.
΄Ολοι οι χειρισμοί των λεπτών δυνάμεων του σώματος, οι διάφορες εκδηλώσεις της ζωτικής δύναμης Πράνα, εάν ασκηθούν,δίνουν μιαν ώθηση στον νου,τον βοηθούν ν’ανέβει ψηλότερα και να γίνει υπερσυνειδητός.
Ο Γιόγκι διδάσκει ότι ο ίδιος ο νους έχει μια ψηλότερη κατάσταση ύπαρξης πέρα από την λογική,μια υπερσυνείδητη κατάσταση,κι όταν ο νους μπαίνει σ’αυτήν την ψηλότερη κατάσταση,τότε μόνο αυτή η γνώση πέρα από τη λογική έρχεται στον άνθρωπο.
Η αληθινή έμπνευση δεν αντιτίθεται ποτέ στην λογική αλλά την εκπληρώνει.Γιατί αυτές οι τρεις καταστάσεις-ένστικτο,λογική και υπερσυνειδησία ή ασυνείδητο,συνειδητό και υπερσυνείδητο-ανήκουν στον ένα και στον ίδιο νου.
Όταν κατορθώσει ο νους ν’ αντιληφθεί τις κινήσεις μέσα από τον ίδιο τον εαυτό τους,θα κερδίσει τον έλεγχο όλων των νοητικών κυμάτων,του εαυτού του ή των άλλων,ακόμα και πριν μεταφραστούν σε σωματική ενέργεια…
Τότε θ’αποχτήσει τη γνώση των πάντων...
Τότε η δόξα της ψυχής,ανεξαρτήτως από τις διασπάσεις του νου ή τις κινήσεις του σώματος,θ’αστράψει στην πλήρη της λάμψη και ο Γιόγκι θα δει τον εαυτό του όπως είναι κι όπως πάντοτε ήταν, την ουσία της γνώσης, το αθάνατό της,την τα πάντα διαπερνούσα ουσία της.*
Από το χαμηλότερο ζώο ως τον ψηλότερο άγγελο,κάποτε ο καθένας θα πρέπει να έρθει σ’ αυτήν την κατάσταση και τότε,μόνον τότε η πραγματική θρησκεία θ’αρχίσει γ’ αυτόν.
Μια Θρησκεία που να δίνει πίστη στον εαυτό μας και σεβασμό για τους άλλους, την δύναμη να τρέφεις τους πεινασμένους, να νικάς την αθλιότητα, ν’ ανυψώνεις τις μάζες. Αν θέλετε να βρείτε τον Θεό, υπηρετείστε τον άνθρωπο. (Βιβεκανάντα «Γιόγκα»)
Η. Οικονόμου:Στην Χριστιανική Θεολογία και Φιλοσοφία «Ο άκτιστος Θεός βουλήθηκε και η βούλησή του υλοποιήθηκε σε αισθητή και μη αισθητή Κτίση.Έτσι, υπάρχουν οι εξής πραγματικότητες:
1.Η πραγματικότητα του Άκτιστου Τριαδικού Θεού.
2.Η πραγματικότητα της Κτίσεως ως αποτέλεσμα της θείας βουλήσεως, δηλαδή η πραγμάτωση του βουλήματος του Θεού που υποδιαιρείται σε :
α.Μη αισθητή Κτίση αθέατου μεγαλείου.
β.Σε αισθητή Κτίση τεραστίας διαστάσεως, εκτάσεως, όγκου, ποικιλίας και δυνάμεως.
γ.Σε μικτή από αισθητό και μη αισθητό στοιχείο Κτίση, τον μέγα και μικρόν άνθρωπο, κατά τον Γρηγόριον Νύσσης.
(Η. Οικονόμου«Θεολογική Οικολογία»)
Μέγας Βασίλειος:«Επειδή η δημιουργία έγινε ακαριαία και χωρίς μεσολάβηση χρόνου, γι’ αυτό ειπώθηκε το Εν αρχή εποίησεν · γιατί η αρχή δεν έχει μέρη ούτε διαστάσεις, όπως δηλαδή η αρχή του δρόμου δεν είναι ακόμα δρόμος και η αρχή του σπιτιού δεν είναι σπίτι, έτσι και η αρχή του χρόνου δεν είναι ακόμη χρόνος αλλά μήτε και το ελάχιστο μέρος του».
Υπατία:Ο Αλκμάν αναφέρει ότι η ύλη όλων των πραγμάτων ήταν ταραγμένη και αποίητη, έπειτα γεννήθηκε κάποιος που τακτοποιούσε τα όντα, κατόπιν έγινε ένας πόρος- πέρασμα και όταν παρήλθε αυτός ο πόρος ,ακολούθησε ένα όριο-τέρμα-τέρμωρ. Και ο πόρος έγινε η αρχή,ενώ το όριο σαν τέλος. Όταν γεννήθηκε η Θέτις,αυτά έγιναν η αρχή και το τέλος των πάντων και το σύνολο των πραγμάτων έχει φύσιν παρόμοια με το υλικό του χαλκού,ενώ η Θέτις με εκείνη του τεχνίτη και ο πόρος και το όριο παρόμοια με εκείνης της αρχής και του τέλους…και τρίτο στη σειρά το σκότος,εξ αιτίας του ότι ποτέ ως τότε ούτε ο Ήλιος ούτε η Σελήνη είχαν δημιουργηθεί,αλλά η ύλη ήταν ακόμη αδιαμόρφωτη.Δημιουργήθηκαν λοιπόν…ο πόρος και το όριο και το σκότος.Η Ημέρα και η Σελήνη και τρίτον το σκότος.Η ακτινοβολία της ημέρας δεν ήταν πυκνή αλλά υποβοηθείτο από την του Ήλιου, διότι προηγουμένως ήταν μόνο σκοτάδι, μετά δε ξεχώρισε απ’ αυτό…
Ο Αριστοτέλης αναφέρει ότι «Ωκεανόν και Τηθύν εποίησαν της γενέσεως πατέρας και τον όρκον των θεών ύδωρ, την καλουμένην υπ’ αυτών Στύγα των ποιητών, τιμιώτατον μεν γαρ το πρεσβύτατον,όρκος δε το τιμιώτατον εστιν»
Σ Στην Ορφική Κοσμολογία αναφέρεται:«…Ην γαρ ύδωρ αρχή κατ’ αυτόν(Ορφέα) τοις άλλοις,από δε του ύδατος ιλύς κατέστη, εκ δε εκατέρων εγεννήθη ζώον, δράκων προσπεφυκυίαν έχων κεφαλήν λέοντος, δια μέσου δε αυτών θεού πρόσωπον, όνομα Ηρακλής και Χρόνος. Ούτος ο Ηρακλής εγέννησεν υπερμεγέθες ωόν,ό συμπληρούμενον υπό βίας του γεγεννηκότος εκ παρατριβής εις δύο ερράγη,το μεν ουν κατά κορυφήν αυτού Ουρανός είναι ετελέσθη,το δε κάτω ενεχθέν Γη προήλθεν δε και θεός τις δισώματος. Ουρανός δε Γη μιχθείς γεννά θηλείας μεν Κλωθώ Λάχεσιν Άτροπον...»
Απ’ αυτά αναφέρεται ότι η ύλη αρχικά ήταν ταραγμένη και αδιαμόρφωτη. Κατόπιν, δημιουργήθηκε ένα πέρασμα-πόρος-διάβαση, σαν ένας λώρος,από την αδιαμόρφωτη ύλη στον χώρο της παρατηρήσιμης ύλης του Σύμπαντος, φθάνοντας ένα όριο, τον τέκμορα(ο τέκμωρ). Στο όριο τέκμορα χωρίζεται η μη αισθητή σ’ εμάς ύλη από την διαμορφωμένη αισθητή ύλη. Μετά το όριο αρχίζει να υλοποιείται το αισθητό Σύμπαν, υπό το φως της ημέρας , με παράλληλη γένεση του σκότους, ένας παγκόσμιος Ωκεανός με αυτοδιαχείριση και αυτάρκεια(Τηθύς-τροφός), γεννητής αισθητών αντικειμένων. Ως πρωταρχή της γενέσεως θεωρείται το ύδωρ, που παρήγαγε την ιλύν (λάσπη) και γέννησαν ένα ζώο, φιδωτό δράκοντα με κεφάλι λιονταριού κι ανάμεσά τους θεού πρόσωπο, με τ’ όνομα Ηρακλής(=η δόξα της Ήρας-των αιθερίων, αερίων δυνάμεων) και Χρόνος. Ο Ηρακλής γέννησε τεράστιο αυγό, που ράγισε και άνοιξε στα δύο,επάνω μεν Ουρανός και κάτω Γη κι ένας θεός δισώματος. Ο Ουρανός ενωμένος με την Γη γέννησε θηλυκές, την Κλωθώ, την Λάχεσιν, την Άτροπον, ως δυνάμεις της αισθητής χρονικότητας.
Dom Permety: « Ο φιλοσοφικός Ερμής (υδράργυρος) κατευθύνει το παν εν τω ερμητικώ έργω και οι λίθοι που έρχονται να λάβουν την θέση των υπό τους ήχους της λύρας, είναι τα πτητικοποιηθέντα σταθερά τμήματα της Λίθου, τα οποία συμπυκνούμενα πλησιάζουν προς άλληλα και σχηματίζουν μιαν μάζα εκ των προτέρων διεσπαρμένων εδώ και εκεί μερών».
Τίμαιος :Την Γην που μας τρέφει και είναι τυλιγμένη γύρω από τον άξονα τον τεντωμένο από το ένα άκρον του σύμπαντος έως το άλλο, την κατέστησε φύλακα και δημιουργόν της νυκτός και της ημέρας, ως πρώτην και μεγαλυτέραν κατά την ηλικίαν από όλους τους θεούς που εγεννήθησαν μέσα εις τον ουρανόν. Θα ήτο ματαιοπονία να ομιλήσομε διά τους χορούς των άστρων αυτών, δια τις κατά ζεύγη εμφανίσεις των, δια το ποιοι φθάνουν εις αντίθετα σημεία κατά τους συνδυασμούς που γίνονται μεταξύ αυτών, δια το ποιοι απ’ τους θεούς και ύστερα από ποιους και πότε περνά ο καθένας τους μπροστά από τον άλλον και έτσι άλλοτε μας κρύβονται και άλλοτε μας εμφανίζονται και δημιουργούν φόβους και προγνωστικά σημεία εις όσους ανθρώπους δεν έχουν την ικανότητα να σκεφθούν λογικώς επ’ αυτών των φαινομένων, περί των μελλόντων να συμβούν, θα ήταν ματαιοπονία το να λέγομε, αφού δεν έχομε ενώπιόν μας ουράνιον χάρτη, που να αναγράφει τις κινήσεις των. Αν είναι έτσι που τα είπαμε, ας θεωρηθούν ικανοποιητικά και ας σταματήσει εδώ η συζήτηση περί της φύσεως των ορατών και γεννητών θεών.*
(*Πλάτωνος «Τίμαιος»40 Β-D: «Γην δε τροφόν μεν ημετέραν , ειλλομένην δε περί τον δια παντός πόλον τεταμένον , φύλακα και δημιουργόν νυκτός τε και ημέρας εμηχανήσατο , πρώτην και πρεσβυτάτην θεών όσοι εντός ουρανού γεγόνασι · χορείας δε τούτων αυτών και παραβολάς αλλήλων , και περί τας των κύκλων προς εαυτούς επανακυκλήσεις και προσχωρήσεις , εν τε ταις συνάψεσιν οποίοι των θεών κατ’ αλλήλους γιγνόμενοι και όσοι καταντικρύ , μεθ’ ούστινάς τε επίπροσθεν αλλήλοις ημίν τε κατά χρόνους ούστινας έκαστοι κατακαλύπτονται και πάλιν αναφαινόμενοι φόβους και σημεία των μετά ταύτα γενησομένων τοις ου δυναμένοις λογίζεσθαι πέμπουσι , το λέγειν άνευ διόψεως τούτων αυ των μιμημάτων μάταιος αν είη ο πόνος ·(αλλά ταύτα τε ικανώς ημίν ταύτη και τα περί θεών ορατών και γεννητών ειρημένα φύσεως εχέτω τέλος»).
Αιθρία: Ματαιοπονούμε να ρίχνομε ολοένα τον προβολέα της σκέψης μας, ανιχνεύοντας να βρούμε άκρη σ’ ένα άπειρο, όπου το κάθε σημείο είναι κέντρο του. Η σωστή δράση είναι ακριβώς η γνώση του σημείου-ατόμου-εαυτού. Η αυτογνωσία φέρνει την μακαρία αγαλλίαση, όπου η γνώση του Παντός έρχεται ως αγαπητική πλήμμυρα χαράς και όχι σαν τεχνητή κατάχτηση στον χώρο.
Ελύτης:«Το κενό υπάρχει,όσο δεν πέφτεις
μέσα του»
Στο Συνέδριο των φιλοσόφων-ερευνητών-διανοητών ο λόγος συνεχίζεται :
Κέπλερ: Ο Κόσμος είναι ένα τέλεια συναρμοσμένο πλήρες σύστημα, που απ’ άκρη σε άκρη διατρέχεται απ’ ένα ολόκληρο δίκτυο αναλογιών, που είναι τα σημεία του Δημιουργού του.Οι κοσμικές αυτές αρμονίες συνιστούν έναν αληθινόν ύμνο, που ο εμπνευσμένος μαθηματικός μπορεί κάποια στιγμή να αποκωδικοποιήσει κατά την αστρονομική του μελέτη. Οι μαθηματικοί λόγοι είναι η προνομιούχα και παγκόσμια γλώσσα, στην οποία ο αστήρ,ο άνθρωπος και ο θεός ταυτόχρονα ομιλούν και κατανοούν. Η Φύση είναι πλήρης νοήματος, το οποίο δεν είναι κρυμμένο αλλ’ αντίθετα ανακοινώνεται ανοιχτά στην θέα των ουρανών κάθε ώρα,κάθε ημέρα, εφ’ όσον κάποιος γνωρίζει την γλώσσα στην οποία εκφράζεται.
Ζαν Πιαζέ: Πέρα από το σχήμα της ατομιστικής συνένωσης και της αναδυομένης ολότητας , υπάρχει μία τρίτη θέση,εκείνη του πραξιακού στρουκτουραλισμού : Υιοθετεί εξαρχής μία ορθολογική άποψη, σύμφωνα με την οποία αυτό που προέχει δεν είναι ούτε στοιχείο,ούτε το όλον που επιβάλλεται χωρίς να μπορούμε να διαπιστώσουμε το πώς , αλλά οι σχέσεις μεταξύ των στοιχείων· με άλλα λόγια, οι λογικές ή φυσικές διαδικασίες σύνθεσης και το όλον δεν είναι παρά το αποτέλεσμα αυτών των σχέσεων ή συνθέσεων, οι νόμοι των οποίων είναι εκείνοι του συστήματος.
Γένεση είναι το πέρασμα από μια απλούστερη σε μια πιο περίπλοκη δομή.
Τ
Τίμαιος: «Μεμειγμένη γαρ ουν η τούδε του κόσμου γένεσις εξ ανάγκης τε και νου συστάσεως εγεννήθη ∙ νου δε ανάγκης άρχοντος τω πείθειν αυτήν των γιγνομένων τα πλείστα επί το βέλτιστον άγειν, ταύτη κατά ταύτα τε δι’ ανάγκης ηττημένης υπό πειθούς έμφρονος ούτω κατ’ αρχάς ξυνίστατο τόδε το παν» .
Διότι η γένεσις αυτού του κόσμου έγινε ανάμεικτος, δηλαδή από την συνένωση του νου και της ανάγκης ∙ επειδή δε ο νους διηύθυνε την ανάγκη με το να την πείθει να καθιστά όσον το δυνατόν καλύτερα τα περισσότερα από τα δημιουργήματα, γι’ αυτό και σύμφωνα με αυτά δια μέσου της ανάγκης, η οποία επείθετο από τα συνετά επιχειρήματα (της Πειθούς), έτσι κατ’ αρχάς εδημιουργήθηκε αυτό το παν-σύμπαν».
«… αλλά τούτου λεγέσθω παρ’ ημών αύτη επί τούτο αιτία, θεόν ημίν ανευρείν δωρήσασθαί τε όψιν, ίνα τας εν τω ουρανώ κατιδόντες του νου περιόδους χρησαίμεθα επί τας περιφοράς τας της παρ’ ημίν διανοήσεως , ξυγγενείς εκείναις ούσας, αταράκτοις τεταραγμένας εκμαθόντες δε και λογισμών κατά φύσιν ορθότητος μετασχόντες, μιμούμενοι τας του θεού πάντως απλανείς ούσας, τας εν ημίν πεπλανημένας καταστησαίμεθα».
«Ας παραδεχθούμε ότι η αιτία, για την οποία ο θεός έφερε την όραση και μας την εδώρισε είναι η εξής : βλέποντας και κατανοώντας τις περιφορές του νου στον ουρανό, να τις χρησιμοποιήσομε ως παράδειγμα των ταραγμένων περιφορών της ιδικής μας διανοήσεως ,αφού είναι συγγενείς με εκείνες και αδιατάρακτες · αφού δε κατανοήσουμε καλά εκείνες και μετέχομε της φυσικής ορθότητας των συλλογισμών, να σταθεροποιήσουμε τις εντός μας άστατες περιφορές, μιμούμενοι τις θείες που είναι τελείως απλανείς.» (Πλάτωνος «Τίμαιος» (47 Ε – 48Α)
Σημείωση:Η αστρονομική επιστήμη αποδεικνύει ότι στο ουράνιο στερέωμα δεν υπάρχει ανάδρομος κίνηση, αλλά μόνον ελλειπτικές τροχιές. Όμως, μας φαίνεται πως, κατά ορισμένα διαστήματα, κάποιοι πλανήτες οπισθοδρομούν, κάνουν στοπ και πάλι εκκινούν εμπρός (φαινομενική είναι η ανάδρομη κίνηση,όπως και η παλινδρόμηση της συμπεριφοράς μας).
Ιουστίνος Μάρτυς: «πάσιν γαρ θνητοίς θνηταί κόραι εισίν εν όσσοις »
Όλοι οι θνητοί άνθρωποι έχουν στους οφθαλμούς τους θνητές κόρες.
Δημόκριτος: «το μη ον υπάρχει όπως και το ον»
«μη μάλλον το δεν ή το μηδέν είναι». Δεν μεν ονομάζεται το σώμα και μηδέν το κενόν.
Βασικά συστατικά των όντων είναι το πλήρες και το κενόν. Το πλήρες είναι χωρισμένο σε αναρίθμητα μη αντιληπτά από τη μικροταχύτητά τους σωματίδια που, χωρισμένα με το κενό το ένα από το άλλο, δεν μπορούν τα ίδια να χωριστούν, γιατί γεμίζουν ολότελα το χώρο τους και δεν έχουν κενό μέσα τους. Γι αυτό λέγονται άτομα (< α + τομή)=άκοφτα είτε και «πυκνά σώματα» (= «ναστά»). Τα άτομα αυτά έχουν τις ίδιες ιδιότητες με το Ον του Παρμενίδη βαλμένο σε άπειρο άδειο χώρο. Αγέννητα, άφθαρτα στο υλικό τους,ολότελα ομοιόμορφα διαφέρουν μόνο κατά το σχήμα τους (ρυσμός=σχήμα) και το μέγεθος, χωρίς καμία ποιοτική αλλοίωση παρά μόνον τοπική αλλαγή. Όλα από την ίδια ύλη. Η φύση των ατόμων είναι μία και περατή.
Κάθε γένεση συνθέτου είναι ένωση χωρισμένων. Κάθε φθορά χωρισμός ενωμένων ατόμων. Κάθε αλλαγή οφείλεται σε αλλαγή στη θέση και στη σειρά των ατόμων, τα οποία κινούνται μέσα στο κενό.
Κάθε ενέργεια από ένα ον σε άλλο (ον) είναι μηχανική, με πίεση ή χτύπημα. Κάθε ενέργεια σε απόσταση (μαγνήτη-σίδερο, φως-μάτι) γίνεται με απορροές. Όλες οι ιδιότητες των όντων στηρίζονται στο σχήμα, μέγεθος, θέση και τάξη των ατόμων τους.
Για να κινηθεί η αρχέγονη ύλη, η δύναμη βρίσκεται μέσα της. Τα άτομα βρίσκονται σε στροβιλιστική κίνηση(δίνος). Μ’ αυτή μαζεύονται από τη μία όμοια άτομα στο ίδιο μέρος, απ’ την άλλη σχηματίζονται με το μπέρδεμα των διαφορετικών ατόμων απομονωμένα και κλειστά προς τα έξω συμπλέγματα ατόμων είτε κόσμοι. Επειδή η κίνηση δεν έχει αρχή και το πλήθος των ατόμων και ο άδειος χώρος δεν έχουν όρια, έπεται πως από μιας αρχής ήταν αναρίθμητοι τέτοιοι κόσμοι, σε ποικίλες καταστάσεις και διαφορετικά σχήματα.Ένας απ’ αυτούς είναι και αυτός που ανήκουμε
εμείς.
Η γη είναι στρογγυλή πλάκα μετέωρη στον αγέρα και προς τη μέση πολύ βαθουλωμένη σαν λεκάνη. Τα άστρα προτού κλίνει ο άξονας της γης ακολουθούσαν γύρω σ’ αυτή οριζόντια πλάγια τροχιά. Τα δυο μεγαλύτερα απ’ αυτά, ο ήλιος και το φεγγάρι, μπήκαν στο κοσμικό μας σύστημα, ύστερα από τη γέννησή του.
Από τα τέσσερα στοιχεία, η φωτιά αποτελείται από μικρά και στρογγυλά άτομα, στα υπόλοιπα είναι ανακατεμένα άτομα όλων των ειδών.
Το άπειρον είναι μόνον ποσοτικό, ως προς τον αριθμό και το μέγεθος των συνθέτων σωμάτων, που απορρέουν από την ένωση ατόμων.
Από τη λάσπη της γης προήλθαν τα οργανικά όντα. Η χρεία (= ανάγκη) είναι το ελατήριο για την προκοπή στην ανθρώπινη ζωή. Αυτή οδηγεί τον άνθρωπο να ενωθεί με τους ομοίους του, για να νικάει τα θηρία. Η ανάγκη για συνένωση γεννάει τη γλώσσα και την ανάπτυξη τεχνικών δεξιοτήτων και τη χρήση της φωτιάς ∙ο άνθρωπος υψώνεται από το ζωικό σκαλοπάτι σ’ εξευγενισμένη ζωή.
Η ψυχή αποτελείται από ψιλά λεία στρογγυλά άτομα φωτιάς, που είναι μοιρασμένα σ’ όλο το σώμα, που με την εισπνοή εμποδίζεται να χυθεί έξω κι αναπληρώνεται από τον αγέρα. Οι διάφορες ψυχικές ενέργειες έχουν τη δράση τους σε ορισμένα όργανα. Ύστερα από το θάνατο σκορπάνε τα ψυχικά άτομα. Ωστόσο η ψυχή είναι το ευγενικότερο και θεϊκότερο στον άνθρωπο και σ’ όλα τ’ άλλα όντα ∙ είναι τόση ψυχή και λογικό όση ζεστή ουσία βρίσκεται σ’ αυτά (…)
Η αίσθηση γεννάται στην ψυχή από την αλλοίωση που προκαλούν στην ψυχή οι απορροές που φεύγουν απ’ τ’ αντικείμενα και μπαίνουν μέσα στα αισθητήρια όργανα. Σκοτίη γνώμη είναι η κατ’ αίσθηση ατέλεια, ενώ γνήσια γνώμη είναι η νόηση.
Η λογική γνώση του καλού φέρνει την ειρήνη της ψυχής και την αρμονική ηρεμία του θυμικού (ευθυμία).
Χάϊζενμπεργκ: Ο εσώτατος πυρήνας κάθε σωματιδίου είναι για εμάς, όπως και για τον Πλάτωνα, μια μορφή [μία ιδέα της οποίας το περιεχόμενο δεν είναι παρά μαθηματικό] και όχι ένα οποιοδήποτε.
Επίκουρος:Τα άτομα απ’ όλες τις ιδιότητες που παρουσιάζονται στον εξωτερικό κόσμο έχουν μόνον το σχήμα, το βάρος, το μέγεθος και όσα είναι αξεχώριστα από το σχήμα. Γιατί πραγματικά κάθε ιδιότητα αλλάζει, ενώ τα άτομα δεν αλλάζουν διόλου, αφού πρέπει σε κάθε διάλυση του συνθέτου να μένει κάτι στερεό και αδιάλυτο, κάτι που να κάνει τις αλλαγές με απλή μετάθεση των ατόμων, ώστε οι αλλαγές να μην καταλήγουν στο μη ον, ούτε να γίνονται από το μη ον. Επομένως πρέπει να δεχτούμε ότι εκείνο που αλλάζει θέση είναι άφθαρτο και ότι έχει τη φύση αυτού που μεταβάλλεται, αλλά είναι προικισμένο με δική του μάζα και διαμόρφωση. Γιατί αυτά (μάζα-σχήμα) πρέπει να παραμένουν, να έχουν σταθερή απόσταση. Γιατί βέβαια και στην πρακτική ζωή, όταν βλέπομε μορφικές μεταβολές, σύμφωνα με την άποψη που γίνεται παραδεκτή, πάντοτε παραδεχόμαστε το σχήμα σαν ενύπαρκτο όχι όμως και τις ιδιότητες σαν ενύπαρκτες στο αντικείμενο που μεταβάλλεται, αλλά ότι χάνονται από όλο το σώμα. Έτσι λοιπόν αυτά που απομένουν είναι επαρκή για να δημιουργήσουν τις διαφορές των συνθέτων σωμάτων, αφού είναι ανάγκη να παραμείνει κάτι και να μην καταστρέφονται στο μη ον.
(…) Εκτός δε από αυτά δεν πρέπει να νομίζουμε ότι υπάρχουν σε οποιοδήποτε πεπερασμένο σώμα άπειρα σε αριθμό μέρη, όσο μικρά κι αν είναι αυτά. Επομένως δεν πρέπει μόνο να απορρίψομε την επ’ άπειρον μόνον υποδιαίρεση, για να μην εξασθενήσομε όλα τα πράγματα και τις αντιλήψεις μας για τα αθροίσματα, να μην αναγκαζόμαστε να καταλήγουμε στο μη ον, αφού εκμηδενίζουμε τα όντα, αλλά δεν πρέπει να νομίζομε και ότι η μετάβαση στο άπειρο γίνεται στο πεπερασμένο, ούτε σε μικρότερη αύξηση.
(…)Γιατί εφ’ όσον είναι φανερό ότι έχουν κάποιο μέγεθος τα απειράριθμα σωματίδια, δεν έχει σημασία οποιοδήποτε και αν είναι το μέγεθος αυτό ∙ απειράριθμα θα ήσαν και κατά το μέγεθος. Αφού λοιπόν το πεπερασμένο αυτό έχει ένα ακρότατο σημείο κατανοητό, έστω και αν καθ- αυτό δεν είναι νοητό, είναι ωστόσο νοητό μέσα στο σώμα που ανήκει. Και κατ’ ακολουθία, αν υποθέσουμε ότι υπάρχει ένα σώμα που ξεπερνάει το προηγούμενο σε μικρότητα, δεν είναι δυνατόν να μην το δεχθούμε όμοιο με το πρώτο, δηλαδή ότι έχει και αυτό ένα ακρότατο σημείο, που δεν χωρίζεται από αυτό. Και το ελάχιστο στην αίσθηση πρέπει να αντιλαμβανόμαστε (…) σαν να έχει κάτι το κοινό με αυτά που μπορούν να επεκταθούν, αν και δεν παρουσιάζει διάκριση μερών.(…) Και κοιτάζουμε αυτά τα σημεία διαδοχικά, ξεκινώντας από το πρώτο, όχι το ίδιο καθαυτό ούτε εκεί που αγγίζει τα πλαϊνά του αλλά βάσει της χαρακτηριστικής τους ιδιότητας ν’ αποτελούν μέτρο του μεγέθους των σωμάτων, με το να είναι περισσότερα σε μεγαλύτερο σώμα και λιγότερα σε μικρότερο. Πρέπει λοιπόν να θεωρούμε ότι και το ελάχιστο μέρος του ατόμου επίσης έχει την ίδια σχέση με το όλον. Γιατί παρ’ όλη την μικρότητά του, είναι προφανές ότι ξεπερνά εκείνο που γίνεται αισθητό, διατηρεί όμως τις ίδιες σχέσεις. Πραγματικά, δεχθήκαμε ότι το άτομο έχει μέγεθος από αναλογία προς τα νοητά πράγματα ξεκινώντας από κάτι μικρό και αποφεύγοντας να πάμε πολύ μακριά τα όρια της μικρότητας. Πρέπει ακόμη να δεχτούμε πως υπάρχουν απόλυτα ελάχιστα και έσχατα όρια μέσα στα άτομα. Αυτά τα ελάχιστα είναι το αρχικό μέτρο, για να καθορίζουμε όλα τα μεγέθη, όσο τεράστια και όσο μικρά κι αν είναι. Λέμε όλα τα μεγέθη, διότι πρόκειται να εκτιμήσουμε με τον συλλογισμό τα αόρατα μεγέθη.(…) Όμως αυτά τα ελάχιστα μέρη του ατόμου είναι αδύνατο να αποτελέσουν συμπλέγματα, καθόσον είναι ανίκανα να κινηθούν. (…)
Γιατί για όσο χρονικό διάστημα ένα άτομο θα διατηρεί την ώθηση από κάποιο χτύπημα ή από το βάρος του, τόσο διάστημα θα κινείται γρήγορα σαν τη σκέψη, έως ότου συναντήσει εμπόδιο ή από τα έξω ή από το ίδιο του το βάρος, αφού δημιουργείται αντίθετη ενέργεια προς τη δύναμη της ωστικής δύναμης. («Επιστολή προς Ηρόδοτον»)
Στράτος Θεοδοσίου :Κάθε υλική ύπαρξη έχει σοφία στο να μη διαλύεται.
Ο άνθρωπος αποτελεί μια δομή αντίστοιχη της δομής του Σύμπαντος.Η ανθρώπινη υλική ύπαρξη αποτελεί την εικόνα μιας ζώσας τετραδιάστατης μορφής,που δεν γίνεται αντιληπτή από τις αισθήσεις.Η υπεραισθητή φύση του ανθρώπου ποια σχέση έχει με αυτό που λέμε πνεύμα και ψυχή; Η Ύλη δεν είναι παρά μόνο ζευγάρωμα δυο ψευδαισθήσεών μας,του χώρου και του χρόνου.Χρόνος και ύλη δεν είναι παρά κομμάτια ενός ονείρου,που διαρκεί όσο η ζωή μας.Ο αισθήσεις συντηρούν αυτό το όνειρο,όμως φθείρονται σιγά-σιγά…και το όνειρο τελειώνει,οπότε ανοίγεται η πραγματικότητα μέσα στην αγκαλιά του πραγματικού Σύμπαντος.Η υλική υπόσταση του ανθρώπου αποτελεί έναν πολυκαμπυλωμένο χώρο,όπως και το Σύμπαν.
Στον χώρο αυτόν οι τρεις χωρικές καθώς και η χρονική συνιστώσα συνδέονται εσωτερικά δημιουργώντας μια τετραδιάστατη και ενιαία πολυπλοκότητα.Ο σπουδαίος μαθηματικός Herman Minkofski ανέφερε ότι ο χώρος και ο χρόνος ως ανεξάρτητες οντότητες είναι απλές σκιές της πραγματικότητας, την οποία εκφράζει μόνο η ενότητά τους (χωροχρονικό συνεχές).Στα πλαίσια ενός υποθετικού συμπαντικού χώρου Minkofski τα φαινόμενα αποτελούν τοπικές διεργασίες με χρονικό πάχος και οι αιτιατές σχέσεις πραγματοποιούνται στο εσωτερικό ή την επιφάνεια ενός κώνου φωτός.
Σε κάθε χρονικό σημείο από το tαρχ προς το tτελ αντιστοιχεί και ένας φθίνων μέγιστος κύκλος.Με τον τρόπο αυτόν το απειροσύνολο αυτών των φθινόντων μεγίστων κύκλων,δηλαδή κύκλων με συνεχώς ελαττούμενη διάμετρο,δημιουργεί έναν κώνο,μέσα στον οποίον εξελίσσεται το σύνολο των γεγονότων του παρελθόντος.
Με βάση την ίδια λογική μπορούμε να δημιουργήσουμε έναν κώνο μελλοντικών γεγονότων συμμετρικό ως προς τον κώνο του παρελθόντος,προς την διεύθυνση του θετικού άξονα του χρόνου(του μέλλοντος). Ακόμα,ενδιαφέρον είναι να παρατηρήσουμε ότι πάνω στο προηγούμενο διάγραμμα,τα γεγονότα και οι φυσικοί νόμοι που τα περιγράφουν εξελίσσονται αποκλειστικά στα πλαίσια των δημιουργούμενων κώνων γεγονότων,που ονομάζονται κώνοι φωτός.Στα πλαίσια της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας δεν πρέπει να· διαφεύγει της προσοχής ότι οι κώνοι φωτός είναι Ρειμάνειοι, δηλαδή μη αισθητοί , ενώ παραμορφώνονται , όπως προβλέπει η βαρυτική θεωρία από την παρουσία και την κατανομή της υπάρχουσας ύλης.
Ειδικότερα στα πλαίσια του χώρου του αισθητού Σύμπαντος η ύπαρξη ή η δημιουργία σημειακών ιδιομορφιών (βλ.μελανές και λευκές οπές) δίνει τη δυνατότητα δημιουργίας λώρων Αϊνστάιν-Ρόζεν (σκουληκότρυπες) που ενώνουν μεταξύ τους –άχρονα και δια μέσου περιοχών εκτός κώνων φωτός-περιοχές του μέλλοντος ή του παρελθόντος.Ομοίως με αυτόν τον τρόπο είναι θεωρητικά δυνατή η ζεύξη περιοχών του μέλλοντος και του παρελθόντος…Σημειωτέον ότι οι«σκουληκότρυπες»παραπέμπουν στην Κοσμογονική αναφορά του Αλκμάν περί «πόρου»-οδού-περάσματος.
Πάνω στην επιφάνεια των κώνων φωτός οι ταχύτητες είναι ίσες με την ταχύτητα του φωτός,στο εσωτερικό τους μικρότερες,ενώ στις περιοχές εκτός κώνων φωτός επικρατούν ταχύτητες μεγαλύτερες του φωτός,δηλαδή ταχύτητες που είναι αδύνατον να πραγματοποιηθούν στα πλαίσια του Σύμπαντός μας.
Ο φυσικός Τζέραλντ Φάϊνμπεργκ διατύπωσε μια επαναστατική θεωρία. Σύμφωνα με την θεωρία αυτή ,το φράγμα της ταχύτητας του φωτός πραγματικά είναι ένας αδιαφανής αδιαπέραστος «τοίχος».Πέρα όμως απ’ αυτόν…υπάρχει ένας άλλος κόσμος σωματιδίων,που μπορούν να μετακινούνται ταχύτερα απ’ το φως.
(Μ.Δανέζης-Σ.Θεοδοσίου «Το Σύμπαν που αγάπησα»)
Ζήνων : Η ουσία είναι η πρωταρχική ύλη όλων των υφισταμένων πραγμάτων
Παν. Μαρίνης : Έχει διαπιστωθεί πειραματικά ότι όταν η ύλη έχει εκκενωθεί από το κενό του χώρου και όλη η θερμική ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία διαλύεται στο μηδέν,όταν η θερμοκρασία ψύχεται σε 0° Κ,ένα υπόλειμμα κυμαινόμενου ηλεκτρομαγνητικού πεδίου παραμένει στο vaccuum.Αυτό το ηλεκτρομαγνητικό πεδίο ,που ονομάζεται σημείο μηδέν ακτινοβολία,δεν είναι η μέλανος ακτινοβολία υποβάθρου,βρίσκεται παντού στο σύμπαν ως ακτινοβόλο απομεινάρι της αρχεγόνου βολίδας κατά την διάρκεια της πράξης δημιουργίας.
Η κβαντομηχανική εισήγαγε μια άλλη διάσταση:Το κενό του χώρου, η οποία φαίνεται απλή και επίπεδη σε μακροσκοπικές παρατηρήσεις,είναι ένα περίπλοκο και ενεργό σύστημα στον μακροσκοπικό κόσμο(…),αφάνταστα μικρές διαστάσεις της τάξης των 10¬32cm που ονομάζεται μήκος Plank-(SuperSpace).Eδώ,η γεωμετρία του κενού υφίσταται δυναμικές αλλαγές. Το διάστημα σε αυτόν τον λεπτόκοσμο επεκτείνεται, δονείται, επιτυγχάνει μέγιστες διαστάσεις,που ακολουθούνται από συστολή και κατάρρευση(…) Αυτή η ιδιότητα του να είναι καμπύλη,λοφώδης και παραμορφωμένη συνεχώς διέρχεται από το ένα τμήμα του χώρου σε ένα άλλο,παρόμοια με κύματα.Αδειάστε χώρον είναι άδειος;Είναι ο τόπος της πιο βίαιης φυσικής. Ως αποτέλεσμα αυτών των διακυμάνσεων,η ύλη μπορεί να εμφανίζεται αυθόρμητα. Στην πραγματικότητα,το κενό γεμίζεται με έναν τεράστιο αριθμό σωματιδίων εικονικά,όπως τα φωτόνια και μποζόνια,ζεύγη ηλεκτρονίων-ποζιτρονίων,-μιόνια-αντιμιόνια κ.α.Τα εικονικά σωματίδια μπορεί να ορισθούν ως σωματίδια που εμφανίζονται αυθόρμητα ως διακυμάνσεις κενού(…) Το συνολικό ποσό της ενέργειας παραμένει σταθερό στο επίπεδο 0 πριν και μετά την σύντομη εμφάνιση των εικονικών σωματιδίων και ο νόμος διατήρησης της ενέργειας δεν παραβιάζεται(…)Σε υψηλή ενέργεια( επιτάχυνση σωματιδίων) γίνεται στιγμιαία άμεση μετατροπή της ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας σε ύλη(…)Η πυκνότητα των ενδεχομένων εικονικών σωματιδίων στο κενό του χώρου είναι τεράστια.Εκτιμάται σε 1,094g/cm2 Αυτή η πυκνότητα αντιπροσωπεύει μια πιθανή ικανότητα παραγωγής 5,4Χ10.120 των ζευγών ηλεκτρονίων –ποζιτρονίων ανά 1cm3 του χώρου(…)
Ο Πυθαγόρας ονομάζει το Άπειρον και «Αόριστη Δυάδα»(=απροσδιόριστο ζευγάρι),που μας θυμίζει έντονα τη βαρυσήμαντη εμφάνιση στο SyperSpace από τα ζεύγη των εικονικών βασικών σωματιδίων που κινούνται ακανόνιστα με ταχύτητα μεγαλύτερη από την ταχύτητα του φωτός και εισήλθε στην σύγχρονη κοσμολογική σκέψη με το ερευνητικό έργο του Α.Κarel Velan(The Multi-σύμπαν Cosmos,1992).Aυτό το ισχυρό βασικό πεδίο ενέργειας του σύμπαντος με μορφή ακτινοβολίας υπέρ υψηλής συχνότητας,σε επίπεδο ενέργειας από 108-1011 Gev,είναι βασικό εργαλείο της κοσμογονίας και μαζί με το κενό του κοσμικού χώρου,μεταφέρει από κοινού όλους τους σπόρους από τις τέσσερις δυνάμεις της φύσης και ευθύνεται για τις αλληλεπιδράσεις των σωματιδίων.Όλα είναι ενιαία,περιμένοντας να ξεδιπλώσει τις ατομικές ταυτότητές τους σε διάφορα επίπεδα της ενέργειας,θερμοκρασίας και βέλτιστες χημικές και φυσικές συνθήκες.
Η κοσμική,αρχέγονη ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία πεδίου μπορεί να αλληλεπιδράσει με το περιστασιακά εγγενώς πλούσιο περιβάλλον του κενού χώρου και να μετατρέψει,σε συνδυασμό με βίαιες διακυμάνσεις του SyperSpace, εικονικά σωματίδια σε ύλη. Μια απλή μεταφορά της ενέργειας σε ύλη.
Το κύριο χαρακτηριστικό του είναι ότι ρέει μέσα από τον χώρο interuniverse σε ταχύτητες μεγαλύτερες από την ταχύτητα του φωτός και με μια ταραγμένη νηματουργική και σπειροειδή κίνηση.Αυτός είναι ο λόγος που ονομάζεται από τον Ορφέα «ρέει ακατάπαυστα πατρικό έδαφος(πατρικός βυθός αεί ρέων)» και πιο χαρακτηριστικά«χείμαρ- ρος απείθαρχος και έξω φρενών(όμβρος αθέσφατος):Ο Ορφέας καλεί επίσης το νερό «Συνεχής Ουσία»:επειδή δεν χωρίζεται(σε αντίθεση με την ουσία σωματιδίων). Οι Στωικοί την ονομάζουν:δραστική ουσία που επεκτείνεται σε όλον τον κόσμο ως διαμορφωτής της ύλης.Καλείται και Δημιουργική φωτιά(τεχνικόν πυρ), ενεργώντας μέσα απ’ την παραγωγή κολοσιαίων ποσών θερμότητος. Ονομάζεται επίσης ζεστή ανάσα (πνεύμα) ή Αιθήρ,προκειμένου να σημειωθεί η μεγάλη ικανότητά του για διείσδυση.
Η συνεχής ουσία ονομάζεται επίσης Λογότυπον,προκει μένου να τονιστεί ότι μέσα σ’ αυτήν βρίσκεται το σπέρμα της σκόπιμης δημιουργίας και λογική και ότι ο παραγόμενος Κόσμος θα συνεχίσει να εξελίσσεται μέσα από arthogenesiς,δηλαδή τη δημιουργία καλά οργανωμένων,εγγενώς λογικών και όμορφων μορφών.Ο Αριστοτέλης το αποκαλεί είδος και ο Πλάτων «ουσία που είναι αδιαίρετη και παραμένει πάντα η ίδια,σε αντίθεση με άλλες,δηλαδή τις ουσίες σωματιδίων,η οποία είναι ο λόγος,όπως και ο Πυθαγόρας,που ο ίδιος αποκαλεί επίσης Εν ή Όριο,για να αντιπαραβάλει με την ουσία των σωματιδίων,που ο ίδιος αποκαλεί «Αόριστη Δυάδα».
Σημασία έχουν τα χαρακτηριστικά των ενεργητικών και παθητικών στοιχείων.Πώς δημιουργήθηκε ένα σύμπαν;(…)Τα δυο ζωτικής σημασίας στοιχεία για την δημιουργία σωματιδίων αλληλεπιδρούν μοναδικά και με βέλτιστο τρόπο: η αρχέγονη,έντονη ακτινοβολία πεδίου και το κενό της interuniverse Κοσμοχώρος ,η οποία βιώνει ταυτόχρονα μεγάλες διακυμάνσεις στην τοπολογία του και εικονική δραστηριότητα σωματιδίων.Αυτό σηματοδοτεί την γέννηση ενός σύμπαντος.
Στον Ιερό Λόγο του Ορφέα περιγράφεται η κοσμογονία με την εκπληκτική φράση«αυτό συνέβη μια φορά»(Fr.55).«ο πατρικός ρέει ακατάπαυστα με δική του δυναμική»(π.55).«Αρχικά υπήρχε νερό,λέει ο Ορφέας,και λάσπη,από την οποία η γη στερεοποιήθηκε:αυτό προϋποθέτει τις δυο πρώτες αρχές:το νερό και την γη(…)Ο Χρόνος έχει απογόνους τρεις τον αριθμό: υγρόν Αιθέρα,απεριόριστοΧάος κι ως τρίτο απεριόριστο σκοτάδι(Έρεβος) (…)Ο Χρόνος διαμορφώθηκε ως ένα αυγό,σύμφωνα με αυτήν την παράδοση.Σαν να λέμε ότι κατά την διάρκεια του χρόνου τα υλικά πήραν την μορφή του αυγού(…)
Φάνης είναι η νέα επέκταση του σύμπαντος που είναι φωτεινό,σε αντίθεση με την βολίδα,που είναι σκούρα,λόγω της μεγάλης βαρύτητας(…).
Η Πράξη της Κοσμογονίας συνοπτικά έχει ως εξής : Το κενό του διαστήματος σε μια συγκεκριμένη περιοχή του κόσμου κυμαίνεται βίαια.Τα μικροσκοπικά 10-32 κύτταρα του χώρου υφίστανται ασυνήθιστες βίαιες δυναμικές αλλαγές στην γεωμετρία τους.Το διάστημα δονείται,επεκτείνεται και εκρήγνυται.Την ίδια στιγμή υπάρχει μια ασυνήθιστη δραστηριότητα και μαζική εμφάνιση των εικονικών σωματιδίων,που είναι έτοιμα να μετατραπούν σε σωματίδια ύλης.
( Παν .Μαρίνης «Ελληνική Θρησκεία»)
Τζέραλντ Φάιν: Υποατομικά σωματίδια με ταχύτητα μεγαλύτερη του φωτός,βασικοί παράγοντες δημιουργίας του κόσμου,μεταφέρουν πληροφορίες ζωής.Φορείς θετικών ιδιοτήτων συμβάλλουν στην εξέλιξη ενισχύοντας τις δομές με Αρμονία.Εμπεριέχουν συνειδητότητα.
Η θεωρία πως στον εκτός κώνων φωτός χώρο επικρατούν ταχύτητες μεγαλύτερες του φωτός,δημιούργησε την ιδέα ύπαρξης υποθετικών υποατομικών σωματιδίων,τωνταχυονίων,τα οποία έχουν την ιδιότητα να κινούνται εκτός χωροχρόνου,του συνεκτικού ιστού του σύμπαντος,με ταχύτητες μεγαλύτερες του φωτός.Το φράγμα της ταχύτητας του φωτός πραγματικά είναι ένας αδιαφανής αδιαπέραστος «τοίχος».Πέρα όμως από τον «τοίχο»αυτόν υπάρχει μία άλλη πλευρά,ένας άλλος κόσμος σωματιδίων,που μπορούν να κινούνται ταχύτερα από το φως.Ο Φάϊνμπεργκ ονόμασε τα σωματίδια αυτά ΤΑΧΥΟΝΙΑ από το ελληνικό επίθετο ταχύς.Τα ταχυόνια σύμφωνα με την θεωρία του μπορούν να φτάσουν σε ταχύτητες εκατομμυρίων ετών φωτός ανά δευτερόλεπτο,επιλύοντας έτσι οριστικά το πρόβλημα των αποστάσεων μέσα στο Σύμπαν.Με μια δέσμη ακτίνων από ταχυόνια θα μπορούσαμε,παραδείγματος χάρη,να διατρέξουμε τον Γαλαξία μας μέσα σε λίγα λεπτά.
Προσεγγίζοντάς τα με αυτό το σκεπτικό,στην ουσία μπορούμε να πούμε πως πρόκειται για μια απανταχού παρούσα ενέργεια,η οποία μεταφέρει αρχέτυπες πληροφορίες,που συντελούν εξελικτικά στο φαινόμενο της Ζωής και ενισχύουν τις δομές της Δημιουργίας.Θα μπορούσαμε να την χαρακτηρίσουμε σαν εκείνες τις ενεργειακές ποιότητες Πνευματικής φύσης που εμποτίζουν και διέπουν όλη την εκδήλωση αποτυπώνοντας τον λόγο σαν αιτία αλλά και τον σκοπό της ύπαρξης μέσα από το φαινόμενο της ζωής.
Εξήγηση της Ζωτικής Δύναμης
Το δονούμενο ρεύμα της ζωής με το άπειρο δυναμικό που συντελεί στην οργάνωση των δομών.Αυτό το δυναμικό που προϋπάρχει της εκδήλωσης(zero point energy) είναι η πηγή ενέργειας ολόκληρου του εκδηλωμένου κόσμου και εμπεριέχει το μορφικό αποτύπωμα κάθε υλικής δομής.Η ενέργειά του είναι άπειρη,γιατί δεν υπόκειται σε χωροχρονικά πλαίσια.Αυτή η ενέργεια εμπεριέχει και εκπέμπει τα ταχυόνια,τα οποία τροφοδοτούν τα λεπτοφυέστερα ενεργειακά συστήματα με υψηλές βιοσυχνότητες,για να εκδηλωθούν στο φυσικό πεδίο με αρμονία και δύναμη ζωής.
Φρ. Νίτσε :Η ουσία της ύλης είναι η απόλυτη λογική (…) Δεν υπάρχει, πράγματι, ενέργεια μιας δύναμης επάνω σε μιαν άλλη δύναμη ∙ στην πραγματικότητα δεν υπάρχει παρά η φαινομενικότη- τα, η εικόνα. Ολόκληρη η ύλη δεν είναι παρά φαινόμενο. Στην πραγματικότητα, αυτό που ζει και ενεργεί είναι κάτι εντελώς άλλο. Αλλά οι αισθήσεις μας είναι το προϊόν της ύλης και των πραγμάτων, το ίδιο και το πνεύμα μας. Θέλω να πω πως ξεκινώντας από τις φυσικές επιστήμες πρέπει να φτάσουμε σ’ ένα πράγμα καθ’ εαυτό.(…)
Η πίστη στην καθαρή ύλη είναι καθαρή ψευδαίσθηση.Η φύση ενεργεί κατά τον ίδιο τρόπο σ’ όλα τα επίπεδα ∙ ένας νόμος που ισχύει για τον άνθρωπο, ισχύει για ολόκληρη τη φύση.Ο άνθρωπος είναι πραγματικά ένας μικρόκοσμος.
Ο εγκέφαλος αριστούργημα της φύσης. (…)
Ο Εμπεδοκλής προσπάθησε να εγχαράξει σ’ όλα την ενότητα των εμψύχων, εξηγώντας ότι η σαρκοφαγία είναι ένα είδος αυτοφαγίας, φόνος κάτι του συγγενικού με την ανθρώπινη φύση. Ήθελε να περάσει τους ανθρώπους από μια πρωτάκουστη κάθαρση. Η ευγλωττία που συνοψίζεται σε τούτη την άποψη πως ό,τι ζει είναι έν και μόνον, οι θεοί, οι άνθρωποι, τα ζώα.Η ενότητα των εμψύχων είναι η Παρμενιδική ιδέα της ενότητας του όντοςμε μορφή άπειρα πιο γόνιμη ∙ σ’ αυτήν προστίθενται μια βαθύτατη συμπάθεια με ολόκληρη τη φύση, μια συμπόνια που ξεχειλίζει. Ο σκοπός της ύπαρξής του τού φαίνεται να είναι η επανόρθωση των κακών που προξενήθηκαν από το μίσος, να διακηρύξει σ’ ένα κόσμο μίσους την ιδέα της ενότητας και να φέρει ένα φάρμακο παντού, όπου εμφανίζεται ο πόνος, συνέπεια του μίσους. Υποφέρει που ζει σ’ αυτόν τον κόσμο των βασάνων και της αντίφασης ∙ δεν μπορεί να εξηγήσει την ύπαρξή του μέσα σ’ αυτόν παρά σαν συνέπεια κάποιου λάθους ∙ θα ’πρεπε κάποιαν άγνωστη εποχή να έχει διαπράξει κάποιο έγκλημα, κάποιο φόνο, κάποιαν επιορκία. Η ύπαρξή του σ’ έναν τέτοιον κόσμο δεν μπορεί παρά να είναι συνέπεια κάποιου λάθους. Για να ιδρύσει το αποκλειστικό βασίλειο της αδελφικής Φιλίας, εκλέγει τη ζωή του περιπλανώμενου προφήτη.
Ο ίδιος νιώθει τον εαυτό του σαν θεό εξόριστο (…) Καταριέται το μέρος που άγγισε με τα χείλη του την ματωμένη τροφή ∙ αυτό φαίνεται να είναι το έγκλημά του :το μίασμά του με το φόνο. Περιγράφει τα βάσανα των πρωτόγονων εγκληματιών : η μήνις του αιθέρα τους γκρέμισε στη θάλασσα, η θάλασσα τους ξέβρασε στη γη, η γη τους σπρώχνει προς τις φλόγες του ήλιου κι αυτός τις ξαποστέλνει στον αιθέρα. Έτσι ο ένας τους παίρνει από το χέρι του αλλουνού, όμως όλοι τους μισούν. Φαίνεται, τέλος, πως γίνονται θνητοί : «Ω δύστυχο κακόμοιρο γένος των θνητών, από ποια διχόνοια, από ποιον βγήκατε πόνο!»(…)
Η αληθινή (λοιπόν)αντίληψη του Εμπεδοκλή είναι «η ενότητα παντός ό,τι αγαπάται» ∙ σ’ όλα τα πράγματα ενυπάρχει κάτι που παρακινεί να μειχθούν και να ενωθούν, αλλά και μια εχθρική δύναμη, που τα χωρίζει βάναυσα ∙ τα δυο αυτά ένστιχτα βρίσκονται σε αγώνα. Ο αγώνας αυτός δημιουργεί όλο το γίγνεσθαι κι όλη τη φθορά. Είναι τρομερή τιμωρία να είναι κανείς υποταγμένος στο μίσος.
Η μετοίκηση δια μέσου όλων των στοιχείων αποτελεί στο σύστημα της Φύσης το αντίστοιχο της μετεμψύχωσης του Πυθαγόρα. Ο ίδιος ο Εμπεδοκλής θυμάται να ήταν πουλί, θάμνος, ψάρι, αγόρι και κορίτσι.
Η ερμηνεία που δίνει στον Απόλλωνα είναι η πιο αξιοπρόσεκτη, γιατί σ’ αυτόν βλέπει το πνεύμα: «Δεν μπορεί κανείς να τον σιμώσει ούτε να τον αγγίσει με τα χέρια ∙ δεν έχει κεφάλι υψωμένο απάνωθε απ’ τα μέλη του, δεν έχει ούτε κλάδους που ξεπετιούνται «απ’ τον κορμό», ούτε πόδια, ούτε γόνατα παχειά, ούτε φύλο ∙ πλάστηκε σαν πνεύμα, φρήν, ιερό και ανείπωτα μεγάλο, του οποίου οι γοργές σκέψεις διατρέχουν τον κόσμο».
Για τον Εμπεδοκλή, οι Θεοί έχουν όλοι γεννηθεί και δεν είναι αιώνιοι (δεν είναι παρά μακραίωνες). Το πνεύμα τούτο δεν είναι ο συντελεστής της κίνησης, όπως πιστεύει ο Αναξαγόρας.
Αρκεί όμως, για να μας κάνει να καταλάβουμε κάθε κίνηση, μόλις επηρεαστεί από μίσος («νείκος») ή έρωτα («φιλότητα»). Συγκρίνοντάς τον με τον Αναξαγόρα βλέπουμε πως τείνει να παραδεχτεί ένα ελάχιστο ποσοστό Νοός, για να εξηγήσει οποιανδήποτε κίνηση. Ο Νους του φαίνεται ακόμη πολυσύνθετος και υπέρ το δέον πλήρης, η ηδονή και ο πόνος τα ύστατα φαινόμενα της ζωής του αρκούν, γιατί είναι τα αποτελέσματα των ενστίκτων της έλξης και της άπωσης. Όταν επιδρούν στα στοιχεία, προκύπτουν τα πάντα από αυτές, ακόμα και η σκέψη.
Ο Εμπεδοκλής αντικαθιστά τον ακαθόριστον Νουν με την φιλίαν και το νείκος, που είναι περισσότερο σαφή. Έτσι καταργεί ασφαλώς κάθε μηχανική κίνηση, ενώ ο Αναξαγόρας απέδιδε στον Νουν την αφετηρία της κίνησης και θεωρούσε τις επακόλουθες κινήσεις ως έμμεσες συνέπειες. Αυτό ήταν λογικό. Γιατί, πώς κάτι νεκρό, κάτι άψυχο, θα μπορούσε να επιδράσει σε κάτι άλλο επίσης άψυχο; Δεν υπάρχει μηχανική εξήγηση της κίνησης ∙ δεν μπορούμε να την εξηγήσουμε παρά με παρορμήσεις, με ενέργειες ψυχικές. Αυτές μονάχα μπορούν να κινήσουν όχι μονάχα μια φορά, αλλά συνεχώς και παντού. Αλλά το κύριο πρόβλημά του συνίσταται στη γέννηση του εύρυθμου κόσμου από τα αντίπαλα αυτά ένστιχτα, χωρίς τη βοήθεια κανενός σκοπού, κανενός Νου. Αρκείται εδώ, μ’ αυτή τη μεγαλειώδη αντίληψη πως ανάμεσα στις απειράριθμες τερατώδεις κι αδύνατες μορφές της ζωής μπορούνε να βρεθούν μερικές που είναι καλά ρυθμισμένες και κατάλληλες για τη ζωή. Η καλή προσαρμογή καθορίζει τον αριθμό των όντων. Τα υλιστικά συστήματα δεν εγκατέλειψαν ούτε αυτή την ιδέα.
Ο Έρωτας στις ενώσεις που πραγματοποιεί, δεν ασχολείται να προσαρμόζει, αλλά να ενώνει. Ζευγαρώνει τα πάντα, δημιουργεί σώματα ταύρου με κεφάλια ανθρώπινα, όντα ταυτοχρόνως αρσενικά και θηλυκά κι όλα τα πιθανά τέρατα. Σιγά-σιγά τα μέλη συνδυάζονται πιο αρμονικά, καθοδηγούμενα πάντα από τη συγγένεια των ομοίων. Υπάρχουν 4 αληθινές πραγματικότητες :η γη, η φωτιά, το νερό και ο αέρας. Τα τέσσερα αυτά πρωταρχικά στοιχεία περικλείουν ολόκληρη την ύλη, που δεν μπορεί μήτε να αυξηθεί μήτε να ελαττωθεί. Κανένας συνδυασμός δεν μπορεί να αλλοιώσει τις ποιότητές των ∙ δεν μείγνυνται παρά μόνον, όταν τα μόρια του ενός σώματος εισδύσουν στα διάκενα που χωρίζουν τα μόρια μεταξύ των. Κι όταν ακόμη το μίγμα είναι πλήρες, ουσιαστικά δεν έχομε παρά ένα αμάλγαμα μορίων. Αντίθετα, όταν ένα σώμα γεννιέται από ένα άλλο, δεν μεταμορφώνεται σ’ αυτό το άλλο,αλλά οι ουσίες αποσπώνται από τον πρώτο αυτόν συνδυασμό. Πρέπει τα σώματα να ενώνονται και να συναρμόζονται κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να αναλογούν και ν’ αντιστοιχούν ∙ μονάχα τότε δημιουργείται η Φιλία. Αλλ’ αρχικά ό,τι δημιουργεί τα πράγματα είναι η ανάγκη και όχι η νόηση.
Ο άνθρωπος είναι ένα τεντωμένο σχοινί ανάμεσα στο ζώο και στον υπεράνθρωπο.
(Φρ.Νίτσε :«Η γένεση της Φιλοσοφίας»(σ.125-132))
Βιβεκανάντα :Στο σύμπαν αυτό υπάρχει μια συνεχής ουσία σε κάθε πεδίο ύπαρξης.Από φυσική άποψη το σύμπαν αυτό είναι ένα.Δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στον ήλιο και σας…
Κάθε μορφή αντιπροσωπεύει μιά δίνη στον άπειρο ωκεανό της ύλης,και ούτε μία δεν είναι σταθερή.
Ακριβώς όπως σ’έναν ορμητικό χείμαρρο μπορεί να υπάρχουν μυριάδες δίνες και το νερό σε κάθε μιά τους να είναι διαφορετικό σε κάθε στιγμή,να στριφογυρίζει για μερικές στιγμές κι έπειτα να περνάει και στη θέση του να μπαίνει καινούργια ποσότητα,έτσι κι ολόκληρο το σύμπαν είναι μια σταθερή εναλλασσόμενη μάζα ύλης,μέσα στην οποία όλες οι μορφές ύπαρξης δεν είναι παρά περιδινήσεις.
Μία μάζα ύλης μπαίνει σε μια δίνη,ας πούμε ένα ανθρώπινο σώμα,μένει εκεί για μία περίοδο,αλλάζει,και βγαίνει πηγαίνοντας σ’ένα άλλο ας πούμε σ’ένα σώμα ζώου,από το οποίο πάλι,έπειτα από μερικά χρόνια, μπαίνει σε μιαν άλλη δίνη,που λέγεται όγκος ορυκτού.
Υπάρχει πάντα μια σταθερή αλλαγή.Ούτε το σώμα είναι σταθερό.Δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα,όπως το σώμα μου ή το δικό σου,εκτός από λεκτική μορφή μόνο.
Τίποτα δεν είναι σταθερό,όλα αλλάζουν, η ύλη αιώνια συμπυκνώνεται κι αποσυντίθεται.Έτσι συμβαίνει και με τον νου.Η ύλη αντιπροσωπεύεται από τον αιθέρα.Όταν η δράση της Πράνα είναι εξαιρετικά λεπτή,αυτός ο πραγματικός αιθέρας στη λεπτότερη κατάσταση παλμώσεων θ’αντιπροσωπεύει το νου και πάλι θα είναι μια αδιάσπαστη μάζα.Αν μπορείτε να μεταφερθείτε σ’αυτή την λεπτή δόνηση,θα δείτε και θα αισθανθείτε ότι ολόκληρο το σύμπαν αποτελείται από λεπτές δονήσεις.
Σύμφωνα με τις απόψεις των φιλοσόφων των Ινδιών,ολόκληρο το σύμπαν αποτελείται από δύο στοιχεία,το ένα από τα οποία καλείται Ακάσα. Είναι η πανταχού παρούσα ύπαρξη,που διαπερνάει τα πάντα.Ό,τι έχει μορφή,ό,τι είναι το αποτέλεσμα συνδυασμού , αναπτύσσεται από αυτήν την Ακάσα.Είναι η Ακάσα που γίνεται αέρας,που γίνεται υγρά,που γίνεται στερεά.Είναι η Ακάσα που γίνεται ο ήλιος,η γη η σελήνη,τ’άστρα,οι κομήτες.Είναι η Ακάσα που γίνεται το ανθρώπινο σώμα ,το σώμα των ζώων,των φυτών,κάθε μορφή που βλέπουμε,κάθε τι που μπορεί να γίνει αντιληπτό με τις αισθήσεις,ο,τιδήποτε υπάρχει.
Η ίδια δεν μπορεί να γίνει αντιληπτή.Είναι τόσο λεπτή,ώστε είναι πέρα από κάθε κανονική αντίληψη.Τότε μόνο μπορεί να γίνει ορατή,όταν γίνει χοντρότερη,όταν έχει πάρει μορφή.
Στην αρχή της δημιουργίας υπάρχει μόνο αυτή η Ακάσα.Στο τέλος του κύκλου(της δημιουργίας) τα στερεά,τα υγρά και τα αέρια,όλα θα λιώσουν πάλι μέσα στην Ακάσα και η επόμενη δημιουργία με όμοιο τρόπο θα προέλθει από αυτήν την Ακάσα.
Από ποια δύναμη δημιουργείται η Ακάσα μέσα στο σύμπαν;Από την δύναμη της Πράνα.
Όπως ακριβώς η Ακάσα είναι η άπειρη,η πανταχού παρούσα ύλη αυτού του σύμπαντος,έτσι είναι κι αυτή η Πράνα η άπειρη,η πανταχού παρούσα εκδηλωμένη δύναμη αυτού του σύμπαντος.
Στην αρχή και στο τέλος του κύκλου της δημιουργίας το παν γίνεται Ακάσα κι όλες οι δυνάμεις που υπάρχουν στο σύμπαν διαλύονται πίσω στην Πράνα.Στον επόμενο κύκλο από αυτήν την Πράνα παράγεται κάθε τι που καλούμε ενέργεια,κάθε τι που καλούμε δύναμη.Η Πράνα είναι,που εκδηλώνεται σαν κίνηση.Η Πράνα είναι που εκδηλώνεται σαν βαρύτητα,σαν μαγνητισμός.
Η Πράνα είναι που εκδηλώνεται σαν δράσεις του σώματος,σα νευρικά ρεύματα,σαν δύναμη σκέψης.
Από τη σκέψη μέχρι τη χαμηλότερη δύναμη,το παν δεν είναι τίποτε άλλο από εκδήλωση της Πράνα.
Το σύνολο όλων των δυνάμεων του σύμπαντος,πνευματικών και φυσικών,όταν διαλύονται κι επιστρέφουν στην αρχική τους κατάσταση, καλείται Πράνα.
«Όταν δεν υπήρχε ούτε τίποτα (κάτι)ούτε μηδέν,όταν η σκοτεινιά σκέπαζε το σκοτάδι,τι υπήρχε τότε;Αυτή η Ακάσα υπήρχε χωρίς κίνηση».Η φυσική κίνηση της Πράνα σταμάτησε,αλλά παρ’ όλα αυτά υπήρχε.
(…)
Ο άνθρωπος μπορεί να σκεφθεί τα θεία πράγματα μόνο δια μέσου του δικού του ανθρώπινου τρόπου.Σε μας το Απόλυτο μπορεί να εκφραστεί μόνο με τη σχετική μας γλώσσα.
Ολόκληρο το σύμπαν είναι για μας μια γραφή του Απείρου στη γλώσσα του παροδικού.
Τίμαιος: Οτιδήποτε έχει γίνει πρέπει να έχει σώμα, να είναι ορατό και απτό.Τίποτε όμως δε γίνεται ορατό χωρίς τη συμμετοχή της φωτιάς ή απτό χωρίς τη συμμετοχή της γης. Φωτιά και γη, επομένως, χρησιμοποίησε ο Θεός, όταν άρχισε να πλάθει το σώμα του σύμπαντος. Δυο πράγματα είναι ωστόσο αδύνατον να συντεθούν σωστά, χωρίς την παρουσία κάποιου τρίτου, αφού χρειάζεται να παρεμβληθεί ένας συνδετικόςδεσμός. Ο πιο ωραίος τώρα δεσμός είναι αυτός που καταφέρνει να δημιουργήσει από τα συνδεόμενα μέρη και τον εαυτό του το πιο ομοιογενές σύνολο- και αυτό το επιτυγχάνει με τον καλύτερο τρόπο η γεωμετρική αναλογία.
Ο εραστής λοιπόν του νου και της γνώσης πρέπει να αναζητήσει πρώτα απ’ όλα τις αιτίες που συνδέονται με την έλλογη φύση και μόνο κατά δεύτερο λόγο τις αιτίες που συνδέονται με την τάξη των αντικειμένων που κινούνται από άλλα και, με τη σειρά τους, είναι υποχρεωμένα να μεταδίδουν την κίνηση σε κάποια τρίτη.
Γιατί η γέννηση αυτού του κόσμου είναι προϊόν ανάμειξης: προήλθε από τη συνδυασμένη δράση της Ανάγκης και του Νου. Ο νους επιβλήθηκε στην Ανάγκη πείθοντάς την να επιδράσει με τρόπο θεϊκό στα περισσότερα δημιουργήματα ∙ έτσι φθάσαμε στα πρώτα στάδια της δημιουργίας του σύμπαντος, ακριβώς επειδή η Ανάγκη ηττήθηκε από την έλλογη πειθώ. Αν λοιπόν κάποιος θέλει να περιγράψει τη γέννηση του σύμπαντος όπως πραγματικά έγινε, τότε πρέπει να συμπεριλάβει και την περιπλανώμενη αιτία – πρέπει να δείξει το είδος των κινήσεων που η αιτία αυτή προκαλεί.
Πρέπει να μεταφερθούμε πριν από τη γέννηση του ορατού και να δούμε πώς ήταν τότε η φωτιά, το νερό, ο αέρας και η γη – ποια ήταν η φύση τους και πώς δρούσαν πριν από τη δημιουργία. Γιατί, πράγματι, κανείς ως τώρα δεν έχει δώσει κάποια εξήγηση για τη γέννησή τους. Μιλάμε γι’ αυτά σα να ξέρουμε τι ακριβώς είναι, τα ονομάζουμε «αρχές» και τα εκλαμβάνουμε ως «γράμματα» του σύμπαντος, ενώ ελάχιστη σκέψη χρειάζεται για να καταλάβομε ότι σε μια εύλογη παρομοίωση δεν θα έπρεπε να παρασταθούν ούτε καν με τη μορφή «συλλαβών» (…) Δεν πρόκειται τώρα να ορίσουμε την αρχή ή τις αρχές (…)
Αρχίζουμε (…) την έκθεση, αφού επικαλεσθούμε έναν προστάτη θεό ,ζητώντας να μας παρασταθεί στην πορεία των συλλογισμών μας μέσα από άβατα και ανοίκεια μονοπάτια προς το εύλογο πέρασμα.
Θα ξεκινήσουμε την νέα περιγραφή του σύμπαντος από μια πληρέστερη ταξινόμηση (…) είχαμε διακρίνει δυο βασικά είδη, τώρα, πρέπει να προσθέσουμε κι ένα τρίτο. Το πρώτο είχε εκληφθεί ως το υπόδειγμα, νοητή και αιωνίως αμετάβλητη οντότητα ∙ το δεύτερο ως απομίμηση του υποδείγματος, οντότητος που έχει γεννηθεί και είναι ορατή. Το τρίτο είναι η υποδοχή κάθε γέννησης, λειτουργεί σαν τροφός.
(…) Και τι θα μπορούσαμε να σκεφθούμε για τα στοιχεία πριν προχωρήσουμε;
Ας πάρουμε πρώτα αυτό που αποκαλούμε «ύδωρ–νερό». Όταν στερεοποιείται, νομίζουμε πως το βλέπουμε να γίνεται πέτρες και γη ∙ όταν πάλι διαλύεται και διαχέεται γίνεται άνεμος και αέρας. Ο αέρας όταν ανα-φλέγεται γίνεται φωτιά ∙ αντιστρόφως, όταν η φωτιά συμπτυχθεί και σβήσει, δείχνει να ξαναπαίρνει τη μορφή του αέρα. Ο αέρας, πάλι, όταν συγκεντρωθεί και πυκνώσει δίνει τα σύννεφα, την ομίχλη, από αυτά με μεγαλύτερη σύμ-πτυξη παράγεται το τρεχούμενο νερό, η γη και οι πέτρες – έτσι ώστε τελικά να φαίνεται πως η γέννηση μεταδίδεται κυκλικά από το ένα στο άλλο.
Εφ’ όσον, λοιπόν, είναι σαφές ότι αυτά δεν παρουσιάζονται ποτέ με την ίδια μορφή, δεν υποτιμά τη νοημοσύνη του όποιος υποστηρίζει με επιμονή ότι κάποιο από αυτά είναι το οποιοδήποτε και όχι άλλο; Αντιθέτως, πολύ πιο ασφαλής μέθοδος προσέγγισης είναι : όποτε βλέπουμε κάτι να βρίσκεται σε διαρκή μεταβολή π.χ. μια φωτιά, δεν πρέπει να αποκαλούμε αυτό το πράγμα «φωτιά», αλλά ό,τι είναι σε κάθε περίπτωση τέτοιο (…) Γιατί στο μεταξύ αυτό έχει φύγει.
Υποθέστε ότι κάποιος έχει κατασκευάσει από χρυσό όλα τα δυνατά γεωμετρικά σχήματα αλλ’ αντί να σταματήσει, συνεχίζει διαρκώς να πλάθει νέα από το υλικό των παλαιοτέρων. Αν ρωτήσει κάποιος τι ακριβώς είναι, η πλησιέστερη στην αλήθεια απάντηση είναι ότι είναι χρυσός (…) Το ίδιο ισχύει και για την οντότητα που δέχεται όλα τα σώματα. Πρέπει πάντοτε να της αποδίδεται η ίδια ονομασία. Γιατί δεν ξεφεύγει ποτέ και το παραμικρό από τη δική της δικαιοδοσία- δέχεται αιωνίως τα πάντα, χωρίς ωστόσο η ίδια να αφομοιώνει ποτέ ούτε και το ελάχιστο από τα χαρακτηριστικά που έχουν τα εισερχόμενα. Λειτουργεί, επομένως, ωςφυσικό εκμαγείο για το καθετί ∙εκμαγείο που κινείται και αναδιαμορφώνεται από τα εισερχόμενα, έτσι, ώστε εξαιτίας τους να δημιουργείται η εντύπωση ότι κατά καιρούς αλλοιώνεται. Όσο για τα εισερχόμενα και τα εξερχόμενα, αυτά αποτελούν μιμήσεις των αιωνίων όντων, αποτυπώματά τους που έχουν ληφθεί με δυσνόητο και θαυμαστό τρόπο (…)
Πρέπει να διακρίνομε 3 είδη όντων : το πρώτο είναι αυτό που γεννιέται, το δεύτερο είναι αυτό μέσα στο οποίο γεννιέται και το τρίτο είναι αυτό προς το οποίο εξομοιώνεται με τη γέννησή του (…)
Η υποδοχή, αυτό που θα δεχθεί στο εσωτερικό του τα πάντα, πρέπει να είναι απαλλαγμένο από κάθε μορφή, όπως ακριβώς η βάση των αρωματικών ουσιών, τις οποίες οι αρωματοποιοί προετοιμάζουν προσεκτικά, πριν ξεκινήσουν την παρασκευή αρωμάτων.
Κατά τον ίδιο τρόπο, και αυτό που θα λειτουργήσει επανειλημμένα ως κατάλληλη απ’ άκρη σ’ άκρη υποδοχή των ομοιωμάτων όλων των αιωνίων όντων πρέπει να είναι εντελώς ξένο προς κάθε μορφή. Κατά συνέπεια, για την μητέρα και την Υποδοχή όλων όσα έχουν γεννηθεί ορατά και εν γένει αισθητά δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε τα ονόματα «γη», «αέρας»,«φωτιά» και «νερό» είτε κάποιο παράγωγο ή συνθετικό τους (…)Πρόκειται για μια οντότητα αόρατη και άμορφη, ικανή να δέχεται τα πάντα, η επικοινωνία της με το νοητό είναι ιδιαίτερα δύσκολη και είναι εξαιρετικά δύσληπτη (…) ως φωτιά εμφανίζεται κάθε φορά εκείνο το μέρος της που έχει εκπυρωθεί, ως νερό εκείνο που έχει υγρανθεί και ως αέρας εμφανίζονται μέρη που έχουν δεχθεί τις αντίστοιχες εικονίσεις.
Άραγε υπάρχει μια φωτιά πλήρως αυτόνομη και αυτάρκης. Υπάρχουν όλες αυτές οι οντότητες για τις οποίες χρησιμοποιούμε πάντοτε την έκφραση«αυτά καθαυτά»; Ή μήπως όσα βλέπουμε με τα μάτια μας και όσα συλλαμβάνουμε με τις αισθήσεις του σώματός μας είναι και τα μόνα αληθινά; Μήπως δεν υπάρχει απολύτως τίποτε άλλο πέρα από αυτά, οπότε μάταια ισχυριζόμαστε ότι υπάρχει μία νοητή ιδέα κάθε πράγματος; Μήπωςη Ιδέα δεν είναι τίποτε περισσότερο από απλή λέξη;
Πρέπει να γίνει προσδιορισμός των 4 τελειοτέρων σωμάτων, που μπορούν να κατασκευαστούν ανόμοια μεταξύ τους, ικανά όμως, τουλάχιστον, κάποια από αυτά, να αποσυντίθενται και να προκύπτουν το ένα από το άλλο. Αν πετύχουμε τη σωστή απάντηση, θα έχομε αυτομάτως και την αλήθεια για την προέλευση της γης και της φωτιάς, καθώς και των δύο άλλων σωμάτων που παίζουν το ρόλο των γεωμετρικών τους μέσων.
Κατασκευή του πρώτου και πιο μικρού στερεού : συστατική του μονάδα είναι το τρίγωνο που έχει υποτείνουσα διπλάσια από τη μικρότερή του πλευρά. Αν συνενώσουμε δυο τέτοια τρίγωνα στην υποτείνουσά τους, επαναλάβουμε το ίδιο τρεις φορές και τα συνθέσουμε έτσι ώστε οι υποτείνουσες και οι μικρότερες πλευρές να ενωθούν στο ίδιο κεντρικό σημείο, τότε δημιουργείται ένα ισόπλευρο τρίγωνο, που αποτελείται από έξ αρχικά τρίγωνα.
Παίρνομε τώρα τέσσερα ισόπλευρα τρίγωνα και τα συνθέτουμε με τέτοιο τρόπο, ώστε οι επίπεδες γωνίες τους να σχηματίζουν ανά τρεις μια στερεά γωνία, το μέγεθος της οποίας προσεγγίζει οριακά την αμβλύτερη επίπεδη γωνία. Όταν δημιουργηθούν τέσσερις τέτοιες στερεές γωνίες, έχουμε κατασκευάσει το πρώτο είδος στερεού, αυτό που διαιρεί την περιγεγραμμένη σφαίρα σε τέσσερα ίσα και όμοια μέρη [το κανονικό τετράεδρο].
Το δεύτερο στερεό προέρχεται από τα ίδια αρχικά τρίγωνα και προκύπτει όταν συντεθούν 8 ισόπλευρα τρίγωνα με τέτοιο τρόπον, ώστε μια στερεά γωνία να σχηματίζεται από 4 επίπεδες. Με το σχηματισμό τέτοιων στερεών γωνιών, το δεύτερο σώμα έχει ολοκληρωθεί [το κανονικό οκτάεδρο].
Το τρίτο προκύπτει από τη σύνθεση 120 στοιχειωδών τριγώνων και 12 στερεών γωνιών, η καθεμία από τις οποίες ορίζεται από πέντε επίπεδες γωνίες ισοπλεύρων τριγώνων ∙ διαθέτει 20 ισόπλευρες τριγωνικές έδρες [κανονικό εικοσάεδρο].
Με τη δημιουργία των 3 στερεών ολοκληρώθηκε το έργο του ενός τριγώνου. Τη γέννηση του τετάρτου στερεού ανέλαβε το ισοσκελές τρίγωνο ∙ 4 ισοσκελή τρίγωνα συνενώθηκαν φέροντας τις ορθές τους γωνίες στο κέντρο και σχημάτισαν ένα ισόπλευρο τετράγωνο. Η σύνθεση 6 τέτοιων τετραγώνων απέδωσε 8 στερεές γωνίες που αποτελούνται από 3 επίπεδες ορθές γωνίες. Το σχήμα του σώματος που προέκυψε έγινε κυβικό, με έξι ισόπλευρες τετραγωνικές έδρες [το κανονικό εξάεδρο ή κύβος].
Πέμπτη κατασκευή : αυτήν ο Θεός την προέβαλε στο σύμπαν και το διακόσμησε περιχαράσσοντάς το με αυτήν.
Όλα αυτά τα στερεά (…) είναι τόσο μικρά, ώστε τελικά οι επιμέρους μονάδες του κάθε στοιχείου μένουν αόρατες εξ αιτίας του μικρού μεγέθους τους ∙ ορατός γίνεται μόνον όταν ο όγκος του προκύπτει από τη συνάθροιση πολλών μονάδων (…)
Ο Θεός, εφόσον η Ανάγκη πειθόταν να υποχωρήσει με τη θέλησή της, καθόριζε επακριβώς τις αναλογίες που διέπουν το πλήθος, τις κινήσεις και τις άλλες δυνάμεις των στοιχείων, και έτσι προχωρούσε στην αρμονική συναρμογή τους.
Όταν η γη συναντά τη φωτιά, αποσυντίθεται από την οξύτητά της, και διαχέεται-μέχρις όταν τύχει να ξανασυναντηθούν τα μέρη της, να συναρ-μολογηθούν εκ νέου και να δώσουν πάλι γη ∙ γιατί είναι αδύνατον στα μέρη της γης να μετασχηματιστούν σε μέρη άλλου είδους. Όταν όμως το νερό απο-συντίθεται από τη φωτιά ή και από τον αέρα, τότε επιτρέπεται ο σχηματισμός ενός σωματιδίου φωτιάς και δύο σωματιδίων αέρα. Όσο για τον αέρα, από τη διάσπαση ενός μορίου του μπορούν να προέλθουν δύο μόρια φωτιάς.
Όταν κάποιο από τα άλλα είδη εγκλωβιστεί μέσα στη φωτιά και διασπαστεί από την οξύτητα των γωνιών και των ακμών της, αν πάρει τη μορφή φωτιάς, η διαδικασία της διάσπασής του ολοκληρώνεται-γιατί κάθε ομοιόμορφο και ομογενές είδος δεν μπορεί ούτε να προκαλέσει μεταβολή στο όμοιό του ούτε να υποστεί μεταβολή από αυτό (…) και αν δεχτούν να μετατραπούν στη μορφή του ισχυρού είδους, η διαδικασία της κατάσβεσης ολοκληρώνεται και σχηματίζεται από τη φωτιά αέρας και από τον αέρα νερό (…) στη διάρκεια αυτών των μεταβολών όλα τα είδη που συμμετέχουν εναλλάσσουν τις περιοχές τους.(…)
Αυτές λοιπόν είναι οι αιτίες της δημιουργίας των αμιγών και πρωταρχικών σωμάτων. Το γεγονός ότι υπάρχουν πολλές παραλλαγές στα είδη των σωμάτων αυτών πρέπει να αποδοθεί στη σύσταση των δυο στοιχειωδών τριγώνων. Και στις δυο περιπτώσεις το αρχικό τρίγωνο δεν είχε μόνον ένα μέγεθος, αλλά υπήρχαν τρία μικρότερα και μεγαλύτερα – οι διαφορές στο μέγεθος ήταν τόσες όσες και οι παραλλαγές στα είδη. Κατά συνέπεια, η ανάμειξη ομοιογενών αλλά και διαφορετικών ειδών προκαλεί άπειρη ποικιλία συνδυασμών. (Τίμαιος 46b,48a,b,c)
Κρίσνα :« Το σώμα αποτελεί περικάλυμμα της ψυχής, που το’χει για κατοικία της, είναι κάτι το πρόσκαιρο.Η ψυχή, όμως, που κατοικεί μέσα στο σώμα, είναι αόρατη, αστάθμητη, αιώνια. Ο γήινος άνθρωπος είναι τριπλός σαν τη θεότητα που αντικατοπτρίζει : νους, ψυχή και σώμα. Αν ενωθεί η ψυχή με τον νου, κερδίζει τη Σάτβα, τη σοφία και τη γαλήνη. Αν ταλαντεύεται ανάμεσα νου και σώματος, κυριαρχείται από τη Ράγιατο πάθος, και τριγυρίζει από το ένα πράγμα στο άλλο, μέσα σ’ ένα μοιραίο κύκλο. Κι αν εγκαταλειφθεί στο σώμα, πέφτει στην Τάμα, σαν παραλογισμό, την άγνοια και τον πρόσκαιρο θάνατο. Να τι μπορεί να παρατηρήσει κάθε άνθρωπος μέσα στον εαυτό του και γύρω του.
Η ψυχή της ψυχής ύστερα από το θάνατο υπακούει πάντα στον ίδιο νόμο. Δεν του ξεφεύγει ποτέ και πάντα υπακούει σ’ αυτόν. Σε τούτο έγκειται το μυστήριο των αναγεννήσεών της. Όπως ανοίγονται τα βάθη του ουρανού με τις ακτίνες των άστρων, έτσι φωτίζονται και τα βάθη της ζωής με το φως της αλήθειας αυτής. Όπου το σώμα διαλύεται, όταν επικρατεί η Σάτβα, η ψυχή πετάει προς τις σφαίρες των αγνών εκείνων όντων που έχουν τη γνώση του Υψίστου. Όταν το σώμα υφίσταται τη διάλυση αυτή, ενώ κυριαρχεί η Ράγια, η ψυχή γυρίζει για να κατοικήσει ανάμεσα σ’ αυτούς που είναι προσκολλημένοι στα πράγματα της γης. Κατά τον ίδιο τρόπο, όταν καταστρέ-φεται το σώμα, ενώ υπερτερεί η Τάμα, η άγνοια, η ψυχή αμαυρώνεται από την ύλη και τραβιέται πάλι από κάποια μήτρα των αλόγων όντων.
Ο άνθρωπος που πεθαίνει μέσα στην ευλάβεια, αφού για πολλούς αιώνες απολαύσει, μέσα στις ανώτερες σφαίρες, τις αμοιβές που κέρδισε για τις αρετές του, τελικά ξανάρχεται να κατοικήσει σε ένα σώμα μιας άγιας και σεβάσμιας οικογένειας.
Έτσι, ακόμα κι οι καλοί είναι υποχρεωμένοι να ξαναγεννηθούν και να ζήσουν πάλι από την αρχή τη σωματική ζωή!
Ο άνθρωπος που γεννιέται έτσι, βρίσκεται στον ίδιο βαθμό προσαρμογής και ανάπτυξης που βρισκόταν στο πρώτο του σώμα και αρχίζει πάλι να εργάζεται, για να τελειοποιηθεί ως προς την ευλάβεια . Ακούστε, λοιπόν, ένα πολύ μεγάλο και βαθύ μυστικό, το υπέρτατο, το ανώτατο και αγνό μυστήριο. Για να φτάσει κάποιος στην τελειότητα, πρέπει να φτάσει ως την επιστήμη της ενότητας, που βρίσκεται επάνω από τη σοφία. Πρέπει να υψωθεί ως το θείο ον, που βρίσκεται επάνω από την ψυχή, πιο πάνω και από τη διάνοια ακόμα. Αυτό, λοιπόν, το θείον ον, αυτός ο υπέρτατος φίλος, βρίσκεται μέσα στον καθένα μας. Πράγματι, ο Θεός κατοικεί μέσα σε όλους τους ανθρώπους, λίγοι όμως ξέρουν να τον ανακαλύψουν. Να λοιπόν η οδός της σωτηρίας. Μια και θα ’χεις αντιληφθεί το τέλειο ον που βρίσκεται πάνω από τον κόσμο και μέσα στον εαυτό σου, φρόντισε να απομακρυνθείς από τον εχθρό που παίρνει τη μορφή επιθυμίας. Δαμάζετε τα πάθη σας. Μην κάνετε μόνο το καλό, να είσαστε και καλοί. Το κίνητρο ας βρίσκεται στην πράξη και όχι στους καρπούς της. Να παραιτείστε από τον καρπό των έργων σας, κάθε πράξη σας όμως να είναι προσφορά προς το υπέρτατο ον. Ο άνθρωπος που θυσιάζει τις επιθυμίες του και τα έργα του στο ον, από το οποίο πηγάζουν οι αρχές όλων των πραγμάτων και από το οποίο σχηματίστηκε όλο το σύμπαν, πετυχαίνει με την θυσία την τελειοποίηση. Ενωμένος πνευματικά, φτάνει στην πνευματική εκείνη σοφία που βρίσκεται από τη λατρεία των προσφορών και νιώθει μεγάλη ευδαιμονία. Γιατί αυτός που βρίσκει μέσα του την ευτυχία, τη χαρά, αυτός επίσης που μέσα του βρίσκει το φως του, είναι ένα με τον Θεό. Μάθε λοιπόν πως η ψυχή που βρήκε τον Θεό φύτρωσε από την αναγέννηση και από τον θάνατο, από τα γηρατειά και από τον πόνο, και πίνει το νερό της αθανασίας.
Εγώ και σείς γεννηθήκαμε πολλές φορές. Οι δικές μου γεννήσεις δεν είναι γνωστές παρά μόνο σε μένα, εσείς όμως δεν γνωρίζετε ούτε τις δικές σας. Αν και από τη φύση μου δεν υπόκειμαι σε γέννηση ή θάνατο, αν και είμαι κύριος όλων των πλασμάτων, επειδή όμως κυριαρχώ στη φύση μου, γίνομαι ορατός με τη δική μου δύναμη, καικάθε φορά που η αρετή υποχωρεί στον κόσμο και υπερισχύουν η κακία και η αδικία, τότε φανερώνομαι πάλι κι έτσι παρουσιάζομαι σε διάφορες εποχές, για να επικρατήσει το δίκαιο, να καταστραφεί το κακό και ν’ αποκατασταθεί η αρετή. Αυτός που πραγματικά γνωρίζει τη φύση μου και το θείο μου έργο, όταν εγκαταλείπει το σώμα του δεν ξαναγυρίζει πια σε καινούρια γέννηση, μα έρχεται προς εμένα».
Σας αποκάλυψα το μεγάλο μυστικό. Μην το λέτε παρά μόνο σε όσους μπορούν να το καταλάβουν. Είσαστε οι εκλεκτοί μου, βλέπετε το τέρμα. Το μεγάλο πλήθος δε βλέπει παρά μιαν άκρη του δρόμου. Τώρα ας πορευτούμε να διδάξουμε στο λαό την οδό της σωτηρίας.
(Συρέ “Μεγάλοι Μύστες” )
Επίκουρος : Η ψυχή είναι σώμα που αποτελείται από λεπτότατα μέρη κατεσπαρμένα σε ολόκληρο το άθροισμα των σωματικών μορίων, ομοιότατο με άνεμο ανάμεικτο με θερμότητα. Και από ορισμένες απόψεις είναι όμοιο με άνεμο, ενώ από άλλες με θερμότητα. Αλλά υπάρχει και το τρίτο μέρος που ξεπερνάει κατά πολύ τα δυο άλλα, στη λεπτότητα των μορίων του, και μέσω του οποίου βρίσκεται σε στενή επαφή με το υπόλοιπο άθροισμα. Όλο τούτο το φανερώνουν οι δυνάμεις της ψυχής και τα συναισθήματα και οι συγκινήσεις και οι σκέψεις και αυτά που αν τα στερηθούμε, πεθαίνουμε. Και όμως, ότι η ψυχή κατέχει το μεγαλύτερο μέρος στην αιτιολογία της αίσθησης, αυτό πρέπει να το γνωρίζουμε. Αλλ’ όμως δεν θα είχε προκαλέσει τα αισθήματα, εάν δεν καλυπτόταν από το υπόλοιπο συσσωμάτωμα. Αλλά και το υπόλοιπο άθροισμα, δηλαδή το σωματικό μέρος, αν και γι’ αυτό τον λόγο της προμηθεύει (της ψυχής) την απαραίτητη αυτή παράσταση, εν τούτοις έχει και αυτό ένα μερίδιο από αυτές τις ικανότητες της ψυχής, όχι όμως όλες όσες εκείνη έχει αποκτήσει. Γιατί αυτό το ίδιο όχι από δική του δύναμη, έχει αποκτήσει την ικανότητα αυτή, αλλά κάποιο άλλο πράγμα που ήταν μαζί μ’ αυτό συνδεδεμένο του την παρασκεύαζε(…) Το οποίο με τη δύναμη που συντελείται γύρω από αυτό (το σώμα) κατά την κίνηση έχει σαν αποτέλεσμα την ιδιότητα της αισθητικότητας και την μεταβιβάζει σε εκείνο λόγω της γειτνίασης και της συνοχής,(όπως είπα),αναμεταξύ τους.Για τούτο,εφ’όσον η ψυχή ενυπάρχει στο σώμα αυτό ποτέ δεν αναισθητοποιείται ακόμα κι αν απαλλαγεί από κάποιο άλλο μέρος του. Αυτό που το περιέχει μπορεί να διαλυθεί ή όλο ή εν μέρει και ως εκ τούτου μπορεί να χάνονται μερίδες της ψυχής, σε πείσμα όμως αυτών, αν η ψυχή κατορθώσει να επιζήσει, θα έχει την ικανότητα της αίσθησης.
Το υπόλοιπο όμως άθροισμα, είτε όλο εάν επιζήσει είτε ένα μέρος αυτού εάν επιζήσει, δεν θα έχει την αισθητικότητα εάν απαλλαγεί από εκείνο, όσο κι αν είναι μικρό το πλήθος των ατόμων που συντελούν στη φύση της ψυχής. Επίσης, αν διαλυθεί το όλο άθροισμα η ψυχή διασκορπίζεται και δεν έχει τις αυτές δυνατότητες ούτε κινείται, ώστε ούτε αισθητικότητα διαθέτει. Γιατί είναι αδύνατο να θεωρήσουμε ότι αισθάνεται, αν δεν υπάρχει στον οργανισμό και δεν μπορεί, επομένως, να προκαλέσει αυτές τις κινήσεις, όταν αυτό που την περιέχει και την περιβάλλει δεν είναι πια το ίδιο , όπως και τι περιβάλλον που τώρα υπάρχει και κινείται.
Η ψυχή σύγκειται από άτομα πάρα πολύ λεπτά και στρογγυλότατα, σε κάποιο βαθμό διαφορετικά από τα (άτομα) της φωτιάς. Και το μεν άλογο (μέρος) αυτής είναι διασκορπισμένο σε ολόκληρο το σώμα. Το λογικό μέρος της ψυχής βρίσκεται μέσα στον θώρακα, όπου εκδηλώνεται με χαρές και φοβίες.
Ο ύπνος επέρχεται, όταν τα μέρη της ψυχής, που είναι διασκορπισμένη σ’ ολόκληρο το σώμα, συγκεντρώνονται ή διασκορπίζονται και στη συνέχεια συγκρούονται και συνευρίσκονται. Το δε σπέρμα προέρχεται από το σύνολο του σώματος. Από μόνο του δεν είναι δυνατόν να νοηθεί το ασώματο εκτός από το κενό. Το κενό όμως ούτε να κάνει ούτε να πάθει κάτι είναι δυνατόν, αλλά μόνο κίνηση διαμέσου του εαυτού του παρέχει στα σώματα. Επομένως, αυτός που λέει ότι η ψυχή είναι ασώματη, λέει ανοησίες. Γιατί τίποτε δεν θα μπορούσε να κάνει ή να πάθει, αν ήταν τέτοια. Τώρα όμως και οι δυο αυτές ιδιότητες φαίνεται φανερά ότι υπάρχουν στην ψυχή.
Π. Γράβιγγερ:Σύμφωνα με την Πυθαγόρεια Διδασκαλία οι ανθρώπινες Ψυχές προέρχονται από μία και την αυτήν Παγκόσμια Ψυχήν, διότι «Υπάρχει μόνον εν πνεύμα («πνοή»), το οποίον είναι διακεχυμένον σε ολόκληρον τον Κόσμον» (εξηγεί ο Σέξτος). Την ιδέα περί κοσμικής Ψυχής ευρίσκομε ήδη στους Προσωκρατικούς και στον Πλάτωνα και στον Πλωτίνο, όπου αυτή αποτελεί την τρίτη υπόσταση του Παντός (μετά το Εν και τον Νουν). Στον 49ο Ορφικό ύμνον «Προς την Ίππαν ή Ίπταν» αυτή αποκαλείται «χθονία μήτηρ», μητέρα της Γης και Βασίλισσα. Ο Πρόκλος (εις Τιμ. Ι 407, Ι27) εξηγεί: «Μέσα στον Δημιουργό υπάρχει μία «Βασιλική Ψυχή» και ένας «Βασιλικός Νους» (Φίληβος 30 D1). Επομένως καθ’ ομοίωση προς αυτά τα δυο ο Δημιουργός τοποθέτησε έναν Νουν σε μίαν Ψυχή και μίαν Ψυχή στο σώμα του Κόσμου (…) Η δε Ίππα (ή μάλλον Ίπτα) που είναι η ψυχή του Παντός και η οποία ονομάσθηκε έτσι (δηλαδή Ίπτα) από τον Θεολόγο (Ορφεύς Ύμνος 49) ίσως, διότι οι νοήσεις αυτής πραγματοποιούνται («ουσιώνται») δια ζωηροτάτων κινήσεων, ίσως ακόμη και δια την άκραν ταχύτητα της κοσμικής περιφοράς, της οποίας είναι η αιτία. Η Ίππα λοιπόν, αφού τοποθέτησε επί της κεφαλής της ένα λίκνον, πέριξ του οποίου έθεσε έναν όφιν («δράκοντα περιστρέψασα») δέχεται τον Διόνυσο «την καρδίαν του κόσμου» («τον κραδιαίον υποδέχεται Διόνυσον»). Το σύμβολον του λίκνου περικλείει το νεογέννητο πλάσμα.
Όπως η Ψυχή στον άνθρωπο είναι αόρατη, αν και προσκολλημένη στο σώμα, έτσι και η Ψυχή του Κόσμου ήταν, κατ’ αναλογία, το αόρατον όλον, το συνυφασμένο με το ορατόν σύμπαν. Και όπως στον άνθρωπο το ζεύγος σώμα-ψυχή είναι ένα «ζώον», έτσι καιο Κόσμος είναι ένα «ζώον» κεκτημένον Ψυχής και Νου.
Η Ψυχή του Κόσμου είναι και η αιτία του αισθητού κόσμου και γι’ αυτό προηγείται αυτού, διότι το σύμπαν που μας περιβάλλει αποτελεί υλοποιημένη εικόνα αυτής στον χρόνο.
Η ολική Ψυχή του κόσμου θεωρείται ως σπινθήρας εκ της θεότητος,όπως και η ανθρώπινη ψυχή. Θεωρείται ως «η μακαρία θεότης» (Πλατ. Τιμ. 34 Β), ως το σύνολο όλων των δυνατών θεοτήτων και ως εκ τούτου «ο κόσμος μας είναι ένα απείκασμα γεννημένο από τους αθανάτους θεούς» (Πλατ. εις Τίμαιον 37 C).
Η Ψυχή είναι ο τρίτος όρος, ο ενδιάμεσος κρίκος, μεταξύ πέρατος και απείρου, συνδέοντας την υπερβατική μονάδα με την μεριστή δυάδα.Για τον Πλωτίνον, η Ψυχή του κόσμου εκπροσωπεί την τρίτην υπόσταση μετά την έννοια α) του Ενός-Αγαθού και β) του Νου. Από τον υπερκόσμιον Νουν απορρέει ως τρίτη υπόστασις η Ψυχή του Κόσμου, η εγκόσμιος αρχή.Είναι το θεμέλιον όλων όσα αποκαλούμε Ψυχήν και Ζωήν. Κάθε αισθητή και κοσμική ύπαρξις εξαρτάται εκ της Ψυχής του Κόσμου, στην οποία διακρίνονται δυο όψεις: μια στραμμένη και θεωμένη τον υπερκόσμιον Νουν και συνδέουσα τον Νουν με την Υπόσταση του Κάτω και η άλλη ενεργούσα ως αρχή της εγκοσμίου Γενέσεως και διαπλάσεως. Η μία θέα φέρεται προς την θέα του όντως Όντος και αμεταβλήτου με λατρεία και αγάπη, η άλλη φέρεται προς την φύσιν,το αεί μεταβαλλόμενον, την Ύλην. Η μια όψις καταυγάζεται υπό φωτός, ενώ η άλλη είναι σκοτεινόχρους, όπως το ίδιο συμβολίζεται στις δυο όψεις του κηρυκείου του θεού Ερμή-Λόγου (ο νόμος της διπλής πολώσεως).
Η άνω (θεωρητική) ψυχή συλλαμβάνει τις Ιδέες του Νου, η κάτω (δρώσα) Ψυχή μεταχειρίζεται τις Ιδέες ως παραδείγματα (εξ ου οι παραδειγματικές αρετές), ως δυνάμεις, δια των οποίων διαπλάσσει την αισθητήν Φύση. Έτσι συνδέει τον άνω Κόσμο της Ζωής και των Ιδεών, με την αισθητικότητα του κάτω υλικού κόσμου. Είναι η Αρχή που διευθετεί και τακτοποιεί τον Κόσμο και που παρέχει την ευκοσμία, την τάξη, την αρμονία και το κάλλος.
Από την μιαν αυτήν Ψυχή, η οποία διαπερά τα πάντα, προβάλλει το πλήθος όλων των ψυχικών δυνάμεων, οι Ψυχές των θεών (πλανητών, απλανών) των Δαιμόνων, των ανθρώπων, των ζώων, των φυτών, ο άπειρος αυτός αριθμός των μερικών ψυχών. Εν τούτοις, δεν πρέπει να νομισθεί ότι η Ψυχή του Κόσμου διαχέεται στις μερικές αυτές Ψυχές αλλά τελικώς παραμένει αδιαίρετη. Η μία άπειρη Ψυχή, περικλείει το πλήθος όλων των επί μέρους ψυχών. Όπως ο χώρος είναι ο τόπος των σωμάτων, έτσι η Ψυχή του Κόσμου είναι ο τόπος όλων των ψυχών. Διεισδύει σαν ρευστό σε ολόκληρο το Παν, χωρίς να μερισθεί στα επί μέρους όντα. Είναι ο σύνδεσμος που συνδέει το άπειρο πλήθος των μερικών Ψυχών και προκαλεί τις μεταξύ των σχέσεις, όπως είναι η συμπάθεια, η αγάπη, η αλληλεγγύη.Εκ της Ψυχής του Παντός απορρέει η μυστική συμπάθεια, δια της οποίας όλα τα μέρη του Σύμπαντος συνδέονται. Η διαπίστωση αυτή αρκεί να μας πείσει ότι όλα στην Φύση είναι έμψυχα και ότι ακόμη και τα φαινομενικά άψυχα είναι εμποτισμένα με ζωή.
Σημείωση:Βασισμένο στο βιβλίο “Ο Πυθαγόρας και η Μυστική Διδασκαλία του Πυθαγορισμού”του Π. Γράβιγγερ
Συριανός*: Αφού η Ψυχή του Παντός περιλαμβάνει και το υπερκόσμιον και υπερβατικόν («εξηρτημένον»), δεδομένου ότι συνάπτεται με τον Νουν και αφ’ ετέρου λόγω της προέλευσής της εκ της Μονάδος αυτής (δηλαδή της υπερκοσμικής Μονάδος) και εκ του ετέρου (δηλαδή εκ του απείρου πλήθους δυνάμεων που κατανέμονται στον Κόσμο εκ της Δυάδος) ο παρών λόγος παρουσιάζει όλα αυτά, τονίζοντας ότι η Ψυχή εμψυχώνει διαφορετικά το κέντρον, διαφορετικά την μάζα και προ των δυο αυτών, παραδέχεται ακόμη και κάτι άλλο εκ του Ετέρου, που είναι εξηρημένον του Παντός».
Σημείωση: Ο Συριανός ήταν δάσκαλος του Πρόκλου
Πρόκλος : «Εάν λοιπόν ο Πλάτων λέγει ότι στον κρατήρα αναμείχθηκε η ψυχή του παντός και όχι τα στοιχεία αυτής, και σε ό,τι αφορά τις ψυχές μας, ότι αναμείχθησαν σε αυτόν τα υπόλοιπα των προηγουμένων ουσιών – διότι αυτές ήσαν τα μέσα μείγματα-αποδεικνύει, προφανώς, ότι ήταν η δεύτερη μείξις που ετελέσθηκε μέσα στον κρατήρα. Η πρώτη είχε ως Αιτίαν τον Δημιουργόν, η δεύτερη έχει ως αιτία την ζωογόνο θεάν (Ίπταν, Εκάτην;) η οποία έκτοτε παράγει την ψυχή από τα μεσαία μείγματα»**.
«Δια τούτο ο Πλάτων παραδίδει ως προέλευση του σώματος του Κόσμου τα παντοία στοιχεία (…) την δε ψυχήν παράγει και αφ’ εαυτής και εκ της όλης ενεργείας του Δημιουργού και της ζωογόνου δράσης αυτού.Όσον δε δια τον Νουν, ουδεμίαν πληροφορία παρέχει περί της γένεσής του ∙ διότι ο Νους δεν παράγεται ούτε βάσει υποδείγματος («ιδέας») και δεν προσαρμόζεται προς το όνομα της γενέσεως καθ’ οιονδήποτε τρόπο, διότι είναι κατά πάντα αγέννητος και αιώνιος (…) δια τούτο και παραμένει αμέριστος και αδιαίρετος χάρις στην δράση των αχράντων θεών της συντήρησης και των ακάμπτων («αμειλίκτων» των Χαλδαϊκών Λογίων 21) Δυνάμεων, ενώ πάσα άλλη μορφή ζωής μερίζεται και διαιρείται αναλόγως των περιοχών του Σύμπαντος».
Σε κάθε ον υπάρχουν τρία τινα : η ουσία, η δύναμις και η ενέργεια. «Ούτω την ουσία της Ψυχής θεωρούμε ως τριπλήν («τριφυή») ∙ πράγματι, άλλη είναι η υπόστασις (ύπαρξις, η ιδία της φύσις), άλλη εν αρμονία σε αυτήν και άλλη η ιδέα (μορφή), η οποία συνεπάγεται από τα μέρη της. Ώστε η ουσία της Ψυχής είναι συγχρόνως απλή και τριπλή. Η ουσία καθορίζει το είναι της Ψυχής,το δεύτερο (η αρμονία) εναρμονίζει την ουσιώδη πολλότητα,το τρίτον ( η ιδέα , μορφή ) συγκρατεί το όλον στον ιδιαίτερο χαρακτήρα του.»
Σημείωση :Πρόκλος ” εις Τίμαιον ” II 163,16,ΙΙ 212,11 , ΙΙ 1,9,125,13.
“Επειδή ο Κόσμος απεκλήθη”ζώον πεπροικισμένον δια Νου και Ψυχής», υπάρχουν σε αυτόν τρία τινα : σώμα, ψυχή, νους. Αλλ’ ο μεν Νους είναι από πάσης απόψεως αγέννητον ∙ διότι και η ουσία και η ενέργεια αυτού που «έλαχε» είναι αιώνιες. Το δε σώμα από πάσης απόψεως είναι γεννητόν ∙ η ύπαρξή του εκτυλίσσεται πέρα ως πέρα υπό την ενέργεια του Χρόνου. Η ψυχή τέλος είναι ουσίας ενδιαμέσου ∙ όπως αυτή ετάχθηκε στην μέσην μοίρα μεταξύ αμερίστων και μεριστών, έτσι και αυτή αποτελεί όριον μεταξύ των αγεννήτων και των γεννητών, γεννητή μεν ως προς τον Νου, αγέννητη δε ως προς την σωματοειδή φύση, ούσα των μεν αεί όντων το τέρμα, αλλά και ο πρώτος όρος των γεννωμένων».
«Αν και πάντα ταύτα (νόες, ψυχές, φύσεις, σώματα και η ίδια η ύλη) υπάρχουν στον Κόσμο, παραχθέντα πάντα «αθρόως», υφίσταται σε αυτά κάποια σειρά διαδοχής, η οποία πηγάζει εκ του Δημιουργού».
«Πρέπει τώρα να προσθέσουμε ότι η Ψυχή του Παντός που περιέχει τις δημιουργικές αρχές όλων των θείων πεδίων και εξαρτάται εκ των οντοτήτων που προηγήθησαν αυτής, εμβάλλει («εντίθησιν») στα άλλα μέρη του διαστήματος (χώρου) μιαν οικειότητα (προσαρμογή) και σύμβολα ανάλογα προς τις τάξεις των θεών. Διότι η παγκοσμία Ψυχή δεν είναι τελείως αδιάφορη («αδιάκριτος») προς εαυτήν αλλά μέρος αυτής ανήκει στον κύκλο του Ταυτού και άλλο στον κύκλο του Ετέρου («θατέρου»). «Όταν εγεννήθη ο Χρόνος, δεν υπήρχε ακόμη Χρόνος (…) αφ’ ης στιγμής ήλθε σε ύπαρξη η Ψυχή του Παντός, ο Νους την έκλεισε στο σώμα. Αλλά, αληθώς, η Ψυχή, όπως ο Πλάτων λέγει («Φαίδρος» 254 D 3) ανήκει στα αεί όντα».
«Ότι το Σύμπαν είναι έμβιον ον («ζώον») και ότι η Ψυχή του Κόσμου είναι συγχρόνως και διανοητική και δοξαστική (εκ του δόξα=γνώμη, δοξασία) και ότι αυτή παρέχει στο Σώμα συμμετοχήν, τόσο στην δοξασία, όσον και στην διάνοια, τούτο είναι προφανές».
«Διότι, αφ’ ότου μετέλαβε τον Νου, η Ψυχή του Κόσμου συνδέεταιμετά των νοητών και έτσι κάμνει ώστε να συμπέσουν το τέλος με την αρχήν, από την οποία προήλθε και ο εγκόσμιος νους και η ψυχή και η σωματική μάζα (Ουρoβόρος όφις,΄ Εν το Παν).
Πλούταρχος : Το σώμα ανήκει και προέρχεται από την Γην, η Ψυχή πηγάζει εκ της Σελήνης και το Πνεύμα (Νους) εκ του Ηλίου.
Πρόκλος:«Εφ’ όσον οι ψυχές παραμένουν άνω και πλησίον του Πατρός (Δημιουργού) είναι πεπληρωμένες νοήσεως από όλους τους νοερούς θεούς και είναι ταγμένες προς τα νοητά, δεν έχουν ουδεμία χρείαν της θνητοειδούς ζωής ∙ διότι χρησιμοποιούν άυλα όργανα, καθαρά και αστροειδή και περιτρέχουν τον ουρανό μαζί με τους θεούς (αστέρας) και συγκυβερνούν ολόκληρον τον Κόσμον. Όταν όμως κατέλθουν στην γένεση και έλθουν σε επαφή με ένυλο σώμα (…) είναι αναγκασμένες να συναρτηθούν με την θνητή ζωή, η οποία γεννιέται απ’ αυτές τις ψυχές και από τους νέους θεούς (οι οποίοι συμπράττουν στην υλική Δημιουργία: Διόνυσος, Ήφαιστος κ.α.).
«Όταν η Ουσία, λέγει, επικρατεί επί του Ταυτού και του Ετέρου (της αορίστου Μονάδος και της μεριστής Δυάδος) λόγω της μίξεως των τριών αυτών στην κατάσταση μεσότητας αυτών, πρέπει κατ’ ανάγκην να παραχθεί μία θεία Ψυχή, το πλέον δε και το έλαττον στην επικράτεια της Ουσίας, παράγει το πεδίον των θείων Ψυχών. Όταν δε το Ταυτόν μετά της Ουσίας επικρατεί των άλλων, παράγεται αγγελική ψυχή, όταν δε μόνον το Ταυτόν,δίδεται γένεσις στην δαιμονίαν,όταν το Ταυτόν και το Έτερον μαζί επικρατούν της Ουσίας παράγεται Ψυχή ηρωική, όταν δε μόνον το Έτερον λαμβάνει γένεσιν μία ανθρωπίνη ψυχή».
Αλλά και των ανθρωπίνων ψυχών δεν υπάρχει ένα μόνον είδος. Πράγματι, όταν οι μερικές ψυχές «σπαρούν» διασκορπισθούν υπό του υπερκοσμίου Νου στα «σύννομα άστρα», δηλαδή στους πλανήτες που έχουν ορισθεί υπό των νόμων της Ειμαρμένης να δράσουν,για να ενσαρκωθούν, δέχονται από τους ηγεμόνες (εξουσιαστές) αυτούς κάποιαν ειδική ζωή, ώστε μια ψυχή να μην είναι απλώς μια ψυχή αλλά κάποια ειδική ψυχή ως ψυχή αρεϊκή,δίιος, σεληνιακή, απολλώνιος, αθηναϊκή κ.ο.κ. Έτσι, είτε ο θεός είναι υπερβατικός ή δημιουργικός ή ζωογονικός, διαβιβάζει προς όλες τις ψυχές που υπόκεινται σε αυτόν ένα είδος σφραγίδας εμφαντικής της ιδιότητάς του. Η σφραγίδα αυτή επιτίθεται επί των αιθερίων οχημάτων των ψυχών.
Στην Μυθολογία ο Ήφαιστος εράται της Αθηνάς, της οποίας μιμείται τον νοερόν χαρακτήρα στα αισθητά έργα. Οι δε αθηναϊκές ψυχές δέχονται ιδίως από τον Ήφαιστο, λόγω της κατασκευαστικής του δραστηριότητας, τα οχήματα αυτών και εγκαθίστανται σε σώματα προερχόμενα από τις δημιουργικές αρχές του Ηφαίστου και της Γης, οι οποίες αρχές έχουν λάβει ήδη τις χαρακτηριστικές αθηναϊκές σφραγίδες («συνθήματα») ∙ διότι προ της Φύσεως, ο Ήφαιστος είναι εκείνος που ασκεί επί των σωμάτων κάποιαν τελεστική ενέργεια, από τη στιγμή όπου επιθέτει στο τάδε σώμα το τάδε θείον σύμβολο και σε άλλο έτερον».(εις Τίμ.Ι 144,12)
«Διότι, όπως οι πολλαπλές Δίιες και δημιουργικές δυνάμεις μιμούνται την Μονάδα, από την οποία πηγάζουν,και όπως οι μαντικές και Απολλώνειες δυνάμεις μετέχουν της απολλωνιακής ιδιότητας, έτσι και οι πολλαπλές Αθηναϊκές ιδιότητες απεικονίζουν το άχραντον και αμιγές της Αθηνάς. Ο χαρακτήρας αυτός εκδηλώνεται δε κατά τελευταίον βαθμό στις Αθηναϊκές Ψυχές ∙ είναι δε σε αυτές η ασπίς το σύμβολο του αδαμάστου και αδιασείστου της λογικής, το δε δόρυτο σύμβολο της δυνάμεως που κατατέμνει την ύλη και απαλλάσσει τις ψυχές από τα συναισθηματικά παθήματα που προέρχονται από τους δαίμονες ή από το Μοιραίον» (εις Τίμ. 157,13).
Σημείωση:Πρόκλος«εις Τίμαιον»ΙΙ 1,9/Ι165,5,15/Ι 233,13,/ΙΙ 83,5/ΙΙ 103,15/ΙΙΙ284,Ι6/ΙΙ139
Π. Γράβιγγερ: Ώστε εις έκαστον έμβιον ον, ενυπάρχει και μία «μερική» ψυχή, μία ατομική ψυχή, η οποία απέρρευσε μεν εκ της «ολικής» Ψυχής του Κόσμου, πλην δια της διελεύσεώς της δια μέσου των πλανητικών σφαιρών και δι’ εμποτίσεώς της εκ των υλικών στοιχείων αποκτά ιδίαν προσωπικότητα, μη παύουσα να εύρηται εις σχέσιν, να συνδέεται με δεσμούς συγγενείας προς την ολικήν του Κόσμου Ψυχήν. Επομένως η ατομικοποίησις είναι προϊόν της συναφείας των μερικών ψυχών με την Ύλην. Ενώ δε η κοσμική Ψυχή εδρεύει εις την σφαίραν των απλανών, αι μερικαί ψυχαί «σπείρονται και κινούνται εντός της σφαίρας των πλανητών. Εκ της μοναδικής Ψυχής απορρέει πληθύς μερικών Ψυχών,αι οποίαι διαφέρουν αλλήλων,όπως τα είδη ενός και του αυτού γένους και ούτω παρουσιάζονται ψυχαί καλλίτεραι ή χειρότεραι, πλέον νοήμονες και έλαττον πνευματικαί.
Πλωτίνος : «Πάσα γαρ ψυχή έχει τε και του κάτω προς σώμα και του άνω προς νουν … το όλον κοσμεί υπερέχουσα απόνως, ότι μηδ’ εκ λογισμού, ως ημείς, αλλά νω, ως η τέχνη ου βουλεύεται».*(“Εννεάδες”IV,8(11-13,14-16)
Πλάτων : «Πάσα ψυχή είναι αθάνατος, επειδή κάθε τι που κινείται διηνεκώς είναι αθάνατον». Η ψυχή είναι εκείνο που κινείται αφ’ εαυτού, εξ ου συνάγεται οντολογικώς ότι είναι αρχή της κινήσεως δι’ όλα τα σώματα, τα οποία αυτή εμψυχώνει.
Πέτρος Γράβιγγερ:
Ο Αρχύτας ώριζε την Ψυχήν δια κύκλου, δια τον λόγον ότι η Ψυχή, αφού είναι αυτό που κινείται αφ’ εαυτού, είναι και το πρώτον κινούν. Το πρώτον όμως κινούν είναι ένας κύκλος ή μία σφαίρα».Η Λογική Ψυχή του ανθρώπου είναι καθ’ όλα ομοία προς την Ψυχήν του Κόσμου, η οποία εις τον Τίμαιον συγχέεται με τον Ουρανόν. Αποτελεσθείσα υπό του Δημιουργού εκ του ιδίου μίγματος, η λογική ψυχή έχει εγκλεισθή εντός του κρανίου, «εστραμμένη» ακριβώς όπως πρέπει δια να την υποδεχθεί κατ’ απομίμησιν του ουρανίου θόλου. Κέκτηται και αυτή δυο κύκλους, εκείνον του Ταυτού και εκείνον του Θατέρου, εκ των οποίων ο ένας είναι πεπροικισμένος δι’ ενιαίας περιφοράς αναγομένης εις την γνώσιν του Όντος, ενώ ο δεύτερος, κεκλιμένος ως προς τον πρώτον περιλαμβάνει πολλάς περιφοράς σχετικάς με την αντίληψιν της Μεταβολής. Η μόνη διαφορά που υπάρχει μεταξύ κοσμικής Ψυχής ή ουρανού και λογικής Ψυχής (Νου) του ανθρώπου, είναι ότι εξ αιτίας της ενώσεως της Ψυχής μετά του σώματος, της τροφοδοσίας και των αισθήσεων των ερχομένων εκ της περιφερείας,προξενεί εις τους κύκλους της ανθρωπίνης ψυχής αδιάκοπες παρεκκλίσεις (παραμορφώσεις), αι οποίαι τους επιβάλλουν ακανόνιστες παρακάμψεις και παντοειδείς συστροφάς. Η διατάραξις αυτή τους οδηγεί εις το να συγχύσουν το Ον με την Μεταβολήν, να παραπλανηθούν εις την ονοματοθεσίαν και να εκλαμβάνουν ως βέβαιον κάτι που είναι απλή δοξασία. Όταν όμως η Ψυχή επανακτήση την διαχείρησιν, αι περιφοραί εκάστου εκ των κύκλων της ανακτούν την φυσικήν των μορφήν και αι περιφοραί σταθεροποιούνται. Τότε η Ψυχή παύει να εκλαμβάνει τας δοξασίας των μεταβαλλομένων πραγμάτων ως βεβαιότητας ∙ παύει να θεωρή τα φαινόμενα ως πραγματικότητας.
Διά τον Πυθαγόρειον ιατρόν Αλκμαίονα τον Κροτωνιάτη, ο ανθρώπινος νους εξομοιάζει προς τους νόας (πνεύματα) των πλανητών και καθιστά τον άνθρωπον έναν μικρόκοσμο, διότι η ψυχή εκτελεί συνεχώς περιφορές, όπως και οι αστέρες. Η ψυχή αποτελείται εκ της αυτής ουσίας με τα άστρα, δηλαδή εξ αιθέρος, η οποία κινείται με την αυτήν διηνεκή κυκλική κίνησιν, αντίθετα προς τα γήινα στοιχεία που κινούνται κατ’ ευθείαν γραμμήν. Η κυκλική κίνησις, που εγγυάται την αθανασία είναι ίδιον της ψυχής (του πνεύματος), διότι είναι η ιδία του αιθέρος.
Ο νέο-πυθαγόρειος Σοτίων της Αλεξανδρείας σε επιστολή προς τον μαθητή του Σενέκα γράφει : «Όχι μόνον τα ουράνια σώματα διαγράφουν σταθεράς τροχιάς, αλλ’ ακόμη και τα έμβια όντα και αι ψυχαί κινούνται κυκλικώς».
Από τις Πυθαγόρειες δοξασίες που εσώθησαν ο Πλάτων εδανείσθη τις κάτωθι τρεις προτάσεις:
1.Αι πραγματικαί κινήσεις των αστέρων είναι ομοιόμορφοι
περιφοραί.
2.Η ψυχή είναι αεικίνητος, διότι εν τη ουσία της υπάρχει η
φύσις της κινήσεως.
3.Η ιδία κίνησις της λογικής Ψυχής είναι ομοιόμορφος
περιστροφικήκκίνησις.
Εκ τούτων συνάγεται : 1.Ότι οι αστέρες κινούνται υπό λογικής Ψυχής 2.Ότι η λογική Ψυχή είναι αθάνατος 3.Ότι η λογική Ψυχή και οι αστέρες έχουν κοινήν συγγένεια, που δύναται να συναχθεί εκ της ομοιότητoς των κινήσεών των.
Εάν λοιπόν ψυχαί και ουράνια σώματα παρουσιάζουν τας ιδίας κινήσεις, είναι επόμενον να έχουν την αυτήν καταγωγήν και τα αυτά πεπρωμένα. Φαίνεται ότι οι Πυθαγόρειοι από ενωρίς εταύτισαν τον αιθέρα των ομηρικών επών με την άφθαρτον ουσίαν του Ουρανού. Είτε θεωρούν τον αιθέρα ως το ελαφρότερον μέρος του ύδατος, ή το λεπτοφυέστερο τμήμα του πυρός, ή ως ξεχωριστόν στοιχείον, μιαν πεμπτουσίαν, διακεκριμένων των 4 στοιχείων του υποσεληναίου κόσμου, όπως θα πράξη αργότερον ο Αριστοτέλης (περί Ουρανού), κατέληξαν πάντες να παραδεχθούν ότι τόσον οι αστέρες, όσον και αι Ψυχαί είχαν σχηματισθή εξ αιθέρος και ότι κατά την στιγμήν του θανάτου το μεν σώμα επιστρέφει εις την Γην, η δε ψυχή εις τον αιθέρα.
Ενώ η κοσμική Ψυχή εδρεύει εις την σφαίραν των απλανών, αι «μερικαί ψυχαί» σπείρονται και κινούνται εντός της σφαίρας των πλανητών.
Η Ψυχή ανήκει εκ φύσεως εις τον νοητικόν κόσμον, έχει όμως ως λειτούργημα να διαδοθή εις τον αισθητόν, να μεταβιβάση την ενέργειάν της εις τα σώματα. Δεν είναι δηλαδή καθαρά νόησις (θεωρία) αλλά και πραγμάτωσις.«Αντικρύζουσα τα προ αυτής, ασκεί θεωρίαν του νοητού κόσμου ∙ εάν στραφή προς εαυτήν την ιδίαν, φροντίζει δια την συντήρησίν της ∙ εάν τέλος στρέψη το βλέμμα προς ό,τι έπεται αυτής, το ταξινομεί, το διαχειρίζεται, το διευθύνει» (Πλωτίνος Ενν. ΙV, 8,3).
Κάθε ψυχή είναι εξαρτημένη από ένα πνεύμα και είναι ως αυτό αιωνία. Η εξατομίκευσις δεν παράγεται δια της ύλης ∙ απορρέει από έναν αιώνιον λόγον και ούτως η ατομική ψυχή είναι φύσει αιωνία και επομένως αθάνατος.
Ο J. Boucher γράφει:
«η μετάθεσις του φυσικού σώματος του ανθρώπου επί του υλικού πεδίου συνοδεύεται υπό μεταθέσεως δυναμικών ρευμάτων επί του αστρικού πεδίου. Εις κάθε του βήμα ο άνθρωπος ελκύει ή απωθεί δυναμικά ρεύματα, τα οποία αδιακόπως διασταυρώνονται μέσα στον διαμορφωτικόν παράγοντα της Φύσεως. Οι πλείστοι των ανθρώπων, αληθινά παίγνια του Μοιραίου, ουδεμίαν αντίληψιν της δράσεως ταύτης έχουν. Εν τούτοις, εκείνος ο οποίος, αφού εντείνει την θέλησή του, εκτελεί έναν καθωρισμένον βηματισμόν, αφήνει ένα ίχνος της διελεύσεώς του εκ δυναμικών ρευμάτων. Η περιφορά των διδασκάλων τρις πέριξ του αυτού σημείου, δημιουργεί ένα πραγματικόν τείχος, απρόσβλητον από τις επήρειες του αστρικού».
Τόσον ο εισπνεόμενος αήρ όσον και τα αρώματα ή γενικώς αι πτητικαί ουσίαι αι δυνάμεναι να αναμειχθούν με τον εισπνεόμενον αέρα, ενεργούν απ’ ευθείας επί των πνευμόνων. Δεδομένου ότι ο αήρ είναι, κατά την εσωτερικήν διδασκαλίαν, εμποτισμένος υπό αστρικής ουσίας, εκτελεί χρέη γενικού εμψυχωτού των γηίνων όντων.
Πράγματι, ο εισπνεόμενος αήρ αποτελεί το ταχύτερον μέσον δυναμικοποιήσεως του αίματος και κατά συνέπειαν κάθε ενέργεια παραγομένη επί του οργανισμού δια μέσου της πνευμονικής οδού, δέον σοβαρώς να μελετάται. Η τροφή, πριν εισέλθη εις την κυκλοφορίαν, οφείλει να διέλθη μέσω ποικίλων οργάνων, ενώ πάσα πτητική ουσία εισπνεομένη, ενεργεί αμέσως επί του αίματος. Η ενέργεια αυτή δύναται να εξετασθή από 4 πλευρών:
α) Έχομεν πρώτον την ενέργειαν του αέρος, ως οξυγονούχου ουσίας, επί του αίματος, δια της μετατροπής των αιμοσφαιρίων της φλεβικής κυκλοφορίας εις ερυθρά αιμοσφαίρια της αρτηριακής κυκλοφορίας. Την φυσιολογικήν ταύτην ενέργειαν εξηγεί επαρκώς η ιατρικήεπιστήμη.
β) Την ενέργειαν του αέρος επί του ανθρωπίνου οργανισμού από πλευράς νευρικής ή αιθερικής δυνάμεως, λόγω της εν αυτώ περιεχομένης ποσότητος πράνα (ζωτικής δυνάμεως).
γ) Τον αναπνευστικόν ρυθμόν και τας αλλοιώσεις, ας δύναται να επιφέρει επ’ αυτού η ανθρωπίνη θέλησις.
δ) Την ενέργειαν των διεγερτικών του αστρικού σώματος, ήτοι των αρωμάτων και θυμιαμάτων, τα οποία είναι πτητικαί ουσίαι εισαγόμεναι εντός του αίματος, διά της αναπνευστικής οδού και εκείθεν διαχεόμεναι εντός του αστρικού με ποικίλα αποτελέσματα (…)
Πράγματι αι αρωματικαί ουσίαι, ανεξαρτήτως της ενεργείας των επί του οσφρητικού οργάνου, παράγουσιν επί του νευρικού συστήματος αποτελέσματα, τα οποία δεν δυνάμεθα πάντοτε να αποδώσωμε εις την επίδρασιν αυτών τούτων των αρωματικών ουσιών, αλλ’ εις τας αστρικής φύσεως απορροίας των φυτών και εις την λεγομένην «αύραν» ή «άλω» αυτών, αίτινες χρησιμοποιούσι τας υλικάς πτητικάς ουσίας ως όχημα και φορέα …
Όπως διά το σώμα υπάρχουν ωρισμέναι διεγερτικαί ουσίαι, όπως ο καφές, το τέιον, το αλκοόλ, ούτω και δια το αστρικόν σώμα του ανθρώπου υπάρχουν ουσίαι ικαναί να ενεργήσουν διεγερτικώς και να προξενήσουν φαινόμενα ιατρικής μορφής. Είναι αύται τα αρώματα φυτικής κατά το πλεί-στον και ζωικής προελεύσεως, τα δε θυμιάματα φυτικής, ζωικής και ορυκτής προελεύσεως, παραγόμενα δια καύσεως των αντιστοίχων ουσιών(…).
Ο Dr. Heynix διαπίστωσε το μήκος κύματος αρωματικών ουσιών ότι κυμαίνονται μεταξύ 0,200 και 0,380 μικρών.* (“Η Επιστήμη των Δονήσεων”)
Πλούταρχος: Αν τώρα πρέπει να μιλήσω και για θυμιάματα καθημερινά,[…], θα πρέπει να σκεφτεί πρώτα κανείς πως οι άνθρωποι δίνουν πάντοτε πολύ μεγάλη σημασία σε όλα εκείνα που γίνονται για την υγεία, εφόσον βέβαια στις ιερές τελετές, τους εξαγνισμούς και τη νηστεία η υγεία παίζει εξίσου μεγάλο ρόλο με την ευλάβεια. Πίστευαν, πράγματι, ότι δεν είναι σωστό να λατρεύουν το καθαρό, το τελείως άθικτο και αμόλυντο με σώματα και ψυχές κρυφά αρρωστημένες. Επειδή λοιπόν ο αέρας, που μας είναι εξαιρετικά χρήσιμος και μέσα του ζούμε, δεν έχει πάντα την ίδια κατάσταση και σύσταση, αλλά τη νύχτα πυκνώνει, πιέζει το σώμα και σπρώχνει την ψυχή, που γίνεται ομιχλώδης, λες, και βαριά, προς τη δυσθυμία και τις έγνοιες, μόλις σηκώνονται, θυμιάζουν τελετουργικά με ρετσίνι, καθαρίζοντας τον αέρα με τον διαχωρισμό των στοιχείων του και αναρριπίζοντας την πνοή που υπάρχει στο σώμα και έχει μαραθεί, διότι η μυρωδιά έχει κάτι το έντονο και τονωτικό. Όταν πάλι το μεσημέρι αισθάνονται πως ο ήλιος τραβάει με βίαιο τρόπο από τη γη πολλές και βαριές αναθυμιάσεις και τις αναμειγνύει με τον αέρα, θυμιάζουν με σμύρνα, διότι η θερμότητα διαλύει και διασκορπίζει το θολερό και λασπώδες σύγκριμα στην ατμόσφαιρα.
Φαίνεται, εξάλλου, πως οι γιατροί αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τις λοιμώδεις ασθένειες, δημιουργώντας μεγάλη φλόγα που κάνει αραιό τον αέρα. Καλύτερα μάλιστα τον αραιώνει, αν καίνε εύοσμα ξύλα, όπως κυπαρισσόξυλο, ξύλο αρκεύθου και πεύκου. Λένε ότι ο γιατρός Άκρων έκανε πράγματι θαύματα στην Αθήνα την περίοδο του μεγάλου λοιμού, όταν προέτρεπε να ανάβουν φωτιά κοντά στους αρρώστους και ωφέλησε όχι και λίγους. Ο Αριστοτέλης, εξάλλου, λέει πως οι ευώδεις απόπνοιες από μύρα, άνθη και λειβάδια δεν προσφέρουν μόνον ευχαρίστηση αλλά και υγεία, εφόσον με τη θερμότητα και την απαλή τους υφή χαλαρώνουν τον εγκέφαλο, αν είναι από τη φύση του ψυχρός και παγωμένος. Αν είναι, επίσης, αληθές ότι οι Αιγύπτιοι αποκαλούν τη σμύρνα σαλ και ότι η λέξη τούτη μεταφράζεται με ειδική σημασία ως διάλυση της ανοησίας, προσφέρει και τούτο απόδειξη υπέρ της εξήγησης που αιτιολογεί (τη χρήση θυμιαμάτων)
Το κύφι, εξ άλλου, είναι μείγμα από δεκαέξι συστατικά μέρη, μέλι, κρασί, σταφίδα, κύπειρο, ρετσίνι, σμύρνα, ασπάλαθο, σέσελι, έπειτα σχίνο, άσφαλτο, βούρλο, λάπαθο, επιπλέον δυο είδη αρκανθίδων (από τα οποία τη μια μεγαλύτερη και την άλλη μικρότερη ονομάζουν), κάρδαμο και καλάμι. Δεν τα αναμειγνύουν βέβαια όπως τύχει, αλλά διαβάζουν στους κατασκευαστές μύρων ιερά κείμενα την ώρα που τα παρασκευάζουν. Όσο για τον αριθμό τους, μολονότι φαίνεται πως, όντας τετράγωνος που προκύπτει από τετράγωνο και ο μόνος που αποτελείται από ίσες φορές ίσους παράγοντες και έχει περίμετρο ίση με το εμβαδόν του, είναι λογικό να κινεί το ενδιαφέρον, ελάχιστα όμως μπορεί να ισχυριστεί κανείς πως συμβάλλει στο αποτέλεσμα ∙ τα περισσότερα από τα συστατικά, με τις αρωματικές ιδιότητες-που έχουν, αφήνουν πνοή γλυκιά και ευεργετική αναθυμίαση, που κάνουν τον αέρα να αλλάζει, ενώ το σώμα, που κινείται απαλά και μαλακά με την πνοή, δέχεται κράμα που φέρνει ύπνο, χαλαρώνει και λύνει τη δυσφορία και την ένταση από τις έγνοιες της ημέρας χωρίς τη βοήθεια της μέθης, σα να ήταν κόμποι. Το φανταστικό επίσης μέρος (της ψυχής), που δέχεται τα όνειρα, γίνεται εντελώς λείο, σαν κάτοπτρο, και πιο καθαρό όσο και με τους ήχους της λύρας, που άκουγαν οι Πυθαγόρειοι προτού κοιμηθούν, ως επωδό και θεραπεία για την εμπάθεια και τον παραλογισμό της ψυχής. Πράγματι, οι ουσίες που μπορεί κανείς να μυρίσει επαναφέρουν τις χαμένες αισθήσεις, ενώ άλλες φορές πάλι τις αμβλύνουν και τις ηρεμούν, καθώς διαχέονται στο σώμα λόγω της απαλότητάς τους, όπως ακριβώς λένε ορισμένοι γιατροί πως ο ύπνος έρχεται, όταν η αναθυμίαση από τις τροφές παρεισδύει και γλιστρά γύρω από τα σπλάχνα, τα αγγίζει απαλά και δημιουργεί ένα είδος γαργαλήματος. Το κύφι χρησιμοποιούν τόσο ως ποτό όσο και για επαλείψεις ∙ ως ποτό φαίνεται πως καθαρίζει τα μέσα, ενώ σε επάλειψη είναι μαλακτικό. Πέρα όμως από τούτα, το ρετσίνι είναι έργο του ήλιου αλλά και η σμύρνα, εφόσον τα φυτά βγάζουν δάκρυ με τη ζέστη.
Από τα υπόλοιπα όμως συστατικά του κύφι μερικά επιζητούν την νύκτα , όπως όσα είναι από την φύση τους φτιαγμένα να τρέφονται με πνοές ψυχρές μ σκιά , δροσιά , υγρασία .Το φως της ημέρας είναι, πράγματι ,έ’να και απλό και ο ήλιος φαίνεται, λέει ο Πίνδαρος, «μέσα στον έρημο αιθέρα», ενώ ο αέρας της νύχτας είναι κράμα και μείγμα πολλών φώτων και δυνάμεων που, σαν σπέρματα, ρέουν προς τα κάτω από κάθε άστρο και ενώνονται σε ένα. Είναι επομένως εύλογο που εκείνα, απλά καθώς είναι και παράγωγα του ήλιου, χρησιμοποιούν ως θυμιάματα την ημέρα, ενώ τα άλλα, μεικτά καθώς είναι και διαφόρων πυκνοτήτων, μόλις αρχίζει η νύχτα.
( “Περί Οσίριδος και Ίσιδος” κεφ. 79)
Πορφύριος: “...χιτών τε το σώμα τη ψυχή ό ημφίεσται, θαύμα τω όντι ιδέσθαι, είτε προς την σύστασιν αποβλέποις είτε προς την προς τούτο σύνδεσιν της ψυχής».
Το σώμα είναι χιτώνας για την ψυχή, με τον οποίον είναι ντυμένη, πραγματικά θαύμα στην όψη, είτε παρατηρείς την σύστασή του είτε την σύνδεσή του με την ψυχή.
Πλούταρχος:Το σώμα χρησιμοποιεί πολλά όργανα, ενώ η ψυχή χρησιμοποιεί το ίδιο το σώμα και τα μέρη του σώματος. Η ψυχή με τη σειρά της έχει γίνει για να είναι όργανο του θεού, και η αρετή του οργάνου είναι να συμφωνεί όσο γίνεται περισσότερο, με βάση τις δυνατότητες που του έχουν δοθεί από τη φύση, με εκείνον που το χρησιμοποιεί και να παράγει το έργο της ίδιας της νόησης που διαφαίνεται μέσα του, να το παρουσιάζει όμως όχι όπως ήταν μέσα στον δημιουργό, καθαρό, απρόσβλητο από αλλοιώσεις και αψεγάδιαστο, αλλά ανάμεικτο με πολύ από το ξένο προς αυτό στοιχείο. Πράγματι, από μόνο του είναι άδηλο για μας, όταν πάλι φαίνεται μέσα από άλλο και μέσω άλλου γεμίζει από τη φύση εκείνου. Αφήνω κατά μέρος το κερί, τον χρυσό, το ασήμι, τον χαλκό και όσα άλλα είδη ουσίας που πλάθεται δέχονται βέβαια τη μία και μόνη μορφή του όμοιου που τυπώνεται πάνω τους, το καθένα όμως προσθέτει από μόνο του τη δική του διαφορά στο μίμημα ∙ (αφήνω κατά μέρος) επίσης τις μυριάδες παραμορφωτικές εικόνες μέσα σε κάτοπτρα επίπεδα, κοίλα και κυρτά, οπτικά είδωλα μιάς και μόνης μορφής. Πράγματι υπάρχουν όσον αφορά τον ήλιο, όμως, ούτε κάτι φαίνεται να μοιάζει με τη δική του μορφή ούτε κάτι προσφέρεται από τη φύση του περισσότερο σε εκείνον να το χρησιμοποιήσει ως όργανο από τη σελήνη ∙ δέχεται βέβαια από τον ήλιο την λαμπρότητα και τη σαν τη φωτιά όψη του, αλλά δεν τις στέλνει σ’ εμάς όμοιες όπως είναι: αφού αναμείχθηκαν μαζί της, μετέβαλαν το χρώμα τους και απέκτησαν άλλες ιδιότητες (…).
Την αιτία της εμφάνισης αυτών των ειδώλων αναφέρει ο Πλάτων. Έχει, πράγματι, αναφέρει πως, όταν το κάτοπτρο υψωθεί από τη μια και την άλλη πλευρά, τότε οι οπτικές ακτίνες ανταλλάσσουν την ανάκλαση που πέφτει από το ένα μέρος στο άλλο. Αν λοιπόν από τις οπτικές ακτίνες κατ’ ευθείαν προς εμάς (…) γυρίζουν πίσω, ενώ οι άλλες γλιστρώντας στο ένα και στο αντίθετο μέρος των κατόπτρων, ξαναβγαίνουν από εκεί προς εμάς, δεν είναι δυνατόν κάθε ανάκλαση να γίνεται σε ίσες γωνίες. Όσοι συντάσσονται με αυτούς υποστηρίζουν την ισότητα των γωνιών με τα ρεύματα που έρχονται από τη σελήνη προς τη γη, θεωρώντας πως τούτο είναι πολύ περισσότερο πιθανό από τη θεωρία εκείνη. Ωστόσο, αν πρέπει να κάνουμε τη χάρη στην αγαπημένη γεωμετρία και να δεχτούμε την άποψη αυτή, κατ’ αρχάς είναι λογικό να συμβαίνει με τα κάτοπτρα που είναι απολύτως λεία, ενώ η σελήνη έχει πολλές ανωμαλίες και τραχιά επιφάνεια, επομένως οι ακτίνες που προέρ-χονται από σώμα μεγάλο και προσπίπτουν πάνω σε σημαντικά ύψη, τα οποία ανακλούν το φως και το διαχέουν το ένα προς το άλλο, ανακλώνται με κάθε τρόπο, περιπλέκονται και η ανταύγεια ενώνεται με τον εαυτό της, σαν να ερχόταν προς εμάς από πολλά κάτοπτρα. Έπειτα, ακόμη κι αν δεχτούμε πως οι ανακλάσεις πάνω στην ίδια τη σελήνη γίνονται σε ίσες γωνίες, δεν είναι απίθανο οι ακτίνες, καθώς κινούνται σε τόσο μεγάλη απόσταση, να σπάνε και να αποκλίνουν, ώστε το φως τους να ανακατεύεται και να μην προχωρεί σε ευθεία*.
Σημείωση:Πλουτάρχου «Περί του μη χραν έμμετρα νυν την Πυθίαν»(21)
Εύμολπος: Η λεία επιφάνεια του Κατόπτρου αντανακλά το είδωλο του χώρου, μια ιδεατή εικόνα, η οποία όμως, σε κάθε περίπτωση, είναι ένα μέσον, το οποίο φανερώνει μια αντίστοιχη πραγματική μορφή. Παρομοίως λειτουργεί και η επιφάνεια υδάτων αλλά και της ψυχής ∙ αντανακλάται σε αυτήν η επιφάνεια του περιβάλλοντος κόσμου και καταγράφεται με εντυπώσεις. Προβάλλει στην φαντασία τις ιδεατές εικόνες μορφές εκ των Μουσών γενόμενες, που μόνον ελπίδες δίδουν, μα πνοές είναι και δύναμι για την οδοιπορία της ζωής.
Οι αρχετυπικές μορφές του δημιουργημένου κόσμου εκφύονται περικαλυπτόμενες πάντοτε από διάφορα εκφραστικά στοιχεία π.χ. χρώματα, σχήματα, αρώματα κ.α., δηλαδή από αυτά που σχηματίζουν φανερά είδωλα, τις εξωτερικές εντυπώσεις του περιβάλλοντος.
Όσοι δεν ξεπεράσουν τη ρηχή επιφάνεια των εντυπώσεων, θα παραμείνουν λησμονημένοι, ωσάν τον Νάρκισσο, προσκεκολλημένοι στις ψευδαισθήσεις των ανθέων, οι οποίες είναι πραγματικές μεν αλλά αποτελούν είδωλα, άυλα θεμέλια της δημιουργίας.
Μόνον όταν αποδεσμεύεται ο άνθρωπος από τις εντυπώσεις των διακυμάνσεων της ζωής (ηδονές, χαρές, πίκρες), αφίεται η διάνοιά του να οδηγηθεί προς τις ενδοξότερες λειτουργίες- καταστάσεις των μορφών (νόμοι, αίτια, ανάγκες), υπό των οποίων εκφύονται οι εξωτερικές μορφές, ώστε να κατανοήσουν το έργο των θεών.
Το Κάτοπτρο συμβολίζει και το ανύπαρκτο εκείνου του κεκτημένου δήθεν (υπέρ-εκτιμημένου αντικειμένου, προσώπου, προσδοκίας,αξιώματος), το οποίο δεσμεύει τις αισθήσεις και δεν είναι παρά μια ματαιοδοξία, ένα είδωλο εντυπώσεων αντανακλώμενο στον ψυχικό κόσμο–γι’ αυτό ο Νάρκισσος βλέπει το πρόσωπό του στην επιφάνεια του ύδατος, δηλαδή της ψυχής.
Το Κάτοπτρο με την επίπεδη επιφάνειά του αντανακλά την εξωτερική μόνον όψη των φαινομένων και ουδέποτε τα εσωτερικά στοιχεία. Με αυτόν ακριβώς τον τρόπο λειτουργούν και οι αισθήσεις, οι οποίες αρέσκονται στα εμφανή ή εντυπωσιάζονται από αυτά, συγκρατούν την διάνοια στην επιφάνεια των γεγονότων και ενίοτε την καθιστούν αδύναμη να διακρίνει τα ενδότερα.
Κατ’ αυτήν την έννοια η «φύσις αεί κρύπτεσθαι φιλεί» Όμως μόνον δια μέσου αυτών των φαινομένων, των εμφανών αλλά και παραισθησιογόνων συνάμα, είναι δυνατόν να αντιληφθούμε εκείνον τον αμετάβλητο κόσμο, τον κεκρυμμένο υπό των φανερών σημείων των γεγονότων, ο οποίος ως αιτία ή κίνητρο, εν τέλει, αποτελεί την κυρία ουσία του εκφρασμένου κόσμου.
Αυτό δεν σημαίνει πως τα φανερά είχαν ολιγωτέραν αξία ∙ όμως πέραν των φανερών, ο φιλόσοφος, ο μυημένος, ο ιεροφάντης, αναζητά να κατανοήσει και τις εσώτερες δομικές λειτουργίες ή καταστάσεις του κόσμου π.χ. εάν ήσαν ορατές οι εσωτερικές λειτουργίες των φυτών θα υπήρχε διαφορετική αντίληψη περί τούτων.
Ο μύθος κατέχει εδώ το μυστικό εκείνο κλειδί της ερμηνείας των αιτίων, την ατραπό, που οδηγεί στη λύση του αινίγματος, δια μέσου του λαβυρίνθου των ιδεών του δυσπρόσιτου κόσμου της δημιουργίας.
Εξιστορεί τις μυστηριακές λειτουργίες της ψυχής, ξεναγεί τη διάνοια σε κόσμους που είναι αδύνατον να ερμηνευτούν αλλιώς (…)Οι μύθοι αναφέρονται σε όσα επισυμβαίνουν στον ψυχικό κόσμο του ανθρώπου. Χρησιμοποιούν ως κάτοπτρο ή ως περίβλημα ή ως σημαίνον τις κοινωνικές αναφορές, τα κοσμικά ιστορικά γεγονότα, έθιμα, παραδόσεις, για να ενδύσουν/αποκρύψουν τις μυστηριακές αναφορές τους (…)
Η μυθική αναφορά υιοθετεί και προτάσσει μόνον εξέχουσες, ηρωικές ανθρώπινες πράξεις (…) στον ιδεατό εκείνο κόσμο των ιδανικών μορφών.
(…)Το κάτοπτρο αντανακλά το είδωλο (την αιθερία αύρα) του εμβίου φυσικού κόσμου, μας αποκαλύπτει έτσι τα είδωλα των δημιουργών του.
Οι οδοιπορούντες στις ατραπούς του μύθου θα γνωρίσουν τα φανερά, αλλά και τα κρυμμένα, μιμούμενοι τους άθλους των ηρώων, «θραύοντες»τους καθρέπτες, διαπερώντες τις μαγικές και «ξελογιάστρες» εικόνες του αισθητού. Τότε και μόνον ο άνθρωπος ορά τα αόρατα δεσμά της ζωής και καθίσταται τέλειος επόπτης, «τυφλός» μάντις για τις εντυπώσεις της καθημερινότητας.(Σημείωση:Εύμολπος ο Μανώλης Τσάμης «Ελληνική Θρησκευτική Παράδοσις»)
Παν. Μαρίνης:
Η ορφική θέσις είναι ότι η ψυχή εξελίσσεται εκ των κάτω προς τα άνω, όπως ακριβώς λειτουργεί η εξέλιξις και εις τον φυσικόν κόσμον. Όπως λειτουργεί η εξέλιξις τα έμβια όντα, όπου το εξελικτικό δένδρο τους προχωρεί εκ των κάτω προς τα άνω: τα απλούστερα και μονοκύτταρα, η αμοιβάς, τα φύκη εξελίσσονται, διακλαδίζονται και φθάνομε κάποτε εις τα σπονδυλωτά, τα θηλαστικά, τον άνθρωπο. Όπως υπάρχει η εξέλιξις εις το μοριακό πεδίο, όπου το βασικό σωματίδιο εξελίσσεται προς τα άτομα των χημικών στοιχείων και, περαιτέρω, εις κρυστάλλους και πολυπλόκους ενώσεις της οργανικής χημείας. Όπως ακόμη η διαστρική κόνις εξελίσσεται προς νεφελώματα,αστέρες, γαλαξίες. Βεβαίως, εκτός από τον νόμο της εξελίξεως, έχομε το νόμο της ποικιλότητος. Παρατηρείται μία τάσις των οντολογικών γενών προς «συντήρηση» και έχομε τον νόμο της «αυτοσυντηρήσεως».
Δια δε τον μικρόκοσμο-μακρόκοσμο της ανοργάνου φύσεως και πολυπλοκότητες θα ελέγαμε ότι δεν πρόκειται δια εξέλιξι, αλλά δια ανάπτυξι ή σύνθεσι. Τα βασικά μόρια παραμένουν ως έχουν. Τα ανωτέρω μας επιτρέπουν να παρατηρήσουμε ότι είναι λάθος να θεωρηθεί ο γνωστός μας κόσμος της χονδροειδούς ύλης ως ο «προθάλαμος» των Ανωτέρω Κόσμων, αντιθέτως αποτελεί την έδραν του συνόλου κόσμου και διαθέτει αφ’ εαυτού το κάλλος, ποικιλότητα και εκπληκτική φαντασία. Δυνάμεθα να είπωμεν ότι ο κόσμος της χονδροειδούς ύλης αποτελεί το πεδίον δημιουργίας της Φύσεως, το οποίον συμπληρώνουν τα πεδία των Ανωτέρων Κόσμων, τα οποία εξ άλλου έχουν ως κύριον έργον των την φροντίδα επί του πεδίου της χονδροειδούς ύλης.
Δια να τονίσει η θρησκεία μας την αξίαν του υλικού κόσμου είχε καθιερώσει την προσφοράν υλικής θυσίας και, επίσης, ορίζει την εκ της συμπαγούς ύλης κατασκευήν των αγαλμάτων των Θεών.
Κατά ταύτα, ας υπογραμμισθεί, η ψυχή εξελίσσεται εκ των κάτω προς τα άνω: εισέρχεται εις τους μονοκυτταρίους οργανισμούς, κατόπιν εις τα φυτά (Εμπεδοκλής), εις τα ζώα, και,τέλος, εις τον άνθρωπο και ούτω βαθμιαίως εξελίσσεται ∙ γίνονται όλο και πολυπλοκώτερες οι αποτυπώσεις εις το νοητικό, βουλητικό, συναισθηματικό πεδίο της.
Η εξέλιξις αυτή οφείλει να νοηθή ουχί μόνον ως ποσοτικαί συσσωρεύσεις, αλλά ως διαδικασία του γίγνεσθαι (διό και συνοδεύεται από τον θάνατο του μέρους) ∙ πρόκειται δια την κατά τον Bergson, evolutioncreatrice, ο οποίος ετόνιζε ότι «το παν είναι τάσις και ουχί κατάστασις», συνέχισις του παρελθόντος στο παρόν, διάρκεια ενοποιητική των καταστάσεων σε τάσεις (υπάρχειν -αλλάσσειν- ωριμάζειν – δημιουργείν). Τούτο αντιστοιχεί προς το Αριστοτελικόν «δυνάμει ον», το τρεπόμενο εις «ενεργεία ον»και τούτο εις «εντελεχεία ον» κατά το Ηρακλείτειον «πάντα ρει, πάντα χωρεί και ουδέν μένει». Είναι δε φυσικό κάθε σώμα να είναι μια φυλακή, από την οποία η ψυχή θέλει να εξέλθει, διότι έχει την εγγενή τάσι να επιθυμή να είναι ταχεία η εξέλιξίς της και να προχωρή συνεχώς εις πλέον εξελιγμένα σώματα, όπως ένας μαθητής ενδιαφέρεται να προχωρή εις τις τάξεις του σχολείου του και όχι να μένη στάσιμος.
Όπως βλέπομε, η εξέλιξις την οποία προτείνει η Ελληνική Γραμμή συνάδει με την έννοια που δίδεται εις την εξέλιξι εις κάθε επιστημονικό τομέα.
Η ύλη εξελίσσεται, επομένως, δημιουργεί από τον εαυτόν της σύνθετα φαινόμενα, καταστάσεις πολυπλόκου οργανώσεως, εμφανίζεται η διάνοια και το «πνεύμα», η ψυχή και οι λεπτοφυείς θείοι κόσμοι.
Δια την Ελληνική Επιστήμη (…) η ανθρώπινη διάνοια είναι μέρος των ενεργειών της φύσεως, αντικειμενικώς υπάρχει και είναι λειτουργία του Πνεύματος, το οποίο είναι μέρος της καθόλου ουσίας της φύσεως, είναι δε αποτέλεσμα της μεταγενεστέρας πολυπλόκου οργανώσεώς της. Διότι, αν το πνεύμα υπήρχε εξ αρχής, τα πρώτα προϊόντα της φύσεως θα ήσαν πνευματικά, ενώ, αντιθέτως, τα πνευματικά φαινόμενα είναι μεταγενέστερα. Η σύστασις του πνεύματος, ας το προσέξουμε, είναι η ίδια η σύστασις της καθολικής ουσίας του απείρου-«το πνεύμα ουδέν άλλο είναι ή το κορύφωμα των εξελιχθεισών δυνάμεων της ζωής και κινήσεως»– οπότε δυνάμεθα να δώσωμε κάτι στον ορισμό, λέγοντας ότι το πνεύμα είναι συνισταμένη εκδήλωσις ήδη εκδηλωθεισών δυνάμεων εκ της ουσίας της φύσεως. Οπότε εις την περίπτωσιν του ανθρώπου δυνάμεθα να είπωμε ότι πνεύμα είναι η μεταμόρφωσις της ενστικτώδους νοήσεως σε λογική νόησι με συνέπεια την εκδήλωση της λογικής των ιδεών και του λόγου, τουτέστι ότι πνεύμα είναι η με λογική νόησι ανθρώπινη ψυχή.*
Σκοπός του νόμου της εξελίξεως είναι η εκπνευμάτωσις καθώς «πάσα δύναμις εν τη φύσει τείνει εις εκπνευμάτωσιν». (Σ. Νάγος).
Χαλδαϊκά Λόγια :(KROLL σ.12-PLACES 3): «‘Ο Πατήρ ‘ήρπασεν ‘εαυτόν,ουδ’ εν ‘εή δυνάμει νοερά κλείσας ίδιον πυρ» (Ο Πατήρ αφήρπασεν εαυτόν,χωρίς να εγκλείση ούτε το ίδιόν του πυρ εντός της νοεράς του δυνάμεως).
(KROLL 15 –PLACES 14):
«Πατήρ ου φόβον ενθρώσκει, πειθώ δ’ επιχεύει»
(ο Πατήρ δεν εμπνέει ( επί των όντων)φόβον, αλλά εγχέει την πειθώ)
(Σημείωση:από το βιβλίο του Παν. Μαρίνη«Ελληνική Θρησκεία»σ.184-6,477-8)
Παρασκευή*: Ο Πλάτωνας γράφει στον «Τίμαιο» 68 Ε:
«Όλα αυτά, λοιπόν, που τότε έγιναν εξ ανάγκης ο δημιουργός του καλλίστου και αρίστου τα περιέλαβε σε όσα γίνονται, όταν εγέννησε και τον αυτάρκη και τελειότατον θεόν, χρησιμοποιώντας μεν τις αιτίες που εξυπηρετούν σε όλα, και προσαρμόζοντας (δε) αυτός ο ίδιος το αγαθόν (=το ευ) σε όλα τα γιγνόμενα».«Ταύτα δη πάντα τότε ταύτη πεφυκότα εξ ανάγκης ο του καλλίστου τε και αρίστου δημιουργός εν τοις γιγνομένοις παρελάμβανεν, ηνίκα τον αυτάρκη τε και τον τελειώτατον θεόν εγέννα, χρώμενος μεν ταις περί ταύτα αιτίαις υπηρετούσαις, το δε ευ τεκταινόμενος εν πάσι τοις γιγνομένοις αυτός».
Στα Χαλδαϊκά Λόγια αναφέρεται :«Δηλαδή τον υπερουράνιον τόπον και όσα τη θεοθρέμμονι σιγή περιήλειπται των πατέρων…»:Δηλαδή τον υπερουράνιον τόπον και όσα έχουν περιληφθεί στην σιγή των πατέρων που εκτρέφει τους θεούς.Οι «Πατέρες»,ανώτατες θείες οντότητες,εκτρέφουν με υψίστη πνευματικότητα εν σιγή τους άλλους θεούς,τους οποίους αδυνατεί να συλλάβει και η πλέον εξελιγμένη διάνοια και γι’ αυτό αναγκάζεται η Αδράστεια να τα κοινολογεί «ηχούσα δια χαλκών ρόπτρων».
Ο αγαθός δημιουργός,μεταχειριζόμενος την τριμερή φύση των όντων, (νου, ψυχή, σώμα),«αφού έβαλε νουν στην ψυχή και την ψυχή σε σώμα,κατασκεύασε εξ όλων το σύμπαν, για να κατορθώσει το καλύτερο και άριστο κατά φύσιν έργο».
Ο άνθρωπος εδημιουργήθηκε καθ’ ομοίωση της υλικής εμψύχου τριμερείας του φυσικού σύμπαντος, με τις ίδιες ιδιότητες, κατ’ αναλογίαν του μικρού προς το μέγα. «τρία τριχή ψυχής εν ημίν είδη κατώκισται» (Τίμ. 89 Ε.)
Γι’ αυτό το ανθρώπινον ον πρέπει να εναρμονίζεται και να δρα σύμφωνα προς τους συμπαντικούς νόμους. Αυτό επιτυχγάνεται δια του λόγου,ο οποίος συνδέει την έμψυχη συμπαντική ύπαρξη των ουρανίων όντων με την ανθρώπινη αθάνατη ψυχή. Είναι το φως,το οποίο συνδέει και την θνητή φύση των σωμάτων των αστέρων με τα σώματα των θνητών όντων.
Ο Ιησούς Χριστός λέγει:«Εγώ εν τω πατρί και ο πατήρ εν εμοί εστί.Ιδού γαρ η βασιλεία του Θεού εντός υμών εστι» .(Λουκ.ιδ 10,ιζ 21)
(Σημείωση: Αγία Παρασκευή η φιλόσοφος)
Πρόκλος:«Απεδείχθη ,λοιπόν ότι το φως τούτο διαφέρει των ουρανίων»αλλά ποια είναι η φύσις του,πρέπει ακόμα να εξετασθεί.Γνωρίζομε ήδη ότι και ο φιλοσοφότατος Πορφύριος υποπτεύθηκε την διδασκαλία που εκθέτομε κι εμείς,όταν περιγράφει το φως τούτο ως το πρώτον όχημα της κοσμικής Ψυχής,ανάλογο του φωτεινού οχήματος(τω αυγοειδή) της ιδικής μας ψυχής και εσταμάτησε στην αντίληψη αυτήν σκεπτόμενος ότι το φως τούτο είναι ένα σώμα προγενέστερο του ουρανίου σώματος,ένα σώμα απ’ ευθείας εξαρτημένον από την Ψυχήν του Παντός,απλούστερον,πιστεύω,από το ουράνιον Σώμα...Δια τούτο ο Ηρ είπε ότι το φως τούτο είναι ο σύνδεσμος μεταξύ ουρανού και γης»*.
Ιάμβλιχος:Για τους Πυθαγορείους «ώσπερ ουν το φως περιέχει τα φωτιζόμενα, ουτωσί και των θεών η δύναμις τα μεταλαμβάνοντα αυτής έξωθεν περιείληφεν(…) και των θεών το φως ελλάμπει χωριστώς εν αυτώ τε μονίμως ιδρυμένον προχωρεί δια των όντων όλων»,Όπως ακριβώς το φως περιέχει τα φωτιζόμενα,έτσι και η δύναμι των θεών έχει περιβάλλει εξωτερικώς ό,τι μετέχει σε αυτήν(…) και των θεών το φως λάμπει χωριστά και ενώ είναι εγκαθιδρυμένο εντός του εαυτού του,προχωρεί δια μέσου όλων των όντων.
Τα ενδιάμεσα γένη των Ηρώων και των Δαιμόνων «συμπληρώνουν τον κοινό σύνδεσμο μεταξύ των θεών και των ψυχών, καθιστούν ακατάλυτη την σύνδε-σή τους, συντηρούν την συνοχή από τα άνω μέχρι τα έσχατα,και εξασφαλίζουν την αδιαίρετη επικοινωνία των πάντων και ευρισκόμενα σε άριστη σύγκραση και σύμμετρη σύμμιξη με όλα, διεκπεραιώνουν την πρόοδο από τα καλύτερα προς τα ελάσσονα και την αναγωγή από τα υποδεέστερα προς τα πρότερα εξ ίσου,θέτουν τάξη και μέτρα στην κατιούσα μετάδοση από τα καλύτερα(ανώτερα) και στην υποδοχή από τα ατελέστερα και καθιστούν τα πάντα καταδεκτικά και συναρμονιζόμενα, παραδεχόμενα τις αιτίες όλων τούτων άνωθεν εκ των θεών.(…)Η δυνατότητα αποκαθάρσεως των ψυχών είναι μεν τέλεια στους θεούς, ενώ στους αρχαγγέλους με αναγωγικό τρόπο · και οι μεν άγγελοι απαλλάσσουν μόνον( τον άνθρωπο) από τα δεσμά της ύλης, ενώ οι δαίμονες τον ωθούν κάτω προς την φύση · οι ήρωες τον οδηγούν στην επιμέ-λεια των αισθητών έργων · οι άρχοντες του δίνουν τη δυνατότητα της προστα-σίας των περικοσμίων ή την επιστασία των ενύλων, και εμφανιζόμενες ψυχές κατατείνουν,κατά κάποιον τρόπο,προς την γένεση… και προξενούν όσα συμβάλλουν στον ανθρώπινο βίο»(Ιάμβ.Ι 5,8-9,Ι Ι 3και 9)
Υπατία: Στο Πλατωνικό έργο προβάλλεται ότι :Κυβερνήτης των όλων είναι ο Νους. (Πλατ. «Νόμοι» 1Β 966 Ε) Η ψυχή τελειοποιείται εντός του χρόνου, συναρμόζουσα την λειτουργία των τριών μερών της:του επιθυμητικού-σωματικού,του θυμοειδούς-ψυχικού και του λογιστικού-νοητού. Οι ενάρετες επιθυμίες, τα ενάρετα συναισθήματα-διαθέσεις και οι ενάρετες σκέψεις οδηγούν την ψυχή στην αιωνιότητα των θείων όντων.
Το ανθρώπινο γένος ευρίσκεται στο κέντρο της επταβάθμιας δημιουργίας, μεταξύ των τριών θείων γενών και των τριών σωματοειδών: τα όντως όντα, οι θείες ψυχές, τα ανώτερα γένη, οι ανθρώπινες ψυχές, οι ψυχές των ζώων, οι ψυχές των φυτών και οι ψυχές των ορυκτών. Όλα αυτά απορρέουν (κατερχόμενα) από το Αγαθόν και επιστρέφουν (ανερχόμενα) πάλιν σε αυτό. Αυτό επιτυχγάνεται δια της αυτογνωσίας και της ενάρετης δράσης, σε μια κυκλική πορεία των θνητών όντων από και προς το Αγαθόν.
Το ανθρώπινο γένος δύναται να ανέλθει εξελικτικά στην κλίμακα των ανωτέρων γενών, αλλάζοντας επίπεδο συνειδητότητας, δια της λογικής, της επιστήμης, της αληθείας, της αγαθότητος. Έτσι, προάγεται στο ηρωικό γένος, στο γένος της αγιότητος (…), μέχρι να φθάσει στην τελείωση της ψυχής δια της θεώσεως.
Στον Όμηρο, η ψυχή παρομοιάζεται με νύμφη, η οποία εξυφαίνει το θνητό σώμα στους πέτρινους λαϊνούς εργαλειούς (Οδυσ. ν), δηλαδή στη συνθήκη της υλικής υπόστασης της χονδροειδούς ύλης.
Η απόκρυφη έννοια της διακοσμήσεωςαναφέρεται ακριβώς στην υλική πολυποίκιλη έκφανση του κόσμου και την επιθυμία της ψυχής για το κάλλος αυτού του κόσμου, οπότε προσλαμβάνει χιτώνες νέων κοσμικών εμπειριών, καταφάσκοντας την κατακερματισμένη γνώση του κόσμου.
Αυτοί οι επιπλέον υλικοί κοσμικοί χιτώνες της ψυχής την βαρύνουν σαν μολυβένια σφαιρίδια, την προσηλώνουν στην υλικότητα του αισθητού κόσμου συμπαρασύροντας και τον αθάνατο νουν.
Όταν η ψυχή απομακρυνθεί από το Αγαθόν, εξ αιτίας του κατακερματισμού της αρχικής της ενότητας (Διόνυσος), εισερχόμενη στον κόσμο των ενσαρκώσεων προσλαμβάνει τρεις αιθερικούς και τέσσερις εν- ύλους χιτώνες. Αυτή είναιη στολή της ψυχής στον κόσμο μας.
Η αποβολή των προσθέτων χιτώνων επιτυχγάνεται με την εμβάθυνση της ψυχής στην εσωτερική γνώση της προς αυτογνωσία και ανάπτυξη των αρετών για την γνώση της Αληθείας, που συνέχει το κάθε άτομο και τον κόσμο. Τότε ανα-θυμάται την θεία της προέλευση και διαπιστώνει την φαινομενικότητα αυτού του κόσμου, που αποτελεί το αισθητό ομοίωμα του αοράτου θείου προτύπου, οπότε μεταστρέφεται από την καθοδική της πρόσβλεψη και κυριεύεται από νοσταλγία της αρχικής της πηγής, αποφάσκοντας την ματαιότητα αυτού του κόσμου και στοχεύοντας τα θεία ύψη.
«Ψυχής πείρατα ευρείν αμήχανον» ( Ηράκλειτος )
«Ψυχή είναι η δυναμένη αυτήν κινείν κίνησις (…)
μεταβολής τε και κινήσεως απάσης αιτία άπασιν(…)
πρεσβυτάτη και αρχή κινήσεως» (Πλάτων ¨Νόμοι¨)
«Ψυχαί ∙ ονείρων διασταυρώσεις» ( Ευριπίδης )
«Ότι και μες στον θάνατό σου πάλι θα ’σαι
σαν το νερό στον ήλιο
που γίνεται ψυχρό από ένστιχτο» ( Ελύτης )
Σωκράτης:Πάσα ψυχή είναι αθάνατη ∙ διότι το αφ’ εαυτού κινούμενον ον είναι αθάνατον ∙ το δε ον, το οποίον κινεί κάτι άλλο και κινείται από άλλο, όταν παύσει να έχει κίνηση, παύει και να ζει. Μόνο λοιπόν το αφ’ εαυτού κινούμενον ον, επειδή δεν εγκαταλείπει τον εαυτόν του, δεν παύει ποτέ να κινείται, αλλά τούτο είναι πηγή και αρχή κινήσεως και στα άλλα όσα κινούνται. Η δε αρχή είναι πράγμα αδημιούργητον ∙ διότι κατ’ ανάγκην εκ μιας αρχής πρέπει να γεννηθεί κάθε τι που γίνεται, η δε αρχή να μην προέλθει από τίποτε. Διότι, αν η αρχή γεννιόταν από κάποιο πράγμα, δεν θα μπορούσε να είναι αρχή ∙ επειδή δε η αρχή είναι κάτι αδημιούργητο, κατ’ ανάγκη θα είναι και άφθαρτο. Διότι, αν πράγματι η αρχή απολεσθεί, ούτε αυτή θα γίνει ποτέ από κανένα άλλο, ούτε κάτι άλλο από εκείνην, αφού είναι ανάγκη όλα να προέλθουν από εκείνην. Έτσι, λοιπόν, η μεν αρχή της κινήσεως είναι το αφ’ εαυτού κινούμενον ον∙ τούτο δε ούτε να απολεσθεί ούτε να γεννηθεί είναι δυνατόν ∙ άλλως όλος ο ουρανός και όλα τα γεννηθέντα όντα συμπαρασυρόμενα σε πτώση θα σταθούν και ποτέ πλέον δεν θα έχουν αρχήν, από την οποία θα κινηθούν εκ νέου. Αφού λοιπόν καταδείχθηκε ότι το αφ’ εαυτού κινούμενον είναι αθάνατον, δεν θα διστάσει κανείς να ομολογήσει ότι ουσία της ψυχής και ο λόγος (ορισμός) της είναι αυτός ο ίδιος. Διότι κάθε σώμα, το οποίον κινείται απ’ έξω, είναι άψυχον ∙αυτό που κινείται από μέσα του από το ίδιο, έμψυχον, διότι τέτοια είναι η δύναμις της ψυχής. Εάν λοιπόν τούτο είναι έτσι, εκείνο που κινεί μόνο του τον εαυτόν του δεν είναι άλλο τίποτε παρά η ψυχή, κατ’ ανάγκην η ψυχή θα είναι κάτι αδημιούργητον και αθάνατον. (Σημ.:Πλάτωνος «Φαίδρος» 24)
Ωριγένης:Η ανθρώπινη ψυχή μπορεί να υψωθεί στην κατάσταση του αγγέλου ή να βυθιστεί στην κατάσταση του διαβόλου. Η ψυχή μπορεί να ξαναγεννηθεί σε σώμα ζώου. Τ ο πεπρωμένο της στο μεσοδιάστημα από τη μια μετενσάρκωση στην άλλη εξαρτάται από την ζωή που έζησε πάνω στη γη. Η κακή ψυχή θα υποστεί την κάθαρση αλλά όχι αιώνια, αφού η θεία δικαιοσύνη είναι επανορθωτική και όχι εκδικητική. Η κόλαση είναι κατάσταση του νου,«τιμωρία και μαρτύριο από την έλλειψη συνοχής της ψυχής».«Γίνεται νεκρών ανάστασις και γίνεται κόλασις, αλλ’ ουκ απέραντος . Κολαζομένου γαρ του σώματος κατά μικρόν καθαίρεται η ψυχή και ούτω αποκαθίσταται εις την αρχαίαν τάξιν». Η αγαθή ψυχή θα κατοικήσει κάποιο διάστημα στον επίγειο παράδεισο, όπου ο θεός οργανώνει με αγγέλους εκπαιδευτές τη διδασκαλία των ψυχών, με απαντήσεις για όλες τις ερωτήσεις που τις βασανίζουν στη γη.Κατόπιν , οι ψυχές θα προβιβαστούν σε υψηλότερες σφαίρες και ανώτερες τάξεις . Ο παράδεισος είναι πανεπιστήμιο αιώνιο, δίχως πέρας. Όταν βρεθούν σε αυτή την κατάσταση οι ψυχές, θα εφοδιαστούν με σώματα από εκλεπτυ-σμένο υλικό αλλά, όσο υψώνονται μέσα από τις σφαίρες, θα το αποβάλλουν βαθμιαία .
Η ψυχή είναι αιώνια, λόγω της ουσίας της φύσεώς της, η οποία πληρούται Θείας Χάριτος.Αρχικά, κάθε ψυχή ήταν καθαρός νους και μπορεί να επανέλθει σε αυτήν την κατάσταση.Ωστόσο ,στο μεσοδιάστημα υψώνεται και πέφτει πολλές φορές. Τέλος διαλύεται από τον Λόγο και εκμηδενίζεται κάθε κακό που υπάρχει στην ψυχή. Τότε θα ανατείλει η ημέρα επανόδου του Ιησού Χριστούπου θα σημάνει το τέλος* αυτού του κόσμου.Οι ψυχές θα αναστηθούν με αστραφτερή σωματικότητα . «Το σώμα τούτο εστιν ουχί του προτέρου αφανιζομένου καν επί το ενδοξότερον γένηται η τροπή αυτού».Τότε ο Θεός είναι «τα πάντα εν πάσι»,τα δημιουργήματά του ζουν σε μακαρία ενατένιση της θεότητας και γνωρίζουν το «Αιώνιον Ευαγγέλιον». Μετά το τέλος αυτού του Κόσμου, ο Θεός θα δημιουργήσει έναν καινούργιο υλικό κόσμο, πρόσκαιρο γι’ αυτόν, για τιμωρία και σωφρονισμό των νέων πνευματικών όντων, τα οποία λόγω του θείου δώρου του αυτεξουσίου, δύνανται να υποπέσουν σε αμαρτία, και προς σωτηρίαν από τον Παντοδύναμο Λόγο. Ο Κόσμος, όπως υπάρχει προαιώνια, θα παραμείνει χωρίς τέλος στην αιωνιότητα (ως μεταλλάκτης του υλικού σε πνευματικό).
Κέπλερ:Οι μεμονωμένες ψυχές έχουν την δυνατότητα ν’ αντιδράσουν σε ορισμένες αρμονικές αναλογίες που αντιστοιχούν στα συγκεκριμένα λογικά τμήματα ενός κύκλου.Στην μουσική η δυνατότητα αυτή αποκαλύπτεται στην αντίληψή μας για την ευφωνία ή την συμφωνία σε ορισμένα μουσικά διαστή-ματα.Οι ψυχές μας θεωρούνται ικανές να αντιδράσουν ομοίως στα αρμονικά ποσοστά των γωνιών, που οι ακτίνες του αστρικού φωτός σχηματίζουν η μια με την άλλη ,όταν προσκρούουν στην Γη.Οι αποτελεσματικές γωνίες μεταξύ δύο ακτίνων που προέρχονται από διαφορετικούς πλανήτες είναι εκείνες που βρίσκονται στα κανονικά πολύγωνα,όπως τα ισόπλευρα τρίγωνα,τα τετράγωνα ή τα εξάγωνα,με τα οποία μια επιφάνεια μπορεί να καλυφθεί δίχως κενά («επικεραμώσεις») ή στα «πολύγωνα αστέρων» που αναπτύσσoνται στο έργο τηςΠαγκόσμιας Αρμονίας (Ηarmonice Mundi).
Είναι το φως που έρχεται από τους άλλους πλανήτες που προκαλεί συγκεκριμένα αποτελέσματα στις ψυχές μας,στις σκέψεις ή στα σώματά μας(σύμφωνα και προς την νεοπλατωνική αντίληψη).Η ιδιοσυστασία των ψυχών μας διαθέτει την ικανότητα να ανταποκρίνεται μοναδικά στο πλανητικό φως.Η ίδια η Γη έχει ψυχή και οι πλανήτες επιδρούν και επ’ αυτής.Ο καιρός επηρεάζεται από τις πλανητικές όψεις(όπως διαπιστώνεται από παρατηρήσεις).
«Είναι ασεβές να αποδίδεται στην τυχαιότητα αυτό που ανήκει στον Θεό.Ο ριζικός διαχωρισμός αυτού που συμβαίνει στους ουρανούς απ’αυτό που συμβαίνει στην Γη ισοδυναμεί με την λήθη της τελειότητας του θεϊκού έργου και της πρόνοιάς του για τους ανθρώπους.Κάτι τέτοιο θα οδηγούσε τον κόσμο στη σιωπή και θα μας απέτρεπε απ’ το να γνωρίσουμε την προέλευσή του.»
Το Συνέδριο συνεχίζεται, με τους αγορητές να διαδέχονται αλλήλους. Τώρα τον λόγο έχει πάλι ο Πλούταρχος :
Πλούταρχος:
Αλλά και η ίδια η ψυχή, για όνομα του Δία, παρά φύση δεν έχει φυλακιστεί μέσα στο αργό και ψυχρό σώμα, μολονότι γρήγορη και σανφωτιά, όπως εσείς λέτε – αυτή αόρατη μέσα σε κάτι αισθητό; Για τον λόγο αυτό λοιπόν μήπως δεν πρέπει να λέμε για την ψυχή πως βρίσκεται μέσα στο σώμα ούτε για τον νου, πράγμα θεϊκό, που δεν νικιέται από τον όγκο και την πυκνότητα, αλλά τριγυρίζει και πετά απ’ άκρου εις άκρο στον ουρανό όλο, στη γη και στη θάλασσα την ίδια στιγμή, πως περνάει σε σάρκες, νεύρα, μυελό και υγρότητες γεμάτες από μύριες ιδιότητες; Αλλά και ο Ζεύς ο δικός σας, όταν διατηρεί τη δική του φύση, δεν είναι μια μεγάλη και συνεχής φωτιά, ενώ τώρα έχει υποβιβαστεί, έχει καμφθεί και έχει σχηματιστεί, καθώς έχει πάρει και παίρνει κάθε χρώμα με τις μεταβολές; Επομένως, πρόσεξε και σκέψου, αξιόλογε φίλε μου, μήπως τυχόν, μετατοπίζοντας και μετακινώντας κάθε πράγμα στη φυσική του θέση, καταλήγεις φιλοσοφικά σε διάλυση του κόσμου και εισάγεις μέσα στην πραγματικότητα την έχθρα (νείκος) του Εμπεδοκλή ή μάλλον κινείς τους αρχαίους Τιτάνες και Γίγαντες εναντίον της φύσης και ποθείς να αντικρίσεις τη μυθική εκείνη και φοβερή έλλειψη τάξης και αρμονίας*, ξεχωριστά κάθετί το βαρύ (…) και ξεχωριστά το ελαφρύ
«εκεί όπου ούτε η λαμπρή μορφή του ήλιου ξεπροβάλλει ούτε
η πυκνόδεντρη γη ούτε η θάλασσα», όπως λέει ο Εμπεδοκλής, (οπότε) ούτε η γη θα είχε μερίδιο στη θερμότητα ούτε το νερό στην πνοή ούτε πάνω θα βρισκόταν κάποιο από τα βαριά σώματα ούτε κάτω κάποιο από τα ελαφρά. Χωρίς κοινωνικότητα, χωρίς αγάπη, μοναχικές οι αρχές των όλων, χωρίς να ανέχονται την ανάμειξη του ενός με το άλλο ούτε την επικοινωνία, φεύγοντας, γυρίζοντας την πλάτη και κινούμενες με δικές τους αυθαίρετες κινήσεις θα βρίσκονταν στην κατάσταση που βρίσκονται τα σώματα, όταν ο νους και η ψυχή τα έχουν εγκαταλείψει, μέχρις ότου ο πόθος θα έφθανε μέσα στην φύση από πρόνοια, καθώς θα έμπαινε μέσα η Φιλία , η Αφροδίτη και ο Έρως , όπως λέει ο Εμπεδοκλής και ο Παρμενίδης και ο Ησίοδος , ώστε τα πράγματα , αφού αλλάξουν θέσεις μεταξύ τους , αφού πάρουν το ένα τις ιδιότητες από το άλλο, αφού ορισμένα δεθούν εξ ανάγκης με την κίνηση και τα άλλα με την παραμονή στην ίδια θέση και υποχρεωθούν δια της βίας προς το καλύτερο , από το φυσικό να υποχωρήσουν και να μετατοπισθούν (…) ,να πραγματώσουν την αρμονία και την κοινωνία του παντός . Σημείωση: *(αρχαίο κείμενο): «΄Ωσθ’ όρα και σκόπει, διαμόνιε, μή μεθιστάς και απάγων έκαστον, όπου πέφυκεν είναι, διάλυσίν τινα κόσμου φιλοσοφής και το νείκος επάγης το Εμπεδοκλέους τοις πράγμασι, μάλλον δε τους παλαιούς κινής Τιτάνας επί την φύσιν και Γίγαντας και την μυθικήν εκείνην και φοβεράν ακοσμίαν και πλημμέλειαν επιδείν ποθής, χωρίς το βαρύ παν και χωρίς(…) το κούφον
«ένθ’ ούτ’ ηελίοιο δεδίσκεται αγλαόν είδος,
ουδέ μεν ουδ’ αίης λάσιον γένος, ουδέ
θάλασσα», ως φησιν Εμπεδοκλής, ου γη θερμότητος μετείχεν, ουχ ύδωρ πνεύματος, ουκ άνω τι των βαρέων, ου κάτω τι των κούφων ∙ αλλ’ άκρατοι και άστοργοι και μονάδες αι των όλων αρχαί, μη προσιέμεναι σύγκρισιν ετέρου προς έτερον μηδέ κοινωνίαν, αλλά φεύγουσαι και αποστρεφόμεναι και φερόμεναι φοράς ιδίας και αυθάδεις ούτως είχαν ως έχει παν ού θεός άπεισι κατά Πλάτωνα, τουτέστιν, ως έχει τα σώματα νου και ψυχής απολιπούσης, άχρις ού το ιμερτόν ήκεν επί την φύσιν εκ προνοίας, Φιλότητος εγγενομένης και Αφροδίτης και Έρωτος, ως Εμπεδοκλής λέγει και Παρμενίδης και Ησίοδος, ίνα και τόπους αμείψαντα και δυνάμεις απ’ αλλήλων μεταλαβόντα και τα μεν κινήσεως τα δε μονής ανάγκαις ενδεθέντα και καταβιασθέντα προς το βέλτιον, εξ ου πέφυκεν, ενδούναι και μεταστήναι (…)αρμονίαν και κοινωνίαν απεργάσηται του παντός».
Ηράκλειτος: «Αρχή δε πάντων μία και τελευτή πάντων μία και η αυτή τελευτή και αρχή».«Ταυτό τ’ ένι ζώον και τεθνηκός και [το] εγρηγορός και καθεύδον και νέον και γηραιόν ∙ τάδε γαρ μεταπεσόντα εκείνα εστί κα’κείνα πάλιν μεταπέσαντο ταύτα.»
Ιπποκράτης: Το πυρ και το ύδωρ (…) καθώς δεν μένουν ποτέ στην ίδια κατάσταση αλλά μεταβάλλονται αδιάκοπα σ’ αυτό και σ’ εκείνο, γίνονται κατ’ ανάγκην ανόμοια και όσα εκκρίνονται απ’ αυτά. Δεν χάνεται λοιπόν κανένα απολύτως πράγμα ούτε δημιουργείται κάτι που δεν υπήρχε πριν. Τα πράγματα μεταβάλλονται με την πρόσμειξη και με το ξεχώρισμα. Αλλά οι άνθρωποι πιστεύουν πως τα πράγματα έρχονται από τον Άδη στο φως και δημιουργούνται με αύξηση, ενώ άλλα χάνονται με τη μείωση περνώντας από το φως στον Άδη. Αυτό συμβαίνει, γιατί έχουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στα μάτια τους παρά στη λογική τους (…) Γιατί και όσα αυξάνονται και όσα ελαττώνονται είναι ζωντανά και αν κάτι είναι ζωντανό, δεν μπορεί να πεθάνει, εκτός αν πεθάνει μαζί με τα πάντα. Γιατί πού θα πεθάνει; Oύτε μπορεί να δημιουργηθεί το μη ον, γιατί από πού θα προέρχεται. Η γένεση και η φθορά είναι το ίδιο πράγμα, η πρόσμειξη και η διάλυση είναι το ίδιο, η αύξηση και η μείωση είναι το ίδιο, η γένεση : η πρόσμειξη είναι το ίδιο(…)
Το κάθε ένα είναι το ίδιο και τίποτε απ’ όλα δεν είναι το ίδιο με κάτι άλλο. Τα θεία και τα ανθρώπινα προχωρούν άνω και κάτω με αμοιβαίες μεταβολές (…) καθώς βαδίζουν τα μεν προς τα εδώ και τα άλλα προς τα εκεί, καθώς αναμειγνύονται ανάμεσά τους, εκπληρώνει το καθένα την μοίρα που του έλαχε, και για το περισσότερο και για το λιγότερο. Η φθορά έρχεται στο καθετί από τα άλλα, στο μεγαλύτερο από το μικρότερο, και στο μικρότερο από το μεγαλύτερο. Αυξάνεται το μεγαλύτερο από το μικρότερο και το μικρότερο από το μεγαλύτερο.
Όλα τα άλλα, και η ψυχή του ανθρώπου και το σώμα, όπως η ψυχή, είναι διευθετημένα με ορισμένο τρόπο. Στον άνθρωπο μπαίνουν μέρη μερών, όλα όλων, αν έχουν κράμα πυρός και ύδατος, άλλα για να πάρουν, άλλα για να δώσουν. Αυτά που παίρνουν κάνουν περισσότερο, αυτά που δίνουν λιγότερο(…).
Κάθε πράγμα φυλάσσει τον χώρο του, και αυτά που πηγαίνουν στο λιγότερο πηγαίνουν στον μικρότερο χώρο, ενώ αυτά που πηγαίνουν στο μεγαλύτερο, καθώς αναμειγνύονται, πηγαίνουν στον μεγαλύτερο χώρο. Αυτά που είναι ξένα, όχι ομογενή, ωθούνται έξω από τον αλλότριο χώρο. Κάθε ψυχή έχοντας το μεγαλύτερο και το μικρότερο επισκέπτεται τα μέρη της, μη έχοντας ανάγκη από πρόσθεση ή αφαίρεση των μερών αλλά έχοντας ανάγκη χώρου για την αύξηση ή μείωση των υπαρχόντων μερών, εκτελεί τις λειτουργίες της, όπου κι αν εισέλθει και δέχεται όσα εισέρχονται.
Γιατί δεν μπορούν τα μη ομογενή να μένουν στους αλλότριους χώρους. Περιπλανιούνται λοιπόν δίχως γνώση. Κι όταν πλησιάζουν μεταξύ τους, γνωρίζουν αυτό με το οποίο συνδέονται. Γιατί το ομογενές συνδέεται με το ομογενές, ενώ τα αλλότρια πολεμούν και μάχονται και ξεχωρίζουν μεταξύ τους. Γι’ αυτό και η ψυχή του ανθρώπουμεγαλώνει μέσα στον άνθρωπο και μέσα σε τίποτε άλλο. Το ίδιο συμβαίνει και στα άλλα μεγάλα ζώα. Όσα συμβαίνουν αλλιώς, το ξεχώρισμα γίνεται με τη βία των αλλοτρίων.
Στον άνθρωπο μπαίνει η ψυχή έχοντας ένα κράμα πυρός και ύδατος, που είναι τμήμα του ανθρώπινου σώματος. Όλα αυτά, και θηλυκά και αρσενικά και πολλά και παντοδαπά, τρέφονται. Τρέφονται και αυξάνουν με τη διατροφή του ανθρώπου…(«Περί Διαίτης»)
Αιθρία: Πυρός και ύδατος κράμα έχει η ψυχή, υποστηρίζει ο μέγας Ηράκλειτος και του λόγου το αληθές αποδεικνύεται σήμερα στα απώτατα βάθη των ωκεανών, όπου τα ερευνητικά επιστημονικά βαθυσκάφη ερευνούν την ύπαρξη και τις μορφές ζωής. Σε θερμοκρασίες άνω των 3.000, εκεί που η άμμος του βυθού ενώνεται με το νερό και με τη λάβα που ανεβαίνει από το γήινο μάγμα συναντούμε τα πρώτιστα ζώντα όντα του πλανήτη μας, τα βακτήρια, σε λευκές και κόκκινες συσσωματώσεις με την υφή του αίματος. Σ’ αυτό το οριακό σμίξιμο της φωτιάς και του νερού βρίσκομε σχηματισμένα στην άμμο τέλεια εξάγωνα, σαν κυψέλες, διάτρητα στην εσωτερική τους επιφάνεια. Οι ερευνητές αναζητούν το ον που τα κατασκευάζει, όμως ακόμη παραμένει αθέατο. Γιατί; Μήπως, ακριβώς επειδή ανήκει στην αιθερική τάξη η οποία ευθύνεται για τις δομές της γήινης εμφάνειας της ζωής;…
Κεβράν: οι φυσικοί κάνουνε σφάλμα όταν ισχυρίζονται πως οι φυσικοί νόμοι είναι ίδιοι για την έμψυχη και για την άψυχη ύλη. Πολλοί φυσικοί λένε ότι μια αρνητική εντροπία, μια δύναμη που στη βιολογία θα έφτιαχνε ύλη, είναι κάτι αδύνατον,εφ’όσον η δεύτερη αρχή της θερμοδυναμικής του Καρνό-Κλάουζιους σχετικά με τη διάσπαση της ενέργειας, λέει πως υπάρχει μόνο θετική εντροπία, πως η φυσική δηλαδή κατάσταση της ύλης είναι το χάος, και πως όλα τα πράγματα αλληλοσυγκρούονται και φθάνουν σε μια τυχαία κατάσταση χάνοντας θερμότητα και όχι αποκτώντας την.
Αντίθετα απ’ τους φυσικούς, ο Βίλχελμ Ράιχ πίστευε πως οι συσσωρευτές που είχε κατασκευάσει για να μαζέψει μια ενέργεια που ονόμασε «οργόνη», ανέβαζαν συνέχεια τη θερμοκρασία στο επάνω μέρος τους, σε πείσμα του 2ου νόμου της θερμοδυναμικής. Το έδειξε στον Αϊνστάιν και του το επιβεβαίωσε, παρόλα αυτά ο Ράιχ θεωρήθηκε τρελλός. Υποστήριζε πως η ύλη δημιουργείται από την ενέργεια της οργόνης, πως κάτω από κατάλληλες συνθήκες, η ύλη ξεπηδάει από τη μηδενικής μάζας οργόνη και πως αυτές οι συνθήκες δεν είναι ούτε σπάνιες ούτε ασυνήθιστες. Όλα αυτά προτείνουν ακόμη πως στη ζωντανή φύση, κάτω από το επίπεδο της μοριακής χημείας του Λαβουαζιέ, υπάρχει ένα βαθύτερο επίπεδο πυρηνικής χημείας που συνδέει και αποσυνδέει νουκλεόνια, τα συστατικά των ατομικών πυρήνων. Σε μοριακούς συνδυασμούς παράγεται η ενέργεια της θερμότητας. Στο πυρηνικό επίπεδο θα πρέπει να προστεθεί μια πιο ισχυρή ενέργεια, σαν της σχάσης ή τύξης.
Βίλχελμ Ράιχ:Υπάρχει μία πανταχού παρούσα, παρατηρήσιμη ενέργεια. Δεν υπάρχει αυτό που λένε «Κενό διάστημα». Δεν υπάρχει «κενό». Το διάστημα αποκαλύπτει συγκεκριμένες φυσικές ιδιότητες. Οι ιδιότητες αυτές μπορούν να παρατηρηθούν και να αποδειχθούν. Ορισμένες μπορούν να αναπαραχθούν πειραματικά και να ελεγχθούν. Οι φυσικές ιδιότητες του διαστήματος οφείλονται σε μια απολύτως ορισμένη ενέργεια. Η ενέργεια αυτή έχει ονομαστεί«Κοσμική Οργονική Ενέργεια».
Η πρωτοταγής κοσμική ενέργεια, που ως τώρα εθεωρείτο ως «αιθέρας», ανακαλύφθηκε τελικά στην πράξη…
Αν ο «αιθέρας» εκπροσωπεί μία έννοια που αναφέρεται στην κοσμική οργονική ενέργεια, δεν είναι στάσιμος, αλλά κινείται ταχύτερα από την υδρόγειο σφαίρα. Η γήινη σφαίρα σε σχέση με τον ωκεανό της κοσμικής ενέργειας, που την περιβάλλει, δεν είναι όπως μία λαστιχένια μπάλα που κυλά πάνω σε στάσιμα νερά, αλλά όπως μία λαστιχένια μπάλα που κυλά επάνω σε αλλεπάλληλα υδάτινα κύματα.
Η Οργονική Ενέργεια μπορεί να αποδειχθεί παντού, γιατί υπάρχει παντού. Διαπερνά τα πάντα αλλά με διαφορετική ταχύτητα.
Μία από τις βασικές αρχές, σχετικά με την κοινή λειτουργική βάση όλης της φύσης, είναι η Παλμική Κίνηση ως βασικό χαρακτηριστικό της οργονικής ενέργειας. Χωρίζεται σε (ή συντίθεται από) δυο αντιθετικές επί μέρους λειτουργίες, τη διαστολήκαι τησυστολή.
Πρέπει να θεωρούμε το ζωντανό οργανισμό ως ένα οργανωμένο μέρος του ωκεανού της κοσμικής οργόνης που διαθέτει ειδικές ιδιότητες οι οποίες λέγονται «ζωή».
Η οργονική ενέργεια ρέει από το πιο αδύνατο ή χαμηλότερο σύστημα προς το πιο ισχυρό ή υψηλότερο (…) Ο ζωντανός οργανισμός, ως ισχυρότερο ενεργειακό σύστημα, αντλεί την ενέργειά του από το χαμηλότερο ενεργειακό επίπεδο: το Οργονομικό Δυναμικό. Αυτό ισχύει όχι μόνο για τον οργανισμό ως σύνολο, αλλά και για τον πυρήνα κάθε ζωντανού κυττάρου που αντλεί ενέργεια από το πρωτόπλασμα που το περιβάλλει και έχει χαμηλότερο ενεργειακό επίπεδο.
Κάθε τύπος ή είδος οργανισμού έχει το ειδικό του ενεργειακό επίπεδο, μια ειδική «οργονοτική ικανότητα »(…) Υπάρχει συνεπώς ένας οργοενεργειακός μεταβολισμός, μια συνεχής ανταλλαγή ενέργειας μέσα στη συνεκτική μονάδα που λέγεται οργανισμός. Ας συνοψίσουμε τις κύριες λειτουργίες του : διατήρηση ενός ορισμένου επιπέδου ικανότητας με τη φόρτιση από τον περιβάλλοντα οργονικό ωκεανό και από τις τροφές και με την εκφόρτιση ενέργειας στον περιβάλλοντα ενεργειακό ωκεανό. Όσο πιο χαμηλά είναι το επίπεδο ικανότητας, τόσο πιο χαμηλή είναι η ικανότητα φόρτισης, όπως στην περίπτωση της βιοπαθητικής συρρίκνωσης.
Ο οργανισμός που πεθαίνει, χάνει σιγά-σιγά την ικανότητά του για φόρτιση και για διατήρηση του επιπέδου λειτουργίας. Το επίπεδο ικανότητας μειώνεται, ώσπου φτάνει στο επίπεδο του περιβάλλοντος οργονικού ωκεανού.Στη διαδικασία της αποσύνθεσης μετά το θάνατο, γίνεται το αντίθετο απ’ ότι γινόταν στη διάρκεια της αρχικής ανάπτυξης του οργανισμού. Οι ιστοί της ύλης χάνουν τη συνοχή τους, λόγω της απώλειας οργονικής ενέργειας. Καταρρέουν και τελικά αποσυντίθενται σε βιόντα και στη συνέχεια σε σηποβακτηρίδια (βάκιλλος πρωτεύς, κ.λ.π)
Το κύριο χαρακτηριστικό της οργονικής ενέργειας φαίνεται να είναιη κίνηση και μαζί μ’ αυτήνο μεταβολισμός.
Διακρίνουμε πολλά και διαφορετικά είδη κίνησης:α) κυματοειδείς κινήσεις συνεχείς: σταθερή διαδοχή κυματικών κορυφωμάτων και βυθισμάτων (πάνω-κάτω ταλάντωση) β)παλμική κίνηση ασυνεχής: εναλλασσόμενες κινήσεις διαστολής και συστολής (εμπρός-πίσω)
Η παλμική κίνηση συνιστά την κοινή λειτουργική αρχή των παλμών και των κυμάτων.
Η από δυσμάς προς ανατολάς κίνηση του ατμοσφαιρικού οργονικού θύλακα συμφωνεί με την κατεύθυνση περιστροφής της γήινης σφαίρας και με τη γενική κατεύθυνση περιστροφής του πλανητικού συστήματος. Μία αναστροφή αυτής της γενικής κατεύθυνσης παρατηρούμε μόνο πριν από καταιγίδες(…)
Η οργονική φωταύγεια παρουσιάζει τρεις μορφές της οργονικής ενέργειας κάτω από διαφορετικές συνθήκες : γκριζογάλαζοι ομιχλώδεις σχηματισμοί, σκούρες ιώδεις-μπλε φωτεινές κηλίδες και λευκωπές αστραπιαίες ακτίνες (όταν διεγείρεται ή ερεθίζεται π.χ. από μεταλλικές ουσίες, ζωντανούς οργανισμούς, ένα ηλεκτρομαγνητικό ασυνεχές πεδίο…). Εκπέμπει οργονοτική διέγερση με την «ταχύτητα του φωτός». Το φως είναι μία εκδήλωση της οργονοτικής φωταύγειας και έχει τοπικό χαρακτήρα.
Η οργόνη είναι διαφανής. Μπορεί να γίνει ορατή σαν «διάθλαση φωτός», «κύματα θερμότητας» και κακή ορατότητα.
Οι περισσότερες οργονοτικές λειτουργίες είναι «ψυχρές»: φωταύγεια, ροή μέσα από καλώδιο, έλξη. Ωστόσο, η αντανάκλασή τους από μέταλλο παράγει θερμότητα, όπως και υψηλή κινητική συγκέντρωσή της μέσα στην ύλη, στους πλανήτες, στους οργανισμούς.
Δεν έχει απώλειες ενέργειας. Υπάρχει όμως ένας ενεργειακός μεταβολισμός.
Ervin Laszlo: Τα πάντα προέρχονται απ’ την ίδια Πηγή, είναι ενωμένα στο Σύμπαν, όλοι είμαστε συνδεδεμένοι.
«Η ύλη, όπως και ο νους, εξελίχτηκαν από μία κοινή κοσμική μήτρα. Το ενεργειακό πεδίο του κβαντικού κενού. Η αλληλοεπίδραση του νου και της συνείδησής μας με το κβαντικό κενό μας συνδέει με άλλους νόες γύρω μας, όπως και με τη βιόσφαιρα του πλανήτη μας. Αφήνει ανοικτό το νου μας στην κοινωνία, στη φύση και στο Σύμπαν».*
Επιστημονικά** πειράματα έχουν αποδείξει ότι υπάρχει μια Noόσφαιρα, η οποία μας περιβάλλει, όπου καταγράφονται όλα τα συναισθήματα που εκφράζονται από τους ανθρώπους στη γη. Η νοόσφαιρα αυτή είναι ένα ενεργειακό πεδίο εξωσωματικής μνήμης όλων των εμβίων όντων. Οι εμπειρίες όλων των όντων δεν χάνονται, τα μορφογεννητικά δεδομένα προστίθενται συνεχώς στη Νοόσφαιρα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο υπάρχει εξέλιξη που βασίζεται σ’ όλη τη σοφία και την εξέλιξη, από τη δημιουργία του κόσμου (τουλάχιστον από το τελευταίο BingBang). (Σημ.:*Όμιλος Γενικής Εξελικτικής Βιολογίας, **Πανεπιστήμιο Ρrinceton Aμερικής)
Deepak Chopra: «Το Σύμπαν είναι το πεδίο όλων των δυνατοτήτων, το οποίο διαδρά με τον ίδιο του τον εαυτό. Συνεπώς, σε κάθε επιθυμία, είναι έμφυτος ο μηχανισμός εκπλήρωσής της. Το μόνο που απαιτείται είναι προσοχή και μη παρεμβολή. Η προσοχή ενεργοποιεί το ενεργειακό πεδίο, ενώ η πρόθεση ενεργοποιεί το πεδίο δεδομένων, το οποίο προκαλεί τη μεταμόρφωση. Καθώς η προσοχή μας δημιουργεί ενέργεια, η πρόθεση προκαλεί τη μετατροπή αυτής της ενέργειας. Η προσοχή και η πρόθεση αποτελούν τα πιο ισχυρά εργαλεία του μύστη. Είναι οι μαγνήτες που ελκύουν τόσο ένα συγκεκριμένο είδος ενέργειας όσο και ένα συγκεκριμένο είδος δεδομένων. Η πρόθεση είναι ο σπόρος της συνείδησης ή του πνεύματος, αν της δώσετε προσοχή, εκείνη διαθέτει τα μέσα για την εκπλήρωσή της. Η απεριόριστη οργανώτρια δύναμη της πρόθεσης ενορχηστρώνει ταυτόχρονα αμέτρητες λεπτομέρειες. Η πρόθεση δημιουργεί συμπτώσεις, είναι ο λόγος για τον οποίο, όταν σκεπτόμαστε κάτι, αυτό συμβαίνει».
Wayne Dyer: «Η πρόθεση είναι ένα πεδίο ενέργειας που ρέει, αφανής, πέρα από τα συνηθισμένα, καθημερινά πρότυπα συμπεριφοράς μας. Βρίσκεται εκεί,πριν ακόμα συντελεστεί η σύλληψή μας.Έχομε στη διάθεσή μας τα μέσα για να προσελκύσομε αυτή την ενέργεια και να γευτούμε τη ζωή με ένα νέο συναρπαστικό τρόπο».
«Η Πηγή (δηλαδή ο Θεός), που δεν είναι άλλη από την πρόθεση, είναι καθαρή, απεριόριστη ενέργεια που δονείται με τέτοια ταχύτητα, ώστε δεν μπορεί να καταμετρηθεί ούτε να παρατηρηθεί. Είναι αφανής χωρίς μορφή ή όρια. Συνεπώς στην πηγή της ύπαρξής μας είμαστε άμορφη ενέργεια και εκεί σ’ αυτό το άμορφο δονούμενο πνευματικό επίπεδο ενέργειας, κατοικεί η πρόθεση.
Π.Πισσάνος *: Αυτό το άπειρο νοητικό υλικό, στον Αρχαίο Ελληνικό κόσμο, είναι ο Αιθήρ, η Ακίνητη και Αμέριστη ουσία που δημιουργεί και οργανώνει όλα τα όντα και τα πράγματα του κόσμου.
Για τον Αριστοτέλη, η Κίνηση είναι αιώνια. Αιώνια είναι και η πρώτη αιτία για την κίνηση, δηλαδή η αρχική Ορμή.
Αυτή η αρχική αιτία της κίνησης είναι η ουσία της καθαρής ενέργειας και αποτελεί το απόλυτο πνεύμα, την ίδια τη θεότητα.
Το Πνεύμα δεν υπάγεται στο «είναι». Αντίθετα το «είναι» υπάγεται στο Πνεύμα.
Πώς όμως έρχεται η κίνηση μέσα από την πρώτη κινητική αιτία που είναι η ορμή; Τι είναι αυτή η πρώτη κινητική αρχή;
Είναι ο Νους που καταλαβαίνει τον εαυτό του. Είναι η Θεότητα στον απόλυτο Αυτοστοχασμό. Είναι η Νόησις Νοήσεως.
Μόνον μέσα στον Νου, στο θεϊκό και τον ανθρώπινο, το υποκείμενο και το αντικείμενο της Γνώσεως είναι το ίδιο πράγμα.
Ο Θεός μόνον το θείον μπορεί να σκέφτεται και ο άνθρωπος μόνον μέσα από την θεοποίηση του «εγώ» του, μπορεί να αποκτήσει μέθεξη με το ΕΝΑ, τον Θεό.
Στην περίπτωση αυτή, όταν εμείς οι άνθρωποι συνειδητοποιήσουμε τις ουράνιες ρίζες μας, αν η σκέψη μας βυθιστεί μέσα στο «εγώ» μας και προσπαθήσουμε να ταυτισθούμε με την θεότητα του Σύμπαντος κόσμου, δεν κάνουμε τίποτα άλλο παρά «αυτοθεοποίηση» μέσω της ίδιας της Γνώσης του Θεού Δημιουργού.
Για τον Πλωτίνο, από τοΈνα γεννιέται ο Νους και από τον Νου η Ψυχή, που είναι ο δημιουργός όλων των όντων του αισθητού κόσμου. Μετά τη διαδικασία της βίωσης, όλα επιστρέφουν στο Ένα, από το οποίο προήλθαν. Μόνον αυτό που λέγεται Ον, είναι απόλυτα ξεχωριστό από τα όντα και τα πράγματα του κόσμου. Το Ένα δεν ταυτίζεται ούτε με το πνεύμα, ούτε με το Ον, γιατί είναι πέρα από την ουσία. Ο Νους είναι Απλός και Διπλός μαζί, γιατί είναι ταυτόχρονα υποκείμενο και αντικείμενο του στοχασμού. Η Ψυχή είναι ολοκάθαρη Θεϊκή Ουσία, η Ζωή είναι η έννοιά της, είναι Αθάνατη, μοιρασμένη παντού και ταυτλοχρονα Ακομμάτιαστη .
Αποτελεί την οργανωτική Αρχή του Ζωντανού Οργανισμού, δίνει στα σώματα ζωή και κίνηση και αποτελεί την Αρχή της Ενότητας σ’ όλα τα όντα και τα πράγματα του Σύμπαντος Κόσμου.
Ο Πλωτίνος λέει:«Το ον έν και ταυτόν ον άμα, πανταχού είναι όλον» Με λίγα λόγια, όλα όσα υπάρχουν απ’ άκρη σ’ άκρη στους κόσμους είναι ενοποιημένα, και ταυτοποιημένα, το ένα βρίσκεται μέσα στο άλλο κι έτσι το Σύνολο χωρά στο Μέρος γιατί και τα δυο είναι όμοια.
Το ορατό Σύμπαν είναι μία μίμηση. Το πραγματικό Σύμπαν είναι το Νοητό, αυτό που έλκει την σκέψη μας να βρεθεί σε μέθεξη μαζί του, γιατί αυτό είναι το Ον.
Αυτό δεν είναι πουθενά, γιατί το ίδιο είναι το Παν.
Όλες οι ψυχές βρίσκονται μέσα σ’ αυτό κι ενώ όλες είναι Ατομικές, ανήκουν ταυτόχρονα στο Σύνολό του.
Η κάθοδος της ψυχής στον αισθητό κόσμο, στη γη και στο Σύμπαν των σωμάτων, είναι μετάβαση από το Όλον στο Μέρος.
Ο Θεός είναι το Ένα, το Μοναδικό και το Αιώνιο! Το Ένα δεν είναι έξω από το Ον, δηλαδή ο Θεός δεν είναι έξω ούτε από τον άνθρωπο αλλά ούτε και από τα φυσικά πράγματα του κόσμου(…)
Ο Άνθρωπος του Πλωτίνου μπορεί να βλέπει θαρραλέα τον εαυτό του στον καθρέφτη του Σύμπαντος και να ταυτίζει το «εγώ» του με την απόλυτη Θεότητα.
(“Οι ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ στην επίγεια και στην επουράνια Ζωή”
Ν. Καζαντζάκης : Ένας Έρωτας σφοδρός διαπερνάει το Σύμπαντο. Είναι σαν τον αιθέρα: σκληρότερος από το ατσάλι, μαλακότερος από τον αγέρα. Ανοίγει, διαπερνάει τα πάντα, φεύγει, ξεφεύγει. Δεν αναπαύεται στη θερμή λεπτομέρεια, δε σκλαβώνεται στο αγαπημένο σώμα. Είναι Έρωτας Στρατευόμενος. Πίσω απ’ τους ώμους του αγαπημένου αγναντεύει τους ανθρώπους να σαλεύουν και να βογγούν σαν κύματα, αγναντεύει τα ζώα και τα φυτά να σμίγουν και να πεθαίνουν, αγναντεύει το Θεό να κιντυνεύει και του φωνάζει: «Σώσε με!».
Ο Έρωτας. Πώς αλλιώς να ονοματίσουμε την ορμή που, ως ματιάσει την ύλη, γοητεύεται και θέλει να τυπώσει απάνω της την όψη της; Αντικρίζει το σώμα και θέλει να το περάσει, να σμίξει με την άλλη κρυμμένη στο σώμα τούτο ερωτική κραυγή, να γενούν ένα, να χαθούν να γίνουν αθάνατες μέσα στο γιό.
Ζυγώνει την ψυχή και θέλει να σοφιλιάσει, να μην υπάρχουν εγώ και συ ∙ φυσάει απάνω στη μάζα τους ανθρώπους και θέλει, συντρίβοντας τις αντίστασες του νου και του κορμιού, να σμίξουν όλες οι πνοές, να γίνουν άνεμος σφοδρός, ν’ ανασηκώσουν τη γης !
.
Στις πιο κρίσιμες στιγμές, ο Έρωτας συναρπάζει και σμίγει με βία τους ανθρώπους, οχτρούς και φίλους, καλούς και κακούς, είναι μια πνοή ανώτερή τους, ανεξάρτητη από την επιθυμία κι από τα έργα τους. Είναι η πνοή του Θεού, η αναπνοή του, απάνω στη γης!
Από το πιο σκοτεινό μόριο της ύλης ως τον πιο μεγάλο στοχασμό μεταδίνεται ο Χορός της γιγάντιας ερωτικής σύγκρουσης. Η ύλη είναι η γυναίκα του Θεού μου ∙ οι δυο μαζί παλεύουν, γελούν και κλαίνε, φωνάζουν μέσα στο θάλαμο της σάρκας.
Ο άνεμος του ολέθρου είναι το πρώτο χορευτικό συνέπαρμα της δημιουργικής περιστροφής.Φυσάει πάνω από τις κεφαλές κι από τις πολιτείες, γκρεμίζει τις ιδέες και τα σπίτια, περνάει από τις ερημιές, φωνάζει : «Ετοιμαστείτε! Πόλεμος! Πόλεμος!»
Πολεμικός μας έλαχε ο κλήρος (…)
Ο πόλεμος* είναι ο νόμιμος άρχοντας του καιρού τούτου.
Η ταύτισή μας τούτη με το Σύμπαντο γεννάει τις δυο ανώτατες αρετές της ηθικής μας : την ευθύνη και τη θυσία.
Μέσα μας, μέσα στον άνθρωπο, μέσα στα σκοτεινά πλήθη, χρέος έχουμε να βοηθήσουμε το Θεό, που πλαντάει, να λευτερωθεί.
Κάθε στιγμή πρέπει να ’μαστε έτοιμοι για χάρη του να δώσουμε τη ζωή μας. Γιατί η ζωή δεν είναι σκοπός, είναι όργανο κι αυτή, όπως ο θάνατος, όπως η ομορφιά, η αρετή, η γνώση. Όργανο τίνος; Του Θεού που πολεμάει για ελευτερία.
Όλοι είμαστε ένα, όλοι είμαστε μια κιντυνεύουσα ουσία. Μια ψυχή στην άκρα του κόσμου που ξεπέφτει, συντραβάει στον ξεπεσμό της και την ψυχή μας (…)
Γιατί ένας στα πέρατα τ’ ουρανού και της γης αγωνίζεται. Ο Ένας. Κι αν χαθεί, εμείς έχουμε την ευθύνη. Αν χαθεί, εμείς χανόμαστε.
Να γιατί η σωτηρία του Σύμπαντου είναι και δική μας σωτηρία κι η αλληλεγγύη με τους ανθρώπους δεν είναι πια τρυφερόκαρδη πολυτέλεια παρά βαθιά αυτοσυντήρηση κι ανάγκη. Ανάγκη, όπως σ’ ένα στρατό που μάχεται, η σωτηρία του παραστάτη σου.
Η ουσία του Θεού μας είναι σκοτεινή, ωριμάζει ολοένα, ίσως η νίκη στερεώνεται σε κάθε γενναία μας πράξη, ίσως κι όλες τούτες οι αγωνίες για λυτρωμό και νίκη είναι κατώτερες από τη φύση της θεότητας.
Όλες οι εντολές αναστατώνουνται. Δε βλέπουμε, δεν ακούμε, δε μισούμε, δεν αγαπούμε πια σαν πρώτα. Ανανεώνεται η παρθενία της γης. Καινούρια ανυπολόγιστη αξία η πράξη.
Όλα αποκτούν απροσδιόριστη αγιότητα – η ομορφιά, η γνώση, η ελπίδα, ο οικονομικός αγώνας, οι καθημερινές, τάχατε ασήμαντες, έγνοιες. Παντού ανατριχιάζοντας νογούμε την ίδια γιγάντια σκλαβωμένη Πνοή να μάχεται για ελευτερία.
Σημείωση:*Η λέξη πόλεμος εκ του πάλλω(πελ-)=σείω,κραδαίνω(παλμός,πάλσις,παλάμη) ―Ν.Καζαντζάκης«ΑΣΚΗΤΙΚΗ».
Νίκολας Τέσλα: Ανακαλύπτουμε σε αυτό το πλήρως εξελιγμένο ον,τον άνθρωπο,μια επιθυμία μυστηριώδη,ανεξιχνίαστη και ακαταμάχητη:να μιμείται την φύση,να δημιουργεί,να επεξεργάζεται ο ίδιος τα θαυμαστά πράγματα που αντιλαμβάνεται.Εμπνεόμενος απ’ αυτήν του την εργασία,ψάχνει,ανακαλύπτει και εφευρίσκει σχέδια και δομές και καλύπτει με μνημεία κάλλους,μεγαλείου και σεβασμού το αστέρι της καταγωγής του.Κατέρχεται στα βάθη της υδρογείου για να ανασύρει τους κρυφούς της θησαυρούς και να απελευθερώσει τις απέραντες και φυλακισμένες ενέργειές της,για δική του χρήση.Εισέρχεται στα σκοτεινά βάθη των ωκεανών και στα γαλάζια ύψη τ’ ουρανού.Μοχθεί για να δει τους εσώτερους πυρήνες και τα κενά της μοριακής δομής και αποκαλύπτει με το βλέμμα του κόσμους άπειρα απομακρυσμέμους.Υποτάσσει και θέτει υπό την υπηρεσία του τη δύναμη,την καταστροφική σπίθα του Προμηθέα,τις τιτάνιες δυνάμεις των καταρρακτών,του ανέμου και των παλιρροιών.Τιθασεύει τον θυελλώδη κεραυνό του Δία και συντρίβει τον χώρο και τον χρόνο…
Τι επιφυλάσσει το μέλλον σε αυτό το παράξενο ον ,που γεννήθηκε από μια πνοή,που είναι φθαρτός αν και αθάνατος,με τις τρομερές θεϊκές δυνάμεις του;…
Εδώ και καιρό έχω καταλάβει ότι κάθε αντιληπτή ύλη προέρχεται από μια πρωταρχική ουσία ή από μια σύλληψη που βρίσκεται πέρα από κάθε αδυναμία που γεμίζει τον χώρο,το ακάσα ή τον λαμπρόν αιθέρα που ενεργοποιείται από το πράνα,τον δότη της ζωής ή δημιουργική δύναμη,που φέρει στην αέναη κυκλική ύπαρξη όλα τα πράγματα και τα φαινόμενα.Η πρωταρχική ουσία,που εκτοξεύεται σε απειροελάχιστους κύκλους καταπληκτικής ταχύτητας,μετατρέπεται σε πυκνή ύλη.Η δύναμη εξασθενεί,η κίνηση παύει και η ύλη σβήνει,καθώς επιστρέφει σε αυτήν την πρωταρχική ουσία.
Μπορεί ο άνθρωπος να ελέγξει αυτήν την κολοσιαία πορεία της Φύσης,που εμπνέει τον μεγαλύτερο τρόμο ανάμεσα σε όλα;Μπορεί να οδηγήσει τις ανεξάντλητες ενέργειές της,ώστε να εκφράσουν όλες τις δυνατότητές τους και να τις υποχρεώσει να λειτουργούν μόνο με την δύναμη της βούλησής του;
Εάν μπορέσει να το κατορθώσει αυτό,θα καταφέρει να αποκτήσει σχεδόν απεριόριστες και υπερφυσικές δυνάμεις.
Διονύσιος Αρεοπαγίτης: Η υπερβατική αιτία παντός νοητού δεν δύναται ούτε να κατονομασθεί,ούτε να νοηθεί…δεν είναι Πνεύμα,όπως γνωρίζομε τα πνεύματα,ουδέν είναι που να μην υπάρχει,ουδέν όμως εκ των υπαρχόντων». «Εκείνοι ,οι οποίοι φωτισθέντες υπό της υπερουσίου θεαρχίας,ενώθησαν μετά του Θεού…αδυνατούν να δοξάσουν αυτήν ως λόγον ή δύναμιν,ως ζωήν ή ουσίαν…διότι αυτή κείται επέκεινα παντός όντος,πάσης κινήσεως,πάσης εικό-νας,πάσης γνώμης,πάσης εκφράσεως,νοήσεως,σταθερότητος αρχής,ενότητος,ορίου,απειρωσύνης,με μιαν λέξιν επέκεινα παντός ανήκοντος εις το Ον... Μόνον ως Πρόναον επιτρέπεται να την δοξάζομε,ως θεαρχικήν αρχήν παντός Αγαθού…Διότι το παν εγένετο εξ αυτής και εξαρτάται από ταύτης,προηγείται των πάντων και το παν κατατείνει προς αυτήν».
Νικόμαχος Γερασηνός:«Η του κοσμοποιού θεού πρόνοια τα όντα πάντα απειργάσατο γενέσεως μεν αρχήν και ρίζαν ποιησαμένη…του παντός την απόμαξιν και αφομοίωσιν ιόντος ανωτάτου αλού» Γ ια τους Πυθαγορείους Ύλην δε παρήγαγεν ο Θεός από της ουσιότητος υποσχισθείσης υλότητος,της αορίστου φύσεως»(υλότης:η αόριστος Δυάς) .«Θεός εις,προγενέστερος των όντως όντων….ακίνητος εν μονότητι της εαυτού ενότητος μένων».Και «μονάδα εκ του Ενός».
{youtube}VSExf8h1Wq8{/youtube}
Π. Πισσάνος: Ολόκληρος ο κόσμος που μας περιβάλλει και τον αντιλαμβάνονται οι αισθήσεις μας δημιουργείαπατηλά φαινόμενα ,μεταδίδοντας μία συνεχή σειρά ψευδών εντυπώσεων στον εγκέφαλό μας. Ενώ ο Φυσικός κόσμος συνεχώς μεταλλάσσεται και ούτε για μια στιγμή δεν είναι ίδιος και πραγματικός, «Έννοιες» είναι ολοκληρωμένες Οντότητες, αιώνια Πραγματικές, Σταθερές, Αναλλοίωτες και Πλήρεις (…) Ηέννοια της Αρετήςείναι Νόμος της Ακινησίας και μόνον ως Ακίνητη Οντότητα μπορεί να καλύψει την ουσία του Νόμου, για το λόγο ότι η Αρετή είναι Μοναδική,Αγέννητη,Αθάνατη,Πλήρης και Αιώνια.Ο Άνθρωπος που αναζητά την Αρετή μέσα από μία απόφαση του νου του, συνδέει χωρίς να το καταλαβαίνει το Νόμο της μη πραγματικότητας, που είναι ο κόσμος των αισθήσεών του, με το Νόμο της πραγματικότητας, που είναι η Αρετή ως Ακίνητη Οντότητα (…)Στην περίπτωση αυτή, ο Νόμος της Ακινησίας και ο Νόμος των αισθητών πραγμάτων,συνδέονται μέσω συμβολής, που έχει ως αποτέλεσμα, ο άνθρωπος να επικοινωνεί απευθείας με τον Θείο Κόσμο και να Αγιοποιηθεί (…). Στην εποχή μας, η αναζήτηση του Αγαθού βρίσκεται μέσα στις καθημερινές προσευχές των μοναχών που ζουν σε μοναστήρια, απομονωμένοι από τον υπόλοιπο κόσμο. Οι άνθρωποι αυτοί διαρκώς προσεύχονται για τη σωτηρία της Ανθρωπότητας. Προσεύχονται να σταματήσουν οι πόλεμοι, οι αιματοχυσίες, οι αρρώστιες, η πείνα, η πνευματική άγνοια. Προσεύχονται διαρκώς για λογαριασμό κάποιων άλλων συνανθρώπων τους. Αυτή η διαρκής προσπάθεια μέσω προσευχής,να επιτύχουν η Θεία Πρόνοια να μεριμνήσει για τηνΕυεργεσίαπρος τους ενδεείς, λέγεται αναζήτηση Αγαθού, δηλαδή υπηρέτηση της πλήρους Αγάπης
Ο Πλάτων θεωρεί,ότι το έλλειμμα Πνεύματος δημιουργεί έλλειμμα Ηθικής για τον άνθρωπο,προς τον οποίο αγωνίζεται να μεταδώσει τις ιδέεςτου το Αγαθόν που είναι η τάσις της Ψυχής προς το Αιώνιο και το Θείο, αποτελεί την κορύφωση όλων των Ιδεών του. Ο εγκέφαλος του Θεού αποτελεί μία ακατάλυτη ενότητα του Μεριστού και του Αμέριστου. Το Αμέριστο είναι άθροισμα αθροίσματος, Νόησις Νοήσεως,που στο σύνολό του περιλαμβάνεται το Παν.Το Μεριστό κομματιάζεται σε απείρους κόσμους,άπειρα σώματα και σωματίδια που στο σύνολό τους αποτελούν ίση δύναμη με το Αμέριστο. Το Μεριστό συνδέεται άμεσα με το Αμέριστο για την μεταφορά όλων των μηνυμάτων του, των Νόμων και των Κωδίκων,από τον κόσμο του Πνεύματος στον κόσμο της Ύλης.Παρά το γεγονός ότι και η Ύλη αποτελείται μόνον από Νόηση,ο εγκέφαλος κάθε υλικού σώματος αποτελεί μεταδότη και λήπτη κάθε μηνύματος από και προς τον Ακίνητον Κόσμον του καθαρού Πνεύματος. Ο Εγκέφαλοςείναι ένας απίστευτος επεξεργαστής πληροφοριών,που τις λαμβάνει και τις διοχετεύει σε μηδενικό χρόνο σ’ ολόκληρο το σώμα του είδους που ανήκει. Οι τρεις βασικές δυνάμεις που συνδέουν το Αμέριστο με το Μεριστό,μέσω του εγκεφάλου, είναι η Ορμή,η Κίνησις και ο Δεσμός Ένα άνθος, ένα φυτό,ένα δέντρο,ένα ζώο,ένας άνθρωπος,κάθε τι στον αισθητό κόσμο γεννιέται,μεγαλώνει και πεθαίνει,ακολουθώντας τους βιολογι κούς κώδικες του Ουράνιου αρχετύπου στο οποίο ανήκει. Αυτός ο γήινος ατομικός εγκέφαλος έχει « γραμμή επικοινωνίας » απ’ευθείας με το Επουράνιο Αρχέτυπο, για την δραστηριοποίηση των κατάλληλων Νόμων,μέσω των οποίων επί της γης θα γεννηθεί θα μεγαλώσει,θα βιώσει τις ομορφιές της φύσης και του κόσμου και σε συνέχεια θα μαραθεί και θα αφεθεί στην κοσμική Μετάλλαξη. Τίποτα,μα τίποτα, στη Γη και το Σύμπαν μπορεί να έχει υπάρξει χωρίς εγκέφαλο.Είναι σαφές ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι ο τελειότερος μηχανισμός στον Επίγειο κόσμο και ίσως στον Συμπαντικό. Θαυμάζουμε τα άστρα που αναβοσβήνουν στον ουρανό,μένουμε έκθαμβοι μπροστά στα χρώματα του ουράνιου τόξου,ο νους μας προβληματίζεται μπροστά στην θαυμαστή ταξινόμηση του ιστού μιάς αράχνης,βλέπουμε με δέος την εκπληκτική γεωμετρική γραμμογράφηση σε ένα όστρακο της θάλασσας,ζηλεύουμε την γεωμετρική γνώση μιάς μέλισσας που κατασκευάζει τις κηρήθρες της, όμως σπάνια σκεφτόμαστε με ποιον τρόπο λειτουργούν τα αόρατα μαθηματικά και η υπερβατική Γεωμετρία σ’όλα τα όντα του Φυσικού κόσμου. Είναι σίγουρο ότι οι Αρχές, τα Πρωτότυπα και οι Νόμοι βρίσκονται κάπου αλλού.Όλα αυτά ,εκεί που βρίσκονται, υπάγονται σ΄ένα Μοναδικό, Ενιαίο και Απόλυτο Εγκέφαλο,ο οποίος μεταδίδει τους όρους και τους κανόνες της Ζωής στον κόσμο που βιώνουμε και στο Σύμπαν που αντιλαμβανόμαστε,που μελετάμε και ανιχνεύουμε. Αυτή η ακατάλυτη σχέση του Αμέριστου με τον Μεριστό εγκέφαλο είναι ο Δεσμός.(…) Ο Δεσμός είναι μια Ιδέα, μια Οντότητα αναγόμενη στον θείο κόσμο της Ακινησίας Αν θεωρήσουμε τον κεντρικό άξονα ενός carousel σαν τον κόσμο του Αμερίστου Εγκεφάλου και τα αυτοκινητάκια και τα αλογάκια σαν κόσμο του Μεριστού Εγκεφάλου,οι σωλήνες που συνδέουν τον κεντρικό άξονα με τα αλογάκια και τα αυτοκινητάκια είναι ο Δεσμός,μέσω του οποίου τα παιδάκια που στριφογυρίζουν γύρω απ’ τον άξονα του carousel,μέσα στα αυτοκινητάκια και στα αλογάκια, απολαμβάνουν το φαινόμενο που λέγεται Επίγεια Ζωή. Πρέπει να εισέλθουμε βαθιά,πολύ βαθιά,μέσα στον άπειρο κόσμο του εγκεφάλου και να πιστέψουμε με όλη τη δύναμη της ψυχής μας ότι,ολόκληρος ο κόσμος που μας περιβάλλει με τα άπειρο κάλλος του,είναι ένας κόσμος Αγάπης του Θεού προς τον άνθρωπο. Αγάπης και μόνον Αγάπης
Νικόλαος Μαργιωρής : Η Ουσία Μονάδα είναι η αρχή και το τέλος πάσης εκδήλωσης της Πανδημιουργίας. Από την Ουσία εκπορεύονται τα πάντα και οι εκπορευόμενοι κραδασμοί της συνθέτουν τους κόσμους και τα όντα,μα και τα αποσυνθέτουν. Μπροστά μας εμφανίζεται ένας πολυσύνθετος δονητικός κραδασμός που κατέχει το δικαίωμα και τη δύναμη να συνθέτει και να αποσυνθέτει μέρη και ατελεύτητες περιοχές της Πανδημιουργίας. Η Ουσία πλημμυρίζει τις ακτινοβολίες της δόνησής της με μία περίεργη ΝΟΗΣΗ, που μέσα της περιέχει άπειρες γνώσεις για δραστηριότητες αιώνιες,που ο ανθρώπινος Νους αδυνατεί να εννοήσει και να συλλάβει. Η Εξωστρεφική δυναμικότητα σχηματίζει,με μαθηματική ακρίβεια και με έναΘείο Σχέδιοτους κόσμους και τα όντα. Η πυκνότητα του πνεύματος ύλης έχουν μία αναλογία περίεργη.Όσο η δυναμοενέργεια απομακρύνεται από την Πηγή της,τόσο αποδυνατίζεται και χάνει μεγάλο μέρος της δραστηριότητάς της.Η ύλη απορροφάει τις δονήσεις για να παλμοδονηθεί και αυτή και να ζήσει,αφού η συνεκτικότητά της παίρνει τη δύναμη και τις ιδιότητές της από την εξερχόμενη δόνηση του πνεύματος.Αντίθετα, η ύλη όσο ψηλά βρίσκεται ως προς τις διαστάσεις,τόσο αδύναμη κι ανάξια λόγου παραμένει.Όταν όμως το κύμα της Πνευματοδραστηριότητας φτάνει προς τα άκρα,προς τα έξω,τόσο η ύλη είναι πιο συμπυκνωμένη και πιο αδρή και πιο αδιαπέραστη από το κουρασμένο πνεύμα. Η πνευματοενεργειακή δόνηση,φτάνοντας ως την περιοχή του σύμπαντός μας ,έχει πια επιτελέσει το έργο της. Τότε αρχίζει ο αγώνας της επιστροφής προς την Πηγή της εκπόρευσής του .Η επιστροφή στα ίδια των δονήσεων είναι πιο κουραστική από την εξωστρεφική τους διάθεση,όταν έφευγαν από το Κέντρο τους πλημμυρισμένες από δύναμη υπερούσια για την αναζωογόννηση των κόσμων των όντων που στην διαδρομή τους συναντούσαν. Η εξωδιαδρομή των δονήσεων της Ουσίας Μονάδας είναι προγραμματισμένη με τις πλέον μικρότερες λεπτομέρειες .Η εξωδιαδρομή διασχίζει όλες τις διαστάσεις και σε κάθε μια απ’ αυτές,δεκατρείς τον αριθμό, διαμοιράζει την τροφή της ,που είναι ξέχωρη και διαφοροδονούμενη από την άλλη.Κάθε διάσταση παίρνει τον δικό της δόνισμα απ’ το τεράστιο μεγακύμα που περνάει απ’ την περιοχή της. Η μία κυματοδόνηση διαδέχεται την άλλη και σαν συνέχεια προσθέτει την πνευματοενεργειακή δόνηση,που μέσα της περιέχει τα πάντα.Μία ανεξάντλητη σειρά δονήσεων συγκρατούν και συνέχουν και τροφοδοτούν τους κόσμους-διαστάσεις και τα ζώντα μέσα σε αυτές όντα τους. Τα δονητικά κύματα χάνουν από την πρώτη διάσταση ως την δεύτερη από την εσώτερη προς την εξωτερική διάσταση ένα τρισεκατομμύριο συχνότητες. Για να φτάσουν έως την αιθεροφυσική διάστασή μας, την δέκατητρίτη,την εξώτατη και πλέον απομακρυσμένη από την Έδρα του Πατέρα,χάνουν συνολικά 1Χ13=13 τρισεκατομμύρια δονήσεις στο δευτερόλεπτο. Η δονητική αυτή απώλεια αίναι απαραίτητη για τον σχηματισμό των διαφοροδιαστάσεων και την δονητική τάξη των όντων που περιέχονται μέσα στις διαστάσεις αυτές,που είναι δεκατρείς τον αριθμό.(…)Η απώλεια αυτή είναι τεράστια και αν δεν υπήρχε αντικαταστάτρια επόμενη δόνηση,δεν θα υπήρχαν σύμπαντα και μέσα τους οι κόσμοι. Η ΠΝΟΗ του Πατέρα είναι οι δονήσεις που ξεκινούν από τον ίδιο με μια προκαθορισμένη ταχύτητα και καταλήγουν στα πέρατα της Δημιουργίας ως ΕΚΠΝΟΕΣ και επιστρέφουν ξανά στον ίδιο ως εισπνοές.Κατά την εκπνοητική τους πορεία,χτίζουν και ζωογονούν τα κτίσματα.Κατά την εισπνοητική τους πορεία,κουβαλούν πίσω στον Πατέρα τα Όντα Του και άλλα Παράγωγά του,που ξεπλήρωσαν την αποστολή τους και το έργο τους.Τα επιστρεφόμενα είναι πολλών ειδών δημιουργήματά του.
1)ΑτομικάΠνεύματα
2)ΑτομικέςΨυχές
3)ΟμαδικάΠνεύματα
4)ΟμαδικέςΨυχές
5)ΣυνεξελισσόμεναΌντα
6)Αγγελικά Όντα
7)ΣυμπαντικάΠνεύματα
8)ΣυμπαντικέςΨυχές
9)ΣυμπαντικοίΚόσμοι
10)ΣυμπαντικάπάσηςφύσηςΌντα
11)ΚυρίαρχοιΣυμπάντωνκαιΔιαστάσεων
12)ΌνταΔιακονίαςΎψιστουβαθμού
13)Διδάσκαλοι πάντων των όντων
H έλξη της Ουσίας-Μονάδας είναι τόσο ισχυρή,που επαναφέρει στον κόλπο της κάθε παράγωγό της,που κάποτε στα παρελθόντα εξαπέστειλε σε απίστευτες αποστάσεις,για να επιτελέσουν το Θείο Σχέδιό Της. Όλα υπακούουν και όλα γνωρίζουν τον άρρητο τούτο Νόμο τής οπωσδήποτε επιστροφής του παντός στην Έδρα του Πατέρα.Τίποτα,μα τίποτα δεν μπορεί να παραμένει εκτός της αιώνιας αγάπης Του, που σαν σκοπό του έχει την επιστροφή του παραγώγου Του στον ΚΟΛΠΟ ΤΟΥ.Να γιατί ο Θεός είναι ΑΓΑΠΗ.Γιατί αγάπη σημαίνει να ζητάς το αγαπώμενό σου να βρίσκεται σιμά σου(…) Τα όντα που επιστρέφουν στην Εστία,στην Έδρα του Πατέρα,στην περιοχή που σχηματίστηκαν σαν τρίμματα-πνεύματα Εκείνου,επαναβρίσκουν ακριβώς τις δονήσεις τους,που κάποτε κατείχαν,όταν κατέρχονταν προς τις εξωτερικές διαστάσεις της Πανδημιουργίας.Κατερχόμενα τότε τα όντα,έχαναν σε κάθε διάσταση που έμπαιναν ένα τρισεκατομμύριο δονήσεις,για να συντονιστούν με τις διαστάσεις που έμπαιναν. Αυτή είναι η Τάξη που προήλθε από το Χάος,χάρη σ’ Εκείνον… Το εσωτερικό και βαθύ κάθε γενωμένου ,είναι να επανέλθει μέσα στον γεννήτορά του και να χαρεί αυτήν την ευτυχία της ΠΑΝΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ,που λέγεται ΕΝΩΣΗ του γιού με τον Πατέρα.
Το ΓΝΩΘΙ ΣΕΑΥΤΟΝ σημαίνει την ανύψωση της συνείδησης μέχρι την υπερσυνείδηση και την ένωση με την Νόηση που πάντα περιμένει . Ονομάζουμε ανύψωση της συνείδησης,την σύνδεση του κέντρου του Νου με την υπερσυνείδηση.Πρόκειται για διαφορετικούς αιθερικούς κραδασμούς,που λαβαίνουν χώρα μέσα στην περιοχή του εγκεφάλου (…)Τότε, το υπερσυνείδητο (Απόλλων) φεγγοβολάει όλο το είναι μας και ο ευλογημένος θνητός καθοράται το Σύμπαν όλο,από την εσωτερική λάμπουσα και διαλάμπουσα πλευρά του,φτάνοντας ως τα αίτια και τις Μήτρες Αρχικές Ιδέες,όπου το παρόν ετοιμάζεται. Μα ταυτόχρονα, ο δοξασμός του όλου Ένα μεγαλώνει,σαν ιδεί το Ενωτικό των πάντων Ένα και μέσα εκεί τα πάντα ενωμένα,από τα πιο παλιά,τα πιο πανάρχαια ως τα σημερινά που γίνονται,και προχωρεί παρουσιάζοντας αυτά που κάποτε θα γίνουν στο άπειρο μέλλον(…) Η Ψυχή, τότε,αφήνει στο φως το άπειρο και το αιώνιο,το αθάνατο και το πνευματικό της Ανέσπερο Φως,το Απολλώνιο Φως ,να φανούν οι Μήτρες Αρχικές Πρώτες Ιδέες, να δείξουν στον έλλογο Νου ό,τι κρατούν,από αναρίθμητες εκατονταχιλιετίες,στο τέλειο αρχείο της(…)Αυτή την στιγμή ακριβώς ,βρίσκεται η Πνευματοψυχή σε επαφή ,δια μέσου της Νόησης,με το υπερσυνειδητό κανάλι του ανθρωπονού. Το φως του Φοίβου είναι το εσωτερικό φως,που η πηγή του είναι η Ουσία,η Πνευματοψυχή.Είναι ο Ήλιος Φοίβος,που τροφοδοτεί τον έξω ασήμαντο αδελφό του Ήλιο.Όταν η Ένωση συμβεί,ο Νους καθοράται όχι μόνον αυτό το Σύμπαν,αλλά και τα υπόλοιπα που βρίσκονται πιο μέσα και ζει μαζί τους τις ώρες της αιώνιας αθανασίας. Το εξωτερικό ένδυμα του πνεύματος είναι ο Ήλιος.Υπάρχει μια αμοιβαία σχέση ανάμεσα στην εσωτερική Ουσία και στο εξωτερικό της ένδυμα,τον Ήλιο.Βλέποντας τον Ήλιο,βλέπομε με τα πνευματικά μας μάτια,την εσωτερική αλήθεια της Ουσίας ,προς την οποία και κατευθυνόμαστε.Τη μέρα ο Ήλιος.Τη νύκτα ο πυρσός των Ελευσινίων Μυστηρίων.Τόσο το ένα σύμβολο όσο και το άλλο,συμβολίζουν το λαμπυρίζον Πνεύμα ,που μέσα μας καταυγάζει και φωτίζει τον αναζητητή μας Νου και θερμαίνει την καρδιά μας και μας προετοιμάζει από τα θνητά στα αθάνατα δώματα…Πανάρχαια σύμβολα του Ήλιου σε όλους τους μεγάλους πολιτισμούς είναι ο τετράκτινος σταυρός και κύκλος με τελεία στιγμή στο κέντρο του. Ο Απόλλων,το Φως του κόσμου, η λάμπουσα γέφυρα ανάμεσα στη θνητότητα και στην αθανασία,διδάσκει την ΑΛΗΘΕΙΑ. Γι’αυτό ο Ιησούς Χριστός δόξασε την μέρα που τον επισκέφθηκαν οι Έλληνες από την Ελλάδα.Η δε Θεολογία μας έγινε από τις γνώσεις των Νεοπυθαγορείων και Νεοπλατωνικών Φιλοσόφων,που σπούδασαν την επιστήμη του φωτεινού Απόλλωνος*.
(Από τα έργα του Νίκου Μαργιωρή «Η Πυθαγόρεια Αριθμοσοφία» και «Αποσυμβολισμός της Ελληνικής Μυθολογίας»)
Μίκης Míκης Θεοδωράκης: Βασικό γνώρισμα του ανθρώπου ως πνευματικού όντος είναι η βαθιά του εξάρτηση από τον Νόμο της Συμπαντικής Αρμονίας.Το αποτέλεσμά της τόσο στον τομέα της σκέψης και της φιλοσοφίας όσο προ παντός στον τομέα της τέχνης,αποτελεί ίσως το τελειότερο πρότυπο της λειτουργίας του Νόμου της Συμπαντικής Αρμονίας μέσα στην ανθρώπινη δημιουργία. Ο Απόλλων υπήρξε ο κατ’εξοχήν Θεός των Ελλήνων.Πίσω απ’ την αναζήτηση και κατάχτηση του Απόλυτου και η κυριαρχία των Καθαρών Ιδεών.Τα στοιχεία αυτά όμως συνέτειναν στην απογείωση από την αλήθεια της σάρκας και των αισθήσεων,που από έναν άλλον δρόμο οδηγούν στον ψυχικό εξαγνισμό και στην ψυχική κάθαρση. Και από κει στη θεία Μέθη με την υπέρβαση του συμβατού και την κατάκτηση μιάς καινούργιας πνευματικότητας,σημαδεμένης με το πυρακτωμένο σίδερο του τραγικού.Αυτό το μέγα έλλειμμα ήρθε να συμπληρώσει ο Διόνυσος επιβάλλοντας το δικό του «αληθές». Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν τον Διόνυσο ισότιμο με τον Απόλλωνα και γι’αυτό το δελφικό έτος ήταν μοιρασμένο σε δυο ίσα μέρη σ’αυτούς τους δυο θεούς,τον Απόλλωνα και τον Διόνυσο.(…) Το Διονυσιακό αληθές είναι ότι η σάρκα,οι αισθήσεις και ο κόσμος των αισθήσεων κατακτούν θέση ισότιμη πλάϊ στο πνεύμα,στην περιοχή του ελλόγου και του γνωστικού και με ό,τι άλλο χαρακτηρίζουμε την πνευματικότητα. Απόδειξη ότι ένα από τα μεγαλύτερα πνευματικά επιτεύγματα του ανθρώπου, η Τραγωδία, γεννιέται μέσα από τον δρόμο του Διονύσου, αποδεικνύοντας την αναγκαιότητα του κόσμου των αισθήσεων προς την ολοκλήρωση του ανθρώπου ως ηθικής και πνευματικής οντότητας. Η ισορροπία ανάμεσα στο διονυσιακό και το απολλώνιο πνεύμα οδηγεί στην απόλυτη αρμονία, που θα την βρούμε μέσα στα επιτεύγματα της ελληνικής σκέψης και τέχνης από την τραγωδία και τα γλυπτά έως την αρχιτεκτονική.Έργα που αντανακλούν κατά τον υψηλότερο και πιστότερο τρόπο τον Νόμο της Συμπαντικής Αρμονίας.
Ο Πυθαγόρας πίστευε ότι η Αρμονία του Σύμπαντος πρέπει να υπόκειται στην γενική θεωρία των αριθμών και ταυτίζεται με την μουσική.Πράγματι,τα εύηχα διαστήματα μιάς οποιασδήποτε συνήχησης ανταποκρίνονται σε μια ιδιαίτερα απλή αναλογία αριθμών. Στην εφηβεία μου διαπίστωσα ότι τα πάντα στο Παν αποτελούν μια τεράστια αποκρυσταλλωμένη Αρμονία,καθώς στροβιλίζονται γύρω από το Ιερό Κέντρο του Κόσμου.Η τελείωση του ανθρώπου αποκτάται με την ταύτισή του με αυτό το Κέντρο.Το Ιερό Κέντρο μάς καλεί.Μας έλκει σαν τεράστιος μαγνήτης.Εμείς,όταν γνωρίσουμε τον εαυτό μας ,αισθανόμαστε αυτή την ασυγκράτητη έλξη. Η ψυχή μας έχει σαν κύρια και σωτήρια ιδιότητα την αντανάκλαση. Όταν ένα φαινόμενο δυναμικό,που όμως έχει άμεση σχέση με τους νόμους που την διέπουν,τεθεί ζωντανό μπροστά της,τότε αυτή δεν το καθρεφτίζει μονάχα παθητικά,αλλά το μιμείται δυναμικά, πλαστικά και πιστά,σύμφωνα με τη δική του κίνηση.Γι’αυτό τον λόγο πρέπει να βάλουμε απέναντί της έναν άλλο κόσμο Αρμονικό. Ποιος τον πλάθει; Η Φαντασία με τον Νου .Έτσι,απέναντι στη μεγάλη, την Συμπαντική Αρμονία του «μεγακόσμου»δημιουργείται ο «μικρόκοσμος». Πίστευα τότε ότι η Τέχνη είναι η μόνη δυνατή δύναμη που μπορεί να δημιουργήσει μέσα μας τον μικρόκοσμο,σε πλήρη αντιστοιχία με τον Κόσμο. Να μεταφέρει τον Νόμο,που καθορίζει την Αρμονία του Σύμπαντος,μέσα μας.Να μας κάνει τον καθένα μας μικροσκοπικά ηλιακά και γενικά αστρικά συστήματα.Ώστε ο καθένας από μας να«κουρδιστεί»σύμφωνα με το Διάστημα που μας περιβάλλει. Να εναρμονιστεί η εσωτερική μας αρμονία με την Παγκόσμια.Και να γίνουμε έτσι μόρια ζωντανά της μιας και μόνηςΑρμονίας,της Συμπαντικής. Αυτή η τελείωσή μας αντιστοιχούσε για μένα με τον υπέρτατο σκοπό της ζωής..Ειδεμή,είμαστε φρόκαλα που κινούνται τήδε κακείσε μέσα στους ανέμους της ζωής,ωσότου μεταβληθούν σε σκόνη.Η Τέχνη,μπροστά στον νου και στην ψυχή του ανθρώπου,κάνει να κινούνται(νους και ψυχή) κατ’ εικόνα και ομοίωσή της.Δηλαδή <span style=”color: blue;” data-mce-style=”color: blue;”>μεταφέρει τον Λόγο που την δημιουργεί μέσα στην ανθρωπότητα</span>.Αυτός ο Νόμος δεν είναι άλλος από τον Νόμο του Σύμπαντος,της Ολικής Δημιουργίας.Οπότε ο μυημένος συνταυτίζεται με την Παγκόσμια Αρμονία ,Ζει !.
Ο Καλλιτέχνης δεν είναι παρά ένα όργανο στην υπηρεσία του Θείου Λόγου. Καθώς έγραφα στο πεντάγραμμο μελωδίες που μόλις έβγαιναν μέσα από το τίποτα,τις θεωρούσα σαν ένα μικρό δώρο αλλά ταυτόχρονα και κάτι που αντανακλά ένα μουσικό αρμονικό αρχέτυπο έξω από εμένα. Τέλος,με την εξάσκηση και την ολοκληρωτική βύθιση στα μύχια της ψυχής μου συνειδητοποιούσα ότι με περιβάλλει ένας ωκεανός ήχων και αρμονιών και ότι το μόνο που είχα να κάνω ήταν να θυμάμαι,μετά από κάθε περίοδο έκστασης,ποια καινούργια μουσική ιδέα είχε καταγραφεί στο μυαλό μου …Συνειδητοποίησα τη συνύπαρξη Αρμονίας και Χάους,ως μιάς πρωτογενούς Αντίθεσης,από την οποία πηγάζει η ύπαρξη και όλοι οι Νόμοι ,πρόδηλοι και μυστικοί,που την καθορίζουν σε όλες της τις εκφάνσεις―μέσα σε κάθε άνθρωπο υπάρχει το είδωλο της Συμπαντικής Αρμονίας που ξυπνά,ερεθίζεται και διεγείρεται μπρο-στά στα έργα Τέχνης που αντανακλούν πιστά τους Νόμους της. Οτιδήποτε γεννηθεί, κουβαλάει μέσα του τους Νόμους του Χάους και της Αρμονίας…Βρισκόμαστε μπροστά σε ένα φαινόμενο γονιμοποίησης,κατά το οποίο η ψυχή που θέλει να γεννήσει μουσική προετοιμάζεται-κάπου υπάρχει μια ενιαία δεξαμενή μουσικής,απ’όπου προέρχονται τα σπέρματα της μουσικής γονιμότητας. Περιβαλλόμεθα από την Συμπαντική Αρμονία.Άλλοι ακούν κι άλλοι δεν ακούν τις Παγκόσμιες Αρμονίες.Αυτές γίνονται μουσική, συγγραφικό έργο ή άλλες Τέχνες(η Μουσική στην πρωταρχική της έννοια ως αρμονική πνευματική δημιουργία). Με απασχόλησε πέρα από τη μουσική,η μεταφυσική,η θρησκεία, η φιλοσοφία .Συνειδητοποίησα ότι είμαι απειροελάχιστο-όμως ενεργητικό –μόριο του Σύμπαντος,αφού έχω την ιδιότητα να αντανακλώ δημιουργικά το Νόμο της Συμπαντικής Αρμονίας και επομένως να συμμετέχω,για όσο διάστημα θα υπάρχω,σ’αυτήν την αέναη κίνηση του διαρκούς αρμονικού γίγνεσθαι. Οι ήχοι των πλανητών και των ουρανίων σωμάτων προέβαλαν μέσα μου ευκρινώς προκαλώντας μου μαγικό δέος που με γέμιζε με ακαθόριστη πληρότητα,που ήταν η ίδια η γονιμότητα και η θεϊκή αίσθηση, ότι ενώνομαι με το κέντρο της συμπαντικής αρμονίας, σαν να ήταν αυτός ο κύριος λόγος της ύπαρξής μου.
Ζω και υπάρχω μόνον όταν συντονίζομαι με τον βασικό Νόμο της Συμπαντικής Αρμονίας,οπότε γίνομαι ένα υπαρκτό και δραστήριο μόριο, καθώς η ατομική και ασήμαντη καμπύλη του χρόνου που μου δόθηκε θα αξιωθεί να ενωθεί με το άπειρο,το ακατανόητο,το εν,το γαλάζιο αιθέρα και το βόμβο των σφαιρών.Η ψυχή μου είναι η Ελλάδα».
(Από την ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη «Η Συμπαντική Αρμονία»στο Παγκόσμιο Συνέδριο Κρήτης(2006) και από συνέντευξη.)
Οδυσσέας Ελύτης:«…διαβαίνοντας την Ελλάδα τη δεύτερη του επάνω Κόσμου»
Άγγελος Σικελιανός: «Δελφική έκκληση»: η Δελφική Ελλάδα είναι η Ελλάδα «στης οποίας την ιερή ιστορικήν υπόσταση συνεργαστήκανε οι τρανότεροι, οι κορυφαίοι στοχαστές όλων των αιώνων, οι Τιτάνες που καλούνται Παρμενίδης, που καλούνται Πυθαγόρας και Ηράκλειτος και Εμπεδοκλής …».Ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός είναι ο πολιτισμός «οπού η υφή του ασφαλώς δεν αφορά μιά ξέχωρη φυλή, αλλά στο βάθος όλες φυλές του κόσμου και που αντιπροσωπεύει μ’ ένα τρόπο το δυναμικό του παγκόσμιου πνεύματος», ένας πολιτισμός που «δεν κάνει άλλο τίποτα, παρά ν’ απηχεί σ’όλη την κλίμακα δια μέσου όλων των αιώνων,ως την φωνή μιάς βροντής που ταξιδεύει απ’ ένα σ’ άλλο βουνό, τον ίδιο προαιώνιο όρκο του ανθρώπου προς τη δύναμη της Αγάπης, προς την πηγή των πηγών που ξεχειλίζει πια έξω απ’ το χρόνο και καλεί με μας ολόκληρο το γένος να ξαναλουσθεί και ν’ αναγεννηθεί βαθιά της». «Όσο για την ενδιάθετη δημιουργική και ρυθμιστική πρόθεση του συμβόλου αυτού (των Δελφών) στην αρχαιότητα, αυτή μας είναι ικανά διαπιστωμένη, απ’ τα πανάρχαια χρόνια, πρώτ’ απ’ όλα με τη Δελφική Νομοθεσία (αμφικτυονίες, πνευματικοί κι αθλητικοί αγώνες, ισότητα πολιτικών δικαιωμάτων γυναικός και ανδρός,απολύτρωση των δούλωνκ.λ.π.),καθώς και με το ανυπέρβλητο μυστικό της δυναμικής Συμμετρίας, απάνω στο οποίο βασίστηκε η ίδρυση όλης της αρχαίας Τέχνης, δηλαδή η δημιουργία ναών, σταδίων,θεάτρων,αγαλμάτων,τελετών,διθυράμβων,τραγωδιών τραγωδιών». «Ένα είναι το υπέρτατο γεγονός αυτής της ώρας·:Μια κίνηση απέραντη, ένας φοβερός παλινδρομικός αγώνας όλων των πλασμάτων, προς μία νέα τους κοινωνία μες στην Αγάπη…» Θέλει ν’ αγαπήσει απ’ την αρχή, μ’ όλη την αγάπη που έχει στο μεταξύ ενσαρκώσει απ’ όλη της την πείρα, κεντρισμένη μόνο απ’τη δημιουργική πνοή της … μάχη που μπροστά της ωχριούνε όλες οι μάχες «Βοήθα με, Γη ∙ κι Εσύ Ουρανέ, το μέγα κόμπο λύσ’ τον, πάνω απ’ τη Γην η κιβωτός να πλέψει των Αρίστων !
(Από τα έργα «Ο Διθύραμβος του Ρόδου» και «Δελφική Έκκληση»)
Νίκος Καζαντζάκης: Ο κόσμος τούτος, όλη η πλούσια, απέραντη σειρά τα φαινόμενα, δεν είναι απάτη, φαντασμαγορία, πολύχρωμη του αντικαθρεφτιζόμενου νου μας. Μήτε απόλυτη πραγματικότητα, που ζει και μεταπλάθεται ανεξάρτητη από τη δύναμη του νου μας, λεύτερη. Δεν είναι η λαμπερή στολή που ντύνει το μυστικό σώμα του Θεού. Μήτε το διάφανο και σκοτεινό μεσότοιχο αναμεσός ανθρώπου και μυστηρίου. Όλος τούτος ο κόσμος που θεωρούμε, γρικούμε κι αγγίζουμε είναι η προσιτή στις ανθρώπινες αίστησες, όλο Θεό συμπύκνωση των δυό τεράστιων δυνάμεων του Σύμπαντου. Μια δύναμη κατηφορίζει και θέλει να σκορπίσει, ν’ ακινητήσει, να πεθάνει. Μια δύναμη ανηφορίζει και ζητάει ελευτερία κι αθανασία. Αιώνια τα δυό τούτα στρατέματα, τα σκοτεινά και φωτερά, τα στρατέματα της ζωής και του θανάτου,συγκρούονται.Τα ορατά για μας χνάρια της σύγκρουσης τούτης είναι τα πράματα, τα φυτά, τα ζώα, οι άνθρωποι. Αιώνια οι αντίθετες δυνάμες συγκρούονται, σμίγουν,παλεύουν, νικούν και νικούνται, συβιβάζονται και ξαναρχίζουν πάλι να πολεμούν σε όλο το Σύμπαντο-από τον αόρατο στρόβιλο σε μια στάλα νερό ως τον απέραντο αστροκατακλυσμό του ΓαλαξίαΣτρατόπεδο αλάκερου του Θεού είναι το πιο ταπεινό έντομο κι η πιο μικρή ιδέα. Μέσα τους όλος ο Θεός είναι παραταγμένος σε κρίσιμη μάχη. Και στο πιο ασήμαντο μόριο γης κι ουρανού ακούω το Θεό μου να φωνάζει : Βοήθεια ! Το κάθε πράμα είναι αυγό, και μέσα του το σπέρμα του Θεού ανήσυχο, ακοίμητο δουλεύει. Αρίφνητες δυνάμες από μέσα του κι απόξω παρατάζονται και το υπερασπίζουν. Με το φως του μυαλού, με τη φλόγα της καρδιάς πολιορκώ την κάθε φυλακή του Θεού, ψάχνοντας, δοκιμάζοντας, χτυπώντας, ν’ ανοίξω μέσα στο φρούριο της ύλης θύρα, να δημιουργήσω μέσα στο φρούριο της ύλης θύρα της ηρωικής έξοδος του Θεού μας. Πολέμα,ενεδρεύοντας με υπομονή τα φαινόμενα,να τα υποτάξεις σε νόμους. Έτσι ανοίγεις δρόμους στο χάος και βοηθάς το πνέμα να βαδίσει, την τάξη του μυαλού σου, στη ρεούμενη αναρχία του κόσμου. Καθαρά χάραξε απάνω στην άβυσσο το σχέδιο της μάχης. Πάλεψε με τις φυσικές δυνάμες, ανάγκασέ τις να ζευτούν σε σκοπόν ανώτερό τους. Λευτέρωσε το πνεύμα που αγωνίζεται μέσα τους και λαχταράει να σμίξει με το πνεύμα που αγωνίζεται στα σωθικά σου. Όταν στο χάος ο άνθρωπος παλεύοντας υποτάξει μια σειρά φαινόμενα στους νόμους του μυαλού του κι αυστηρά τους νόμους τούτους περικλείσει στο λόγο, ο κόσμος ανασαίνει, ταχτοποιούνται οι φωνές, ξεκαθαρίζονται τα μελλούμενα κι όλες οι σκοτεινές ατέλειωτες ποσότητες των αριθμών λευτερώνονται υποταζόμενες στη μυστική ποιότητα. Με τη βοήθεια του νου μας βιάζουμε την ύλη να ’ρθει μαζί μας. Ξεστρατίζουμε τις δυνάμες που κατηφορούν,αλλάζουμε το ρέμα, μετουσιώνουμε τη σκλαβιά σ’ ελευτερία. Δε λευτερώνουμε μονάχα Θεό παλεύοντας κι υποτάζοντας τον ορατό γύρα μας κόσμο ∙ δημιουργούμε Θεό. Άνοιξε τα μάτια σου, φωνάζει ο Θεός ∙ θέλω να δω! Στύλωσε τ’ αυτιά σου, θέλω ν’ ακούσω! Πήγαινε μπροστά ∙ είσαι η κεφαλή μου! Η πέτρα σώζεται, αν τη σηκώσουμε από τη λάσπη και τη χτίσουμε σ’ ένα σπίτι ή αν σκαλίσουμε απάνω της το πνέμα. Ο σπόρος σώζεται-τι θα πει σώζεται; Λευτερώνει το μέσα του Θεό – ανθίζοντας , καρπίζοντας, ξαναγυρίζοντας στο χώμα ∙ ας βοηθήσουμε τον σπόρο να σωθεί! Μην καταδέχεσαι να ρωτάς:«Θα νικήσουμε;Θα νικηθούμε;»Πολέμα! Η επιχείρηση του Σύμπαντου,για μιαν εφήμερη στιγμή,όσο ζεις,να γίνει επιχείρηση δική σου.Τούτος είναι σύντροφοι,ο καινούργιος Δεκάλογός μας! Βαθιά, απροσμέτρητη η αξία του ρεούμενου τούτου κόσμου : από αυτόν πιάνεται ο Θεός κι ανεβαίνει ∙ από αυτόν θρέφεται ο Θεός και πληθαίνει. Από το πιο σκοτεινό μόριο ύλης ως τον πιο μεγάλο στοχασμό, μεταδίνεται ο χορός της γιγάντιας ερωτικιάς σύγκρουσης. Η ύλη είναι η γυναίκα του Θεού μου ∙ οι δυο μαζί παλεύουν, γελούν και κλαίνε, φωνάζουν μέσα στο θάλαμο της σάρκας. Για πρώτη φορά επάνω στη γης ετούτη, μέσα από τον νου κι απότην καρδιά μας, κοιτάζει ο Θεός τον αγώνα του . («Ασκητική»)
Αιθρία : Κάθε ον, που συνυπάρχει μέσα στον κόσμο, ζώντας την επί της γης αυτής παρουσία του τείνει να φθάσει στον ύψιστο βαθμό ολοκλήρωσης της φύσης του, στην μεγίστη ακμή του ως ψυχοσωματική οντότητα, να είναι ωραίο που σημαίνει: τέλεια εκφρασμένο στην ώρα που διανύει, στη χρονική στιγμή, στον χώρο. Η επίγεια ζωή είναι η ανέλιξη του σπόρου ως τον υπέροχο κυματισμό του στάχυ και τον χαιρετισμό των ήλιων και των ενεργειών ∙ όταν ρίξει τη βροχή των σπόρων του στη γη, αυτός ο στάχυς θα περάσει ολόχρυσος αιθερικός στον κύκλο ενός άλλου ομόκεντρου κόσμου, για να συνεχίσει έτσι δυνατός, εύμορφος και ωραίος την εκεί παρουσία του για σκοπούς που ο ίδιος μόνο γνωρίζει και η Παγκόσμια Αρμονία. Παρόμοια, όπως το φίδι που πετάει το παλιό ρούχο του και συνεχίζει με το εσωτερικό του καινούργιο την κίνηση της εμπειρίας του στον κόσμο. Έτσι συνεχίζει κάθε ψυχή με το αιθερικό της σώμα την κίνησή της σε άλλους κόσμους. Ο λόγος κάθε όντος είναι η χαρά της συνύπαρξης, η πληρέστερη διάθεση η κοσμογόνος. Η χαρά είναι η τέλεια συνθήκη της ευγονίας των όντων. Ποιος είναι ο δονητικός ρυθμός της χαράς; Αυτός που γεννά τον τέλειο ήχο και το ζωογόνο φως. Είναι το υψηλό διαπεραστικό ι ι ι ι ι ι … της υπάτης των Ελλήνων. Το ομ που προφέρεται συγχρόνως με το α και το μ στα χείλη των ανθρώπων. Αν ακουσθεί προφερόμενος απ’ όλους συγχρόνως τους ανθρώπους, να η τελεία εναρμόνιση! Ο ήχος αυτός βρίσκεται αρχετυπικά μέσα στο απώτατο βάθος του ασυνειδήτου, όμως οι πολλοί θόρυβοι κι εναγώνιες ασχολίες της επιβίωσης παγιδεύουν τη συνείδηση σε μία επιφανειακή αντιμετώπιση των πραγμάτων του κόσμου, ξεκόβοντάς την από την αρχέγονη και ζωτική ρίζα της. Χρέος του ανθρώπου είναι η υπερνίκηση των εμποδίων και η άμεση επαφή της ψυχής με την αρχέγονη ζωογονική συχνότητα. Η άμεση ενδυνάμωση και εναρμόνιση με τα επτά ακτινοβόλα ανθρώπινα ενεργειακά κέντρα, τους βιοενεργειακούς τροχούς και πύλες συνειδητότητας,μέσω των οποίων περνάει η φυσική Γήινη ενέργεια και η υπερφυσική Συμπαντική (Πράνα) στον άνθρωπο.Είναι τα επτά εξελικτικά σκαλοπάτια,που πρέπει ν’ανεβούμε, αλλάζοντας την ποιότητα της ψυχής μας προς το Αγαθόν ότι προς το ον πεφυκώς είη αμιλλάσθαι ό γε όντως φιλομαθής…αλλ’ ίοι και ουκ αμβλύνοι ουδ’απολήγοι του έρωτος,πριν αυτού ό εστιν εκάστου της φύσεως άψασθαι ω προσήκει ψυχής εφάπτεσθαι του τοιούτου»( Πολιτεία ΣΤ 490 ),όπως μεταβάλλεται η τιμή ενός μαθηματικού διανύσματος (Ιδιοτιμή) , σύμφωνα με την Πλατωνική διδασκαλία της Διοτίμας. Στο ενεργειακό ρεύμα αυτής της επαφής είναι που ξετυλίγεται ο πέπλος της ελευθερίας,το πολύτιμο ένδυμα και του χορού το όργανο. Ο ύψιστος ήχος του Δελφικού ναού είναι πηγή Ειρήνης . Είναι ο καλύτερος αφοπλισμός στα επικίνδυνα όπλα του παραλόγου, που επέβαλαν τον θάνατο ως ποινή του ανθρώπουΟ ήχος ΕΙ είναι η γέφυρα, που διακτινίζει τον άνθρωπο στο Θείον.
Ιάμβλιχος :«Εύχομαι οι Θεοί να μας παρέχουν αμετάβλητη την διαφύλαξη των αληθών νοημάτων,και στον αιώνα τον άπαντα να μας εμπνεύσουν την αλήθεια των αιωνίων όντων,και να μας χορηγούν τις τελειότερες νοήσεις περί των Θεών,μέσα στις οποίες βρίσκεται για εμάς το μακαριότατο τέλος των αγαθών και η ίδια η δύναμη της ομονοητικής μεταξύ μας φιλίας.
Το Ανοικτό Συνέδριο Φιλοσόφων Στοχαστών στους Δελφούς συνεχίζεται…
Ο Ποιητής
Πρέπει ν’ ατενίζουμε τα ύψη! Σαν τον μηδενιστή, όπου
τινάζεται στον αγέρα, ζωντανό λουλούδι. Και καθώς, φεύ! πρέπει πάντα να
ξαναγυρίσουμε κάποτες από κει ψηλά, ας ξαναγυρίσουμε! Αλλά τότε πάλι
με λουλούδια, σαν λουλούδια, με παλάτια, μ’ εαρινές μουσικές, με λόγια αγάπης
με μάτια αγάπης…
… Κάτω, στις σκοτεινές δαιδαλώσεις της ανθρώπινης ιστορίας,η φιλόσοφος Αγία Αικατερίνη στο δικαστήριο, που την καταδίκασεως Χριστιανή σε θάνατο με φριχτά βασανιστήρια, αποκαλύπτει προς τους διώκτες της τον Μυστικόν Λόγον της Αληθείας:
“Ο θεός Απόλλων λέγει : Χριστός ο εμός Θεός εστι”
———————————————————————————–
Χριστός:ο υπό του Θεού κεχρισμένος Σωτήρ
{youtube}0IN2xeh6fDs{/youtube}
{youtube}cQ4HmV98_IM{/youtube}
{youtube}DphHhWJEQlA{/youtube}