Δίκαιο και Δικαιοσύνη
Η Ανθρώπινη Ηθική οφείλει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του Παγκοσμίου Νόμου για εναρμόνιση του ανθρώπου προς τον Σύμπαντα Κόσμο .
Οι αρχαίοι σοφοί ονομάζουν «Δίκαιο» την θεϊκή κινητική δύναμη, που διαπερνά τα πάντα και γεννά τα πάντα. Στην ανθρώπινη κοινωνία “Η δικαιοσύνη πολιτικόν` η γαρ δίκη πολιτικής κοινωνίας τάξις εστίν”, κατά τον Αριστοτέλη, και δοκιμάζεται από την σχέση δικαιωμάτων και υποχρεώσεων.
Ήδη, από την Θεογονία του Ησιόδου, η Θέμις, δεύτερη σύζυγος του Διός, εποπτεύει την τήρηση των Νόμων, με κόρη της την Ευνομία και την Δίκη, που εκπροσωπεί την απονομή δικαιοσύνης. Η δικαιοσύνη επισημαίνεται ως κορυφαία αρετή και υμνείται από τον ποιητή Θέογνιν “εν δικαιοσύνη συλλήβδην πάσα αρετή εστιν”. Ο Πλάτων στους Νόμους 766d γράφει:”Πάσα δε δή που πόλις άπολις αν γίγνοιτο, εν η δικαστήρια μη καθεστώτα είη κατά τρόπον”. Η Δικαιοσύνη είναι κορυφαία Αρετή, αποτελώντας σύνθεση των τριών βασικών αρετών, της σωφροσύνης, ανδρείας και σοφίας. Είναι η διάθεση της ψυχής που ορίζει την λογική τάξη των πραγμάτων. Είναι το μέγιστον αγαθόν, που εξασφαλίζει τον ύψιστον σκοπόν της Πολιτείας, την ευδαιμονία όλων των Πολιτών.
Στις Πολιτικές Κοινωνίες ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ είναι η συντακτική λειτουργία της κοινωνίας, η ρυθμιστική της συμπεριφοράς των ανθρώπων. Το θετικόν ΔΙΚΑΙΟΝ εμπεδώνει την πολιτική κοινωνία, ως συστατικό στοιχείο της, εξασφαλίζοντας το ζην και το ευ ζην. Το φυσικόν Δίκαιον, που εναρμονίζει τις ανάγκες της φύσης των πραγμάτων, θεμελιώνει ηθικά το θετικό Δίκαιο, ως αναγκαίο συστατικό της ανθρώπινης κοινωνίας. Το θετικό Δίκαιο, σύμφυτο της ανθρώπινης κοινωνίας, συναποτελείται από το Σύνταγμα, κατωχυρωτικό της προστασίας της ανθρώπινης ζωής και θεμέλιο του συνόλου των Θεσμών Δικαίου, από την Ελευθερία, θεσπισμένη ως Δικαίωμα, από την Νομοθεσία και την Διοίκηση. Βασικοί Θεσμοί του Συντάγματος είναι 1)η απαγόρευση της βλαπτικής-καταστροφικής συμπεριφοράς και 2)η ελευθερία του ανθρώπου, ως πρώτιστο Δικαίωμα…Ωστόσο, δεν υπάρχει θεσπισμένο δικαίωμα ελευθερίας για όλους το;ς ανθρώπου, αλλά εξαιρούνται κάποιοι ( παιδιά, ανάπηροι κ.α…)Γι’ αυτό πρέπει το Σύνταγμα να προσπορίζει την αναπλήρωση της ικανότητας προς βιοτελεστική αυτενέργεια σε κάθε άνθρωπο στερημένον από αυτήν και να οργανώνει άλλες υπηρεσίες προς διακονία και προαγωγή του Πολιτισμού, υποστηρίζει ο Κ. Δεσποτόπουλος.
Διερευνώντας το βάθος των εννοιών, ειπώθηκε από τους φιλοσόφους ότι το ΔΙΚΑΙΟΝ είναι Συμπαντικός Λειτουργικός Νόμος, που διαπερνά τα πάντα και η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ αποτελεί την επισταμένη γνώση και εναρμόνιση προς το Δίκαιον.
“ΣΩΚΡΑΤΗΣ : Η « Δικαιοσύνη» αποδόθηκε ως ονομασία «δικαίου συνέσει» (για την κατανόηση του Δικαίου), όπως είναι εύκολο να αντιληφθούμε. Δύσκολο όμως (αυτό) για το ίδιο το «Δίκαιον». Και βέβαια, μέχρι ενός σημείου, φαίνεται να ομολογείται από πολλούς, έπειτα όμως αμφισβητείται. Διότι όσοι θεωρούν ότι το παν βρίσκεται σε πορεία, αντιλαμβάνονται το μεγαλύτερο μέρος του ότι είναι τέτοιο, όχι άλλο παρά κινούμενο, και δια μέσου όλου αυτού (του σύμπαντος) ότι είναι κάτι κινούμενο, δια του οποίου γίνονται τα πάντα όσα γίνονται · είναι δε τούτο τάχιστον και λεπτότατον.
Διότι δεν θα μπορούσε διαφορετικά να περάσει δια μέσου όλου του Σύμπαντος, εάν δεν ήταν και πολύ λεπτό, ώστε να μην ανακόπτεται, και τάχιστον, ώστε η σχέση του με τα άλλα σώματα να τα κάνει να φαίνονται σταματημένα .
Καθώς λοιπόν επιτροπεύει όλα τα άλλα δ ι α ϊ ό ν (περνώντας ανάμεσά τους) ,σωστά του αποδόθηκε το όνομα «Δίκαιον», χάριν ευφωνίας, αποκόπτοντας την δύναμη του κάππα. Μέχρι αυτό το σημείο, όπως προαναφέραμε, από πολλούς εκφράζεται συμφωνία ότι αυτό είναι το Δίκαιο .
Aπό πλευράς μου(…)επειδή είμαι επίμονος ως προς αυτό, πληροφορήθηκα μυστικά («εν απορρήτοις») ότι αυτό είναι το δίκαιο και το αίτιό του―αίτιο είναι αυτό,εξ αιτίας του οποίου συμβαίνει―και κάποιος είπε πως είναι σωστό να το ονομάζουμε εξ αιτίας τούτων «Δία». Όταν ξαναρώτησα(…)ο καθένας λέει διαφο-ρετικά(…)
Ο ένας δηλαδή λέει πως το δίκαιο είναι ο ήλιος· διότι αυτός μόνο επιτροπεύει τα όντα “διαϊών»(περνώντας απ’ ανάμεσά τους) και «κάων» (θερμαίνοντας). Όταν, λοιπόν, το λέω σε κάποιον χαρούμενος, με τη σκέψη πως πληροφορήθηκα κάτι ωραίο, με περιγελά που το ακούει και με ρωτάει, αν πιστεύω πως δεν υπάρχει δίκαιο μεταξύ των ανθρώπων μετά την δύση του ήλιου . Στην επιμονή μου να μάθω τι εννοεί, εκείνος μου απαντάει πως το δίκαιο είναι το πυρ αλλά πως είναι δύσκολο να το κατανοήσομε. Δεν εννοεί το πυρ καθεαυτό, αλλά την θερμότητα που ενυπάρχει στο πυρ. Κάποιος άλλος λέει πως τα κοροϊδεύει αυτά και πως δίκαιο είναι εκείνο που λέει ο Αναξαγόρας, δηλαδή ο Νους· διότι λέει ότι αυτός, επειδή είναι αυτο-κράτορας(κυρίαρχος) και ανόθευτος(με τίποτε αναμεμειγμένος), διακοσμεί το σύνολο των όντων , περνώντας δια μέσου όλων . Στο σημείο αυτό , λοιπόν ,(…)εγώ βρίσκομαι σε ακόμη μεγαλύτερη αμηχανία απ’ ό,τι προτού προσπαθήσω να μάθω ποιά είναι η ουσία του Δικαίου.(…)
Όσον για την «σύνεσιν» θα μας φαινόταν, κατ’ αυτόν τον τρόπο, σαν να πρόκειται για συλλογισμό,
και όταν λέγεται «συνιέναι», συμβαίνει να εννοείται με κάθε τρόπο ακριβώς το ίδιο με το επίστασθαι(την επιστήμη-την γνώση) · διότι λέγει το «συνιέναι» ότι η ψυχή συμπορεύεται με τα πράγματα( την πραγματικότητα). »( Πλάτωνος«Κρατύλος»)
Η Δικαιοσύνη είναι Συμπαντική Αρχή, η οποία διαπερνά, ως πανταχού παρούσα, τα πάντα και κυβερνά την εναρμόνια τάξη. Κάθε ον είναι εμποτισμένο στον κώδικα της Παγκόσμιας Δικαιοσύνης .
Ωστόσο, ο επίγειος άνθρωπος, σε μεγάλο βαθμό παρεκκλίνει από τον Συμπαντικό Ηθικό Νόμο της Δικαιοσύνης .
Αποτέλεσμα αυτής της εκτροπής είναι, ατυχώς , η πρόκληση του κακού στον κόσμο .
Η αιτία του κακού ανάγεται σε άγνοια ή ελλιπή γνώση του ανθρώπου για τον Παγκόσμιο Νόμο, σχετικά με την ευθύνη του για την Παγκόσμια Αρμονία . Στην καλύτερη των περιπτώσεων, κάποιες πολιτικές κοινωνίες θεσπίζουν δίκαιους νόμους, σύμφωνους προς το ιδανικό συμπαντικό πρότυπο για το κοινό καλό και ευημερούν. Όμως, στην πλειονότητα των ανθρώπων επιβάλλονται άδικοι νόμοι , που ευννοούν τα συμφέροντα κάποιων λίγων και η ανθρωπότητα υποφέρει και κινδυνεύει, παραχαράσσοντας την έννοια της Δικαιοσύνης και του Δικαίου.
Στο σημείο αυτό πρέπει να μάθουμε ποια είναι η αληθινή έννοια των συγκεκριμένων λέξεων Δίκαιο-Δικαιοσύνη, ώστε να καλλιεργούμε και να αναπτύσσουμε τις ευγενείς ιδιότητές τους στον ατομικό και στον κοινωνικό μας βίο.
Παράλληλα θα ελέγχουμε τις ψευδεπίγραφες ετικέτες στον σφετερισμό των εννοιών αυτών από εξουσιαστικά κέντρα εκμετάλλευσης και καθυποταγής των ανθρώπων. Τόσον οι νομοθέτες όσον και οι νομοταγείς πολίτες πρέπει να γνωρίζουν ότι γνήσιοι Δίκαιοι Νόμοι είναι αυτοί που είναι σύμφωνοι προς τον Θείο Παγκόσμιο Συμπαντικό Νόμο της αγαπητικής ειρηνικής συνύπαρξης των πάντων !
Η Παγκόσμια Συμπαντική Ηθική μας δείχνει την εικόνα της στην ταυτότητα της σκεπτομορφής της Αγάπης, της Βαρύτητας, του Φωτός !!!
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ:”Ἐπεὶ δ᾽ ὁ παράνομος ἄδικος ἦν ὁ δὲ νόμιμος δίκαιος, δῆλον ὅτι πάντα τὰ νόμιμά ἐστί πως δίκαια· τά τε γὰρ ὡρισμένα ὑπὸ τῆς νομοθετικῆς νόμιμά ἐστι, καὶ ἕκαστον τούτων δίκαιον εἶναί φαμεν. οἱ δὲ νόμοι ἀγορεύουσι περὶ ἁπάντων, στοχαζόμενοι ἢ τοῦ κοινῇ συμφέροντος πᾶσιν ἢ τοῖς ἀρίστοις ἢ τοῖς κυρίοις κατ᾽ ἀρετὴν ἢ κατ᾽ ἄλλον τινὰ τρόπον τοιοῦτον· ὥστε ἕνα μὲν τρόπον δίκαια λέγομεν τὰ ποιητικὰ καὶ φυλακτικὰ εὐδαιμονίας καὶ τῶν μορίων αὐτῆς τῇ πολιτικῇ κοινωνίᾳ. προστάττει δ᾽ ὁ νόμος καὶ τὰ τοῦ ἀνδρείου ἔργα ποιεῖν, οἷον μὴ λείπειν τὴν τάξιν μηδὲ φεύγειν μηδὲ ῥιπτεῖν τὰ ὅπλα, καὶ τὰ τοῦ σώφρονος, οἷον μὴ μοιχεύειν μηδ᾽ ὑβρίζειν, καὶ τὰ τοῦ πράου, οἷον μὴ τύπτειν μηδὲ κακηγορεῖν, ὁμοίως δὲ καὶ κατὰ τὰς ἄλλας ἀρετὰς καὶ μοχθηρίας τὰ μὲν κελεύων τὰ δ᾽ ἀπαγορεύων, ὀρθῶς μὲν ὁ κείμενος ὀρθῶς, χεῖρον δ᾽ ὁ ἀπεσχεδιασμένος. αὕτη μὲν οὖν ἡ δικαιοσύνη ἀρετὴ μέν ἐστι τελεία, ἀλλ᾽ οὐχ ἁπλῶς ἀλλὰ πρὸς ἕτερον. καὶ διὰ τοῦτο πολλάκις κρατίστη τῶν ἀρετῶν εἶναι δοκεῖ ἡ δικαιοσύνη, καὶ οὔθ᾽ ἕσπερος οὔθ᾽ ἑῷος οὕτω θαυμαστός· καὶ παροιμιαζόμενοί φαμεν «ἐν δὲ δικαιοσύνῃ συλλήβδην πᾶσ᾽ ἀρετὴ ἔνι.» καὶ τελεία μάλιστα ἀρετή, ὅτι τῆς τελείας ἀρετῆς χρῆσίς ἐστιν. τελεία δ᾽ ἐστίν, ὅτι ὁ ἔχων αὐτὴν καὶ πρὸς ἕτερον δύναται τῇ ἀρετῇ χρῆσθαι, ἀλλ᾽ οὐ μόνον καθ᾽ αὑτόν· πολλοὶ γὰρ ἐν μὲν τοῖς οἰκείοις τῇ ἀρετῇ δύνανται χρῆσθαι, ἐν δὲ τοῖς πρὸς ἕτερον ἀδυνατοῦσιν. [1130a] καὶ διὰ τοῦτο εὖ δοκεῖ ἔχειν τὸ τοῦ Βίαντος, ὅτι ἀρχὴ ἄνδρα δείξει· πρὸς ἕτερον γὰρ καὶ ἐν κοινωνίᾳ ἤδη ὁ ἄρχων. διὰ δὲ τὸ αὐτὸ τοῦτο καὶ ἀλλότριον ἀγαθὸν δοκεῖ εἶναι ἡ δικαιοσύνη μόνη τῶν ἀρετῶν, ὅτι πρὸς ἕτερόν ἐστιν· ἄλλῳ γὰρ τὰ συμφέροντα πράττει, ἢ ἄρχοντι ἢ κοινωνῷ. κάκιστος μὲν οὖν ὁ καὶ πρὸς αὑτὸν καὶ πρὸς τοὺς φίλους χρώμενος τῇ μοχθηρίᾳ, ἄριστος δ᾽ οὐχ ὁ πρὸς αὑτὸν τῇ ἀρετῇ ἀλλὰ πρὸς ἕτερον· τοῦτο γὰρ ἔργον χαλεπόν. αὕτη μὲν οὖν ἡ δικαιοσύνη οὐ μέρος ἀρετῆς ἀλλ᾽ ὅλη ἀρετή ἐστιν, οὐδ᾽ ἡ ἐναντία ἀδικία μέρος κακίας ἀλλ᾽ ὅλη κακία. τί δὲ διαφέρει ἡ ἀρετὴ καὶ ἡ δικαιοσύνη αὕτη, δῆλον ἐκ τῶν εἰρημένων· ἔστι μὲν γὰρ ἡ αὐτή, τὸ δ᾽ εἶναι οὐ τὸ αὐτό, ἀλλ᾽ ᾗ μὲν πρὸς ἕτερον, δικαιοσύνη, ᾗ δὲ τοιάδε ἕξις ἁπλῶς, ἀρετή.”( Ηθικά Νικομάχεια 1129b- 1139a)
Δεδομένου ότι, όπως είπαμε, ο άνθρωπος που παραβαίνει τους νόμους είναι άδικος και αυτός που τους σέβεται δίκαιος, είναι φανερό ότι όλες οι πράξεις που δείχνουν σεβασμό στους νόμους είναι κατά κάποιο τρόπο δίκαιες. Καθετί, πράγματι, που ορίζεται από τη νομοθετική διαδικασία έχει ισχύ νόμου, και καθετί που έχει ορισθεί με αυτή τη διαδικασία λέμε πως είναι δίκαιο. Οι νόμοι, πάλι, ορίζουν τα πάντα, με στόχο το κοινό συμφέρον ή όλων των πολιτών ή των αρίστων ή αυτών που έχουν την εξουσία με κριτήριο την αρετή ή με κάποιο άλλο τέτοιο κριτήριο. Από μια πρώτη λοιπόν άποψη ονομάζουμε δίκαια όλα αυτά που παράγουν και διαφυλάσσουν την ευδαιμονία και τα μόριά της για την πολιτική κοινωνία. Ο νόμος μάς προστάζει να ενεργούμε όπως ο ανδρείος άνθρωπος (π.χ. να μην εγκαταλείπουμε τη θέση μας στη μάχη, ούτε να τρεπόμαστε σε φυγή, ούτε να πετούμε τα όπλα μας), όπως ο σώφρων άνθρωπος (π.χ. να μη διαπράττουμε μοιχείες ούτε να συμπεριφερόμαστε προσβλητικά), όπως ο πράος άνθρωπος (π.χ. να μη χτυπούμε κανέναν ούτε να μιλούμε άσχημα για κανέναν) — παρόμοια και ενσχέσει με τις υπόλοιπες αρετές και κακίες: προστάζοντάς μας να κάνουμε κάποιες πράξεις και απαγορεύοντάς μας κάποιες άλλες, κάτι που ο σωστός νόμος το κάνει σωστά, λιγότερο όμως καλά ο με λιγότερη φροντίδα σχεδιασμένος νόμος.
Αυτού λοιπόν του είδους η δικαιοσύνη είναι βέβαια τέλεια αρετή, όχι όμως με τρόπο γενικό και απόλυτο, αλλά με την προσθήκη «ενσχέσει με τον άλλον». Αυτός είναι και ο λόγος που η δικαιοσύνη συχνά θεωρείται ως η πιο μεγάλη αρετή, και «ούτε ο αποσπερίτης ούτε το άστρο της αυγής δεν είναι τόσο λαμπερά και θαυμαστά»· μιλώντας επίσης παροιμιακά λέμε «η δικαιοσύνη κλείνει μέσα της όλες μαζί τις αρετές». Η δικαιοσύνη είναι τέλεια —στον μέγιστο βαθμό— αρετή, επειδή αποτελεί άσκηση/εφαρμογή της τέλειας αρετής· και είναι τέλεια, γιατί ο άνθρωπος που έχει αυτήν την αρετή μπορεί να τη χρησιμοποιήσει και στη σχέση του με άλλους ανθρώπους, όχι λοιπόν μόνο για τον εαυτό του. Πολλοί, πράγματι, άνθρωποι, ενώ μπορούν να κάνουν χρήση της αρετής όταν πρόκειται για πράγματα που έχουν σχέση με τους ίδιους, δεν μπορούν να κάνουν χρήση της στη σχέση τους με τους άλλους. [1130a] Αυτός είναι ο λόγος που όλοι οι άνθρωποι θεωρούν σωστή τη ρήση του Βίαντα, ότι «το αξίωμα θα δείξει τον άνθρωπο»· γιατί ο άρχοντας έχει, βέβαια, να κάνει με τους άλλους και είναι μέλος μιας κοινωνίας. Για τον ίδιο αυτό λόγο η δικαιοσύνη θεωρείται —μόνη αυτή από όλες τις αρετές— «κάποιου άλλου αγαθό», επειδή έχει να κάνει με τον άλλον· γιατί κάνει ό,τι είναι ωφέλιμο σε κάποιον άλλον, άρχοντα ή συμπολίτη. Ο χείριστος επομένως άνθρωπος είναι αυτός που ασκεί την κακία του σε βάρος του εαυτού του και των φίλων του, ενώ ο καλύτερος άνθρωπος είναι αυτός που ασκεί την αρετή του όχι προς όφελος του εαυτού του αλλά προς όφελος του άλλου· γιατί αυτό είναι ένα δύσκολο έργο.
Η με αυτό λοιπόν το νόημα δικαιοσύνη δεν είναι ένα μέρος της αρετής, αλλά ολόκληρη η αρετή. Και πάλι: το αντίθετό της, η αδικία, δεν είναι ένα μέρος της κακίας, αλλά ολόκληρη η κακία. Σε τί διαφέρει η αρετή και αυτού του είδους η δικαιοσύνη, είναι κάτι που γίνεται φανερό από αυτά που είπαμε: είναι ίδιες, ο ορισμός όμως της ουσίας τους δεν είναι ίδιος: αυτό που ως σχέση με τον άλλον είναι δικαιοσύνη, είναι, ως κάποια προσωπική απλώς έξη, αρετή.
“Ώσπερ γαρ και τελειωθείς βέλτιστον των ζώων άνθρωπός εστιν, ούτω και χωρισθείς νόμου τε και δίκης χείριστον πάντων`χαλεπωτάτη γαρ αδικία έχουσα όπλα”(Αριστοτέλης “Πολιτικά”) . 
(ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)
