Η Ορμέμφυτη Ελευθερία των Ελλήνων και ο 2ος Παγκόσμιος Πόλεμος
« όλβιος όστις Ιστορίης έσχεν μάθησιν » (Ευριπίδης)
Ευτυχισμένος όποιος είχε μάθηση της Ιστορίας
Είναι η ώρα της περισυλλογής, που οι Πατέρες αποτιμούν την Ιστορία :
−Στο έβγα του ενός εχθρού, είχε ήδη θεριέψει στη γη μας ο δεύτερος εχθρός τον ίσκιο του. Φοράει τη μάσκα του Δούρειου ίππου και δεν τον αναγνωρίζουν. Είναι που οι Έλληνες δεν μαθαίνουν ποτέ καλά την Ιστορία τους και καταλήγουν να στάζουν δάκρυα στο κρασί τους, θρηνώντας ανεπίστρεπτα τον χαμένο απ’ το χέρι τους αδελφό.
Η φωνή του Σωκράτη σηματοδοτεί στους αιώνες τις αξίες ζωής :
« Όταν οι Έλληνες μάχονται με τους βαρβάρους κι οι βάρβαροι με τους Έλληνες, θα πούμε ότι πολεμούν κι ότι είναι από τη φύση τους εχθροί, και την έχθρα αυτή πρέπει να τη λέμε πόλεμο ∙ όταν όμως κάτι τέτοιο γίνεται ανάμεσα σε Έλληνες, θα πούμε ότι αυτοί είναι, βέβαια, από τη φύση τους φίλοι, ωστόσο η σύγκρουσή τους δείχνει ότι η Ελλάδα είναι άρρωστη κι ότι την σπαράζουν έριδες εσωτερικές, και την έχθρα αυτή πρέπει να τη λέμε στάση.
Όπου συμβεί κάτι τέτοιο και χωριστεί μια πόλη σε δυο παρατάξεις, αν οι μεν καταστρέφουν τα χωράφια των δε και τους καίνε τα σπίτια, η στάση φαίνεται ολέθρια κι ότι οι αντίπαλοι δεν αγαπούν, κανένας τους, την πόλη, γιατί διαφορετικά δεν θα αποτολμούσαν να ρημάξουν τη γη που τους έθρεψε κι ήταν η μάνα τους.
Φαίνεται δίκαιο (…) να επιβληθεί στους Έλληνες να μάθουν να αφήνουν το ελληνικό γένος απείραχτο, αναλογιζόμενοι τον κίνδυνο της σκλαβιάς στους βαρβάρους »*
−Ο λόγος του στρατηγού Αγησιλάου μένει πάντα επίκαιρος :
« Αν είναι να σκοτώσουμε όλους τους Έλληνες με τους οποίους
δε συμφωνούμε, δεν θα μείνει ούτε ένας Έλληνας ζωντανός.
Πόσο καλό θα ήταν να είναι όλοι οι Έλληνες φιλέλληνες ».
Και ο ρήτορας Δημοσθένης τονίζει:
«Της Ελλάδος αδικουμένης αισχρόν σιγάν»
–——————————————————————– Σημείωση *: αρχαίο κείμενο: Πλάτωνος «Πολιτεία» Ε΄ 470 c5 και 469 b5-10 :
«Ἓλληνας μέν ἂρα βαρβάροις και βαρβάρους Ἓλλησι πολεμεῖν μαχομένους τε φήσομεν και πολεμίους φύσει εἶναι, καί πόλεμον τήν ἒχθραν ταύτην κλητέον ∙ Ἓλληνας δέ Ἓλλησιν, ὃταν τι τοιοῦτον δρῶσιν, φύσει μέν φίλους εἶναι, νοσεῖν δ’ ἐν τῶ τοιούτω τήν ‘Ελλάδα καί στασιάζειν, καί στάσιν τήν τοιαύτην ἒχθραν κλητέον. (…)
Ὃπου ἂν τι τοιοῦτον γένηται καί διαστῇ πόλις, ἐάν ἑκάτεροι ἑκατέρων τέμνωσιν ἀγρούς καί οἰκίας ἐμπιμπρῶσιν, ὡς ἀλιτηριώδης τε δοκεῖ ἡ στάσις εἶναι, και οὐδέτεροι αὐτῶν φιλοπόλιδες- οὐ γάρ ἂν ποτε ἐτόλμων τήν τροφόν τε καί μητέρα κείρειν –…» και
«…δοκεῖ δίκαιον ‘Έλληνας ‘Ελληνίδας πόλεις ἀνδραποδίζεσθαι ἢ μηδ’ ἂλλη ἐπιτρέπειν κατά το δυνατόν καί τοῦτο εθίζειν, τοῦ ‘Ελληνικοῦ γένους φείδεσθαι, εὐλαβουμένους τήν ὑπό τῶν βαρβάρων δουλείαν; »
Στ’ αποκαΐδια του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου η εξόντωση του λαού συνεχίζεται με προγράμματα ακριβείας made in Britain, made in USA, με συνακόλουθη στρεβλή έκδοση του Ξενίου Διός στο ξεπούλημα των ανθρώπων και της χώρας στα ξένα αφεντικά : στην υποδοχή ο Έλληνας υπουργός άμυνας απευθυνόμενος στον άρτι αφιχθέντα πρόεδρο των ΗΠΑ :
−Στρατηγέ, ιδού ο στρατός σας είπε κι έδειξε το ελληνικό άγημα, επενδύοντας τον σκυμμένο αμοραλισμό του στην ιμπεριαλιστική μηχανή.
−Ενάμισι εκατομμύριο σφαγμένοι στη Μικρασία , πάνω απ’ ένα εκατομμύριο νεκροί Έλληνες, μες στα 86 εκατομμύρια θυμάτων στον παγκόσμιο πόλεμο, εκατομμύρια άστεγοι, άνεργοι, λιμοκτονούντες δεν σημαίνουν τίποτε για τους κενόδοξους της εξουσίας. Το κοπάδι διαθέσιμο για σφαγή. Μας διαχειρίζονται, μας μεταχειρίζονται : εμφύλιος πόλεμος.
−Το παλικάρι ερχόταν κάθε μέρα στην αυλή του καφενείου, πάνω απ’ τον γκρεμό, δίπλα στο αρχαίο τείχος. Καθόταν μόνο, αμίλητο, κοιτάζοντας τη θάλασσα του λιμανιού. Πλάι, σε μεγάλη κάμαρα δούλευαν οι κοπέλες αργαλειούς, γελούσαν και πειράζονταν πως κάποιαν αγαπάει. Εκείνος έστεκε ακίνητος, παρατηρώντας τα καράβια. Σαν μαγνητισμένη τον ζύγωσε η πιο μικρή. Πιάσαν κουβέντα. Χαμογελούσανε. Καλό παιδί, απ’ τη Θεσσαλονίκη :ίσια ματιά ξάστερη και κάπου συνεσταλμένη κοίταζε μελαγχολικά το χώμα.
Στην τρίτη κουβέντα, τους έβγαλαν αρραβωνιασμένους. Αυτός έβγαλε, της έδωσε το δαχτυλίδι του. Χαρά η μικρή…
Την επομένη, τον έπιασαν με βία οι χωροφυλάκοι : κατάσκοπος. Οργανωμένος απ’ την Αντίσταση. Είπαν πως έστελνε με τον ασύρματο μηνύματα στους αντάρτες : ποια καράβια έρχονται, ποια φεύγουν, τι ξεφορτώνουν.
Τον αναζήτησε η μικρή.
Τον ρίξαν σε μπουντρούμι στα νότια της Ακρόπολης :οχτώ χωμάτινα σκαλιά κάτω απ’ τη γη και το κελί χώμα σκαμμένο μούσκεμα, λασπωμένο όλο νερά τρεχούμενα απ’ τα πάνω. Σαπίζανε μες στα υγρά ψυχρά σκοτάδια νηστικά, χτυπημένα, βασανισμένα τα παλικάρια, τα καλύτερα παιδιά : Γιατί έκαναν αντίσταση. Ζωντανοί νεκροί μες στα μαρτύρια. Όμως η ψυχή τους αδούλωτη.
Τους εκτελέσανε κι επίσημα.
Ο Ποιητής :
«Κι όταν ο ένας του άλλου τρώγοντας
τα σπλάχνα
λιγοστέψει ο άνθρωπος » … (Ο.Ελύτης)
−Είναι ο Νόμος της Ζωής : ν’ αντιστέκεται στις βδελυρές συνθήκες, να ζητάει καθαρότητα κι ελευθερία. Με νύχια και με δόντια αντίσταση στους νέους επιβολείς : είναι οι αγωνιστές αντάρτες σε πόλεις και βουνά. Αυτοί ελευθέρωσαν τα τρία τέταρτα της σκλαβωμένης χώρας.
{youtube}FxkaY6_adgQ{/youtube}
Κάποια στιγμή οι αντίπαλες δυνάμεις κουνάνε άσπρο μαντήλι : ας τα μιλήσουμε.
Πετάχτε τα όπλα, να υπογράψουμε με ίσους όρους μια συμφωνία. Από τη μια οι φαλαγγίτες – εκτελεστικά όργανα του κράτους με το χέρι των ξένων αφεντικών στο σβέρκο να τους κρατά σε ετοιμότητα επίκυψης στις εντολές τους. Από την άλλη οι σταυραετοί της ελευθερίας θρεμμένοι την πρωτόγενη ρίζα ΕΛΛΑΣ, αποφασισμένοι ν’ ανοίξουν την πύλη «Ειρήνη» κι ας πέσουν στην αιωνιότητα.
−Πετάξτε τα όπλα. Λένε οι πρώτοι – κατ’ εντολήν των Βρετανών πατρόνων τους – στη Συμφωνία της Βάρκιζας. Ο αρχηγός των ανταρτών Άρης Βελουχιώτης δεν επέτρεψε τη συμφωνία της υποταγής, οι δικοί του τον αποκήρυξαν και αυτοκτόνησε, για να μην πέσει στα χέρια των εχθρών του.
Απίθωσαν στη γη τα όπλα οι αγωνιστές και τους πήραν φαλάγγι οι άλλοι, τους ρήμαξαν, σκότωσαν, γέμισαν εξορίες, κατάτρεξαν τους συγγενείς τους, φακέλωσαν εφτά γενιές πριν και μετά :σε κλουβιά όσοι θέλουν να είναι ελεύθεροι .
― «Η Ελλάδα έχει ανάγκη από δυο πνεύμονες: την Αγγλία και την Αμερική» -διακήρυξε ο λαοπλάνος και αυτοπλανώμενος στην ανεπάρκειά του πρωθυπουργός.*
― Λαοκρατία – φωνάζουν οι πολλοί – Λαοκρατία !… Σηκώνει ο εξουσιαστής τα χέρια και απειλητικά ενοχλημένος τ’ ανεβοκατεβάζει επιτακτικά πάνω απ’ τα κεφάλια του συγκεντρωμένου ταλαίπωρου πλήθους.
―Σκασμός . Σκασμός… Λαοκρατία αλλά ησυχία .
Μέσα στην ένοχη επιβλημένη « ησυχία » που ακολούθησε νομότυπα έπνιγαν όλα τ’ ανομήματά τους ντόπιοι και ξένοι διαχειριστές της κοινής ζωής, επιβάλλοντας στο λαό ιδέες και πράξεις.
−Έτσι είπαμε να στήνεται η Ιστορία; μονάχα με δόλο ; **
Ένας αντάρτης αφηγείται :***
―Έχω κοιμηθεί στο δάσος με χιόνια, οι Γερμανοί ολόγυρα – εδώ δεν πάταγαν. Ήξερα να διαλέγω το κατάλληλο δέντρο, να’ χει κλαδιά ως χαμηλά στο χώμα : Χώνομαι κάτω, καθαρίζω τα φύλλα, σκάβω κι ανάβω φωτιά χαμηλή…
Όμοια κι οι συναγωνιστές. Έτσι δεν παγώσαμε στα χιόνια, νηστικοί…
Εγώ μοιράστηκα το κρέας με τον λύκο. Μόνος στην ερημιά, χιόνια παντού και πάγοι. Τον είδα που έτρωγε. Είχε μείνει το μισό ζώο της λείας του. Τράβηξα ένα μπούτι , του άφησα τα εντόσθια και τ’ άλλο· την ανάγκη μου δέχτηκε τ’ άγριο ζώο τ’ ανήμερο· τύλιξα το κρέας , το ’βαλα στο σακίδιο . Έκοβα λίγο-λίγο κι έτρωγα ωμό .
Ήταν καιρός που ήπιαμε το αίμα του ζώου , να πάρουμε δύναμη στη μαύρη πείνα , να παλέψουμε να ελευθερωθούμε .
Σημειώσεις: *Ο τότε πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου.
**Δ. Βασιλειάδης « Οδοιπορία στον Ελλαδικό χώρο ».
***Αφήγηση του σκηνοθέτη-φιλολόγου Αλέξη Δαμιανού.
Τι γίνεται ο άνθρωπος στον πόλεμο;…θηρίο – έτσι κι αλλιώς. 3,5 δισεκατομμύρια νεκροί πολέμων στα πρόσφατα 5.000 χρόνια της ανθρωπότητας. 86 εκατομμύρια νεκροί στην Ευρώπη από τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Περί το 1.160.000 οι καταμετρημένοι νεκροί Έλληνες στο 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Στην Αθήνα πέθαναν πάνω από 350 χιλιάδες άνθρωποι από λιμό στη Γερμανική Κατοχή. Το ανάλογο συνέβη και σε άλλες πόλεις…
Έρχεται ο Ποιητής. Με πνεύμα στιβαρό ελληνικό κι ολύμπειο μας ανοίγει την μεγάλη αυλαία της Ευθύνης.
Ο ΥΠΝΟΣ ΤΩΝ ΓΕΝΝΑΙΩΝ
Μυρίζουν ακόμη λιβανιά, κι έχουν την όψη καμένη απ’ το πέρασμά
τους στα Σκοτεινά Μεγάλα Μέρη.
Κει που μεμιάς τους έριξε το Ασάλευτο.
Μπρούμυτα, σ’ ένα χώμα που κι η πιο μικρή ανεμώνα του θα ’φτανε
να πικράνει τον αέρα του Άδη
(Το’ να χέρι μπρος, έλεγες πολεμούσε ν’ αρπαχτεί απ’ το μέλλον,
τ ’ άλλο κάτω απ’ την έρμη κεφαλή, στραμμένη με το πλάι
Σαν να θωρεί στερνή φορά, μέσα στα μάτια ενός ξεκοιλιασμένου
αλόγου, σωρό τα χαλάσματα καπνίζοντας)
Κει τους απάλλαξε ο Καιρός. Η φτερούγα η μια, η πιο κόκκινη, κά-
λυψε τον κόσμο, την ώρα που η άλλη, αβρή, σάλευε κιόλας μες
στο διάστημα.
Και καμιά ρυτίδα ή τύψη, αλλά σε βάθος μέγα
Το παλιό αμνημόνευτο αίμα που αρχινούσε με κόπο να χαράζεται,
μέσα στη μελανάδα τ’ ουρανού
Ήλιος νέος, αγίνωτος ακόμη
Που δεν έσωνε να καταλύσει την πάχνη των αρνιών από το ζωντανό
τριφύλλι, όμως πριν καν πετάξει αγκάθι αποχρησμοδοτούσε το
έρεβος…
Κι απ’ αρχής Κοιλάδες, Όρη, Δέντρα, Ποταμοί
Πλάση από γδικιωμένα αισθήματα έλαμπε, απαράλλαχτη και
αναστραμμένη, να τη διαβαίνουν οι ίδιοι τώρα, με θανατωμένο μέ-
σα τους τον Δήμιο
Χωρικοί του απέραντου γαλάζιου!
Μήτε η ώρα δώδεκα χτυπώντας μες στα έγκατα, μήτε η φωνή του Πό-
λου κατακόρυφα πέφτοντας, αναιρούσανε τα βήματά τους.
Διάβαζαν άπληστα τον κόσμο με τα μάτια τ’ ανοιχτά για πάντα, κει
που μεμιάς τους έριξε το Ασάλευτο
Μπρούμυτα, κι όπου με βία κατέβαιναν οι γύπες να ευφρανθούν τον
πηλό των σπλάχνων τους και το αίμα.
ΑΣΜΑ ΗΡΩΙΚΟ ΚΑΙ ΠΕΝΘΙΜΟ
ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΑΜΕΝΟ ΑΝΘΥΠΟΛΟΓΑΓΟ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ
(…)
Τώρα κείτεται απάνω στην τσουρουφλισμένη
χλαίνη
Μ’ ένα σταματημένο αγέρα στα ήσυχα μαλλιά
Μ’ ένα κλαδάκι λησμονιάς στ’ αριστερό του αυτί
Μοιάζει μπαξές που του ’φυγαν άξαφνα τα πουλιά
Μοιάζει τραγούδι που το φίμωσαν μέσα στη σκοτεινιά
Μοιάζει ρολόι αγγέλου που εσταμάτησε
Μόλις είπανε « γειά παιδιά » τα ματοτσίνορα
κι η απορία μαρμάρωσε …
Κείτεται απάνω στην τσουρουφλισμένη χλαίνη
Αιώνες μαύροι γύρω του
Αλυχτούν με σκελετούς σκυλιών τη φοβερή σιωπή
Κι οι ώρες που ξανάγιναν πέτρινες περιστέρες
Ακούν με προσοχή
Όμως το γέλιο κάηκε, όμως η γη κουφάθηκε
Όμως κανείς δεν άκουσε την πιο στερνή κραυγή
Όλος ο κόσμος άδειασε με τη στερνή κραυγή.
Κάτω απ’ τα πέντε κέδρα
Χωρίς άλλα κεριά
Κείτεται στην τσουρουφλισμένη χλαίνη
Άδειο το κράνος, λασπωμένο το αίμα
Στο πλάι το μισοτελειωμένο μπράτσο
Κι ανάμεσ’ απ’ τα φρύδια –
Μικρό πικρό πηγάδι, δαχτυλιά της μοίρας
Μικρό πικρό πηγάδι κοκκινόμαυρο
Πηγάδι όπου κρυώνει η θύμηση!
Κείνοι που επράξαν το κακό – γιατί τους είχε πάρει
Τα μάτια η θλίψη πήγαιναν τρικλίζοντας
Γιατί τους είχε πάρει
Τη θλίψη ο τρόμος χάνονταν μες στο μαύρο σύγνεφο
(…)Ζωή δεν είχαν πίσω τους μ’ έλατα και με κρύα νερά(…)
Μα κείνος που τ’ αντίκρισε στους δρόμους τ’ ουρανού
Ανεβαίνει τώρα μοναχός και ολόλαμπρος!
( . . . )
Τώρα χτυπάει πιο γρήγορα τ’ όνειρο μες στο αίμα
Του κόσμου η πιο σωστή στιγμή σημαίνει
Ελευθερία
Έλληνες μες στα σκοτεινά δείχνουν το δρόμο :
Ε Λ Ε Υ Θ Ε Ρ Ι Α
Για σένα θα δακρύσει από χαρά ο ήλιος.
Με βήμα πρωινό στη χλόη που μεγαλώνει
Ολοένα εκείνος ανεβαίνει ( … )
« Πουλιά καλά πουλιά μου, εδώ τελειώνει ο θάνατος! »
« Σύντροφοι σύντροφοι καλοί μου, εδώ η ζωή αρχίζει!»
Κι ο Ποιητής, που διασταυρώνει τα βήματά του με τον Ποιητή , επισημαίνει προς κάθε επίδοξο εχθρό :
« Ο Ελληνικός λαός δεν είναι αμέριμνος λαός
Ο πόλεμος που αρχίσατε σ’ αυτόν είναι η νίκη του
Οι πιο απλοί σ’ αυτοί τη χώρα είναι τρελοί
τρελοί της λευτεριάς τρελοί του δίκιου της ορμής τους»
Τρίτος Ποιητής καθαγιάζει την τριάδα του πνεύματος :
«Σαν τις ραγισμένες φτερούγες των αγγέλων που αμάρτησαν
οι στρατιώτες με τις κάσκες
ανάμεσα στη νύχτα και στο κάρβουνο»
«Εμείς μπορούσαμε να πεθάνουμε μόνο για τη ζωή »
Η χορεία των Ποιητών μεγαλώνει :
− « Ανάστατ’ ήρωες τα χαμομήλια των λαών
Η ευγένεια δάμασε το άγριο δράμα των νεκρών
Ζωή, πόσο απλά με κυριεύεις τον Άδη !» (Ήλεκρος Μπούμης)
− « Εχτές ακόμα όλο βροντούσε το κανόνι,
σα να βρουχιόνταν γύρω –γύρω στις κορφές λιοντάρια
σ’ άγρια σφαγή, κ’ απάνωθέ μας οι ατσαλένιοι
γυρνούσαν γυπαητοί, γυρνούσανε ολοένα,
τον ίσκιο ρίχνοντας του Χάρου και το Χάρο
στα νύχια τους κρατώντας…
Σημείωση: Οι Ποιητές : 1)Οδυσσέας Ελύτης , 2) Πωλ Ελυάρ , 3) Γιάννης Ρίτσος
Αλλ’ απ’ όλα
είναι τρανότερη η σιγή π΄ακολουθάει
κατόπι από τη μάχη, σα βαθιά μας
το μεσότοιχο της ζωής και του θανάτου
γκρεμίζεται κι ολόγυμνη η ψυχή μας,
θωρώντας ζωντανούς και πεθαμένους
να τους τυλίγει γύρα ένα σουδάρι
μονάχα το σουδάρι του χιονιού, δεν απαντέχει
σαν άλλοτε ένα ξύπνημα μα κάποια
ανάσταση από σάλπισμα μεγάλο,
μια ανάσταση σε ορίζοντες που πρώτα,
ξυπνώντας, δεν τους ζούσαμε (…)
Η Ελλάδα, σέρνει το χορό μαζί με τους αντάρτες
Κι είν’ οι νεκροί στα διάσελα πρωτοπανηγυριώτες ». (Α. Σικελιανός)
−Οι δύναμες και οι γνώμες των Καισάρων
του ολέθρου ξαπολύσαν τους λεγεώνες
για τον πόλεμο, μ’ όλων των Τάρταρων
τη βοήθεια, πρωτόφαντο στους αιώνες.
Σεισμοί καταλύτες απ’ των Ταινάρων
τ’ άντρα ως του Ρήνου τους βυθούς Γοργόνες
και Βαλκύρες ρεκάζουν : « Άρον άρον!
Σταύρωσον!» Και με σκήπτρα, με κορώνες
οι σταυρωτήδες. Τα Έθνη, οι σταυρωμένοι
Μα ορμή εκδικήτρα τα Έθνη τα σηκώνει
και των Καισάρων καταγής οι θρόνοι.
Κι από Έθνη κι από Καίσαρες πιο απάνου
κι από το θέλημα όποιου λαοπλάνου,
Σπάρτακε, εσένα η Νέμεση ανασταίνει.
(Κ.Παλαμάς)
Η άγρυπνη φωνή του Ποιητή, ήδη από το 1930,καλούσε σε ετοιμότητα άμυνας έναντι του ιμπεριαλιστικού
θηρίου που έκανε σκόνη τους λαούς :
ΣΑΝ ΤΟΝ ΚΕΡΕΜ
Η ατμόσφαιρα είναι βαριά σαν μολύβι.
Φωνάζω,
φωνάζω,
φωνάζω,
φωνάζω:
−Τρεχάτε να λιώσουμε
μολύβι!
Φωνάζω.
Και λέγει μου εκείνος:
−Ωρέ εσύ με την ίδια τη λαλιά σου
στάχτη θα γίνεις
σαν τον Κερέμ μεσ’ στη φωτιά
μεσ’ στη φωτιά!
« Καημός μεγάλος
και καημός
ανύπαρκτος !»
Τ’ αυτιά των καρδιών μας
δεν γρικάνε.
Η ατμόσφαιρα είναι βαριά
σαν το μολύβι.
Κι εγώ του λέγω εκείνου :
−Στάχτη θα γίνω
σαν τον Κερέμ
μεσ’ στη φωτιά
μεσ’ στη φωτιά!
Σα δεν καώ εγώ,
σαν δεν καείς εσύ
σα δεν καούμε εμείς
πώς
θε να βγούνε
τα σκοτάδια
μεσ’ στο φως;
Η ατμόσφαιρα είναι καστρωμένη
ωσάν τη γης.
Η ατμόσφαιρα είναι βαριά
σαν το μολύβι .
Φωνάζω,
φωνάζω,
φωνάζω,
φωνάζω:
Τρεχάτε
να λιώσουμε μολύβι,
Φωνάζω!…(Ναζίμ Χικμέτ)
Σημείωση: Ο Κερέμ ήρωας κάποιου λαϊκού περσικού μυθιστορήματος (φολκλόρ) που έπιασε φωτιά απ’ τη στάχτη της αγαπημένης του Ασλή
και κάηκε κι αυτός. Στο ποίημα του τούρκου ποιητή Ναζίμ Χικμέτ, η αγαπημένη που έλκει τον άνθρωπο είναι η ιδέα της Ελευθερίας προς το φως.
Η ΜΕΓΑΛΗ ΛΗΣΤΕΙΑ ΤΟΥ ΑΙΩΝΑ
Η ιστορία άρχισε κάπως έτσι : Σημειώθηκαν
τα πρώτα κρούσματα σποραδικά , σαν ασύνδετα
μεταξύ τους . Σκάνδαλα καταχρήσεων , παραχαράξεις
διαρρήξεις σε δημόσια και ιδιωτικά χρηματοκιβώτια .
Έτσι , πέρασε απαρατήρητη η μεγάλη ληστεία του
αιώνα
Όταν παραβιάστηκε το Αρχαιοφυλάκιο με τους
Αρχετύπους .
«Ου μη γρηγορήσεις , ήξω επί σε ως κλέπτης.»
Πολύ αργότερα , μπόρεσε να φανεί το μέγεθός της
καταστροφής , όταν αρχίνησαν να κυκλοφορούν
τα πρώτα κακέκτυπα αντίγραφα . Όταν
με το σύστημα των διεθνών συμβάσεων και των τραστ
διαδόθηκε σ’ όλον τον κόσμο , η βιομηχανία των
απομιμήσεων .Η παραχάραξη , η κιβδηλεία , η νοθεία
η γενική εμπορία των πάντων . Αυτό
έδωσε στην αρχή , μια τεράστιαν ώθηση
στις συναλλαγές . Μιάν ευχάριστη ψευδαίσθηση
ευημερίας στη διεθνή αγορά .
Στα μεγάλα αστικά κέντρα , τα χρηματιστήρια
οι χαρτοπαιχτικές λέσχες , τα σφαιριστήρια
τα καζίνα , τα τεϊοποτεία λειτουργούσαν
με πυρετό . Οι πλάστιγγες του χρυσού
ανεβοκατέβαιναν στον ίδιο τρελό ρυθμό
με τις κυλιόμενες των σούπερμάρκετ .
Η κίνηση του πλήθους να σφύζει παντού
Ωσότου , το έλλειμμα στο ισοζύγιο ΧΡΥΣΟΣ―ΑΝΤΙΧΡΥΣΟΣ
αχρήστεψε το μέτρο σύγκρισης των αξιών .
Το μέτρο της ανθρώπινης συναλλαγής .
Ωσότου·
κάτω από το βάρος της παγκόσμιας ενοχής
ακούστηκεν ο απαίσιος τριγμός στον άξονα
του πλανήτη .
«Πόλις δε ηγέρθη εναντίον πόλεως
και αδελφός εναντίον αδελφού».
( Μελισσάνθη )
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ
−« Η Εθνική Αντίσταση ήταν ένα από τα συστατικά του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου. Ο πόλεμος αυτός ήταν ένα πρωτοείδωτο και πολυσύνθετο φαινόμενο στην Ιστορία της ανθρωπότητας. Ξέσπασε κι αυτός, όπως και ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος του 1914-1918, σαν αποτέλεσμα των ανταγωνισμών του ιμπεριαλιστικού συστήματος. Μα ξέσπασε σε τέτοιο στάδιο της γενικής κρίσης του ιμπεριαλισμού, όταν πια υπήρχε και αναπτυσσόταν στο ένα έκτο της γης το πρώτο σοσιαλιστικό κράτος των εργαζομένων – η Σοβιετική Ένωση. Και μόνο η ύπαρξη της Σοβιετικής Ένωσης, σε συνδυασμό με την πολιτική της, ενίσχυε τις απελευθερωτικές ελπίδες και τους αντι-ιμπεριαλιστικούς αγώνες των λαών, έκανε δύσκολη την επανάληψη ενός « κλασσικού » ιμπεριαλιστικού πολέμου. Το σχέδιο όλων των ιμπεριαλιστών ήταν να εξαφανίσουν τη Σοβιετική Ένωση, να βγάλουν από τη μέση την πρώτη και κύρια αντίθεση του σύγχρονου κόσμου, την αντίθεση σοσιαλισμού και καπιταλισμού. Μα οι αντιθέσεις μεταξύ των ιμπεριαλιστών ήταν πολύ ισχυρές. Η αδηφαγία του χιτλερισμού, της πιο επιθετικής μερίδας του ιμπεριαλισμού εκείνα τα χρόνια, έκανε να ξεσπάσει στο πρώτο στάδιο ο πόλεμος σαν πόλεμος ανάμεσα στο φασιστικό άξονα και τις «δημοκρατίες » της Αγγλίας και Γαλλίας, που είχαν πλάτη τις Ενωμένες Πολιτείες Αμερικής (1940-1941). Η πολιτική της Σοβιετικής Ένωσης, που είχε τη συμπάθεια των λαών, προσπάθησε στην αρχή να ματαιώσει τον πόλεμο και, όταν αυτό στάθηκε αδύνατο, να περιορίσει τις φλόγες του και την προέλαση του κτηνώδους χιτλεροφασισμού, που υποδούλωνε έναν έναν τους λαούς της Ευρώπης. Οι ίδιοι οι λαοί των καπιταλιστικών χωρών είδαν στο πρόσωπο των χιτλεροφασιστικών ορδών τον άμεσο κίνδυνο αφανισμού τους. Και ζητούσαν μια πιο ουσιαστική πολεμική προσπάθεια κατά του φασισμού από τις αστικές κυβερνήσεις τους, που ενώ ως το 1939 εφάρμοζαν τη λεγόμενη πολιτική του «εξευμενισμού » των χιτλεροφασιστών με σκοπό να τους στρέψουν κατά της Σοβιετικής Ένωσης*, τώρα έκαμαν το λεγόμενο«περίεργο» πόλεμο. Οι λαοί άρχισαν, άλλοι νωρίτερα, άλλοι αργότερα, την πιο ποικιλότροπη αντίσταση στους νέους βαρβάρους. Εκεί λοιπόν βρίσκονται οι καταβολές της Εθνικής Αντίστασης, που άρχισε να επηρεάζει και τις κυβερνήσεις της καπιταλιστικής Ευρώπης και Αμερικής. Και έτσι ο πόλεμος που άρχισε και για τις δυο αντιμαχόμενες μερίδες, εκτός των μικρών χωρών, σαν ιμπεριαλιστικός, με την πάλη των υποδουλωμένων λαών, που παίρνανε θάρρος και από την ύπαρξη της Σοβιετικής Ένωσης και εμπνέονταν από τη δράση των κομμουνιστών και άλλων αντιφασιστών προσπαθώντας να επενεργήσουν προς την διεξαγωγή ενός αντιφασιστικού πολέμου, πήρε ν’ αλλάζει προοδευτικά χαρακτήρα.
ΣΗΜΕΙΏΣΕΙS : Από το βιβλío «Η Μεγάλη Πενταετία» του Πέτρου Ρούσσου κυριότατα οι επιλογές.
Από το βιιβλίο «Η Ιστορία της Εθνικής Αντίστασης 1940-1945»(ομάδας διανοητών σελ. 19) : Η ΕΣΣΔ έκανε νέες προτάσεις στη Γαλλία και την Αγγλία για τη συλλογική ασφάλεια της Ευρώπης. Στις 2 Ιούνη 1939 προτείνει σχέδιο συλλογικής ασφάλειας των απειλούμενων ευρωπαϊκών χωρών, ανάμεσα στις οποίες αναφερόταν και η Ελλάδα. Η αγγλική κυβέρνηση απόρριψε τη σοβιετική πρόταση.
Ο βομβαρδισμός της Δρέσδης από τους Συμμάχους
Είναι φανερό , πως η ύπουλη επιδρομή του Χίτλερ κατά της Σοβιετικής Ένωσης στον πόλεμο κατά του χιτλεροφασισμού και στη μεγάλη αντιχιτλερική συμμαχία ,έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στην αλλαγή του χαρακτήρα του παγκόσμιου πολέμου, στη μετατροπή του από πόλεμο ιμπεριαλιστικό σε πόλεμο αντιφασιστικό. Οι δυτικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις βρέθηκαν στην ανάγκη να δεχτούν την τέτοια τροπή χωρίς να παραιτούνται φυσικά από τα ιμπεριαλιστικά σχέδια κυριαρχίας στον κόσμο. Βασικός παράγοντας στην τέτοια τροπή στάθηκαν τα κινήματα Εθνικής Αντίστασης των λαών της Ευρώπης, της Ασίας και άλλων ηπείρων (Πολωνία, Νορβηγία, Ολλανδία, Βέλγιο, Γαλλία, Αγγλία, Γιουγκοσλαβία, Αλβανία, Κίνα, Βιετνάμ και άλλες χώρες). Και ο λαός της Ελλάδας είναι περήφανος γιατί με την Εθνική του Αντίσταση συνέβαλε στην τέτοια τροπή του τρομερού εκείνου πολέμου που έληξε με την ήττα των δυνάμεων της φασιστικής βαρβαρότητας και τη γέννηση ενός καινούργιου κόσμου.(…)
Για μας η πάλη ήταν κάτι παραπάνω από εθνική αντίσταση ∙ ήταν εθνική και κοινωνική ανάταση. (…) Η κύρια μερίδα της αστικής τάξης, αγγλόφιλη, λέγοντας Εθνική Αντίσταση εννοούσε συντριβή της Γερμανίας, νίκη της Αγγλίας και των δυτικών δυνάμεων γενικά, προσθήκη μερικών τετραγωνικών χιλιομέτρων στο κεφαλαιο-κρατικό καθεστώς –« Μεγάλη Ελλάδα», αποκατάσταση της αστικής « νομιμότητας » που είχε κλονιστεί. Η εργατική τάξη και η μεγάλη λαϊκή συμμαχία του ΕΑΜ (εργαζόμενος λαός συν μια μερίδα της αστικής τάξης) έβλεπαν την Εθνική Αντίσταση σαν το δρόμο που μέσω της συντριβής κάθε είδους ζυγού οδηγεί στην απαλλαγή της χώρας από κάθε ξενική εξάρτηση, στην δημοκρατική αναγέννηση της Ελλάδας. Χωρίς να σημαίνει τούτο πως και η εαμική συμμαχία, δεν είχε τις εσωτερικές διαφορές της.
Η μια λοιπόν άποψη, η πλουτοκρατική κοίταζε προς τα πίσω. Η άλλη, η λαϊκή, προς τα εμπρός.
Γι’ αυτό και όταν ανατρέχουμε στις πηγές της Εθνικής μας Αντίστασης διαφορετικές είναι οι « περγαμηνές » της κάθε κοινωνικής τάξης. Η κυριαρχική τάξη στην Ελλάδα δεν έχει να διεκδικήσει τίτλους προετοιμασίας του έθνους για μια αντι-φασιστική Εθνική Αντίσταση. Μεγάλη της μερίδα κατά τα κρίσιμα χρόνια της ανόδου του φασισμού και των προπαρασκευαστών του πολέμου συμπαθούσε τον Χίτλερ σα σταυροφόρο κατά της Σοβιετικής Ένωσης και του κομμουνισμού.
Έφερε το ολοκληρωτικό καθεστώς που εφάρμοσε η μοναρχοφασιστική δικτατορία της 4ης Αυγούστου. Η δικτατορία εκείνη δανείστηκε ένα πλήθος μορφές κυριαρχίας από το Χίτλερ και το Μουσολίνι. Η επιβολή της είχε σκοπό κυρίως να πνίξει το λαϊκό αντιφασιστικό κίνημα που ανέβαινε, να αμβλύνει τους εσωτερικούς ανταγωνισμούς των μερίδων της αστικής τάξης, να εξασφαλίσει την άνετη εκμετάλλευση του εργαζόμενου λαού. Η επιβολή της συνδεόταν με τη βρετανική πολιτική, που ενθάρρυνε και το Χίτλερ στη Γερμανία και τα αντιδημοκρατικά και φασιστικά καθεστώτα στις χώρες που ζώνανε τη Σοβιετική Ένωση, χωρίς να αίρει φυσικά τον ανταγωνισμό των βρετανικών μονοπωλίων με τα γερμανικά μονοπώλια και τον αντίστοιχο ανταγωνισμό των φίλων τους μέσα στις μικρές χώρες.
Και στην Ελλάδα ήταν έκδηλες οι εσωτερικές αντιφάσεις της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου, που εκφράστηκαν και σε ορισμένο καιροσκοπισμό του Μεταξά, σε ακροβατισμούς της δικτατορίας, που παρέδωσε το μεγαλύτερο όγκο του εξωτερικού εμπορίου στη χιτλερική Γερμανία και άφηνε αναπάντητα τα προκλητικά χτυπήματα του Μουσολίνι κατά της Ελλάδας. Μα η δικτατορία δεν υπολόγισε πόσο μεγάλο ήταν το μίσος του ελληνικού λαού κατά του φασισμού γενικά. Οι προκλήσεις του Μουσολίνι τον αναστάτωσαν.
Όταν δυνάμωσε ο Χίτλερ και οι ορέξεις του προς όλες τις κατευθύνσεις και οξύνθηκαν οι αντιθέσεις του με την Αγγλία και τη Γαλλία, δυσκολεύτηκαν οι ακροβατισμοί της δικτατορίας στην Ελλάδα. Οι Χίτλερ και Μουσολίνι δεν μπόρεσαν τελικά να κλονίσουν τις οικονομικές, στρατηγικές και πολιτικές θέσεις που είχε η Αγγλία στη χώρα μας με κύριο στήριγμα το Παλάτι. Κι έτσι στην ώρα της κρίσης ο Μεταξάς τάχθηκε ανοιχτά με την Αγγλία. (…) Στις 28 Οκτωβρίου 1940 η Ιταλία κήρυξε τον πόλεμο στην Ελλάδα.*
Έτσι σύρθηκε η φασιστική δικτατορία Ι. Μεταξά στον πόλεμο κατά της Ιταλίας και κατόπι κατά της χιτλερικής Γερμανίας. Και απροπαράσκευη βασικά καθώς άφησε τη χώρα για τέτοιο πόλεμο, αντίθετη η ίδια με τα δημοκρατικά αισθήματα του λαού, γκρεμίστηκε μαζί με την υποδούλωση της χώρας από τις ορδές των χιτλεροφασιστών. Ο λαός, κορμός της αντίστασης, πάλεψε μα κάμφθηκε μπροστά στην αριθμητική και τεχνική υπεροχή των εχθρών του. Νικήθηκε μα δεν υποτάχθηκε. Με την κατάκτηση της χώρας από τους χιτλερικούς το Μάη του 1941, που σήμαινε και κατάρρευση της ντόπιας φασιστικής δικτατορίας, κλείνει η πρώτη φάση της Εθνικής Αντίστασης του ελληνικού λαού, που είχε προβληθεί – αυτό είναι το οξύμωρο της Ελλάδας – κάτω από ηγεσία φασιστική. Και αρχίζει η καινούργια φάση της κυρίως Εθνικής Αντίστασης. Η ηγεσία της περνά στα χέρια της εργατικής τάξης και του κόμματός της, του ΚΚΕ, συνασπισμένου με άλλα κόμματα στο ΕΑΜ. Εδώ ο λαός ξεπέρασε τον εαυτό του . Το ΕΑΜ έρριξε το σύνθημα « ΕΜΠΡΟΣ ΟΛΟΙ ΣΤΗΝ ΠΑΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΒΙΩΣΗ »
.
{youtube}zfpfJf03IsI{/youtube}
Η Εθνική Αντίσταση δεν ήταν υπόθεση ενός κόμματος, ήταν έργο καθολικό του ελληνικού λαού, άσχετ’ από πολιτικά φρονήματα. Στην Εθνική Αντίσταση μετείχαν κομμουνιστές και συντηρητικοί, δημοκράτες και βασιλόφρονες. Μα είναι ιστορικό γεγονός αναμφισβήτητο πως στις πλάτες του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ) και του αντάρτικου στρατού του―του Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (ΕΛΑΣ), με ψυχή τους κομμουνιστές― έπεσε το τιμητικό βάρος της κύριας προσπάθειας στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα. (…) Αυτό έγινε γιατί (…) ενέργησαν πιο μαζικά και πρόσφεραν πιο πολλά για την πατρίδα και την πρόοδο. Με λίγα λόγια έδωσαν πρόγραμμα δράσης που απαντούσε καθολικότερα στο αίτημα των καιρών, που ήταν :να συντριβούν οι φασίστες κατακτητές και από τα ερείπια του πολέμου να βγει μια Ελλάδα απαλλαγμένη από τα ξένα δεσμά, ανανεωμένη με ένα κάθεστώς αληθινής ανεξαρτησίας και δημοκρατίας, οικονομικής και πολιτιστικής ανάπτυξης.
Σημείωση :*Από το βιβλίο «Ιστορία της Εθνικής Αντίστασης 1940-1945»σελ.101)
{youtube}DK6MftMyLbE{/youtube}
Ένα τέτοιο πρόγραμμα κανένα άλλο κόμμα δεν πρόσφερε ουσιαστικά στον ελληνικό ναό . Ο λαός στη μεγάλη του πλειοψηφία το κατάλαβε και εντάχθηκε στον αγώνα κάτω από τις ένδοξες σημαίες του ΕΑΜ (…) που ζωντάνεψε και ανέπτυξε στις νέες συνθήκες τις πιο λαμπρές αγωνιστικές παραδόσεις του Εικοσιένα(…), αναδείχτηκε σε μια μεγάλη λαϊκή οργάνωση που ξεπέρασε το ενάμισυ εκατομμύριο μέλη (…). Η Εθνική Αλληλεγγύη* ― αυτός ο παλλαϊκός Ερυθρός Σταυρός του Αγώνα – συγκέντρωσε στις γραμμές του πρωτοφανή αριθμό πατριωτών. Το ίδιο και η Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση της Νεολαίας (ΕΠΟΝ). Το ΕΑΜ συγκρότησε και το μεγαλύτερο αντάρτικο στρατό της εποχής, τον Ελληνικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό (ΕΛΑΣ). Ο « Κώδικας Ποσειδών » (από Δεκ. 1942) κατοχύρωνε τις πρώτες κατακτήσεις του λαού, αναγνώριζε τα πρώτα έμβρυα της εξουσίας που άρχισε να δημιουργεί ο λαός στην πορεία του Εθνικού Απελευθερωτικού αγώνα : Συμβούλιο Λαϊκής Αυτοδιοίκησης, θεσμός Λαϊκού Δικαστηρίου.
Ο Ελληνικός λαός ορθώθηκε όχι μόνο για ν’ αποτινάξει τους φασίστες κατακτητές αλλά και για να επιβάλει μεταπολεμικά ένα γνήσιο δημοκρατικό πολίτευμα (…) για μια Ελλάδα απαλλαγμένη από κάθε είδους ιμπεριαλιστική εξάρτηση, οικονομική και πολιτική.(…)
Πραχτικά το βέλος στρεφόταν κατά του αγγλικού ιμπεριαλισμού που ήταν ως τότε ο οικονομικός και πολιτικός κυρίαρχος στην Ελλάδα, είχε, όσο είχε, συμπολεμήσει κατά των δυνάμεων του Άξονα στην Ελλάδα και τώρα ήταν σύμμαχος στην αντιχιτλερική συμμαχία με έκδηλη την προσπάθεια να εξακολουθεί να ελέγχει τη χώρα και να επεμβαίνει στα εσωτερικά της.
Η αγγλική πολιτική επηρέαζε βασικά τις μη εαμικές δυνάμεις της Εθνικής Αντίστασης (και όχι μόνον αυτές) και ορθωνόταν σαν σοβαρό εμπόδιο σε μια ελεύθερη ανάπτυξη της Εθνικής Αντίστασης κατά τους πόθους της πλειοψηφίας του λαού.
Το φαινόμενο δεν ήταν μοναδικό μέσα στην παγκόσμια αντιχιτλερική πάλη, ήταν όμως, νομίζουμε, μοναδική η εμμονή του ιμπεριαλισμού σε μια μικρή χώρα με πολύ ισχυρό αντιϊμπεριαλιστικό κίνημα Εθνικής Αντίστασης και η συγκεκριμένη διάταξη των δυνάμεων στο στρατηγικό χώρο της Ελλάδας και της Μεσογείου.
Στο σημείο της ένοπλης επίδοσης, ο ΕΛΑΣ έγραψε σελίδες δόξας που θα τις διαβάζουν με υπερηφάνεια τα παιδιά του λαού. Καθήλωσε με τη δράση του κατά καιρούς στη χώρα από 8 έως 12 εχθρικές μεραρχίες των κατακτητών έχοντας ανεβεί ο ίδιος, κατά τα επίσημα στοιχεία της εποχής, σε 60 περίπου χιλιάδες τουφέκια (ένοπλος ΕΛΑΣ) και έχοντας και μια εφεδρεία 60-70 περίπου χιλιάδων ανδρών .
Σημείωση :* Η Εθνική Αλληλεγγύη ίδρυσε εκατοντάδες ιατρεία, πάνω από 1.200 λαϊκά φαρμακεία, 90 λαϊκά αναρρωτήρια, 73 λαϊκά νοσοκομεία. Ίδρυσε παιδικούς σταθμούς, παιδικές κατασκηνώσεις, άσυλα σε όλη την Ελλάδα. Πάνω από 1.000.000 άτομα πήραν βοήθεια από τις οργανώσεις της Ε.Α.(από «Ιστορία της Εθνικής αντίστασης 1940-1945» σ.76//122 -3)
(…)κατόρθωσε στηριγμένος σε ένα παλλαϊκό κίνημα, και παρά τους αντιπερισπασμούς από άλλες ένοπλες οργανώσεις, να παρενοχλεί και να φθείρει ένα εχθρικό στρατό περίπου 250.000 – 300.000 ανδρών, εκτός από τις 45.000 περίπου ταγματασφαλίτες και άλλα ένοπλα όργανα του κατακτητή. Έως 25.000 άνδρες ήταν οι απώλειες των κατακτητών σε νεκρούς. Στο τέλος (1944) όταν άρχισε η απελευθερωτική κάθοδος του Σοβιετικού Στρατού στα Βαλκάνια και οι Γερμανοί κινδύνευαν να αποκοπούν, ο ΕΛΑΣ με την ενεργό δράση του ξεκαθάρισε την πατρίδα από το μίασμα των κατακτητών. (…)
Η ελληνική Αντίσταση ύστερ’ από τέσσερα χρόνια ηρωισμού και θυσίας πέτυχε τον πρώτο της σκοπό : να λευτερώσει την πατρίδα από τους μισητούς κατακτητές ∙ αλλά δεν κατόρθωσε να γλιτώσει τη χώρα από τους «άσπονδους» συμμάχους Τσώρτσιλ και Ρούσβελτ. Σε αντίθεση με ό,τι έγινε στις χώρες όπου μπήκε συντρίβοντας τις χιτλερικές ορδές ο Σοβιετικός Στρατός και δόθηκε στους λαούς η δυνατότητα να εκλέξουν προοδευτικά καθεστώτα της προτίμησής τους, στην Ελλάδα που ήρθαν οι βρετανοαμερικάνοι σύμμαχοι, χωρίς μάλιστα να υπάρχει ειδική στρατιωτική ανάγκη, παλινορθώθηκε το αντιδραστικό καθεστώς της υποτέλειας για να οδηγηθεί σε λίγο η χώρα και σε έναν ολέθριο εμφύλιο πόλεμο. Από την Ελλάδα, και ενώ ακόμα δεν είχε πέσει το Βερολίνο, ο δυτικός, ιμπεριαλισμός άρχιζε το μεταπολεμικό «ψυχρό πόλεμο».
Άρχιζε μαζί μια μεγάλη περίοδος ταλαιπωριών του ελληνικού λαού και προσπαθειών του για την απόχτηση πραγματικής εθνικής ανεξαρτησίας και δημοκρατίας, που συνεχίζεται και ογκώνεται στις μέρες μας.
Μα και μ’ όλο που οι δυνάμεις της Εθνικής Αντίστασης είδαν να τους αφαιρεί ο ιμπεριαλισμός το έπαθλο της νίκης η Εθνική Αντίσταση είναι έργο ιστορικό, κτήμα του λαού και των γενεών που ακολούθησαν και ακολουθούν.
−Πρώτη υπηρεσία της Εθνικής Αντίστασης και ιδιαίτερα του ΕΑΜ είναι
πως ξεσήκωσε τον ελληνικό λαό, έναν από τους πρώτους, στο μαζικό και
ένοπλο αγώνα κατά της φασιστικής τυραννίας, ώστε να συμβάλλει επάξια
στη νίκη κατά του χιτλεροφασισμού.
−Το ΕΑΜ ειδικότερα ανύψωσε σε άφθαστο έως τότε επίπεδο την ιδέα
− της εθνικής ενότητας σε δημοκρατική βάση (…), άφησε μεγάλο
δίδαγμα της πλατιάς οργάνωσης των λαϊκών δυνάμεων,
− έσωσε το λαό από τη λιμοκτονία.
− τα ιδανικά του ΕΑΜ ενέπνευσαν μεταπολεμικά (…) για ένα πιο
ανθρώπινο επίπεδο ζωής
− αναγνωρίστηκαν μεταπολεμικά τα πολιτικά δικαιώματα στη γυναίκα, η
παιδεία έγινε πιο πολύ ζήτημα του λαού. (…)
Η Εθνική Αντίσταση ήταν έργο όχι απλώς μαζικό παρά κυριολεκτικά παλλαϊκό.(…)
Οι άνθρωποι του Αγώνα, ζυμωμένοι με τον υπέροχο λαό, έδωσαν όλο τον εαυτό τους. Από εξόρμηση σε εξόρμηση, από μάχη σε μάχη, πότε με το χιτλεροφασίστα, πότε με τον ταγματασφαλίτη, πότε με το ζερβικό, πότε με τον ραδιούργο τον Εγγλέζο, σε μιαν ασταμάτητη προσπάθεια να κατοχυρώσουν τη νίκη του λαού, εξαντλημένοι από χρόνιες ταλαιπωρίες της παρανομίας μα ακλόνητοι, πάσκιζαν να αποφύγουν τις παγίδες του εμφύλιου πολέμου και της καταστροφής, που έστηναν οι λογής λογής εχθροί τους.
Χρέος μας ήταν να παλέψουμε να γίνει πραγματικός παλλαϊκός αντιφασιστικός πόλεμος. Τούτο έβγαινε από τη βάρβαρη επιδρομή του ιταλικού ιμπεριαλισμού ενάντια σε μια μικρή χώρα, την Ελλάδα, που είχε συμφέρον να κρατηθεί μακριά από τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς. Μα και η υποδούλωση άλλων μικρών χωρών της Ευρώπης όπως της Αυστρίας, Τσεχοσλοβακίας, Δανίας, Νορβηγίας, Βελγίου, Ολλανδίας και η κατάρρευση της Γαλλίας έφερνε στη ζωή νέο στοιχείο, το στοιχείο της πλατιάς εθνικής αντίστασης κατά του κύριου εμπρηστή του πολέμου –του διεθνούς φασισμού.
Από τις πρώτες μέρες της αναταραχής από την εισβολή του Μουσολίνι φάνηκε η πλήρης χρεωκοπία της μεταξικής πολιτικής της στρουθοκαμήλου. Ο Μεταξάς απέκρυβε από το λαό τις υπονομευτικές και επιθετικές ενέργειες του Μουσολίνι κατά της Ελλάδας γιατί πίστευε πάντα πως θα τον προστατέψει το «δαιμόνιον» του Χίτλερ. (…) Το ξεσήκωμα του λαού, που τέσσερα χρόνια είχε φιμωθεί στην έκφραση των πολιτικών του αντιλήψεων, έσπαζε τους φασιστικούς κλοιούς της ηττόπαθης κυβέρνησης. Η κυβέρνηση προσπάθησε να κερδοσκοπήσει στην πατριωτική θέση των κομμουνιστών. Καμώθηκε πως χαλάρωσε την πίεση πάνω στους κρατούμενους αντιφασίστες (…) Ό,τι μπόρεσε να συγκεντρωθεί σε κομματικά στελέχη «ελεύθερους» και «εξόριστους» εκείνη την κρίσιμη στιγμή, αποτέλεσε υπολογίσιμη δύναμη, στο ξεκίνημα του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, που έμελλε να λιανίσει τους κατακτητές. Πολλοί από τους πρώτους εκείνους έπεσαν στο πεδίο της τιμής για τη λευτεριά της πατρίδας και του λαού.(…)
Η κυβέρνηση μαζί με το Παλάτι είχαν πανικοβληθεί (από την εισβολή χιτλερικών θωρακισμένων μεραρχιών στο ελληνικό έδαφος) και ετοίμασαν τις αποσκευές τους για να πάνε στο εξωτερικό και να συνεχίσουν την «αντίσταση» δίπλα στους Άγγλους «συμμάχους» αφήνοντας πίσω τους ένα λαό στην τύχη του. Δυο μέρες πριν από την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα η κυβέρνηση διέταξε να φρουρηθούν οι αποθήκες τροφίμων των Άγγλων. Η αστυνομία χτυπά τα άοπλα πλήθη για να μην τα διαρπάξουν. Βουνά από τρόφιμα αποθηκευμένα στα τελωνεία του Πειραιά (άλευρα, ζάχαρη, καφέδες κ.α.) παραδόθηκαν ανέπαφα στους Γερμανούς, καθώς και οι αποθήκες βενζίνης* και 2.000 περίπου δέσμιοι φυλακισμένοι κι εξόριστοι αγωνιστές του μοναρχοφασιστικού καθεστώτος.
Από τους πρώτους μήνες της Κατοχής άρχισαν οι στερήσεις του εργαζόμενου λαού και εξελίχτηκαν μετά το καλοκαίρι σε αληθινό λιμό. Χίτλερ και Μουσολίνι εκδικούνταν τον ελληνικό λαό για την Αντίστασή του, με το όπλο του θανάτου από πείνα.
Σημείωση: *Από την «Ιστορία της Εθνικής Αντίστασης 1940-1945»(σ.47,91)
Σε επιτροπή που πήγε να διαμαρτυρηθεί για το συστηματικό αυτό λιμό ο Γερμανός στρατηγός απάντησε τούτα τα κυνικά:
―Κύριοί μου, δε μας μένει καιρός να ασχοληθούμε με τέτοιας φύσεως θέματα.
Οι Έλληνες πρέπει να γνωρίζουν τούτο : οι πλούσιοί τους θα πεινάσουν, οι φτωχοί τους θα πεθάνουν
και οι Γερμανοί θα νικήσουν.
Απ’ όλες τις κατεχόμενες χώρες η Ελλάδα είχε σ’ αυτό τον πόλεμο τα περισσότερα θύματα από την πείνα. Οι αριθμοί που δόθηκαν κατά καιρούς έφταναν από 250 χιλιάδες έως 650 χιλιάδες μόνο για την Αθήνα – Πειραιά (που ήταν και το επίκεντρο του θανατικού). Ο πληθυσμός των δυο πόλεων έφτανε τότε περίπου το 1 εκατομμύριο ψυχές.
(…) αντηχούν ακόμα στ’ αυτιά μας οι αδύναμες μα σπαραχτικές φωνές των παιδιών – και όχι μόνο των παιδιών, στις γειτονιές των δρόμων της Αθήνας και του Πειραιά;
−Πεινάω, πεινάω…
Οι άνθρωποι πρήζονταν από την πείνα. Πέφτανε σα μαραμένα φύλλα του φθινοπώρου. Και σβήνανε σαν κεράκια. Οι δρόμοι γέμιζαν νεκρούς και τα κάρα της δημαρχίας είτε και των ιδιωτών δεν προλάβαιναν να κουβαλούν για θάψιμο τους νεκρούς (…)
Μαζί με την καταλήστευση* του πλούτου της χώρας ως «λεία πολέμου» οι φασίστες κατακτητές επέβαλαν κατοχικά πληθωρικά χαρτονομίσματα και απαίτησαν αποζημιώσεις για « δαπάνες κατοχής » 10 δισεκατομμύρια δραχμών. Οι μισθοί και τα ημερομίσθια ουσιαστικά εκμηδενίστηκαν.
Τελικά οι Άγγλοι δέχτηκαν να λύσουν τον αποκλεισμό της κατεχόμενης Ελλάδας, για ναρθούν μέσω του Διεθνoύς Ερυθρού Σταυρού ορισμένα τρόφιμα (…) οργανώθηκαν λαϊκά συσσίτια .(…) Από δω οι πρώτες διαμαρτυρίες, οι πρώτες απεργίες, που εξελίχτηκαν έπειτα σε επαναστατικές εξάρσεις εκατομμυρίων πατριωτών (…) για την επιβίωση, θαυματούργησε η λαϊκή πρωτοβουλία, που έφερε στη ζωή τις πιο απίθανες όσο και αποτελεσματικές μορφές αγώνα (…)Πολλοί πατριώτες των πιο διαφορετικών πεποιθήσεων, με κίνδυνο της ζωής τους έκρυβαν Άγγλους φαντάρους, απομεινάρια του εκστρατευτικού σώματος που δεν πρόλαβαν να φύγουν (…)
Η Ελλάδα είχε τριπλή Κατοχή. Ο Χίτλερ για να πάρει με το μέρος του τη Βουλγαρία στον πόλεμο επέτρεψε την κατοχή της Ανατολικής Μακεδονίας στη φασιστική κυβέρνηση. (…) Οι Βουλγαροφασιστικές αρχές κατοχής αρπάζαν τη σοδιά των αγροτών (…), ξεσπίτωναν οικογένειες, εξανάγκαζαν σε φυγή.
Οι απεργοί διαφόρων κλάδων, έως 20 χιλιάδες, διεκδικούσαν συσσίτια και άλλες οικονομικές βελτιώσεις της ζωής τους. Πήραν μέρος σ’ αυτήν και τραυματίες και ανάπηροι του πολέμου. Η αστυνομία χτύπησε τους διαδηλωτές.
Ήδη από τις 31 Μαίου ’41 διαδόθηκε σ’ όλη την (…) Ελλάδα το συμβολικό άγγελμα : κουρελιάστηκε η σημαία με την χιτλερική σβάστικα που είχαν υψώσει οι κατακτητές πάνω στον ιερό βράχο της Ακρόπολης. (…) Ήρωες της ιστορικής πράξης ήταν δύο παλικάρια σπουδαστές, ο Μανώλης Γλέζος και ο Απόστολος Σάντος.
Η εξαιρετική συμβολή του λαού στη Μάχη της Κρήτης * (επί 10 μερόνυχτα ως 31 Μάη 1941) προκάλεσε εκδικητική μανία των χιτλερικών κατά του αδούλωτου λαού της Κρήτης. Εκτέλεσαν πάνω από 2.000 Κρητικούς ξεθεμελίωσαν χωριά και κωμοπόλεις. (…) Ο ελληνικός λαός αντιμετώπιζε πια πρόβλημα επιβίωσης.
Έπειτα, η απεργία των δημοσίων υπαλλήλων στην Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και αλλού, με την καθημερινή προσχώρηση και άλλων κλάδων (…) σημείωσε τεράστια επιτυχία.
Το Φλεβάρη 1943 ο θάνατος του Κωστή Παλαμά, εθνικού ποιητή, πρεσβύτη των ελληνικών γραμμάτων συγκλόνισε το λαό σε μεγάλη πατριωτική αντικατοχική εκδήλωση. Από τη μεγάλη νίκη των σοβιετικών στρατευμάτων και την καταστροφή των χιτλερικών στο Στάλιγκραντ το Φλεβάρη του 1943 η πορεία του 2ου Παγκοσμίου πολέμου γύρισε οριστικά με το μέρος των συμμάχων.
Το 1943 θα είναι χρόνος ολόπλευρου ποιοτικού άλματος του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα στην Ελλάδα.
Η μαζική πάλη της εργατικής τάξης και όλων των πατριωτών στις πόλεις και τα χωριά θα σημειώσει τις μεγαλύτερες ως τότε απεργίες και πολιτικές διαδηλώσεις κατά των κατακτητών.(…) Στην Αθήνα 300.000 περίπου πατριώτες προτάσσουν τα στήθια τους στα άρματα του κατακτητή, με το σύνθημα « Κάτω η πολιτική επιστράτευση ». Υπάρχουν 18 νεκροί και 135 τραυματίες. Μα οι Έλληνες δεν υποχωρούν.(…) Κοχλάζει η πατριωτική ψυχή του λαού. Σε κάθε απεργία και διαδήλωση οι κατακτητές και τα όργανά τους ρίχνονται με όλο και μεγαλύτερη μανία κατά του λαού που αγωνίζεται σκληρά. Τα θύματα του ελληνικού λαού σε νεκρούς και τραυματίες αυξάνουν προοδευτικά.(…)
{youtube}EvkcI1TgrlU{/youtube}
Οι κατακτητές και οι μεγάλοι μαυραγορίτες υποστηριχτές τους είχαν κάνει αβίωτο το βίο των εργατών και υπαλλήλων. Τον Αύγουστο – Σεπτέμβρη η Κεντρική Επιτροπή του ΕΑΜ, στηριγμένη στη μαζική δράση και στις ένοπλες λαϊκές ομάδες εντέλλεται το επαναστατικό άνοιγμα των αποθηκών τροφίμων και ρουχισμού, που κρατάνε οι μεγάλοι μαυραγορίτες και αισχροκερδούν. Οι αποθήκες ανοίγονται και τα είδη μοιράζονται οργανωμένα, από λαϊκές επιτροπές, στον πληθυσμό. Οι εργαζόμενοι ανακουφίστηκαν. Οι κατακτητές και οι μαυραγορίτες ταράζονται.
Η μεγαλοαστική τάξη που διαχειρίστηκε τα «κοινά» δεκαετίες ολόκληρες, εξυπηρετώντας τα δικά της συμφέροντα και τα συμφέροντα των ξένων μονοπωλίων, παρέμεινε, και την περίοδο αυτή της μεγάλης δοκιμασίας, πιστή στον εαυτό της. Ένα τμήμα της πέρασε στην ανοιχτή συνεργασία με τις γερμανικές αρχές(..) έκαναν τεράστιες περιουσίες με το αίμα του ελληνικού λαού.*
Ταυτόχρονα ο ανταρτοπόλεμος στα βουνά ογκώνεται στέρεα. Τον Απρίλη – Μάη 1943 ιδρύεται το Γενικό Στρατηγείο του ΕΛΑΣ βασισμένο στην τριαδική διοίκηση (στρατηγός Στέφανος Σαράφης, οπλαρχηγός Άρης Βελουχιώτης (Θανάσης Kλάρας) πολιτικός επίτροπος Βασίλης Σαμαρινιώτης (Β. Τζήμας).
Σημείωση: *Από την « Ιστορία της Εθνικής Αντίστασης 1940-1945»(σ.52-53,60,61)
{youtube}TegxC5hIE-k{/youtube}
Το Σαραντατρία περικλείνει μια θρυλική αλυσίδα μαχών που έδωσε ο ΕΛΑΣ σε βοριά και νότο, σε δύση και ανατολή.
Η άνοδος του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα στις πόλεις και στα βουνά επιτρέπει στο ΕΑΜ να παλέψει, να σπάσει και τη διπλωματική απομόνωση στην οποία το έχουν θέσει οι «σύμμαχοι» Άγγλοι και να επεκτείνει την ενωτική πολιτική του στις ελληνικές δυνάμεις του εξωτερικού, να αναλάβει πρωτοβουλία για τον παραμερισμό του μεγάλου εμποδίου που λέγεται βασιλιάς Γεώργιος και μοναρχία. Αυτό κατορθώνεται με την πρώτη εαμική αποστολή στο Κάιρο τον Αύγουστο του 1943.
Μα θα φανεί τότε για πρώτη φορά καθαρά τι αντιδράσεις και διαβολικά σχέδια υφαίνει και εφαρμόζει ο αγγλικός ιμπεριαλισμός κατά του ΕΑΜ και του ελληνικού λαού. Σε λίγο ξεσπάει με την υποκίνησή του ο πόλεμος ανάμεσα στον ΕΛΑΣ και τον ΕΔΕΣ (την πιο αξιόλογη προσπάθεια, έξω από την Αριστερά, για συγκρότηση και οργάνωση ενόπλων σωμάτων αντίστασης (…) από αντιμοναρχικούς αξιωματικούς με κέντρο τον απότακτο συνταγματάρχη Ναπολέοντα Ζέρβα).
Ύστερ’ από απάντηση του Στρατηγείου Μέσης Ανατολής ότι δέχεται κατ’ αρχήν το αντισχέδιο ΕΑΜ – ΕΛΑΣ (…) το Γενικό Στρατηγείο του ΕΛΑΣ πρότεινε ν’ αποτελεστεί η διοίκηση του κοινού στρατηγείου από τους τρεις του ΓΣ του ΕΛΑΣ και από το Ζέρβα και τον Ψαρρό (συνταγματάρχη αντιπρόσωπο του ΕΚΚΑ …). Αρχή της λειτουργίας θα ήταν η ομοφωνία. Οι συνεννοήσεις απέτυχαν λόγω άρνησης του Ζέρβα.
Οι Άγγλοι σε συνέχεια θέλησαν να διασπάσουν τον ΕΛΑΣ υπογράφοντας χωριστή συμφωνία με τον αποστάτη Άθω Ρουμελιώτη. (…)
Οι επόμενες μέρες ήταν μέρες σκληρών μαχών του ΕΛΑΣ(…)
Το ΓΣ του ΕΛΑΣ ζητούσε από τον ταξίαρχο Έντυ (του βρετανικού στρατού), να επισημοποιηθούν οι σχέσεις του με το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής. Ο Έντυ απάντησε πως ο ΕΛΑΣ αναγνωρίζεται συμμαχικός στρατός στις διαταγές του Στρατηγείου Μέσης Ανατολής. Αυτό περιλήφθηκε σε σύντομη δήλωση που υπέγραψε το ΓΣ με τον Έντυ.(…) Οι Άγγλοι λογάριαζαν να ραδιουργούν σε βάρος του ΕΛΑΣ μέσω αυτού.
Αλλά ενώ από τη μια οι Άγγλοι υπόγραφαν τη συμφωνία, από την άλλη τμήματα του ΕΔΕΣ μπαίνανε στη Γότιστα και την περιοχή Καλαμά – Φιλιατών, περιοχή του ΕΛΑΣ, κακοποιούσαν τον πληθυσμό, συνελάμβαναν και βασάνιζαν εαμίτες κι αυτό κατά ομολογουμένη ενθάρρυνση του υπαρχηγού της βρετανικής Στρατιωτικής Αποστολής αντισυνταγματάρχη Γούντχαουζ Κρις.
Ταυτόχρονα ξανάρχισαν συγκρούσεις με το τμήμα του Ψαρρού στη Ρούμελη τον οποίον οι Άγγλοι εφοδίαζαν κατά προτίμηση .(…) Ενώ από τα 60 χιλιάδες τουφέκια περίπου που κατείχε ο ΕΛΑΣ στο τέλος του πολέμου τα περισσότερα ήταν παρμένα σε μάχες από τον εχθρό και μόνο ένα μικρό ποσοστό (έως τρεις χιλιάδες τουφέκια ) είχε δοθεί από τους Άγγλους με ρίψεις .(…) Οι Άγγλοι ήξεραν τι έκαναν, όταν, παρά τις ανάγκες του πολέμου, ρύθμιζαν με το σταγονόμετρο τις ρίψεις στον ΕΛΑΣ, ενώ ενίσχυσαν αφειδώλευτα, εκτός των περιπτώσεων πρόσκαιρου ελιγμού, τον ΕΔΕΣ και την ΕΚΚΑ.
Επί εκατό χρόνια και περισσότερο η ξένη μεγάλη δύναμη που κυρίως εδέσποζε στην Ελλάδα ήταν η Αγγλία σα ναυτική δύναμη. Η εισβολή του Χίτλερ ήταν βέβαια πλήγμα και για τα συμφέροντα της Αγγλίας και από δω εξηγείται το ενδιαφέρον της να διώξει τους κατακτητές από τη χώρα μας. Και σ΄αυτό και μόνο σ’ αυτό συμπίπτανε οι σκοποί μας.
Οι Άγγλοι δέσποζαν ακόμα στη Μεσόγειο.(…) Η Μεγάλη Βρετανία με το να στέρξει στη συμφωνία με τον ΕΛΑΣ και στη συγκρότηση του Κοινού Στρατηγείου δεν απομακρυνόταν από την πολιτική της, που ήταν η εξυπηρέτηση των αυτοκρατορικών πολεμικών και πολιτικών σκοπών της .(…) « Η βρετανική κυβέρνηση σε ό,τι αφορούσε την πολιτική που ακολουθούσε στην Ελλάδα «μιλούσε με δυο φωνές». Η πολιτική φωνή, δηλ. το Φόρεϊν Όφφις, υποστήριζε χωρίς όρους το Βασιλιά και την κυβέρνησή του. Η στρατιωτική φωνή, δηλαδή το Στρατηγείο της Μέσης Ανατολής, υποστήριζε με τα όπλα και τις χρυσές λύρες τους χειρότερους εχθρούς του βασιλιά στα ελληνικά βουνά…» (…) Ήδη οι Άγγλοι κρατούσαν διεθνώς το ΕΑΜ σε πολιτική καραντίνα. Και όμως έπρεπε να κάνουμε το συμμαχικό πόλεμο κατά του Χίτλερ παρά τις διαφορές μας.
Ο άγγλος ταξίαρχος Μάϊερς–Έντυ γράφει : «Οι Αρχέςτου Καΐρου κρίνουν ότι μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας ο εμφύλιος πόλεμος, είναι σχεδόν αναπόφευκτος. Απήντησα στο Κάϊρο ότι ο ενδεχόμενος εμφύλιος πόλεμος στην Ελλάδα δεν έπρεπε απαραιτήτως να καταστεί και αναπόφευκτος. Υπεγράμμισα εντόνως τον έμφυτο ατομικισμό όλων των Ελλήνων και την αποστροφή που τρέφουν προς τη δικτατορία είτε είναι της δεξιάς είτε είναι της αριστεράς …»
Η Ιστορία έδειξε πως παντού, όπου οι πατριωτικές δυνάμεις έμειναν και πάλεψαν ενωμένες και ισχυρές, ο αγγλικός ιμπεριαλισμός έδειξε αρκετή «ευλυγισία», ώστε να μη δώσει αποφασιστική μάχη για τη μέχρις εσχάτων υποστήριξη χρεωκοπημένων βασιλιάδων και μοναρχιών. Τι θα έκαμε με το βασιλιά της Ελλάδας, χώρας μάλιστα που πρώτη μέσα στις σύμμαχες χώρες ύψωνε τη σημαία ενός τόσο καθολικού αντιμοναρχικού μετώπου; (…) H Αγγλία του Τσώρτσιλ είχε εκλέξει. Για τη βρετανική κυβέρνηση ο ελληνικός λαός και η εθνική του αξιοπρέπεια ήταν η τελευταία της έγνοια.
Οι Αμερικάνοι δε συμφωνούσαν σε πολλά με την πολιτική του Τσώρτσιλ. Ιδιαίτερα δε συμφωνούσαν με το «Βαλκανικό Σχέδιό» του, που απέβλεπε στην εγκατάσταση βρετανικού ελέγχου στην περιοχή μετά τον πόλεμο, ενώ οι Αμερικάνοι, προετοιμάζονταν από τότε για μια ενεργότερη μεταπολεμική πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή, για να βάλουν στο χέρι και το μυθικό πλούτο των πετρελαίων της.
Η φασιστική Ιταλία συνθηκολόγησε και ο αφοπλισμός των Ιταλών ήταν μεγάλη επιτυχία του εαμικού κινήματος.
Στην πρώτη Διάσκεψη του Κεμπέκ τον Αύγουστο 1943 προσήλθαν ο πρόεδρος ΗΠΑ Ρούσβελτ κι ο πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Τσώρτσιλ με κύρια θέματα τη διεξαγωγή των επιχειρήσεων τόσο στο ευρωπαϊκό θέατρο πολέμου, όσο και σ’ εκείνο του Ειρηνικού. Η Σοβιετική κυβέρνηση δεν προσκλήθηκε .(…) Οι Αμερικάνοι «πήγαν στο Κεμπέκ αποφασισμένοι να κάνουν με όλα τα μέσα να επικρατήσουν οι απόψεις τους και κυρίως να διεκδικήσουν τα πρωτεία στην αρχιστρατηγία των επιχειρήσεων του δευτέρου μετώπου της Ευρώπης, στο οποίο επέμεναν γιατί μ’ αυτό λογάριαζαν να αυξήσουν την επιρροή τους στην Ευρώπη.» «Όποιος κατέχει την Ελλάδα και τα τριγύρω νησιά έχει στα χέρια του τα κλειδιά της Ανατολής, κυριαρχεί στο ανατολικό τμήμα της Μεσογείου.»
Αυτή η θέση της Ελλάδας, στο σταυροδρόμι των παγκόσμιων δρόμων κίνησε από την αρχαιότητα ακόμα την προσοχή των δυνάμεων που πάλευαν για την κυριαρχία στην Κοντινή Ανατολή (Πέρσες, Ρωμαίοι, Βενετσιάνοι, Οθωμανοί).
Η «απόβαση» των Άγγλων στη Σάμο ήταν ένα φιάσκο και μια τραγωδία. Η τραγωδία του λαού της Σάμου ήταν η πρώτη εφαρμογή του συστήματος κατοχής Αμγκότ, που είχαν προετοιμάσει οι αγγλοαμερικάνοι για την απελευθερούμενη Ευρώπη. Κι ήταν προμήνυμα μεγαλύτερης τραγωδίας που ετοίμαζαν οι Άγγλοι και οι Γλύξμπουρκ για την Ελλάδα.
Οι συνομιλίες του Καΐρου τον Αύγουστο 1943 θεωρήθηκαν κρίσιμη καμπή για όλη την κατοπινή ιστορία της Ελλάδας.
Ασφαλώς θάταν όφελος για τον ελληνικό λαό νάναι ενωμένη η εθνική αντίσταση κατά των Άγγλων, της μοναρχίας και του παλαιοκομματισμού που αρχίζουν να διαρθρώνουν την ολέθρια συμμαχία τους.(…) Στο μεταξύ : ο ΕΔΕΣ του Ζέρβα, όπως και η ΕΚΚΑ, όσο μπόρεσαν, έπαιξαν το παιχνίδι των Άγγλων στο άναμμα του εμφύλιου πολέμου και στην εξυπηρέτηση του Γεωργίου. (….)
Οι Γερμανοί δυνάμωσαν τις συλλήψεις, και τις εκτελέσεις πατριωτών. Ο Ράλλης (πρωθυπουργός) ετοίμαζε και ξαπολούσε τα τάγματα ασφαλείας εναντίον τους. Ταυτόχρονα συμμορίες των Χιτών – μελών της οργάνωσης Χ του στρατηγού Γρίβα, που δρούσαν εξ ονόματος του βασιλιά και εξοπλίζονταν εν γνώσει της κυβέρνησης Ράλλη – άρχισαν τις τακτικές επιδρομές τους, τα περιβόητα « ντου » στις συνοικίες της Αθήνας : να πυροβολούν, να συλλαμβάνουν και να σκοτώνουν πατριώτες. Το ίδιο και εδεσίτες του προδοτικού τμήματος της Αθήνας. (…) Η στάση του Γεωργίου Γλύξμπουργκ ήταν σαφής : αντίδραση φτάνοντας μέχρι νέο εμφύλιο πόλεμο. Και επειδή δεν αισθανόταν αρκετές τις δυνάμεις του κατέφευγε στην αίτηση βοήθειας από τον Τσώρτσιλ και το Ρούσβελτ. Μα ο Τσώρτσιλ και χωρίς την αίτηση του Γεωργίου έδειχνε πως για δικούς του σκοπούς ιμπεριαλιστικούς αψηφά τις διακηρύξεις του και επεμβαίνει ωμά στα εσωτερικά μας για να ξαναφέρει την αντιδραστική ολιγαρχία είτε το θέλει είτε όχι ο ελληνικός λαός. (…) Οι Άγγλοι κατόρθωσαν να διατηρήσουν ως το τέλος σχεδόν την παραπλανητική εντύπωση πως θαρθούν για να πολεμήσουν τον κατακτητή, τον οποίο φυσικά κανένας μικρός λαός δεν ήταν δυνατό να τον διώξει με μόνες τις δικές του δυνάμεις.
Στο μεταξύ ο χιτλερικός πατούσε ακόμα τα χώματα της πατρίδας. Σε λίγες μέρες, τον Οκτώβρη του 1943, θα άρχιζε τις μεγαλύτερες ως τότε εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά των ανταρτών (…) Αλλά πάντως υπήρχε ένα σχέδιο αντιμετώπισης του εχθρού και πρέπει να πούμε, υπολογίζοντας και την τεράστια δυσαναλογία δυνάμεων, πως ο ΕΛΑΣ αντιμετώπισε βασικά με επιτυχία εκείνη την πρώτη μεγάλη εκστρατεία των χιτλερικών εναντίον του. Στη Ρούμελη οι γερμανικές δυνάμεις (…) έκαψαν το μισό Καρπενήσι (…) στην Πελοπόννησο έκαψαν πολλά χωριά. Εκεί έκαμαν και τα μεγαλύτερα εγκλήματά τους κατά του άμαχου πληθυσμού :εκτέλεσαν ομαδικά τον πληθυσμό των Καλαβρύτων – πάνω από χίλιους ανθρώπους και έκαψαν την ιστορική αυτή κωμόπολη. (…) Συνολικά οι εκκαθαριστικές επιχειρήσεις των Γερμανών κράτησαν πάνω από ένα τρίμηνο. (…) Στο Δίστομο οι χιτλερικοί πέρασαν τον ηρωικό πληθυσμό του « δια πυρός και σιδήρου ». Τα ερείπιά του και οι ψυχές των αδικοσκοτωμένων του Διστόμου, των Καλαβρύτων, της Κανδάνου Κρήτης και τόσων άλλων τόπων μαρτυρίου στην Ελλάδα ορθώνονται κατήγοροι των κακούργων κατακτητών δίπλα στα Οραντούρ, τα Λίντιτσε και τις χιλιάδες κατεστραμμένες πολιτείες και χωριά της Σοβιετικής Ένωσης και της υπόλοιπης Ευρώπης.
Εξοντωτική υπήρξε και στην Ελλάδα η πολιτική του Γ΄ Ράιχ απέναντι στους Εβραίους. Από τους 77.377 εβραίους της Ελλάδας οι 67.151 βρήκαν φριχτό θάνατο στα γερμανικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Απ’ αυτούς οι 46.061 ήταν κάτοικοι της Θεσσαλονίκης.
Με τη συγκρότηση των ταγμάτων ασφαλείας συντελείται το βραχυκύκλωμα Κατακτητές – Κυβέρνηση Κουΐσλινγκ Ράλλη – Ολιγαρχία – Κυβέρνηση Καΐρου – Άγγλοι που στρέφεται με όλη τη δύναμη κατά του ελληνικού λαού και του ΕΑΜ.
Ο εμφύλιος πόλεμος χτυπάει τις πόρτες της αιμόφυρτης Ελλάδας σε ώρα που ο κατακτητής εξορμά στις πιο άγριες ως τότε εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά των ανταρτών ∙ (…) το Σεπτέμβρη του 1943 άρχιζε σε μεγάλη κλίμακα ο ένοπλος αγώνας μέσα στη πρωτεύουσα. (…) Με τη μεγαλύτερη λύσσα οι κατακτητές και οι ταγματασφαλίτες ρίχνονταν κατά των ανατολικών συνοικιών της Αθήνας, ιδιαίτερα της ηρωικής Καισαριανής, που είχε αποκληθεί τότε «μικρό Στάλινγκραντ ». Επίσης κατά της Κοκκινιάς και άλλων συνοικιών (…) Με την εμφάνιση του ΕΛΑΣ της Αθήνας και του Πειραιά οι λαϊκές συνοικίες ανάπνευσαν (…) όμως σημαίνοντα στελέχη του ΕΔΕΣ συνεργάζονταν με τον πρωθυπουργό των κατακτητών Ράλλη (…) και άλλους οργανωτές των ταγμάτων ασφαλείας. (…)
Το εκστρατευτικό τμήμα της ΧΙΙΙ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ ξεκαθάρισε από τον ΕΔΕΣ την περιοχή Ρούμελης και Βάλτου. Η ΧΙΙ Μεραρχία καθάρισε την περιοχή Μετσόβου, Δρίσκου, Γότιστας. Ο Άρης Βελουχιώτης από Γαρδίκι κινούνταν προς Μουτσάρα – Θεοδώριανα.
Σ’ αυτή περίπου τη φάση σύγκρουσης με τον ΕΔΕΣ αρχίζουν οι Γερμανοί τις γενικές εκκαθαριστικές επιχειρήσεις τους σε όλη την Ελλάδα, (…) επωφελούμενοι από την εσωτερική ελληνική σύγκρουση για να χτυπάνε την Αντίσταση και από την άλλη οι Άγγλοι ρύθμιζαν όπως αυτοί νόμιζαν τα ζητήματα του εφοδιασμού του Ζέρβα κατά του ΕΛΑΣ (…) Η αλήθεια είναι πως και το Ζέρβα οι Άγγλοι αφού τον αξιοποίησαν για τα σχέδιά τους, τον έστυψαν σα λεμονόκουπα και τον άφησαν σε δευτερεύοντα ρόλο.
Αμέσως μετά τον πόλεμο αμερικάνικες μυστικές υπηρεσίες δημοσίευσαν εμπιστευτική αναφορά του ταξίαρχου Έντυ προς το στρατηγείο Μέσης Ανατολής, που έλεγε ότι σύμφωνα με διαταγή του Στρατηγείου έδωσε εντολή σε Βρετανούς πράκτορες στην Αθήνα να κάνουν το παν για την υπονόμευση της δράσης των εαμικών στελεχών, φτάνοντας ως την κατάδοσή τους στις αρχές κατοχής.
Από το καλοκαίρι 1943 ο αγώνας ενισχύεται στα βουνά. (…)Το άγριο μεγαλείο του Παρνασσού ήτανε σπάνιας υποβλητικότητας, (…) ενέπνεε δέος και σεβασμό.(…) Βαθυπράσινα έλατα και πάνω ψηλά στα ζερβάδια κατάλευκο χιόνι. Τέτοιοι τόποι γεννάνε μαχητές της ελευθερίας. Δεν πατιούνται ατιμώρητα από κατακτητές. Γείραμε στα πουρνάρια για κλίνη, με σκέπη τον ουρανό. Ευωδιάζουν τα δέντρα, οι φτέρες και το χλωρό χορτάρι (…)
Οι Δελφοί στάθηκαν ίσως η πιο αντιπροσωπευτική εστία του αρχαίου ελληνικού κόσμου στο σύνολό του και σε όλη τη διάρκεια της σχεδόν δισχιλιόχρονης ζωής του. Το ίδιο το τοπίο με το υποβλητικό μυστήριο, το δέος και τη μαγεία του, βοηθούσε να δημιουργηθεί η νέα θρησκεία των αρχαίων Ελλήνων με τις λατρείες της. Όλες οι γνωστές εποχές έδωσαν εδώ το παρόν. Όλοι οι ρυθμοί της τέχνης. Όλες οι φιλοσοφικές σχολές. Πνευματικό κέντρο λατρείας με ουσιαστικό ρόλο στα οικονομικά – μεγάλος τραπεζίτης – και στα πολιτικά, τυλιγμένο στο μαγνάδι των χρησμών (…) από το Μαντείο ακούστηκαν και φωνές υπέρ της Ελευθερίας των δούλων. Εδώ τέλος γεννήθηκε και σαρκώθηκε η ιδέα της ειρηνικής Αμφικτυονίας των λαών.
Οι Δελφοί αγαπήθηκαν απ’ όλους τους ελεύθερους ανθρώπους. Μα, όταν μάλιστα αναλογίζεσαι πως οι σύγχρονοι ούννοι πατάνε τούτα τα ιερά χώματα με τουπέ θιασώτη του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, όπως άφηνε να εννοηθεί ο Χίτλερ στο διάγγελμα της εισβολής του στην Ελλάδα, ποιος άλλος παρά οι τωρινοί Έλληνες, πολεμώντας στον Παρνασσό και στα άλλα βουνά της Ελλάδας, θα νιώθουν ότι μάχονται υπέρ βωμών και εστιών;
{youtube}PwLXYbsjjG4{/youtube}
Με την έντονη πολεμική δράση του ο ΕΛΑΣ πέτυχε να παραπλανήσει το γερμανικό επιτελείο και συνέβαλε στην επιτυχία της συμμαχικής απόβασης στη Σικελία. Ο αρχιστράτηγος του συμμαχικού στρατεύματος στη Μέση Ανατολή, Ουίλσων, αναγνώρισε τη συμβολή των ανταρτών (…) με ειλικρινή ευχαριστήρια και συγχαρητήρια.
Η διάσκεψη της Τεχεράνης (1944), με τους υπουργούς εξωτερικών της Σοβιετικής Ένωσης, Αγγλίας και Ενωμένων Πολιτειών Αμερικής, έληξε με θετικό αποτέλεσμα για τις μεγαλύτερες συμφωνημένες πολεμικές επιχειρήσεις, ευνοώντας τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα. (…)
Όμως, μετά την ένοπλη επέμβαση του Τσώρτσιλ το 1944 και σε συνέχεια, την επέμβαση του Τρούμαν το 1947, έφεραν στην εξουσία τις αντεπαναστατικές δυνάμεις της πολιτικής της υποτέλειας.
Η μόνη συλλογική δράση όλων των πολιτικών παρατάξεων, μαζί με τους συμμάχους και εκπροσώπους του ελληνικού στρατού Μέσης Ανατολής, ήταν η επιτυχής ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου, όπου καταστράφηκε το 80% των γερμανικών δυνάμεων προς Αφρική.
Την Πρωτομαγιά του 1944 οι χιτλερικοί δήμιοι σε αντίποινα για την εξόντωση γερμανού στρατηγού και του επιτελείου του από τους αντάρτες, εκτέλεσαν στο Σκοπευτήριο Καισαριανής 200 κομμουνιστές, που τους πήραν από το Στρατόπεδο του Χαϊδαρίου. Ήταν τα θύματα της 4ης Αυγούστου (της Μεταξικής δικτατορικής κυβέρνησης), οι Ακροναυπλιώτες. Πριν τους εκτελέσουν, είπαν :
―Ζήτω η Ελλάδα! Ζήτω η λευτεριά!
Κι ακόμη :
―Κάτω ο τύραννος! Ζήτω το έθνος!
Ο αγωνιζόμενος λαός τίμησε τους ήρωές του. Την επόμενη της εκτέλεσης των 200 παλικαριών ο δρόμος προς το Σκοπευτήριο γέμισε λουλούδια κι η άσφαλτος κι οι τοίχοι συνθήματα :
«Ο δρόμος αυτός είναι ΔΡΟΜΟΣ ΗΡΩΩΝ. Τον διαβαίνουν οι λεβέντες του έθνους».
Οι διαβάτες έσκυψαν με ευλάβεια και μάζεψαν από τη γη τα γράμματα των μελλοθανάτων αγωνιστών : Να ένα :
«Καλύτερα να πεθαίνει κανείς στον αγώνα για τη λευτεριά,
παρά να ζει σκλάβος».
Η Ποιήτρια Σοφία Μαυροειδή – Παπαδάκη τους αποθανάτισε με το παρακάτω αριστουργηματικό επίγραμμα:
ΣΤΟΥΣ 200 ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑΣ
Στην κορυφή της αρετής φτασμένοι
το θάνατο νικήσαμε ∙ και τώρα
με λούλουδα του Μάη στεφανωμένοι,
πάνω από χρόνο και φυλή και χώρα
με την Ελλάδα μέσα μας ακέρια
χορό Ζαλόγγου σέρνουμε στην πλάση.
Κι απλώνουμε στον άνθρωπο τα χέρια
στην κορυφή της Αρετής να φτάσει.
Στις 20 Ιούλη βρέθηκε πεταμένο στους δρόμους της Αθήνας ένα γυναικείο σώμα, παραμορφωμένο και μισοκαμμένο : ήταν το σώμα της Ηλέκτρας Αποστόλου.
Την έπιασαν οι ελληνόφωνοι εγκληματίες της Ειδικής Ασφάλειας και την οδήγησαν στο άνδρο της οδού Ελπίδας. Εκεί την υπέβαλαν σε φριχτά βασανιστήρια οι πιο αιμοβόροι βασανιστές (… μαστίγωμα, ανάποδο κρέμασμα, πυρωμένα σίδερα, ξυπόλυτη σ’ αναμμένα κάρβουνα). Προσπάθησαν με τα μαρτύρια αυτά, με τη βάρβαρη, με την ωμή βία να της αποσπάσουν μυστικά του αγώνα (…). Στις ερωτήσεις των βασανιστών η Ηλέκτρα απαντάει περήφανα, λακωνικά.
―Πώς σε λένε;
―Ελληνίδα
―Από πού είσαι;
―Από την Αθήνα.
―Πού μένεις;
―Στην Αθήνα.
―Ποιοι είναι οι συνεργάτες σου;
―Όλοι οι Έλληνες
Χρόνια ολόκληρα πάλεψε η Ηλέκτρα για τα ζητήματα του ελληνικού λαού σαν στέλεχος της ΟΚΝΕ και του ΚΚΕ. Υπόφερε τα πάνδεινα : κακουχίες,στερήσεις, φυλακές,εξορίες .Μα τα υπόμεινε όλα αγόγγυστα, φλογισμένη από τα πιο υψηλά ιδανικά .
Σ’ όλη της τη ζωή στάθηκε υπόδειγμα αγωνίστριας. Έτσι και τη στιγμή της μεγάλης δοκιμασίας βρέθηκε έτοιμη να προσφέρει και τη ζωή της για τη λευτεριά και την ευτυχία του ελληνικού λαού.
Σημείωση : Από την« Ιστορία της Εθνικής Αντίστασης 1940-1945»(σελ.351,155,260-29)
Από τα μέσα Οκτώβρη 1944 όλες οι προσπάθειες των αγγλικών στρατευμάτων και της ελληνικής αντίδρασης συγκλίνουν στη δημιουργία των απαραίτητων προϋποθέσεων για την επιτυχία της εκτέλεσης του σχεδίου (…) :η διατήρηση κατά το δυνατόν ανέπαφου σχεδόν του κράτους των κουίσλινγκς, η προστασία των δοσίλογων συνεργατών του εχθρού, η συγκέντρωση, διαφύλαξη, διατροφή και εκγύμναση των ταγματασφαλιτών και των ανδρών των άλλων αντεθνικών σωμάτων, η διαφύλαξη και ο εξοπλισμός των Χιτών και των μελών των άλλων λεγόμενων «δυναμικών» φασιστικών και ημιφασιστικών οργανώσεων, ο διορισμός στη συγκροτούμενη εθνοφυλακή αξιωματικών που είχαν υπηρετήσει στα προδοτικά τάγματα ασφαλείας και από την άλλη ο αφοπλισμός του ΕΛΑΣ και της Εθνικής Πολιτοφυλακής, δηλαδή των δυνάμεων που είχαν αναλάβει την υποχρέωση να υπερασπίσουν τα κυριαρχικά δικαιώματα του λαού και την ανεξαρτησία της χώρας. (…)
Στην περιοχή της Αθήνας ο στρατιωτικός διοικητής Αττικής Σπηλιωτόπουλος συγκέντρωνε και εξόπλιζε τις δυνάμεις της αντίδρασης.(…)
Η στάση των αγγλικών αρχών και της ελληνικής κυβέρνησης απέναντι στα αντεθνικά στοιχεία είχε σαν αποτέλεσμα να αποθρασυνθούν. Τρεις μέρες μετά την απελευθέρωση της Αθήνας, στις 15 Οκτώβρη, μέρα που τα πρώτα βρετανικά τμήματα άρχισαν να εγκαθίστανται στην πρωτεύουσα, πρώην συνεργάτες των χιτλερικών έβαψαν τους δρόμους της με αίμα. Επτά νεκροί και δεκάδες τραυματίες έπεφταν στη Λεωφόρο Πανεπιστημίου, χτυπημένοι από δολοφόνους που στεγάζονταν στα ξενοδοχεία «Ερμής», «Πάνθεον» και «Εθνικόν».
Ήταν η πρώτη οργανωμένη πρόκληση της δοσίλογης αντίδρασης κατά του λαού που πανηγύριζε για τη λευτεριά του .
Στις 18 Οκτώβρη έφθανε στην Αθήνα ο πρωθυπουργός της λεγόμενης κυβέρνησης εθνικής ενότητας Γ. Παπανδρέου, συνοδευόμενος από τον άγγλο στρατηγό Σκόμπυ. Στην ομιλία του στη Πλατεία Συντάγματος διακήρυξε ξανά ότι η κυβέρνηση είχε πρόγραμμα την οικονομική ευημερία και την κοινωνική δικαιοσύνη, την εκκαθάριση του κρατικού μηχανισμού και των Σωμάτων ασφαλείας από τους συνεργάτες των κατακτητών, την επιβολή σκληρών κυρώσεων κατά των προδοτών της πατρίδας, την αποκατάσταση κράτους δικαίου που θα προασπίζει τα συμφέροντα του λαού, τη δημιουργία εθνικού στρατού (…) Όταν μιλούσε ο Γ.Παπανδρέου η Πλατεία Συντάγματος συγκλονιζόταν από τα συνθήματα του ΕΑΜ (…) – πράγμα που ανησύχησε τον στρατηγό Σκόμπυ( …) και τον Γ. Παπανδρέου (…)
Οι Άγγλοι ιμπεριαλιστές στα πρώην όργανα των χιτλερικών κατακτητών βρήκαν τους κατάλληλους συνεργάτες για την εφαρμογή της ιμπεριαλιστικής τους πολιτικής στην εξαιρετική από στρατηγική άποψη γωνία αυτή του κόσμου(…) για τη σύγκρουση με τις δυνάμεις της Εθνικής Αντίστασης.
Σημείωση: Από βιβλίο «Ιστορία της Εθνικής Αντίστασης 1940-5» (351-2, 355, 357…) – 390) Των : Γιώργη Ζωϊδη, Μήτσου Καΐλα, Τάκη Μαμάτση, Φώτη Αθανασίου και Γιώργη Ασούρα.
Άγγλοι πολιτικοί και οικονομικοί δοσίλογοι, μέλη μοναρχικών οργανώσεων και συμμοριών, που είχαν βάψει τα χέρια τους στο αίμα των αγωνιστών της ελευθερίας συνδαύλιζαν καθημερινά την αναταραχή. (…) Αντιδραστικές δυνάμεις σκηνοθετούσαν καθημερινά επεισόδια και οργάνωναν δολοφονικές επιθέσεις κατά του λαού, που αγωνίζονταν για «ανεξαρτησία και όχι καινούργια κατοχή».
(…)
Ο λαός απαιτούσε την άμεση παραπομπή σε δίκη των πρωθυπουργών και υπουργών των κυβερνήσεων κατοχής και την αμείλικτη τιμωρία όλων των προδοτών. Το υπουργείο όμως δικαιοσύνης ανακοίνωσε ότι «δεν υπάρχουν γραφεία» για : εγκατάσταση των δικαστικών και την έναρξη των ανακρίσεων .(…) Στο μεταξύ οι Βρετανοί συγκέντρωναν και ανασυγκροτούσαν τις δυνάμεις της ελληνικής αντίδρασης .(…)
Στην Αθήνα και στις άλλες πόλεις συγκροτούνταν παλλαϊκές συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις με αίτημα να λυθούν ειρηνικά, δημοκρατικά τα οξύτατα πολιτικά προβλήματα.
Αντίθετα ο στρατηγός Σκόμπυ και ο Γ. Παπανδρέου έσπρωχναν προσχεδιασμένα την κατάσταση σε αδιέξοδο. Κύρια επιδίωξή τους ήταν να εξαναγκάσουν το ΕΑΜ να δεχθεί, χωρίς εγγυήσεις για την εξασφάλιση των ελευθεριών του λαού, τον αφοπλισμό των ανταρτικών δυνάμεων. Ήταν φανερό πως σε περίπτωση που δεν θα πετύχαιναν τα σχέδιά τους αυτά θα προσπαθούσαν να διαλύσουν τον ΕΛΑΣ με τη βία.
Κύριο πρόβλημα, λοιπόν ήταν τα όπλα που κρατούσε ο λαός. Γι’ αυτό κι η πρώτη πολιτική πράξη του Γ. Παπανδρέου ήταν να καθορίσει (…) ημερομηνία απόστράτευσης των ανταρτικών δυνάμεων τη 10 του Δεκέμβρη .(…)
Ο Γ. Παπανδρέου, χωρίς την έγκριση των άλλων μελών του Υπουργικού Συμβουλίου έθεσε ουσιαστικά εκτός υπηρεσίας το στρατηγό Οθωναίο, που έμπαινε εμπόδιο στα σχέδια των άγγλων και της ελληνικής αντίδρασης για τη διάλυση του ΕΛΑΣ .
(…) Το ΕΑΜ ήταν σύμφωνο να αποστρατευθούν οι αντάρτικες δυνάμεις, να αποστρατευθεί ο ΕΛΑΣ και να συγκροτηθεί εθνικός στρατός. Πρόβαλε όμως την απόλυτα δικαιολογημένη απαίτηση, να αποστρατευθούν μαζί με τον ΕΛΑΣ και όλοι οι άλλοι στρατιωτικοί σχηματισμοί : ΕΔΕΣ, Ορεινή Ταξιαρχία και Ιερός Λόχος και να τοποθετηθούν στα τάγματα της Εθνοφυλακής, που θα συγκροτούνταν αξιωματικοί κοινής εμπιστοσύνης.
Ο Γ. Παπανδρέου στην αρχή συμφώνησε με την πρόταση των υπουργών της αριστεράς και στις 22 Νοέμβρη 1944 μονόγραφε μάλιστα το σχετικό σχέδιο συμφωνίας, που όριζε ρητά ότι θα διαλυόταν οριστικά και η Ορεινή Ταξιαρχία με τη μορφή χορήγησης «στους άνδρας της αορίστων αδειών δια τας εστίας των » Υπαναχώρησε, όμως, αμέσως δηλώνοντας ότι η βρετανική κυβέρνηση και ο στρατηγός Σκόμπυ δεν επιτρέπουν τη διάλυση της Ορεινής Ταξιαρχίας. Την ίδια στάση τήρησε και απέναντι στην νέα πρόταση (…) για δημιουργία μικτού στρατιωτικού τμήματος με ενιαία διοίκηση. (…)
Ο Γ. Παπανδρέου ενώ είχε συμφωνήσει σε όλα τα σημεία με την πρόταση των υπουργών της αριστεράς, την άλλη μέρα, 28 Νοέμβρη, έδωσε στη δημοσιότητα πλαστογραφημένο κείμενο, παρουσιάζοντάς το σαν το κείμενο που πρότειναν οι υπουργοί της αριστεράς ∙ (όπου αναγραφόταν : «εκτός της Ορεινής Ταξιαρχίας και του Ιερού Λόχου…). Ταυτόχρονα ο Γ. Παπανδρέου συγκαλούσε την κυβέρνηση, χωρίς τη συμμετοχή των υπουργών του ΕΑΜ, και αποφάσισε την άμεση διάλυση της Εθνικής Πολιτοφυλακής σε πολλές περιφέρειες της χώρας . (…)
Από την αυγή της 3 Δεκέμβρη ο λαός της αδούλωτης Αθήνας και του Πειραιά βρισκόταν σε γενικό συναγερμό. Τα μεσάνυχτα της 2-3 Δεκέμβρη είχε αρχίσει κι όλας η γενική απεργία. Ο αθηναϊκός λαός, αψηφώντας την απαγόρευση, τις ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις, που είχαν καταλάβει επίκαιρες θέσεις και τα βρετανικά τανκς, που περιπολούσαν, ξεκίνησε από τις συνοικίες προς το κέντρο. Ατέλειωτοι λαϊκοί χείμαρροι κατέκλυσαν τους δρόμους που οδηγούσαν προς τη Πλατεία Συντάγματος (…) (ο λαός) ύψωνε μυριόστομη κραυγή διαμαρτυρίας και αγωνιστικής αποφασιστικότητας : « Όχι άλλη κατοχή », « Λαϊκή Κυριαρχία », « Εθνικός Στρατός », « Κυβέρνηση πραγματικής εθνικής ενότητας», «Λαοκρατία και όχι βασιλιά».
Μα τη στιγμή που οι φάλαγγες των άοπλων, ειρηνικών διαδηλωτών προχωρούσαν προς την Πλατεία Συντάγματος και κατέκλυζαν το χώρο μπροστά στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, από τα Παλαιά Ανάκτορα και το κτίριο της Διεύθυνσης της Αστυνομίας, ρίχθηκαν δολοφονικά πυρά, 30 νεκροί και περισσότεροι από 100 τραυματίες ήταν ο αιματηρός απολογισμός της εγκληματικής ενέργειας της αντίδρασης. Την ίδια περίπου ώρα οι φάλαγγες των διαδηλωτών των Ανατολικών Συνοικιών της Αθήνας, που προχωρούσαν από την οδό Ηρώδου του Αττικού προς την κατεύθυνση της Πλατείας Συντάγματος, δέχονταν πυρά μπροστά στην αμερικανική πρεσβεία από το σπίτι του Γ. Παπανδρέου.
Ο Άγγελος Έβερτ, διευθυντής τότε της Αστυνομίας Αθηνών και ένας από τους οργανωτές της δολοφονικής εκείνης επίθεσης, ομολογούσε αργότερα σε συνέντευξή του σε αθηναϊκή εφημερίδα ότι είχε συναντηθεί με τον Γεώργιο Παπανδρέου και « βάσει των υπευθύνων διαταγών, τας οποίας είχε, διέταξε υπευθύνως την βιαίαν διάλυσιν των διαδηλωτών».
Η δολοφονική επίθεση όμως δεν τρομοκράτησε το λαό. Παραμέρισε με τον όγκο του τις ισχυρές δυνάμεις των αστυνομικών, πέρασε ανάμεσα από τα βρετανικά τανκς, αψήφισε τα αεροπλάνα που εφορμούσαν απειλητικά πάνω από τα πλήθη, τα οποία είχαν πλημμυρίσει την Πλατεία Συντάγματος και κυριάρχησε στο κέντρο της πρωτεύουσας. Το συλλαλητήριο πραγματοποιήθηκε.
―Είναι πραγματικά συνταρακτικές οι μαρτυρίες των ξένων δημοσιογράφων για τη δολοφονική επίθεση της « Ματωμένης Κυριακής ».
« (…) Η Αστυνομία, έγραφε σε ανταπόκρισή του ο αμερικανός δημοσιογράφος Πούλος, χτυπούσε από τα Ανάκτορα(… )Επειδή δεν πίστευα και ούτε μπο-ρούσα να διανοηθώ πώς μια αστυνομία μπορεί να χτυπά με τέτοια ψυχραιμία τον άοπλο λαό, ήθελα να πιστεύω πως ήταν άσφαιρα τα πυρά( …) 30 βήματα από τη θέση που στεκόμαστε είδα ένα κεφάλι να σηκώνεται και να φωνάζει σβησμένα «βοήθεια». Το αίμα έτρεχε από το στόμα του. Χειροβομβίδες έσκαζαν κοντά μας (…) Όταν σταμάτησε το τουφεκίδι είδα πόσο αληθινές ήταν οι σφαίρες. Τυλιγμένοι στις σημαίες και τα αθώα πλακάτ τους κείτονταν οι πρωτοπόροι διαδηλωτές(…) Ο Σκόμπυ ζήτησε από τον Παπανδρέου να απαγορευτεί το συλλαλητήριο του ΕΑΜ. Ο Παπανδρέου συμφώνησε(…) Η αποχαλινωμένη δεξιά, βλέποντας την αδυναμία της και την τεράστια δύναμη της Αριστεράς, στηρίχτηκε στις βρετανικές λόγχες και ζητούσε κατοχή ».
Ο Αμερικανός δημοσιογράφος Λήλαντ Στόου, σε ανταπόκρισή του, που μεταδόθηκε από το Ραδιοφωνικό Σταθμό της Νέας Υόρκης, έγραφε : «… ο αμερικανός ανταποκριτής Μ.Β. Φόντορ του «Ήλιου του Σικάγου », ο πιο πεπειραμένος από τους ανταποκριτές που βρίσκονται στην Αθήνα, δυο φορές επιχείρησε να προειδοποιήσει την κοινή γνώμη : Οι δεξιοί, έλεγε θα προκαλέσουν ένοπλη σύγκρουση που θα επιτρέψει στο Σκόμπυ να κηρύξει στρατιωτικό νόμο. Όμως και τις δυο φορές οι βρετανοί λογοκριτές εμπόδισαν τον Φόντορ να στείλει αυτές τις ειδήσεις. Η σύγκρουση ήρθε πραγματικά και ήρθε από την αστυνομία της δεξιάς( …) οι περισσότεροι παρατηρητές στην Αθήνα αποδίδουν ακέραιη την ευθύνη της αιματοχυσίας που ακολούθησε στην κυβέρνηση Τσώρτσιλ ».
Στις 4 Δεκέμβρη η γενική απεργία που είχε κηρυχθεί στις 3, αγκάλιασε ολόκληρη την περιοχή της Αθήνας και του Πειραιά . Σταμάτησαν τα πάντα. Τα εργοστάσια, τα μέσα μεταφοράς, τα υπουργεία, οι τράπεζες, τα ιδιωτικά καταστήματα, το Πανεπιστήμιο νέκρωσαν. Η Αθήνα ξεσηκώθηκε σύσσωμη να συνοδέψει στην τελευταία τους κατοικία τα θύματα της φασιστικής θηριωδίας. Να απαιτήσει την παραίτηση της ματωβαμένης κυβέρνησης. Για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας συγκεντρώθηκε ένα τόσο μεγάλο πλήθος στους δρόμους της πρωτεύουσας. Μέσα σε συγκλονιστική ατμόσφαιρα πένθους εκατοντάδες χιλιάδες λαού συνόδεψαν τους ηρωικούς νεκρούς τους. Όταν ο όγκος της πένθιμης πομπής έφθασε στην Πλατεία Συντάγματος οι διαδηλωτές γονάτισαν. Ορκίστηκαν στη μνήμη των νεκρών. Έψαλλαν το πένθιμο εμβατήριο. Πάνω από το ανταριασμένο πλήθος υψώνονταν ένα τεράστιο πανό που έγραφε : « Όταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα ».
Μα καθώς ο λαός γύριζε από το νεκροταφείο οι συμμορίες των δοσίλογων, που στρατωνίζονταν στο κέντρο της Αθήνας και αστυνομικοί από το 4ο Αστυνομικό Τμήμα και τη Γενική Ασφάλεια, εξαπέλυσαν νέα δολοφονική επίθεση. Δεκάδες νεκροί και τραυματίες έβαψαν και πάλι με το αίμα τους την αθηναϊκή άσφαλτο.
Λίγες ώρες πριν από το αιματοκύλισμα της διαδήλωσης της 4 Δεκέμβρη ο στρατηγός Σκόμπυ, με την συγκατάθεση του Γ. Παπανδρέου, είχε κηρύξει το στρατιωτικό νόμο. Σχεδόν ταυτόχρονα με νέο τελεσίγραφό του διέταζε τα τμήματα του ΕΛΑΣ να εγκαταλείψουν την περιοχή της πρωτεύουσας(…) Ισχυρές βρετανικές δυνάμεις θωρακισμένων κύκλωσαν και αφόπλισαν το 2 Σύνταγμα της ΙΙ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ στο Ψυχικό.
Στο μεταξύ από το πρωί είχαν αρχίσει οι πρώτες συγκρούσεις στην πρωτεύουσα. Τα τμήματα του ΕΛΑΣ ξεκαθάριζαν τις σφηκοφωλιές των Χιτών στο Θησείο. Στην Αθήνα είχαν καταληφθεί τα περισσότερα αστυνομικά τμήματα ενώ στον Πειραιά είχε ολοκληρωθεί η κατάληψή τους.
Το βράδυ της 4 Δεκέμβρη, κάτω από πανελλήνια κατακραυγή και το ξεσήκωμα του αθηναϊκού λαού, ο Γ. Παπανδρέου υποχρεώθηκε να παραιτηθεί. Παραιτήθηκαν επίσης οι υπουργοί που ανήκαν στο κόμμα των Φιλελευθέρων. Ο αρχηγός του κόμματος των Φιλελευθέρων, Θ. Σοφούλης με τη συγκατάθεση της αριστεράς, ανέλαβε το ίδιο βράδυ την πρωτοβουλία να προχωρήσει στο σχηματισμό νέας κυβέρνησης. Ο Σκόμπυ του ζητά να υποστηρίξει τον Παπανδρέου. Αλλά ο Σοφούλης αρνείται και δηλώνει ότι σε περίπτωση που «συγκατατεθεί να υποστηρίξει τον Παπανδρέου αυτό σημαίνει ότι υποστηρίζει την δικτατορία».
Στις 5 Δεκέμβρη ο Τσώρτσιλ διατάσει το στρατηγό Σκόμπυ να δράσει με όλες τις διαθέσιμες δυνάμεις. (…)
Μετά τη διαταγή του Τσώρτσιλ, αδίστακτος πια ο στρατηγός Σκόμπυ έριξε όλες τις δυνάμεις που διέθετε στην Αθήνα εναντίον του ΕΛΑΣ. Άρχιζε η απροκάλυπτη ένοπλη επέμβαση των άγγλων ιμπεριαλιστών κατά του απελευθερωτικού κινήματος του ελληνικού λαού. (…)
Στις 6 Δεκέμβρη η ΚΕ του ΕΑΜ απεύθυνε προς τις κυβερνήσεις των ΕΠΑ, της Μεγάλης Βρετανίας και της Σοβιετικής Ένωσης έκκληση να επέμβουν «για να πάψει το πυρ των βρετανικών στρατευμάτων εναντίον του αγωνιζόμενου ελληνικού λαού». Με άλλη έκκλησή της προς τους φιλελεύθερους ανθρώπους όλου του κόσμου ζητούσε την ενεργητική συμπαράστασή τους για να σταματήσει η σφαγή του ελληνικού λαού.
Παρόμοια έκκληση προς τους εργάτες, τους λαούς και τις κυβερνήσεις των συμμάχων εθνών απηύθυνε και η διοίκηση της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ). (…) Οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ διατηρούσαν βασικά τη διάταξη, που είχαν και στην περίοδο της χιτλεροφασιστικής κατοχής. (…)
Η ηγεσία του κινήματος Αντίστασης δεν είχε προβλέψει ότι η κατάσταση πιθανόν να οδηγούνταν από τους άγγλους και την αντίδραση σε ένοπλη σύγκρουση με κέντρο την Αθήνα. Σ’ αυτό οφείλεται και η μη έγκαιρη κατάρτιση ενός σχεδίου, που θα βασιζόταν στην πιθανότητα σύγκρουσης με τους άγγλους και την αντίδραση. Το σχέδιο αντιμετώπισης της κατάστασης καταρτίστηκε εκ των υστέρων, όταν οι άγγλοι και η αντίδραση είχαν ήδη προχωρήσει στην ένοπλη επέμβαση.
Η απουσία πολιτικής, ιδεολογικής και οργανωτικής προετοιμασίας για την απόκρουση της ένοπλης επέμβασης και η έλλειψη ενιαίου γενικού σχεδίου διεύθυνσης των επιχειρήσεων, η ποσοτική και ποιοτική ανεπάρκεια του οπλισμού των τμημάτων του ΕΛΑΣ, που μάχονταν εναντίον ενός αντιπάλου ο οποίος διέθετε τελειότατα μέσα διεξαγωγής του πολέμου, η παντελής σχεδόν έλλειψη μηχανοκίνητων μεταφορικών μέσων, βάρυναν ευθύς εξαρχής στην έκβαση της μάχης.
Παρά τις σοβαρές αυτές ελλείψεις και παραλείψεις από τις 4 του Δεκέμβρη οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ, όλος ο λαός της Αθήνας – Πειραιά πάλεψαν με άφθαστον ηρωισμό για την αντιμετώπιση της ιμπεριαλιστικής ένοπλης επέμβασης. Έχοντας σαν βάσεις εξόρμησης τις ελεύθερες συνοικίες, κύκλωσαν και αφόπλισαν σχεδόν χωρίς αντίσταση τα περισσότερα τμήματα της αστυνομίας και της χωροφυλακής. Απάλλαξαν την περιφερειακή ζώνη της πρωτεύουσας και τις συνοικίες από τις διάσπαρτες εστίες αντίστασης της αντίδρασης. (…) Κυρίευσαν ύστερα από σκληρές μάχες ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα οχυρωμένα και οργανωμένα, όπως το Πολύτεχνείο και τις Βαστίλες της Γενικής και Ειδικής Ασφάλειας. Πολιόρκησαν συστηματικά και ενήργησαν σοβαρές επιθετικές κρούσεις κατά των Στρατώνων του Γουδιού και του Μακρυγιάννη, όπου ήταν συγκεντρωμένες οι δυνάμεις της Ορεινής Ταξιαρχίας, των ταγμάτων ασφαλείας και χωροφυλακής. Με σκληρές μάχες σώμα προς σώμα κατέλαβαν το ένα ύστερα από το άλλο τα οχυρωμένα κτίρια της Σχολής Ευελπίδων(…) τους Στρατώνες της 25 Βρετανικής Ταξιαρχίας (…) αιχμαλώτισαν πάνω από 100 βρετανούς στρατιώτες. (…)
Ο στρατηγός Σκόμπυ, στη προσπάθειά του να ανακόψει την προώθηση των τμημάτων του ΕΛΑΣ και να πτοήσει τον αθηναϊκό λαό, που τάχθηκε ολόψυχα στο πλευρό του ΕΛΑΣ, έστρεψε την εκδικητική του μανία κατά του άμαχου πληθυσμού. Ρουκετοβόλα αεροπλάνα ενεργούσαν τρομακτικές επιδρομές στις συνοικίες και δολοφονούσαν χιλιάδες γέροντες, γυναίκες και παιδιά, που περίμεναν στις ουρές να πάρουν τρόφιμα. Πολυβολούσαν αυτοκίνητα και άλλα μεταφορικά μέσα, που έφεραν εμφανή τα σήματα του Ερυθρού Σταυρού. Τα τηλεβόλα των πολεμικών πλοίων και οι όλμοι, που είχαν εγκαταστήσει στην Ακρόπολη, γκρέμιζαν σπίτια, κατέστρεφαν εργοστάσια, σχολεία και εκκλησίες. Οι άγγλοι και αντιδραστικές δυνάμεις, συνέλαβαν χιλιάδες αγωνιστές της Αντίστασης και προοδευτικούς πολίτες και τους έκλεισαν στα υπόγεια των παλαιών Ανακτόρων ή τους μετέφεραν καραβιές ολόκληρες στο Τομπρούκ και την Ελ Ντάμπα της Βόρειας Αφρικής, όπου τους έκλεισαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Στον ολοκληρωτικό πόλεμο των άγγλων η Αθήνα και ο Πειραιάς απάντησαν με την παλλαϊκή τους αντίσταση. Οι μαχητές του ΕΛΑΣ και ο Αθηναϊκός λαός πάλεψαν με παράφορο πάθος και απερίγραπτο ηρωισμό για την ανεξαρτησία της Ελλάδας. Την υπερήφανη στάση τους παρακολουθούσε με θαυμασμό ολόκληρη η δημοκρατική ανθρωπότητα.
{youtube}1YIr8XYzEl8{/youtube}
Η ένοπλη επέμβαση των άγγλων ιμπεριαλιστών για την κατάπνιξη των ελευθεριών του ελληνικού λαού και την παλινόρθωση του προπολεμικού αντιδραστικού καθεστώτος, προκάλεσε οργή και αγανάκτηση στους λαούς της αντιχιτλερικής συμμαχίας. Από παντού έφθαναν μηνύματα συμπάθειας και αλληλεγγύης προς τον αγωνιζόμενο λαό της Αθήνας – Πειραιά. Στην Αγγλία ο Τσώρτσιλ αντιμετώπιζε τη γενική κατακραυγή. Ο αγγλικός λαός με μαζικές κινητοποιήσεις, συγκεντρώσεις και ψηφίσματα απαιτούσε την άμεση κατάπαυση της ωμής βρετανικής ιμπεριαλιστικής επέμβασης. (…)
Την ένοπλη αγγλική επέμβαση καταδίκασε και ο αμερικανικός λαός. « Η μεγάλη πλειοψηφία του αμερικανικού Τύπου, γράφει ο Τσώρτσιλ, καταδίκασε αναφανδόν την δράση μας που την εχαρακτήρισε ως νόθευσΙν των αρχών υπέρ των οποίων επολεμούσαμε ».
Η αγανάκτηση που προκάλεσε στην αμερικανική κοινή γνώμη η ωμή βρετανική επέμβαση στην Ελλάδα επιβεβαιώνεται και από το τηλεγράφημα που έστειλε ο Ρούσβελτ στον Τσώρτσιλ στις 13 Δεκέμβρη 1944(…)
(…) Στη Βουλή των Κοινοτήτων στις 8 Δεκέμβρη, βουλευτές του Εργατικού Κόμματος επέκριναν δριμύτατα τις ενέργειες του Τσώρτσιλ.
«Θα προτιμούσα να κόψω τα χέρια μου παρά να εκδώσω τη διαταγή του Σκόμπυ και της βρετανικής κυβέρνησης», δήλωσε ο Βουλευτής Κοξ.
Ο βουλευτής Στρίμπεργκ τέλος δήλωσε :« Ελπίζω ότι δεν πρόκειται για εμφύλιο πόλεμο. Έχω τη γνώμη ότι από τη μια μεριά μάχεται ο όγκος του ελληνικού λαού κι από την άλλη μερικοί κουίσλινγκς και μοναρχικοί, που υποστηρίζονται από τις βρετανικές λόγχες».
Στην κρίσιμη εκείνη κατάσταση έσπευσαν να βοηθήσουν τους άγγλους ιμπεριαλιστές οι αμερικανοί, που έπειτα από αίτηση του Τσώρτσιλ, τους χορήγησαν μεταγωγικά αεροπλάνα για τη μεταφορά ενισχύσεων στον τόπο των συγκρούσεων (…) στην επιχείρηση «Μάνα», όπου χρησιμοποιήθηκαν και αμερικανικά μεταγωγικά σκάφη .
Στο αποκορύφωμα των μαχών στην Αθήνα, όταν οι βρετανοί ζητούσαν να τους σταλούν ενισχύσεις όσο το δυνατόν γρηγορότερα, ο ναύαρχος Κίγκ διέταξε το διοικητή του Αμερικάνικου Στόλου της Μεσογείου να μην χορηγήσει ούτε ένα απόβατικό σκάφος για τη μεταφορά ενισχύσεων στην Ελλάδα.(…)
Ο Τσώρτσιλ και οι στρατιωτικοί του σύμβουλοι (…) υπολόγιζαν σε μια γρήγορη και εύκολη νίκη. Τώρα διαπίστωναν πως είχαν πέσει έξω στους υπολογισμούς τους. Η συνοχή, η μαχητικότητα και η αυτοθυσία των μαχητών του ΕΛΑΣ της Αθήνας και του Πειραιά και των τμημάτων του ΕΛΑΣ Στερεάς και Πελοποννήσου, που είχαν φθάσει στο μεταξύ και έπαιρναν μέρος στις επιχειρήσεις και η ολόψυχη συμπαράσταση του λαού στους ένοπλους υπερασπιστές τον είχαν ανησυχήσει τόσο πολύ το στρατηγό Σκόμπυ, που σκεπτόταν να εγκαταλείψει την Αθήνα για ν’ αποφύγουν τα τμήματά του την αιχμαλωσία.
Ενώ οι προσπάθειες των βρετανών για την ανασύνταξη και την ενίσχυση των δυνάμεών τους εντείνονταν, ο στρατηγός Σκόμπυ επιχείρησε έναν πολιτικό ελιγμό για να κερδίσει χρόνο. Με τη μεσολάβηση του έλληνα πολιτικού Ηρακλή Πετιμεζά ζήτησε επαφή με το ΕΑΜ. (…) Στη συνάντηση αυτή ο στρατηγός Σκόμπυ έθεσε σαν όρο για την κατάπαυση των επιχειρήσεων την εκκένωση της περιοχής της πρωτεύουσας και της Αττικής από τις δυνάμεις του μόνιμου ΕΛΑΣ και τον αφοπλισμό των «οπαδών του ΕΛΑΣ », δηλαδή των ελασιτών της Αθήνας και του Πειραιά.
Η ΚΕ του ΕΛΑΣ αποδέχθηκε τον όρο να αποσυρθούν από την περιοχή της πρωτεύουσας τα τμήματα του μόνιμου ΕΛΑΣ, αλλά ζητούσε ν’ αποσυρθούν ταυτόχρονα από την Αθήνα και τον Πειραιά η Ορεινή Ταξιαρχία και ο Ιερός Λόχος, να αφοπλιστούν και να κλειστούν στις φυλακές οι άνδρες των προδοτικών ταγμάτων ασφαλείας, να παύσουν οι βρετανικές δυνάμεις να επεμβαίνουν στα εσωτερικά ζητήματα της Ελλάδας για να αφεθεί ανεπηρέαστος ο πολιτικός κόσμος «προς σχηματισμόν το ταχύτερον κυβερνήσεως πραγματικής εθνικής ενώσεως, η οποία να ρυθμίσει δημοκρατικώς το όλον πολιτικόν και στρατιωτικόν πρόβλημα της χώρας». Οι όροι όμως, αυτοί δεν έγιναν δεκτοί από τον στρατηγό Σκόμπυ.
Ταυτόχρονα η ΚΕ του ΕΑΜ με διακήρυξή της κατέβαλε μια ακόμα προσπάθεια για την επίτευξη συνεννόησης ανάμεσα στον πολιτικό κόσμο για την επίλυση της κρίσης.
Στη διακήρυξή της πρότεινε :να εφαρμοστεί άμεσα και να τηρηθεί με συνέπεια η αρχή της μη επέμβασης στα εσωτερικά ζητήματα της χώρας. Να σχηματισθεί αντιβασιλεία και δημοκρατική κυβέρνηση πραγματικής Εθνικής ενότητας, που να διενεργήσει δημοψήφισμα για το πολιτειακό και εκλογές Συντακτικής Εθνοσυνέλευσης. Επίσης πρότεινε να συγκροτηθεί Εθνικός στρατός με την πλήρη αποστράτευση όλων των εθελοντικών δυνάμεων .
Η κυβέρνηση Παπανδρέου, όμως, δεν απάντησε στις προτάσεις του ΕΑΜ. Στο μεταξύ οι μάχες συνεχίζονται. (…) Οι δυνάμεις που κατέφθαναν συνεχώς από το ιταλικό μέτωπο ενίσχυσαν τις θέσεις των βρετανικών τμημάτων στο κέντρο της Αθήνας (…) που δυνάμωναν τους τρομακτικούς βομβαρδισμούς και τις αεροπορικές επιδρομές κατά των συνοικιών. (…) ΕΛΑΣ και λαός αγωνίζονται ηρωικά.
Το έργο της περίθαλψης των τραυματιών και των θυμάτων της ιμπεριαλιστικής θηριωδίας έπεσε στους ώμους της Εθνικής Αλληλεγγύης .(…) Η μάχη κατά της πείνας έπεσε στους ώμους του ΕΑΜ. (…) Σημαντικό ρόλο στη μάχη του Δεκέμβρη έπαιξε η διαφώτιση (…) Δεκάδες ηθοποιοί, συγγραφείς, καλλιτέχνες, πηγαίνοντας στις πρώτες γραμμές της μάχης, έδιναν καλλιτεχνικά προγράμματα στους μαχητές του ΕΛΑΣ .(…)Χιλιάδες πολίτες της πρωτεύουσας συμμετείχαν ενεργά στην οργάνωση της διαφώτισης(…) Οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ (μεταξύ των άλλων) κατέλαβαν ολόκληρο το οχυρωμένο συγκρότημα των Φυλακών Αβέρωφ. Πιάστηκαν πολλοί δοσίλογοι.
Στις 25 Δεκέμβρη ο Τσώρτσιλ, συνοδευόμενος από τον υπουργό εξωτερικών Ήντεν, έφθασε ξαφνικά στην Αθήνα (…) αντάλλαξε με το στρατάρχη Αλεξάντερ, τον υπουργό της Μεσογείου Μακ Μίλαν και τον πρεσβευτή Λήπερ, απόψεις για την πορεία των στρατιωτικών επιχειρήσεων (…) Αποφάσισαν τη σύγκληση σύσκεψης στην οποία να μετάσχουν αντιπρόσωποι του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ, των αστικών κομμάτων και της κυβέρνησης Παπανδρέου.
Στις 26 Δεκέμβρη το απόγευμα άρχιζε στο Υπουργείο Εξωτερικών, με την προεδρία του αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού, η σύσκεψη (…) όπου μετείχαν αντιπροσωπεία του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ από τους Γ. Σιάντο, Μ. Παρτσαλίδη και το στρατηγό Μάντακα, ο Γ. Παπανδρέου και πολλοί υπουργοί του, ο Ν. Πλαστήρας τον οποίο μετέφεραν οι άγγλοι εσπευσμένα από τη Νίκαια της Γαλλίας στην Ελλάδα με σκοπό να τον χρίσουν πρωθυπουργό στη θέση του Παπανδρέου, αντιπρόσωποι των αστικών κομμάτων, ο Τσώρτσιλ, ο Ήντεν, ο στρατάρχης Αλεξάντερ και άλλοι ξένοι διπλωματικοί εκπρόσωποι. (…)
Ο λόγος του βρετανού πρωθυπουργού μεγάλωσε την αδιαλλαξία των εκπροσώπων των αστικών κομμάτων που, μέσα σε μια ατμόσφαιρα αντεγκλήσεων ζήτησαν όλοι την παράδοση άνευ όρων των όπλων και τη διάλυση του ΕΛΑΣ. Μόνο ο Γ. Καφαντάρης χαρακτήρισε τον Γ. Παπανδρέου ανάξιο πολιτικό, υπεύθυνο για τη δραματική κατάσταση που δημιουργήθηκε και τόνισε ότι για 2000 πραιτωριανούς της Ορεινής Ταξιαρχίας αιματοκύλησε τον τόπο. Υπογράμμισε επίσης ότι τα ζητήματα πρέπει να τα λύσει ο πολιτικός κόσμος της χώρας και όχι οι άγγλοι. (…) Ο Γ. Σιάντος στην ομιλία του ανέφερε τις θυσίες και τις υποχωρήσεις που έκαμαν το ΕΑΜ και το ΚΚΕ για να εξασφαλισθεί ομαλή δημοκρατική εξέλιξη και παρατήρησε ότι τίποτα δεν πραγματοποιήθηκε απ’ όσα είχαν συμφωνηθεί . Ούτε εκκαθάριση του κρατικού μηχανισμού ούτε κανείς δοσίλογος τιμωρήθηκε. Ο Σιάντος καυτηρίασε την επέμβαση των άγγλων και τις ωμότητες που διέπρατταν και αφού τόνισε ότι ο αγώνας του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ είναι απόλυτα δίκαιος, υπογράμμισε ότι δυο σημεία πρέπει ν’ αποτελέσουν τη βάση της συμφωνίας : Δημοκρατία και Ανεξαρτησία.
Το απόγευμα της 27 Δεκέμβρη ο Τσώρτσιλ είχε συναντηθεί με τον αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό. Στο πρόσωπό του «είχεν εύρει τον άνθρωπο που του εχρειάζετο». Ο Δαμασκηνός υποσχέθηκε στον Τσώρτσιλ ότι « θα επιχειρήσει το σχηματισμό κυβερνήσεως χωρίς την συμμετοχή σ’ αυτήν κομμουνιστών»
Στις 31 Δεκέμβρη ο Δαμασκηνός ορκιζόταν αντιβασιλιάς. Την ίδια μέρα ο Γ. Παπανδρέου υπέβαλε την παραίτηση της κυβέρνησής του. Ουσιαστικά παυόταν(…) Στις 3 Γενάρη 1945 ο Νικόλαος Πλαστήρας διορίζεται πρωθυπουργός.
Στις 27 Δεκέμβρη, τρίτη μέρα παραμονής του Τσώρτσιλ στην Αθήνα και ενώ συνεχιζόταν η πολιτική σύσκεψη, εξαπολύθηκε γενική επίθεση των βρετανικών δυνάμεων κατά του ΕΛΑΣ. (…) Τα βρετανικά τανκς ακολουθούσαν οι άντρες της Ορεινής Ταξιαρχίας, οι χωροφύλακες και οι συμμορίες των εθνοπροδοτών με τη στολή του εθνοφύλακα, που δολοφονούσαν, βίαζαν γυναίκες και συνελάμβαναν κατά εκατοντάδες τους δημοκρατικούς πολίτες των συνοικιών που καταλαμβάνονταν .(…) Στις 4 Γενάρη 1945 οι βρετανοί εξαπόλυσαν τις σοβαρότερες επιθετικές τους ενέργειες (…) Στις 5 Γενάρη 1945 τερματιζόταν η παλλαϊκή αντίσταση της Αθήνας και του Πειραιά εναντίον της προσχεδιασμένης ένοπλης επέμβασης των άγγλων ιμπεριαλιστών.
Η ΚΕ του ΕΛΑΣ μαζί με τη διαταγή σύμπτυξης δημοσίευσε ανακοινωθέν στο οποίο τόνιζε ότι οι υπερασπιστές της Αθήνας και του Πειραιά και ο αδούλωτος λαός τους, «πολεμώντας με ασύγκριτο ηρωισμό και ιερό πάθος, που μπορεί να’ χουν οι μαχητές της Ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ανεξαρτησίας, ξαναζωντάνεψαν και ελάμπρυναν με τα νέα υπέροχα κατορθώματά τους τις ωραιότερες σελίδες της Εθνικής μας Ιστορίας » (…) και κατέληγε : « Πολίτες στα όπλα. Ο αγώνας συνεχίζεται. Θα διεξαχθεί με μεγαλύτερο ακόμα πάθος».
Η κυβέρνηση της Αθήνας δεν εκπροσωπούσε τον ελληνικό λαό. Ήταν διορισμένη από τους βρετανούς και στηρίζονταν στις λόγχες των αγγλικών στρατευμάτων. Η βρετανική κυβέρνηση αντιμετώπιζε την κατακραυγή της παγκόσμιας και της αγγλικής δημοκρατικής κοινής γνώμης. (…)
Η ηγεσία, όμως, του κινήματος Αντίστασης υπερεκτίμησε τις δυνάμεις των άγγλων και της αντίδρασης και υποτίμησε τις δυνάμεις και τις δυνατότητες του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ και του ελληνικού λαού. Αυτό είχε σαν συνέπεια να καταλήξει στο συμπέρασμα, ότι ήταν άσκοπη η συνέχιση της ένοπλης αντίστασης για την επίτευξη ενός παραδεκτού συμβιβασμού, ενός συμβιβασμού δηλαδή που να ανταποκρίνεται στον πραγματικό συσχετισμό των δυνάμεων. Η αντίληψη αυτή καθόρισε και όλες τις κατοπινές ενέργειες του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ.
Στις 11 Γενάρη 1945 ανάμεσα στον ΕΛΑΣ και τα βρετανικά στρατεύματα υπογράφτηκε ανακωχή. (…) Μετά ο ΕΛΑΣ αποσύρθηκε από τις περιοχές που όριζε η ανακωχή και παρέδωσε αμέσως όλους τους βρετανούς αιχμαλώτους, χωρίς να περιμένει να γίνουν οι σχετικές διατυπώσεις της ανταλλαγής. Επίσης παρέδωσε στον Ερυθρό Σταυρό και όλους τους αιχμαλώτους αξιωματικούς και άντρες των στρατιωτικών δυνάμεων της αντίδρασης.
Ο στρατηγός Σκόμπυ και η αντιδραστική δεξιά αρνήθηκαν να ανταποκριθούν στην ανθρωπιστική χειρονομία του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ. Παρέδωσαν μόνο 1.000 αιχμαλώτους, στην πλειοψηφία τους πολίτες, ενώ συνέχιζαν να κρατούν 12.000 περίπου δημοκράτες στα Στρατόπεδα του Τομπρούκ και της Ελ Ντάμπα στη βόρεια Αφρική και να διενεργούν χιλιάδες συλλήψεις πολιτών στην Αθήνα, τον Πειραιά και στις άλλες περιοχές, όπου είχαν προωθηθεί τα βρετανικά στρατεύματα με βάση τους όρους της ανακωχής.
Σ’ αυτές τις συνθήκες άρχιζαν στις 2 Φλεβάρη 1945 στη Βάρκιζα Αττικής οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις αντιπροσωπίες, του ΕΑΜ και της κυβέρνησης Πλαστήρα για το σταμάτημα της αιματοχυσίας και την αποκατάσταση της ειρήνης και της πολιτικής ομαλότητας στη χώρα. Το ΕΑΜ στις συνομιλίες της Βάρκιζας το εκπροσωπούσαν οι Γιώργος Σιάντος, Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, Μήτσος Παρτσαλίδης, Γενικός Γραμματέας της ΚΕ του ΕΑΜ και Ηλίας Τσιριμώκος, Γενικός Γραμματέας της ΕΛΔ. Την Κυβέρνηση αντιπροσώπευαν οι Ιωάννης Σοφιανόπουλος, υπουργός Εξωτερικών, Περικλής Θ. Ράλλης, υπουργός Εσωτερικών και Ιωάννης Μακρόπουλος, υπουργός Γεωργίας.
Στις 12 Φλεβάρη 1945, ύστερα από 10ήμερες συζητήσεις, υπογράφηκε στο υπουργείο των εξωτερικών το κείμενο της συμφωνίας, που είναι γνωστή σαν «Συμφωνία της Βάρκιζας».
Με βάση σχετικά άρθρα της συμφωνίας αυτής η κυβέρνηση αναλάμβανε την υποχρέωση να εξασφαλίσει, σύμφωνα με τις δημοκρατικές αρχές, την ελεύθερη εκδήλωση των πολιτικών και κοινωνικών φρονημάτων των πολιτών, καταργώντας κάθε ανελεύθερο νόμο και εξασφαλίζοντας τις ατομικές ελευθερίες, την ελευθερία του Τύπου, του συνέρχεσθαι, του συνεταιρίζεσθαι. Προβλεπόταν η άρση του στρατιωτικού νόμου αμέσως μετά την υπογραφή της συμφωνίας.
Η συμφωνία πρόβλεπε την αποστράτευση των δυνάμεων του ΕΛΑΣ, μόνιμου και εφεδρικού, του ΕΛΑΝ και της Εθνικής Πολιτοφυλακής και τη συγκρότηση Εθνικού Στρατού με κανονική στρατολογία. Προβλεπόταν επίσης η εκκαθάριση του κρατικού μηχανισμού : δημοσίων υπαλλήλων, υπαλλήλων προσώπων Δημοσίου Δικαίου, δημοτικών και κοινοτικών υπαλλήλων και υπαλλήλων άλλων υπηρεσιών. Κριτήρια της εκκαθάρισης θα ήταν «η επαγγελματική επάρκεια, ο χαρακτήρας και το ήθος, η συνεργασία μετά του εχθρού και η χρησιμοποίηση του υπαλλήλου ως οργάνου της δικτατορίας». Με τα ίδια κριτήρια η συμφωνία προέβλεπε και την εκκαθάριση των Σωμάτων Ασφαλείας, χωροφυλακής και Αστυνομίας Πόλεων.
Η συμφωνία καθόριζε τη διενέργεια μέσα στο 1945 ελεύθερου δημοψηφίσματος και σε συνέχεια εκλογών Συντακτικής Συνέλευσης, για την κατάρτιση νέου Συντάγματος της χώρας.
Η συμφωνία αναφερόταν και στο ζήτημα της Αμνηστείας. Αντί, όμως, να χορηγηθεί Γενική Αμνηστεία, που θα αποτελούσε βασική προϋπόθεση για την είσοδο της χώρας στον ομαλό πολιτικό βίο, στο σχετικό άρθρο αναγραφόταν ότι αμνηστεύονταν «τα πολιτικά αδικήματα τα τελεσθέντα από τις 3 Δεκεμβρίου 1944 μέχρι της υπογραφής της συμφωνίας», εξαιρούνταν δε από την αμνηστεία «τα συναφή κοινά αδικήματα κατά της ζωής και της περιουσίας, τα οποία δεν ήσαν απαραιτήτως αναγκαία δια την επιτυχίαν του πολιτικού αδικήματος».
Ο όρος αυτός έδωσε τη δυνατότητα στην αντιδραστική δεξιά, με την αστυνομική τρομοκρατία και το μηχανισμό των δικαστηρίων, που λόγω των εκκαθαρίσεων, απομακρύνσεων κλπ. των πατριωτών δικαστών, είχε θέσει κάτω από την επιρροή της, να αρχίσει ένα φοβερό διωγμό κατά των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης να σκηνοθετεί σε βάρος τους κατηγορίες για διάπραξη κοινών αδικημάτων κατά την περίοδο της κατοχής.
Η συμφωνία δεν πρόβλεπε συμμετοχή του ΕΑΜ στην κυβέρνηση. Δεν προέβλεπε επίσης αποχώρηση των βρετανικών στρατευμάτων από την Ελλάδα μετά τη λήξη του πολέμου.
Η ηγεσία του κινήματος Αντίστασης, αν και διέθετε ανέπαφες σχεδόν τις κύριες δυνάμεις του ΕΛΑΣ και είχε την αμέριστη υποστήριξη της συντριπτικής πλειοψηφίας του πληθυσμού της χώρας, ο οποίος ήταν αποφασισμένος να υπερασπίσει την εθνική του ανεξαρτησία, υπέγραψε μια συμφωνία, που (…) «αποτελούσε απαράδεκτο συμβιβασμό και ουσιαστική συνθηκολόγηση απέναντι στους άγγλους ιμπεριαλιστές και τη ντόπια αντίδραση ».
Ο λαός δέχτηκε με σφιγμένη καρδιά τη Συμφωνία της Βάρκιζας . Η ηρωική αντίσταση του λαού της Αθήνας και του Πειραιά το Δεκέμβρη του 1944 στην ένοπλη επέμβαση των άγγλων ιμπεριαλιστών αποτέλεσε συνέχεια και αποκορύφωμα του μεγάλου αντιφασιστικού απελευθερωτικού αγώνα του ελληνικού λαού για την εθνική ανεξαρτησία και τη δημοκρατική ανάπλαση της Ελλάδας.
33 μερόνυχτα ο αδούλωτος λαός της Αθήνας και του Πειραιά, μικροί και μεγάλοι, νέοι και γέροι, άνδρες και γυναίκες, και στην πρώτη γραμμή οι μαχητές του ΕΛΑΣ, αντιπάλεψαν με απαράμιλλη αυτοθυσία και ηρωισμό τα τανκς, τα αεροπλάνα και τα τηλεβόλα των θωρηκτών της βρετανικής αυτοκρατορίας.
Το εαμικό κίνημα της Εθνικής Αντίστασης ήταν τόσο ισχυρό που με μια πιο σωστή πολιτική, χωρίς τις ταλαντεύσεις και τα σοβαρά λάθη που διέπραξε η ηγεσία του, υπήρχε η δυνατότητα να αντιμετωπισθεί νικηφόρα η ξένη ιμπεριαλιστική επίθεση, να κατακτηθεί και να κατοχυρωθεί η ελευθερία και ανεξαρτησία της Ελλάδας και να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για τη δημοκρατική ανάπλαση της χώρας.
Οι άγγλοι ιμπεριαλιστές, εκμεταλλευόμενοι τη διεθνή συγκυρία που διαμορφώθηκε στα τέλη του 1944 – αρχές του 1945 και τα λάθη της ηγεσίας του ΚΚΕ και του ΕΑΜ, πέτυχαν με την ένοπλη επέμβασή τους να στερήσουν τον ελληνικό λαό από τους καρπούς της νίκης του εναντίον των χιτλεροφασιστικών κατακτητών.
Η ένοπλη αγγλική επέμβαση στάθηκε η πηγή της μεταπολεμικής κακοδαιμονίας της Ελλάδας. Αποτέλεσε την τραγική απαρχή όλων των δεινών που υπόφερε και υποφέρει ο λαός και των εθνικών ταπεινώσεων που δοκίμασε και δοκιμάζει η χώρα. Η ένοπλη επέμβαση των άγγλων ιμπεριαλιστών το Δεκέμβρη του 1944 ανέκοψε βίαια τη δημοκρατική εξέλιξη της χώρας και επέβαλε το καθεστώς της εθνικής υποτέλειας.
Άγριο διωγμό εξαπόλυσε μετά την απελευθέρωση η αντιδραστική δεξιά κατά των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης και του ελληνικού λαού, όταν στηριγμένη στις βρετανικές κι αργότερα τις αμερικανικές λόγχες, βρέθηκε ξανά στην εξουσία. Οι πρώην κρυφοί και φανεροί συνεργάτες των κατακτητών, και μετά την απελευθέρωση πειθήνιοι υπηρέτες των αγγλοαμερικανών ιμπεριαλιστών, βάλθηκαν να εξοντώσουν τους αγωνιστές της λευτεριάς, αυτούς που είχαν εκπληρώσει με τιμή το μεγάλο χρέος τους προς την πατρίδα. Δεκάδες χιλιάδες αγωνιστές βασανίστηκαν, εξορίστηκαν,φυλακίστηκαν,δολοφονήθηκαν. Η Ελλάδα μετατρά- πηκε σε απέραντο τόπο μαρτυρίου των παιδιών της.
Ταυτόχρονα, η αντιδραστική δεξιά οργάνωσε πρωτοφανή συκοφαντική εκστρατεία κατά της Αντίστασης και των αγωνιστών της. Προσπάθησε να αμαυρώσει (…) το αθάνατο μεγαλούργημα του ελληνικού λαού, που αποτελεί πολύτιμο κεφάλαιο στον ηρωικό αγώνα του κατά του ιμπεριαλισμού για μια ανεξάρτητη δημοκρατική Ελλάδα, και να κηλιδώσει τους σεμνούς δημιουργούς του.
Όμως, μένουν ζωντανά τα λαμπρά τρόπαια των ελλήνων πατριωτών στο Γοργοπόταμο, στο Φαρδύκαμπο, στην Άμφισσα, στην Αμφιλοχία, στη Στυμφαλία, στο Βουρλιά, στο Μποζ – Νταγ, στην Παναγιά Κρήτης κι αλλού, καθώς και στις πλατείες και στους δρόμους των πόλεων, και πρώτα πρώτα της αδάμαστης πρωτεύουσας…
Η αθάνατη εποποιΐα της Αντίστασης – κτήμα εσαεί ολόκληρου του ελληνικού έθνους – σαν λαμπρό οδηγητικό αστέρι, θα σελαγίζει αιώνια, δίπλα στο Μεγάλο Εικοσιένα, στο γαλανό ουρανό της Ιστορίας της πατρίδας μας και θα τον καταυγάζει με το ανέσπερο φως της, δείχνοντας στον κάθε Έλληνα αγωνιστή, στον κάθε πατριώτη, στον κάθε δημοκράτη το δρόμο της τιμής και του καθήκοντος, το δρόμο που οδηγεί στη Δημοκρατία, την Εθνική Ανεξαρτησία και την Κοινωνική Πρόοδο».*
*( Πέτρος Ρούσσος :«Η Μεγάλη Πενταετία 1940-1945»)
Ο Ηρωικός οπλαρχηγός της Ελληνικής Αντίστασης του ΕΛΑΣ Άρης Βελουχιώτης δεν συμφώνησε για την παράδοση των όπλων της Εθνικής Αντίστασης και γι’ αυτό έπεσε στη δυσμένεια των άλλων παραγόντων , που συνθηκολόγησαν με τους όρους υποταγής στο άδικο ιμπεριαλιστικό εξουσιαστικό κατεστημένο. Για να μην πέσει στα χέρια τους ο Άρης Βελουχιώτης αυτοκτόνησε ελεύθερος.
Στον Λόγο του στην Δεσφίνα της περιοχής των Δελφών το 1943 είπε:
«Σύντροφοι, τον σκοπό μας μέχρι της στιγμής δεν τον είχαμε αποκαλύψει για λόγους σκοπιμότητας .
Τώρα εμείς παιδιά του φτωχού λαού και πρωτοπόροι του αγώνα θα αγωνισθούμε, για να δώσουμε μια πραγματική ελευθερία στους λαούς, γιατί αυτό που γίνεται σήμερα σε μας, είναι μέρος διεθνούς αγώνα, που όλοι οι λαοί ξυπνήσανε και θέλουνε να διώξουνε τους τυράννους, όχι μόνο αυτούς που έχομε εδώ αλλά και αυτούς που αύριο θα μας καταχτήσουνε, για να μας κάνουνε οικονομικούς τους δούλους για αιώνες ολόκληρους, γιατί αυτοί μεν που είναι εδώ θα φύγουνε μια μέρα, όπως και από κάθε γωνιά της γης, οι κεφαλαιοκράτες όμως του Λονδίνου και της Αμερικής θα επιβάλλουν τη δύναμή τους .
Αλλά εμείς οι λαοί που ξυπνήσαμε πια δεν θα τους επιτρέψουμε να μας υποδουλώσουνε, γιατί την δύναμη την έχουμε στα χέρια μας. Σκοπός μας δεν είναι να χτυπήσουμε τους Γερμανούς και τους Ιταλούς στρατιώτες, γιατί κι αυτοί είναι σαν εμάς αδέλφια μας και είναι όργανα των διάφορων φασιστών και κεφαλαιοκρατών για την κατάχτηση και υποδούλωση των λαών και γι’ αυτό τους έστειλαν εδώ κάτω. Λοιπόν, να μην τρέφετε μίσος γι’ αυτούς. Φταίνε οι διάφοροι Βόλπι και Γιούγκερς της Ιταλίας και Γερμανίας…»
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ :
38.960 τουφεκισμένοι νεκροί Έλληνες
70.000 σκοτωμένοι σε μάχες
12.103 νεκροί από «αδέσποτες σφαίρες»
600.000 νεκροί από πείνα
300.000 παιδιά νεκρά από ασιτία
45.000 Έλληνες νεκροί στα γερμανικά στρατόπεδα συγκέντρωσης
60.000 νεκροί Έλληνό-Εβραίοι
200.000 φυλακισμένοι που πέθαναν οι περισσότεροι
1.000.000 Έλληνες προσβεβλημένοι από βαριές ασθένειες
αρπαγή όλων των τροφίμων από τις αποθήκες
αρπαγή του 50% των μεγάλων αγροτικών ζώων και 30% των μικρών
καταστροφή της Ελληνικής κτηνοτροφίας, αγροτικών καλλιεργειών και μηχανημάτων
καταστροφή μεταλλευτικών εγκαταστάσεων, ανατίναξη ορυχείων
καταστροφή 80 σιδηροτροχιών,γεφυρών, σταθμών σηράγγων,οδικών δικτύων
αρπαγή 306 βαγονιών τρένων(έμειναν 6)
αρπαγή 4.534 φορτηγών βαγονιών των ελληνικών σιδηροδρόμων(έμειναν 63)
αρπαγή 70% των ελληνικών αυτοκινήτων
αρπαγή 73% των ελληνικών πλοίων
αρπαγή και καταστροφή ελληνικών αρχαιοτήτων
αρπαγή όλου του χρυσού της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος
καταστροφή λιμανιών και διώρυγας Κορίνθου
γκρέμισμα περί τις 100.000 σπίτια και 50% μισογκρεμισμένα
ολοκαυτώματα (Δίστομο, Καλάβρυτα, Κρήτη…)
επιβολή « Δαπάνης Κατοχής» 40 δισεκατομμύρια δραχμές(εκμηδένιση μισθών, ημερομισθίων)
H Mεταπολεμική γερμανική Κυβέρνηση πλήρωσε σε όλα τα Ευρωπαϊκά Κράτη που έβλαψε πολεμικές αποζημιώσεις, πλην της Ελλάδας. Οι ζημιές που προκάλεσε η ναζιστική Γερμανία στην Ελλάδα, καλύπτουν το 170% , ενώ στην Γερμανία το 135%, και ανερχόταν στα 14 δισεκατομμύρια δολάρια με αγοραστική αξία του 1938 !
Έρχονται οι Ποιητές :
―«Μεγάλος πόνος είχε πέσει στην Ελλάδα.
Τόσα κορμιά ριγμένα
στα σαγόνια της θάλασσας στα σαγόνια της γης∙
τόσες ψυχές
δοσμένες στις μυλόπετρες, σαν το σιτάρι.
Κι οι ποταμοί φουσκώναν μες στη λάσπη το αίμα.»
(Γιώργος Σεφέρης)
−« Η γη μας αρκετά λιπάστηκε από σάρκα ανθρώπου
παχιά και καρπερά να μην αφήσουμε τα χώματά μας.
να ξεραθούν από το βαθύ τούτο λουτρό του αιμάτου,
πιο πλούσιο, πιο βαθύ κι απ’όποιο πρωτοβρόχι.
Αύριο να βγει καθένας μας με δώδεκα ζευγάρια βόδια
τη γη αυτή να οργώσει την αιματοποτισμένη.
Ν’ ανθίσει η δάφνη πάνω της και δέντρο της ζωής να γένει
κι η Άμπελός μας ν’ απλωθεί ως τα πέρατα της οικουμένης. »
(Άγγελος Σικελιανός)
−Τρία λεπτά σιωπής στη Μνήμη όλων των θυμάτων του πολέμου
( … )
ΜΝΗΜΟΣΥΝΟΣ ΥΜΝΟΣ
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ
« Επέσατε θύματα αδέλφια εσείς,
σε άνιση μάχη και αγώνα
ψωμί λευτεριά και τιμή του λαού
γυρεύοντας βρήκατε μνήμα.
Συχνά σε υγρές σκοτεινές φυλακές
πικρές επεράσατε μέρες
αιώνια η μνήμη σε εσάς, αδελφοί
στον τίμιο που πέσατε αγώνα »
{youtube}B5LXMFIUsEA{/youtube}
Ο Ποιητής
Μα τώρα λέω που Σεις μ’ ανοίξατε το δρόμο ,
με πάτημα χορού στα ερέβη προχωρώντας ,
πολεμιστές μου αθάνατοι ,
και πως σιμά Σας
τα σκότη του θανάτου είναι σαν ίσκιος
μεγάλου δέντρου , που κοντά-κοντά απλωμένοι
για την Ελλάδα κουβεντιάζουμε,ως τη βλέπατε την ώρα
που τα μάτια σας έκλειναν σ’ αυτό τον κόσμο ,
τον κόσμο που γκρεμίζονταν , αυτή για ν’ανατείλει
φωτισμένη απ’ τη λάμψη της ψυχής Σας ,
και πως μιλώ μαζί Σας ,
νεκροί αδελφοί μου του βουνού , του πέλαου και
[ του κάμπου ,
για τα προπλάσματα μιάς νέας ζωής που θάρτει
μες στο φως της θυσίας Σας , αδελφοί μου !…
(΄Αγγελος Σικελιανός )
Ο Ποιητής
Ήρθαν ντυμένοι «φίλοι»
αμέτρητες φορές οι εχθροί μου
το παμπάλαιο χώμα πατώντας .
Και το χώμα δεν έδεσε ποτέ με τη φτέρνα τους.
Έφεραν
τον Σοφό, τον Οικιστή και τον Γεωμέτρη
Βίβλους γραμμάτων και αριθμών
την πάσα Υποταγή και Δύναμη
το παμπάλαιο φως εξουσιάζοντας.
Και το φως δεν έδεσε ποτέ με τη σκέπη τους.
Ούτε μέλισσα καν δε γελάστηκε το χρυσό ν’αρχινίσει παιχνίδι·
ούτε ζέφυρος καν,τις λευκές να φουσκώσει ποδιές.
Έστησαν και θεμέλιωσαν
στις κορφές, στις κοιλάδες, στα πόρτα
πύργους κραταιούς κι επαύλεις
ξύλα και άλλα πλεούμενα
τους Νόμους,τους θεσπίζοντας τα καλά και συμφέροντα
στο παμπάλαιο μέτρο εφαρμόζοντας .
Και το μέτρο δεν έδεσε ποτέ με τη σκέψη τους .
Ούτε καν ένα χνάρι θεού στην ψυχή τους σημάδι δεν άφησε·
ούτε καν ένα βλέμμα ξωθιάς τη μιλιά τους δεν είπε να πάρει .
Έφτασαν
ντυμένοι «φίλοι»
αμέτρητες φορές οι εχθροί μου
τα παμπάλαια δώρα προσφέροντας .
Και τα δώρα τους άλλα δεν ήτανε
παρά μόνο σίδερο και φωτιά .
Στ’ ανοιχτά που καρτέραγαν δάκτυλα
Μόνον όπλα και σίδερο και φωτιά .
Μόνον όπλα και σίδερο και φωτιά .
Ήρθαν
με τα χρυσά σιρίτια
τα πετεινά του Βορρά και της Ανατολής τα θηρία !
Και τη σάρκα μου στα δύο μοιράζοντας
και στερνά στο συκώτι μου επάνω ερίζοντας
έφυγαν .
«Γι’ αυτούς»είπαν « ο καπνός της θυσίας
και για μας της φήμης ο καπνός
αμήν .»
Και την ηχώ σταλμένη από τα περασμένα
όλοι ακούσαμε και γνωρίσαμε .
Την ηχώ γνωρίσαμε και ξανά
με στεγνή φωνή τραγουδήσαμε :
Για μας, για μας το ματωμένο σίδερο
κι η τριπλά εργασμένη προδοσία .
Για μας η αυγή στο χάλκωμα
και τα δόντια τα σφιγμένα ως την ώρα την ύστερη
ο δόλος και τ’αόρατο γάγγαμο .
Για μας το σύρσιμο στη γης
ο κρυφός όρκος μες στα σκοτεινά
των ματιών η απονιά
κι η ποτέ καμιά , καμιά ποτέ Ανταπόδοση .
Αδελφοί μάς εγέλασαν !
«Γι’ αυτούς» είπαν «ο καπνός της θυσίας
και για μας της φήμης ο καπνός
αμήν »
Αλλά συ μες στο χέρι μας το λύχνο του άστρου
με το λόγο σου άναψες ,του αθώου στόμα
θύρα της παράδεισος !
Την ισχύ του καπνού στο μέλλον βλέπουμε
της πνοής σου παίγνιο
και το κράτος και τη βασιλεία του !
( Οδυσσέας Ελύτης)
ΤΟ ΤΕΙΧΟΣ ΤΟΥ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟΥ
Τα σιδερένια κάγκελα
που μπήζουνε
μεσ’ του μαύρου λιθαριού το περβάζι,
θρυμματίζουνε τον ήλιο
κομμάτια κομμάτια.
Ακούμπησα το μέτωπό μου
στα σιδερένια κάγκελα.
Τα σίδερα μπίχτηκαν
μες’ στο μέτωπό μου
και χώρισαν κομμάτια κομμάτια
το φαρδύ κοκκαλιάρικο μέτωπό μου.
Το μέτωπό μου είναι ακουμπισμένο
στα κάγκελα.
Η όψη μου
είναι ποτισμένη μεσ’ στο αίμα.
Το αίμα τούτο
είναι δικό μου αίμα.
Τα μάτια μου
κοιτάζουν τ’ αντικείμενα
μεσ’ από τούτη την αιμάτινη οθόνη.
(. . .)
Εκεί,
σ’ εκείνο τον τοίχο
στα ριζά εκείνου του τοίχου
δέσανε τα χέρια των δικών μας.
Κείνο τον τοίχο
τον κάμανε για μας.
Κείνος ο τείχος
σαν το μαύρο ζωνάρι,
(. . . )
τυλάει ένα γύρο απ’ το λαιμό
τη γήινη σφαίρα !
Το πρώτο λιθάρι θεμέλιου
κείνου του τοίχου,
είναι τα πρώτα βήματα
του ιμπεριαλισμού.
Στα ριζά κείνου του τοίχου
ψηλώνουνε
τα κόκκαλα των δικών μας
σαν τον πύργο του Άιφελ.
Η μια του άκρη
είναι στην Κίτρινη Κίνα
με τα ξύλινα τ’ αλέτρια της
κι η άλλη του,
μεσ’ στην ατσαλόχτιστη,
ηλεκτροκίνητη Νέα Υόρκη.
Και σε κάθε Μπάνκα έχει μετοχές.
Κείνος ο τοίχος
περνάει απ’ τη βουλή των Λόρδων
σαν του λόρδου Κούρζον το λόγο
που οι τελείες του είναι με αυτοκρατορικές αρματωσιές,
και που διαλέγει το θύμα του
ψηλά απ’ του Άιφελ την κορφή,
στηρίζεται στο άγαλμα του Χίντενμπουργκ ΄
το καρφωμένο με καρφιά μαλαματένια
και μεσ’ στη φούχτα του μαζώχνει
τους δρόμους του Βερολίνου.
Τα λιθάρια
εκείνου του τοίχου
τα γλύφει με τη γλώσσα του
ο μελανοχίτωνας Μουσολίνι
και φυλάει σκοπός,
κι είναι στο αίμα βουτηγμένη
η μπότα της Ιταλίας.
Κείνος ο τοίχος,
κείνος ο τοίχος
στα ριζά εκείνου του τοίχου
τουφεκάνε τ’ αδέλφια μας !
Οι μυλόρδοι,
μεσ’ στη σάρκα βουλιαγμένοι της πόρνης
ακούνε
ωσάν ν’ ακούνε ραδιοκονσέρτο
τις προσταγές θανάτου
που δίνονται στα ριζά εκείνου του τοίχου
μαζί με τον αχό της σφαίρας
που γκρεμίζει χάμω.
Κείνος ο τοίχος
Στα ριζά κείνου του τοίχου
γίνεται πόλεμος.
Ένας πόλεμος
ένας πόλεμος
πιο φοβερός
πιο καταραμένος
κι απ’ τον πόλεμο του 1914.
΄Οπως σιμά στο φως
λακάνε τα σκοτάδια σε μιάν οπή ,
το ίδιο κι οι ιμπεριαλιστές
πιλαλάνε σ’αυτόν τον πόλεμο :
η κοινωνία των Εθνών των Βρεττανικών υπερντρενώτ,
ο διπλωμάτης που τα λευκά του γάντια
μυρίζουνε μπαρούτι,
ο έμπορας της σάπιας ανθρώπινης σάρκας,
ο ιμπεριαλιστής στρατηγός,
κι η // Διεθνής,
το λεβέτι που κοπρίζει το χώμα της «θρησκείας»
για να μαζώξει άνθια φαρμακερά,
ο φιλόσοφος που γράφει τα έργα του πάνω σε μπακανότες,
ο ποιητής εραστής του περμαγκανάζ
ο χημικός που πουλά ακτίνες θανάτου,
όλοι αυτοί
βρίσκονται σε πόλεμο
κάτω απ’ τη σημαία κείνου του τοίχου.
Κείνος ο τοίχος,
κείνος ο τοίχος, κείνος ο τοίχος!
Στα ριζά εκείνου του τοίχου
τουφεκάνε τους δικούς μας!
ΑΠΟΚΡΙΣΗ :
Κείνος ο τοίχος,
κείνος ο τοίχος σας,
έγνοια δε μας δίνει καμιά!
Την ορμή που έχουμε στη δύναμή μας
( . . . )
την έχουμε μονάχα
από κείνη την ασυγκράτητη πορεία της Ιστορίας.
Εκείνοι που θα τα βάλουνε μαζί μας
θα πει πως βάλανε ενάντια :
στους αιώνιους νόμους της κίνησης μεσ’ στην ύλη,
της πορείας των λαών.
Στάση δεν υπάρχει. Υπάρχει κίνηση.
Το σήμερα για το αύριο οδεύει,
το αύριο γκρεμίζει το σήμερα
κι αυτό αδιάκοπα
κυλά
κυλά
κυλά.
Είμαστε εμείς
οι ήρωες του παρόντος,
του αύριο
οι κήρυκες.
Είμαστε εμείς
η οργανωμένη μιλιά
τούτης της πορείας
που αδιάκοπα κυλά
γκρεμίζει και χτίζει.
Είμαστε εμείς
που ταιριάζουμε τα βήματά μας
στην πορεία της ιστορίας,
εμείς
που σφυροκοπάμε
του ιμπεριαλισμού τα θεμέλια που βουλιάζουν,
εμείς
που χτίζουμε το αύριο.
Κείνος ο τοίχος
κείνος ο τοίχος
έγνοια δε μας δίνει καμιά.
( Ναζίμ Χικμέτ)*
Σημειώσεις : Ο Ναζίμ Χικμέτ γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1902 από οικογένεια ανώ-
τερης διοικητικής κάστας. ΄Εμεινε χρόνια φυλακισμένος από το αστικοδημοκρατικό
καθεστώς για τις ιδέες του υπέρ της Ειρήνης και της Ελευθερίας, υπέρ της Αυτοδιά-
θεσης της Αγγλοκρατούμενης Κύπρου και για τα ιδανικά του Πολιτισμού. Τέλος έφυγε
στο Παρίσι .
** Ένα από τα εκ θαύματος διασωθέντα παιδιά είναι ο Αργύρης Σφουντούρης, που μαζί και με άλλα
παιδιά ορφανεμένα, από άλλες χώρες, τον προστάτεψε μια Ελβετική Παιδαγωγική Οργάνωση και έγινε πρεσβευτής Ειρήνης.
―Από τα καλύτερα μαθήματα της Ειρήνης είναι η διήγηση αυτών που επέζησαν από τις συμφορές του ολέθριου πολέμου :
Ιδού τα ορφανά παιδιά από το λεηλατημένο Δίστομο**, που από θαύμα σώθηκαν, γιατί έτυχε να μη βρεθούν μπροστά στα απανθρωποποιημένα ναζιστικά θηρία, που κατέσφαξαν αθώους ειρηνικούς ανθρώπους, από βρέφη και παιδιά, γυναίκες ως γέροντες, σε ανήκουστες φρικαλεότητες, πνίγοντας στο αίμα ολόκληρα χωριά. Οι σκηνές της φοβερής γενοκτονίας που αποτυπώθηκαν στα παιδικά μάτια και το συγκλονιστικό σοκ από την ανατροπή της φυσικής τάξης και τη βαθύτατη λύπη και στεναχώρια για την απώλεια των αγαπημένων τους γονιών, αδελφών και άλλων συγγενών τους, προκαλούν μέσα στο τραγικό τους αδιέξοδο μια ισχυρότατη έκκληση για δικαίωση όλων των αθώων αδικοχαμένων ψυχών και για την εδραίωση της ειρήνης στον κόσμο.
Η ευθύνη των ενηλίκων οφείλει να σβήσει τις καταστροφικές εικόνες και τον πόνο από τις παιδικές ψυχές και να ξαναδώσει το χαμόγελο της ζωής.
− Ο Μίκης Θεοδωράκης, που από την πρώτη εφηβεία του έγινε μάρτυρας και θύμα φοβερών γεγονότων και σημαδεύτηκε από τη φασιστική βία και απειλή και μες από ακατάπαυστους απελευθερωτικούς αγώνες κινδύνεψε τη ζωή του και ανδρώθηκε δια πυρός και σιδήρου, προσωποποιεί τον αγώνα του Έλληνα ανθρώπου, ελεύθερου αναζητητή του Φωτός στη σκοτεινιά της πολεμικής φρενίτιδας, που απειλεί τη ζωή στον πλανήτη μας.
−Τις αναφορές εγκλημάτων πολέμου των ναζί κατακτητών , που συγκέντρωσε ο εντεταλμένος της Ελληνικής Πολιτείας Γεώργιος Θεοδωράκης , -ο πατέρας μου- καταθέτω στα Αρχεία Μνήμης της Ανθρωπότητας , με το αίτημα απόδοσης δικαιοσύνης σε Παγκόσμιο Δικαστήριο εξάλειψης του φασιστικού κινδύνου και εδραίωση της ειρήνης στην Ευρώπη και στην Παγκόσμια Ανθρωπότητα.
Οι απερίγραπτες φρικιαστικές σκηνές ας ριφθούν στη μαύρη τρύπα της Ιστορίας,για να μην αναπαραχθούν* μολύνοντας κι άλλους εγκεφάλους αλλά βαθιά μέσα στο χωνευτήρι της Νεμέσεως να μεταλλαχθούν σε ό,τι τους πρέπει.
Θα αναφερθώ συνοπτικά σε χαρακτηριστικά γεγονότα, για να διευκολυνθούμε στην εξαγωγή συμπε-ρασμάτων για την πλέον αρμόζουσα δράση μας προς αποκατάσταση των αξιών της ζωής και στο μέλλον :
« Με την επίθεση των Ιταλών στην Ήπειρο**, λες και άνοιξε μια βαριαμπαρωμένη πόρτα στην ψυχή του λαού κι ελευθερώθηκε. Τέσσερα χρόνια η δικτατορία προπαγάνδιζε το φασισμό και το ναζισμό, τον Άξονα, το Χίτλερ και το Μουσολίνι. Και τώρα, σ’ ένα δευτερόλεπτο, όλα αυτά τινάχτηκαν στον αέρα. Ο ίδιος ο δικτάτορας υποχρεώθηκε να πει ΟΧΙ στο τελεσίγραφο του Ντούτσε. Έτσι δημιουργήθηκε μια πρωτοφανής εθνική ομοψυχία. Λαός, στρατός, κυβέρνηση, νέοι, γέροι, γυναίκες, άντρες, όλοι μαζί – ενωμένοι -, τελικά ο κόσμος μέθυσε από την ξαφνική ψυχική ευφορία. Οι καμπάνες χτυπούσαν χαρμόσυνα. Οι φαντάροι κατέβαιναν στο σταθμό αγκαλιά με τους δικούς τους και πλήθη κόσμου τραγουδώντας και χορεύοντας. Στα μπαλκόνια ανεμίζανε οι σημαίες κι οι γυναικούλες φωνάζανε, η μια στην άλλη, «θα τους νικήσουνε, θα τους τσακίσουμε ». Διαδήλωση μόλις έφταναν το βράδυ οι εφημερίδες, με τα πρώτα πολεμικά ανακοινωθέντα (…) Τη νύχτα υποχρεωτική συσκότιση. Σκάφτηκαν τάφροι, για πρόχειρη προφύλαξη από τους βομβαρδισμούς. Διαλέχτηκαν υπόγεια, που διαμορφώθηκαν σε καταφύγια. Έγιναν ομάδες αεράμυνας (…) η νέα δυναμική άλλαξε την καθημερινή ρουτίνα(…)Σαν καθαρός άνεμος παρέσυρε τις ομίχλες πάνω από τις ψυχές των ανθρώπων, που ξαφνικά έγιναν φωτεινοί και ωραίοι. Τα μάτια έλαμπαν. Τα χείλη γελούσαν.
Σημειώσεις:*Οι θηριωδίες των ναζιστών , όπως και κάθε τι κακό , δεν πρέπει να πολλαπλασιαστούν ως νοητικές εικόνες σε άλλους
εγκεφάλους(η παράγραφος αυτή γράφηκε συγγραφική αδεία)
**Από το βιβλίο του Μίκη Θεοδωράκη «Οι δρόμοι του Αρχάγγελου»
(…) λαϊκά συσσίτια άρχισαν να δημιουργούνται στις συνοικίες για τις οικογένειες των στρατευμένων. Σε λίγο άρχισαν να καταφθάνουν οι πρώτοι τραυματίες. Τα ξενοδοχεία (…) μεταβάλλονταν σε στρατιωτικά νοσοκομεία(…)Βρώμα, ψείρες, αίματα, ακαθαρσίες (…)Ποιος σκεφτότανε πως τα παιδιά αυτά είχαν θυσιάσει άλλος ένα χέρι κι άλλος ένα πόδι ή ένα μάτι για την πατρίδα.
Μετά τους πρώτους ενθουσιασμούς, μπαίναμε σιγά σιγά στο λούκι του « ο καθένας για τον εαυτό του », που θα κατέληγε σε κείνο το όργιο της μαύρης αγοράς (…) Μου έκανε μεγάλη εντύπωση, που όλοι οι τραυματισμένοι ήταν χωριατόπαιδα, ενώ όλοι οι αξιωματούχοι των μετόπισθεν πλουσιόπαιδα, και κυρίως στελέχη της ΕΟΝ (…)
Και ξαφνικά ήρθε η κατάρρευση. Ξένα στρατιωτικά τμήματα, Γιουγκοσλάβοι και Εγγλέζοι, όλοι με μηχανοκίνητα(…) Μετά άρχισαν οι επισκέψεις των εχθρικών αεροπλάνων Κυνηγούσαν τις στρατιωτικές φάλαγγες. Τις πολυβολούσαν και κάπου- κάπου τους ρίχνανε μπόμπες. Αυτοί τρέχανε σαν τρελοί, κάτω από τα δέντρα ή μες στα χωράφια να κρυφτούν. Τέλος άρχισαν να βομβαρδίζουν και την πόλη. Ανάμεσα σε τόσα και τόσα ερείπια, νεκρούς, τραυματίες, δεν θα ξεχάσω ένα συμμαθητή μου, που το θραύσμα του έκοψε σύρριζα την κορυφή του κρανίου και το έκανε σαν ποτήρι .Κι αυτός εκεί, με την πλάτη στον τοίχο, με τα μάτια ανοιχτά και εκφραστικά, σα να μου έλεγε : « Γειά χαρά. Τι θέλεις από δω; » Από όλη την αεράμυνα μείναμε τελικά ο Νίκος Δεληβοριάς κι εγώ, να ψάχνουμε μέσα στα καπνισμένα ερείπια. Εξάλλου το σύνθημα είχε δοθεί : «Αδειάστε την πόλη. Όλοι στα βουνά».
Κάτω η πόλη νεκρή. Μακριά ο κάμπος βουβός (…) Ο Νομάρχης και ο Δήμαρχος είχαν πει : « Όλοι να κρεμάσετε άσπρα σεντόνια στα σπίτια σας ». Σε μια βιτρίνα, κάποιος είχε γράψει ΧΑΪΛ ΧΙΤΛΕΡ (…) πιο πίσω φάνηκε να μπαίνει στον κάμπο η φάλαγγα. Ο κόσμος λες και ανακουφίστηκε. Οι βάρβαροι ήρθαν επιτέλους. Είναι κι αυτό μια κάποια λύση. Τρέξαμε λοιπόν όλοι στην πόλη να τους δούμε από κοντά (…) Ένα τανκς και πάνω του καθισμένα παιδιά, σαν και μας, που κάπνιζαν και γελούσαν. Οι πιο μεγάλοι αντάλλαζαν ήδη μαζί τους τσιγάρα, χαιρετούρες και πρώτες λέξεις (…) Μια μέρα χτύπησαν την πόρτα μου. Ήταν στρατιωτική αστυνομία με διερμηνέα (…) είπαν ότι επιτάσσεται το σπίτι και ότι θα ’ρθουν να μείνουν δυο συνταγματάρχες. Έφυγαν σύντομα οι Γερμανοί κι ήρθαν οι Ιταλοί. Μπήκαμε για καλά στην Κατοχή. Απαγόρευση κυκλοφορίας. Το ηλεκτρικό κομμένο το βράδυ. Άδεια για να ταξιδέψεις έξω από την πόλη. Στρατιωτικά περίπολα. Μυστική ιταλική αστυνομία με πολιτικά. Ταυτότητες από την καραμπινιερία. Έλλειψη τροφίμων. Πείνα. Τα ρούχα να γίνονται κουρέλια (…) Στην τάξη μας, οι μαθητές είχαν χωριστεί σε τρεις κατηγορίες. Στην πρώτη ήταν αυτοί που πεινούσαν και λιποθυμούσαν πάνω στο θρανίο. Στη δεύτερη αυτοί που πεινούσαν χωρίς να λιποθυμούν. Και στην τρίτη, αυτοί που τρώγανε όσο ποτέ στη ζωή τους, γιατί οι πατεράδες τους ήταν αγρότες, μαυραγορίτες ή και τα δύο. Εμείς οι πεινασμένοι, της πρώτης και δεύτερης κατηγορίας, αποφασίσαμε να βάλουμε τέρμα σ’ αυτήν την κατάσταση. Οργανωθήκαμε και μια μέρα ανακοινώσαμε στην τάξη ότι είναι απαράδεκτο οι μισοί να παχαίνουν και οι μισοί να πεθαίνουν της πείνας. Οι χωριάτες έβαλαν τις φωνές (…) Είπαμε : «Δεν μπαίνει κανείς στην τάξη, αν δε βάλει τρόφιμα (πατάτες, αλεύρι, σταφίδες, αυγά) στο καλάθι που θα βρίσκεται μπροστά στην πόρτα » (…) Μοιράζαμε τα τρόφιμα στους σκελετωμένους συμμαθητές μας (…) Στο σιδηροδρομικό σταθμό μαυραγορίτες από την Καλαμάτα, την Τεγέα, τη Μεγαλόπολη, την Τρίπολη, φορτωμένοι τρόφιμα σκαρφαλώνανε ίσαμε τις στέγες των βαγονιών. Για μια θέση μπορούσε να γίνει και φόνος. Καβγάδες, φωνές, ξύλο, ουρλιαχτά, μαχαιρώματα, για μια «θέση τον ήλιο», που θα τους οδηγήσει στην καρδιά της πεινασμένης Αθήνας. Εκεί με μια βαλίτσα πατάτες άρπαζαν μια μονοκατοικία, όπως συνέβη και με τον πεθερό μου, που έδωσε το σπίτι του για έναν τενεκέ λάδι. Πέντε έξι ταξίδια και αγόραζες μια πολυκατοικία. Επί πτωμάτων! Στην κυριολεξία, γιατί αυτό το φθινόπωρο του 1941 οι δρόμοι της Αθήνας είχαν αρχίσει να στρώνονται με σκελετωμένα πτώματα. Πόσο μακριά βρισκόμαστε από την έξαρση της μάχης της Αλβανίας, που ορισμένοι γνωρίζανε για πού πάνε όμως οι πιο πολλοί όχι. (…)
Νοέμβρης και το κρύο τσουχτερό. Τότε έφτασε ένα φορτηγό φορτωμένο παιδιά από την Αθήνα. Το καταλάβαμε ευθύς, γιατί ήταν όλα σκελετωμένα και ημίγυμνα. Στριμώχνονταν σαν κλωσόπουλα το ένα πάνω στο άλλο, για να ζεσταθούν, ρίχνοντας τρομαγμένα βλέμματα ένα γύρο. Κατέβηκε ο σοφέρ (…) « Ποιός είναι ο πρόεδρος ; (…) Θέλω να του παραδώσω τα παιδιά » (…)
«− Να τα πάρεις και να τα πας στον αγύριστο », φωνάζει κάποιος θυμωμένα
«−Δεν τα πάω πουθενά », πεισμώνει ο σοφέρ και γυρίζει στο φορτηγό(…)
«−Εμπρός, κάτω. Πηδήξτε όλοι κάτω
Τα παιδιά, τι να κάνουν, αρχίζουν να πηδούν. Τρέχουν όλα μαζί, σαν το μελίσσι, σ’ ένα άλλο δέντρο αντικριστά από μας και κοκαλώνουν. Το φορτηγό φεύγει. Και τότε ο κ. πρόεδρος και οι συγχωριανοί του αρχίζουν τις φωνές :
«− Ξεκουμπιστείτε ! Ουστ ! Βουρ !»
Τα παιδιά όμως ένα κουβάρι. Η βροχή από πάνω τουλούμι. Εμείς τρεις. Αυτοί πλήθος. Παίρνουν πέτρες, ξύλα, τα χτυπούν, τα κυνηγούν. Κι αυτά, εντέλει, το πήραν απόφαση και χάθηκαν μέσα στον κάμπο που σκοτείνιαζε. Στο γυρισμό, τα σκεφτήκαμε όλα καλά. Οι σύντροφοί μου, ήταν αυτήν την φορά δυο συμμαθητές μου της πρώτης κατηγορίας που οι γονείς τους ήταν κατάκοιτοι από την πείνα. Αργότερα βρεθήκαμε μαζί στην καθοδήγηση του γυμνασίου μας, όταν δημιουργήθηκε η πρώτη κομματική ομάδα του ΚΚΕ, την άνοιξη του 1942. Καταστρώσαμε την επιχείρηση « Εθνική Τιμωρία », όπως τη βαφτίσαμε. Η Φλόγα της Αντίστασης άναψε σε μας πρώτα ενάντια στον άσπλαχνο μαυραγορίτη και μετά στον ξένο κατακτητή (…) Αποφασίσαμε να κάνουμε στις εκδρομές μας σαμποτάζ, κόβοντας κανένα από τα καλώδια που είχαν βάλει οι γερμανο-ιταλοί εδώ κι εκεί. Όμως, το πιο σημαντικό ήταν το ότι άρχισε να δουλεύει στο μυαλό μας η ιδέα αυτουνού που θα’ μενε στην ιστορία με τη λέξη « Αντίσταση ». (…)
Δεν ήταν μόνο η δική μας ξένη κατοχή που μας καταπίεζε. Σε όλα τα μέτωπα τα χιτλερικά στρατεύματα νικούσαν . Μετά την Ευρώπη, η βέρμαχτ προχωρούσε βαθιά μέσα στη Σοβιετική Ένωση (…) Από την άλλη μεριά ο Ρόμελ χτυπούσε την Αφρική. Όταν έπεσε το Τομπρούκ, κλειστήκαμε όλοι στα σπίτια μας (…) Οι Ιταλοί βγήκαν στους δρόμους τραγουδώντας και φωνάζοντας. Κάπου κάπου ρίχνανε και κανένα πυροβολισμό για να μας θυμίζουν το θρίαμβο του Άξονα. Τομπρούκ σήμαινε Αλεξάνδρεια, Κάϊρο, Μέση Ανατολή, πετρέλαια και ό,τι φανταστείς. Μπήκαν και οι Ιάπωνες στο χορό. Θεαματικά, με την πρωτοφανή καταστροφή στο Περλ Χάρμπορ. Και μετά άρχισαν κι αυτοί τις επιθέσεις και τις νίκες. Μέσα σ’ αυτό το θλιβερό ντεκόρ, φτάσανε στις αρχές του ’42 αντιπρόσωποι από τη «μυστική οργάνωση» της Αθήνας. (…)
Λίγο λίγο, ο ένας μετά τον άλλον από τον κύκλο μου έπαιρναν επαφή μ’ αυτό το μυστηριώδες και συγχρόνως διαφανές ηγετικό κέντρο ∙ (…) ο μόνος που είχε μείνει απέξω ήμουν εγώ (…) Δεν έβλεπα κανένα λόγο εκτός από εκείνους τους εφηβικούς ανταγωνισμούς (…) είπαν « Να μην του πείτε τίποτα, γιατί είναι ύποπτος, επειδή ο πατέρας του είναι διευθυντής στη Νομαρχία »(…) Στις 25 του Μάρτη η «μυστική οργάνωση» καλούσε όλο το λαό να πάει στον τάφο του Κολοκοτρώνη (…) Στο μεταξύ οι ένοπλοι πλησιάζουν (…) Άλλοι φεύγουν πίσω (…) Κυρίαρχο αίσθημα είναι, θα έλεγα, η περιφρόνηση και η ανάγκη να τιμωρήσω τους τιμωρούς μου. Γι’ αυτό αποφασίζω να χτυπήσω τον ιταλό αξιωματικό, που έχει στο καπέλο φτερό και στο δεξί του χέρι πιστόλι (…) Οι φίλοι μου κραύγαζαν «Μη ! Μη ! Φύγε , φύγε. Σκάστ’ το » κ.λ.π. Όμως εγώ αγέρωχος συνομιλούσα ήδη με τις σκιές του Αχιλλέα και του Λεωνίδα,. Φυσικά με σπάσανε στο ξύλο (…) Μάζεψαν κόσμο στα πεζοδρόμια, με έδεσαν με βαριές αλυσίδες, μαζί με το συμμαθητή μου τον Μποτόπουλο μας πέρασαν σαν τους μυθικούς ήρωες μέσα από τους δρόμους, για να μας κλείσουν στην καραμπινιερία. Ύψωνα το μέτωπό μου , σ’ αυτό το αναπάντεχο ρωμαϊκό θρίαμβο και ευχαριστούσα τους κατακτητές και για το ξύλο και για τις αλυσίδες, που με ανέβαζαν στους ουρανούς.
Στην ιταλική φυλακή προσγειώθηκα. Με βασάνισαν επιστημονικά, σχίζοντάς μου το δέρμα και βάζοντας αλάτι. Μου βγάλαν ένα νύχι, τρεις με κρατούσαν από πίσω και δυο μπροστά, πάλευαν με το νύχι μου (…) μέσα στον πόνο μου χαμογελούσα και αυτό τους έκανε πιο βάναυσους (…) Με μεταφέρανε σε ελληνική φυλακή όπου συναντήθηκα με εκπροσώπους του ΕΑΜ και του ΚΚΕ. Μυήθηκα, οργανώθηκα και, όταν βγήκα από τη φυλακή, έγινα γραμματέας στην οργάνωση του γυμνασίου μας. Ήταν το βάφτισμα του πυρός. Χωρίς να το καταλαβαίνω παρασυρόμουνα μέσα στη δίνη του καιρού μου. Ό,τι θεωρούσαν σαν μόνιμο και στέρεο οικοδόμημα γύρω μου και μέσα μου, από το Θεό έως τον φαλαγγάρη, περνώντας από τον χωροφύλακα και το δεσπότη έπεφταν συντρίμμια κάτω. Μαζί τους έννοιες, δοξασίες, πίστεις, επιφωνήματα τα σάρωσε ο άνεμος της καθημερινής ζωής και των γεγονότων (…) Ό,τι συνέβαινε στη μικρή μας πόλη, την ξεχασμένη, συνέβαινε ακριβώς το ίδιο στις πόλεις της Νορβηγίας, της Πολωνίας, στην κοιλάδα του Ντον, στη νοτιοανατολική Ασία, στη βόρεια Αφρική. Μίκρυνε ο κόσμος. Μεγάλωσε αναγκαστικά ο νους και η ψυχή μας. Όλα εκείνα τα «παγκόσμια», που τροφοδότησαν τη σκέψη και τη ζωή του Λένιν, γίνονταν τώρα πραγματικότητα.
Ο πόλεμος παγκόσμιος,το πνεύμα του κακού παγκόσμιο και του καλού το ίδιο. Η πάλη του ανθρώπου
παγκόσμια , η ελευθερία αίτημα παγκόσμιο και η λύτρωση , αν και όταν γίνει , θα έχει κι αυτή , αναγκαστικά,
παγκόσμια βάση, αφετηρία,χαρακτήρα και στόχο. Στη συγκεκριμένη στιγμή και στο συγκεκριμένο τόπο, όλα
αυτά σημαίνανε για μας ένα μοναδικό στόχο : να κρατήσουμε αναμμένη τη φλόγα της ελπίδας. Και γι αυτό
έπρεπε να χτυπάμε το κακό στη ρίζα του.
Τις πρώτες ένοπλες συγκρούσεις με τους Ιταλούς τις έκαναν ληστές. Μερικούς τους πιάσανε και τους μεταφέρανε στην πόλη αλυσοδεμένους και χτυπημένους (…) Έπειτα πάλι τους άκουγες να μουγκρίζουν, σαν βόδια που τα σφάζουν, στα υπόγεια της καραμπινιερίας, που βρισκότανε απέναντι από την κεντρική αγορά (…) εκεί που με βασάνισαν .Θόλωνε ο νους και κοκκίνιζε το μάτι μ’ αυτά που βλέπαμε κι ακούγαμε. Μετά μας είπαν ότι ορισμένους απ’ αυτούς τους εκτελέσανε. Το πρώτο αίμα. Σιγά σιγά, η πόλη μας σκεπάστηκε από το ρίγος της τρομοκρατίας. Παρακολουθήσεις, συλλήψεις, ανακρίσεις, βασανιστήρια, φυλακές. Η πείνα μεγάλω-νε και λες ότι οι χειμώνες έγιναν πιο ψυχροί (…) Ένας ιταλός μας έφερνε κάθε μεσημέρι μια καραβάνα σούπα στο τσαγκαράδικο (…) Γιατί το ’κανε; (…) Τι υπάρχει όμως αλήθεια χωμένο μες στον κόσμο, μες στον άνθρωπο! Άσε που κινδύνευε να κακοποιηθεί, αν τον έπαιρναν μυρουδιά οι φασίστες. Τέτοιοι Ιταλοί ήταν οι πιο πολλοί. Γι αυτό και τους αγαπούσαμε (…) Διοικητής των καραμπινιέρων ήταν ο Φεστούτσιο (…) Όπως θα διαπίστωνα αργότερα, ο Φεστούτσιο ήταν παρανοϊκή προσωπικότητα. Αλίμονο σ’ όποιον έπεφτε μπροστά του. Τον χτυπούσε με μαστίγιο, τον γονάτιζε, και μετά τον έπιανε από τη μύτη και τον ανάγκαζε σ’ αυτή τη στάση να κάνει σουλάτσο μαζί του (…)
Όταν μπήκαν οι πρώτοι Γερμανοί μοτοσυκλετιστές στην Τρίπολη στα 1941 και στρατοπέδευσαν στα πάρκα και τις πλατείες της πόλης, θυμάμαι ότι στραφήκαμε σχεδόν αυτομάτως προς τα αρχαία κείμενα. Είμαστε αρκετοί νέοι μεταξύ 15 και 17 ετών, που βαλθήκαμε να γνωρίσουμε όσο γίνεται πιο βαθιά τους αρχαίους συγγραφείς και φιλοσόφους. Γιατί; Είναι αλήθεια ότι λίγο αργότερα παρατηρώντας τους ίδιους σιδερόφρακτους στρατιώτες του Τρίτου Ράιχ δεν τους αντιμετωπίζαμε πια με το ίδιο δέος. Κάτι μέσα μας είχε αρχίσει να αλλάζει. Κάποιοι τσαλαπατούσαν βάναυσα την πατρίδα μας, κι εμείς μόνοι, αβοήθητοι, άπειροι, ρωτήσαμε τον εαυτό μας, «ποια πατρίδα ;» και την βρήκαμε στα ελληνικά κείμενα. Στην αρχή τα αρχαία, στη συνέχεια τα νεοελληνικά. Δεν υπήρχε τότε καμιά άλλη τέχνη τόσο γνήσια ελληνική, για να μας εκφράσει.
Το ότι μετά ασχολήθηκα με τη μουσική επένδυση των τραγουδιών και έφτασα να συνθέτω λαϊκές
και λυρικές τραγωδίες είναι, νομίζω, ένα από τα αποτελέσματα εκείνης της κορυφαίας, της υπαρξιακής
μας απόφασης να αντιπαραθέσουμε στον Ξένο Κατακτητή τον Πλάτωνα και τον Ευριπίδη.*
Σημείωση:Από συνέντευξη του Μίκη Θεοδωράκη(περιοδικό «Δαυλός»)
Ο Ποιητής
Με το λύχνο του άστρου * στους ουρανούς εβγήκα
Στο αγιάζι των λειμώνων * στη μόνη ακτή του κόσμου
πού να βρω την ψυχή μου * το τετράφυλλο δάκρυ (…)
Τα κορίτσια μου πένθος * για τους αιώνες έχουν
τ’ αγόρια μου τουφέκια * κρατούν και δεν κατέχουν
Πού να βρω τη ψυχή μου * το τετράφυλλο δάκρυ!
Εκατόγχειρες νύχτες * μες στο στερέωμα όλο
Τα σπλάχνα μου αναδεύουν * Αυτός ο πόνος καίει
Πού να βρω τη ψυχή μου * το τετράφυλλο δάκρυ!
Γύρισα τα μάτια * δάκρυα γιομάτα
κατά το παραθύρι
Και κοιτώντας έξω * καταχιονισμένα
τα δέντρα των κοιλάδων
Αδελφοί μου , είπα * ως κι αυτά μιά μέρα
κι αυτά θα τ’ ατιμάσουν
Προσωπιδοφόροι * μες στον άλλον αιώνα
τις θηλιές ετοιμάζουν.
Δάγκωσα τη μέρα * και δεν έσταξε ούτε
σταγόνα πράσινο αίμα
Φώναξα στις πύλες * κι η φωνή μου πήρε
τη θλίψη των φονιάδων
Μες στης γης το κέντρο * φάνηκε ο πυρήνας
που όλο σκοτεινιάζει
Κι η αχτίδα του ήλιου * γίνηκεν , ιδέστε
ο μίτος του Θανάτου!
Ω πικρές γυναίκες * με το μαύρο ρούχο
παρθένες και μητέρες
Που σιμά στη βρύση * δίνατε να πιούνε
Στ’ αηδόνια των αγγέλων
Έλαχε να δώσει * και σ’ εσάς ο Χάρος
τη φούχτα του γεμάτη
Μες απ’ τα πηγάδια * τις κραυγές τραβάτε
αδικοσκοτωμένων
Τόσο δεν αγγίζουν * η φωτιά με το άχτι
που πένεται ο λαός μου
Του Θεού το στάρι * στα ψηλά καμιόνια
το φόρτωσαν και πάει
Μες στην έρμη κι άδεια * πολιτεία μένει
το χέρι που μονάχα
Με μπογιά θα γράψει * στους μεγάλους τοίχους
ΨΩΜΙ ΚΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Φύσηξεν η νύχτα * σβήσανε τα σπίτια
κι είναι αργά στην ψυχή μου
Δεν ακούει κανένας * όπου κι αν χτυπήσω
η μνήμη με σκοτώνει
Αδελφοί μου , λέει , * μαύρες ώρες φτάνουν
ο καιρός θα δείξει
Των ανθρώπων έχουν * οι χαρές μιάνει
τα σπλάχνα των τεράτων
( Οδ. Ελύτης)
Μίκης Θεοδωράκης:
Στον εμφύλιο και συγκεκριμένα στα 1948, την εποχή της σκληρής παρανομίας, όπως την ονομάζουμε, όλο και λιγοστεύανε τα σπίτια που μας προσφέρανε για να κρυφτούμε τις νύχτες. Οι ποινές μεγάλες, οι συνέπειες από κάθε άποψη φοβερές, οι άνθρωποι που ρισκάρανε την ασφάλειά τους γινόντανε όλο και πιο λίγοι. Με αποτέλεσμα να κοιμόμαστε πολλές φορές μέσα σε γιαπιά ή δημόσιους κήπους. Κι ήταν Γενάρης – Φλεβάρης και ο καιρός σφάχτης (…) Σταματήσαμε σ’ ένα ισόγειο σπίτι συνοικισμού (…) Καθίσαμε ένα γύρο για συνεδρίαση. Ακριβώς απέναντί μας, σε δέκα μέτρα απόσταση, τα σπίτια τα κρατούσαν οι Κούρκας – με το κίτρινο σαρίκι. Είχαν φήμη φονιάδων και μάλιστα με μαχαίρι. Εμείς θα τους χτυπούσαμε από τη μια πλευρά και ο Μαργαρίτης με τα βαριά μυδράλια από τη άλλη (…) Οι Κούρκας είχαν εκτεθεί. Δηλαδή είχαν βγει απ’ το σπίτι. Τους ακούσαμε να σφυρίζουν μεταξύ τους σαν φίδια (…) Μετά διέκρινα το σούρσιμο και μια πνιχτή ανάσα. Ο μάγκας με είχε δει, σκέφτηκα, και με πλησίαζε με το μαχαίρι (…) Θα ορμούσε με το μαχαίρι, όταν η ριπή μου τον πέταξε ψηλά. Αυτόματα σηκώθηκαν κι άλλα σαρίκια (…) Αμέσως η μάχη γενικεύτηκε (…) Ο κήπος σκάφτηκε από τις χειροβομβίδες. Φάνηκαν και οι Εγγλέζοι, που έχοντας εκτιμήσει τις δυνάμεις μας, πίστευαν πως η υπόθεση ήταν γι αυτούς παιχνίδι. Τότε, από τις απέναντι ταράτσες άρχισαν να κελαηδούν τα μυδράλια του Μαργαρίτη. Κούρκας και Εγγλέζοι βάρεσαν οπισθοχώρηση. Προσεκτικά τους κυνηγήσαμε με την προστασία του μόνιμου ΕΛΑΣ. Όταν προχωρήσαμε αρκετά, τα μυδράλια απότομα σταμάτησαν. Κοιταχτήκαμε χωρίς να ξέρουμε τι να κάνουμε. Πέρασαν δεκαπέντε λεπτά – αιώνες. Και τότε οι Εγγλέζοι άρχισαν γενικό μπαράζ. Χωρίς τα μυδράλια είχαμε γίνει εύκολος στόχος. Όταν βρεθήκαμε στο ρέμα, ήμαστε από τους εκατόν είκοσι του πρώτου λόχου μόνο πέντε. Τότε έφτασαν τα καταδιωκτικά, που κατέβαιναν στα είκοσι μέτρα και σκόρπιζαν αναμμένο ατσάλι. Προσπαθούσαμε να τρυπώσουμε στις κουφάλες που σχημάτιζαν οι δυο όχθες του ξεροπόταμου. Τότε χτυπήθηκαν πατέρας και γιος και έμειναν στον τόπο. Φτάσαμε κακήν κακώς εκεί που τώρα είναι η Δάφνη και μεις το λέγαμε Κατσιπόδι. Και τι να δούμε! Όλη η διμοιρία του μόνιμου ΕΛΑΣ πάνω σε καμιόνια. Μαζί και τα μυδράλια. Ο Μαργαρίτης που μας γνώρισε πήδησε και ήρθε κοντά μας και μας είπε αυτά τα καταπληκτικά λόγια που σφραγίζαν όλη την τραγωδία του Δεκέμβρη : «Συγνώμη, συναγωνιστές. Όμως φαίνεται ότι ο ΕΛΑΣ δεν έχει δικαίωμα να μάχεται στην Αθήνα. Δηλαδή εμείς του μόνιμου. Στη μέση της μάχης ήρθε διαταγή να φύγουμε (…)». «Και γιατί δεν μας ειδοποιήσατε ;» «Δεν προφταίναμε». «Ξέρεις πόσοι σωθήκαμε;» «Πόσοι;» «Εμείς οι τρεις ».
Όταν ξαναγυρίσαμε, οι υπόλοιπες δυνάμεις είχαν υποχωρήσει και είχαν εγκατασταθεί κοντά στο Κατσιπόδι. Δεν εύρισκα κανέναν να πω αυτό που είχε συμβεί. Μόνο το ίδιο μεσημέρι ήρθε η νέα διαταγή να προχωρήσουμε ομαδικά προς την Αρτάκης. Όταν ρωτήσαμε « Ποιο είναι το σχέδιο;» μας είπαν «Πηγαίνετε και θα σας ειδοποιήσουμε ». Φτάσαμε και πάλι στα Αρμένικα. Μόλις σκάσαμε κεφάλι, είδαμε τα τάνκς στην Αρτάκης, προς το νεκροταφείο. Αμέσως μας έριξαν και ευθύς μετά άρχισε βροχή από όλμους. Το αναγνωριστικό, που πετούσε μόνιμα από πάνω μας, μας είχε επισημάνει. Τότε πήραμε διαταγή να διασχίσουμε ένα οικόπεδο και να πάμε κατά τα υψώματα του Νέου Κόσμου. Περνούσε ένας ένας και οι Άγγλοι παίζουν μαζί του σημάδι. Όταν ήρθε η σειρά μου, οι άλλοι ασφαλισμένοι, έβαλαν τα γέλια. Το θέαμα που παρουσίαζα το ’κανε πιο αστείο το μεγάλο μου ύψος. Στο δεξί πόδι είχα τυλίξει το ανοιγμένο παπούτσι μου με κουρέλια. Φορούσα γερμανικό κράνος. Και στην πλάτη ανέμιζε μια γκρίζα κουβέρτα. Πέφταν οι σφαίρες και με σπρώχνανε και οι άλλοι γελούσαν με το χάλι μου. «Γλίτωσες, ψηλέ !» και δώστου χειροκρότημα. Σ’ αυτήν την κατάσταση, ανηφορίζοντας, να σου ένας αξιωματικός του ΕΛΑΣ, με ατσαλάκωτη στολή μου φράζει το δρόμο. Έχει το δεξί πόδι πάνω σ’ ένα βράχο και με το χέρι δείχνει την Αρτάκης, όπως ο Κολοκοτρώνης την Τριπολιτσά :
− Πού πας, ΕΛΑΣίτη; » μου λέει με στόμφο.
Τον κοιτάζω και σκέφτομαι «τι είναι πάλι τούτο το φρούτο». Αυτός όμως απτόητος συνεχίζει :
− Εκεί είναι η μάχη !»
− Να πας εσύ », του λέω και προχωρώ.
Ήταν ο Μιχάλης Κατσαρός !
Σε λίγο νέα διαταγή. Είμαι μαζί με τον Τριαντάφυλλο, διοικητή λόχου, και τα κουβεντιάζουμε. Ο μόνιμος ΕΛΑΣ μας εγκαταλείπει στη μέση της μάχης. Πόσοι σκοτώθηκαν, τραυματίστηκαν, πιάστηκαν από τους υπόλοιπους; Και τώρα με ποιο σχέδιο πολεμάμε; Με ποιο στόχο; Ποια προοπτική ; Συμφωνάμε ότι το σωστό είναι να οχυρωθούμε στα υψώματα και να περιμένουμε τον εχθρό, αντί να κατεβαίνουμε στη χαβούζα με ελαφρύ οπλισμό και να γινόμαστε εύκολος στόχος. Ήμουνα τότε δεύτερος γραμματέας στην ΚΟΒ της Νέας Σμύρνης. Ψάχνω και βρίσκω το σπίτι που εγκαταστάθηκε, προσωρινά, το γραφείο. Τους λέω την άποψή μου, που ήταν άποψη και του Τριαντάφυλλου. Όχι, το σχέδιο είναι άλλο. Θα διεισδύσουμε και πάλι πίσω από τον εχθρό.
Βρεθήκαμε με τον Τριαντάφυλλο και καμιά πενηνταριά ΕΛΑΣίτες μπροστά σε μια μάντρα, με μέτωπο το Νεκροταφείο Νέας Σμύρνης …Δεξιά κι αριστερά, παντού, υπήρχαν πτώματα θαμμένα στην επιφάνεια. Αλλού έβλεπες ένα χέρι, αλλού ένα πόδι ή ένα κεφάλι. Άλλος μπρούμυτα κι άλλος καθισμένος, με πλάτη στον τοίχο. Όπως φαίνεται, εκεί γίνονταν πρόχειρες εκτελέσεις κι από τις δυο πλευρές… Καθώς διάβαινες, νόμιζες πως σε παρακολουθούσε με το βλέμμα. Ο Τριαντάφυλλος με ρώτησε «Τι λέει το κόμμα;» «Μήπως μπορείς να κουβεντιάσεις; Συνωστισμός. Η Κατσαρίδα (η γραμματέας της πέμπτης αχτίδας, που έσπασε στον εμφύλιο, μπροστά στο εκτελεστικό ), ο Χαλκιαδάκης (δεύτερος γραμματέας, άντρας της Κατσαρίδας, η Βέ-τα, γραμματέας της ΚΟΒ Παλαιού Φαλήρου… Κόσμος. Τώρα αυτοί αποφασίζουν.. » « Και τι αποφάσισαν;» «Διεισδύσεις… Αντιπερισπασμούς…» « Ρώτησες για το μόνιμο ; ( ΕΛΑΣ )» «Το διαψεύδουν» «Εμείς, όταν θα μας επιτεθούν, από πού θα φύγουμε; Αυτοί μαζεύουν δυνάμεις. Θα χτυπήσουν και με τα τανκς». Μάλλον μας προορίζουν για θάψιμο επί τόπου » Στη συζήτησή μας παίρνουν σιγά σιγά μέρος κι οι Ελασίτες.
Σημείωση; Ο Μιχάλης Κατσαρός κατόπιν έγινε γνωστός ποιητής, του οποίου στίχους μελοποίησε ο Μ. Θεοδωράκης
Κάποιος ρωτά τον Τριαντάφυλλο : « Κι εσύ τι σκέφτεσαι;» Με την πλάτη στη μάντρα, με τους όλμους να σκάνε γύρω μας, τους κρότους από τα μυδράλια και τις οβίδες του στόλου που ξεκοιλιάζανε ασταμάτητα σπίτια και ανθρώπους στις φτωχογειτονιές, πραγματοποιήθηκε μια πρωτότυπη λαϊκή συνέλευση, όπου αναλύθηκε με το διάλογο όλη η πολιτική του κόμματος σε σχέση με τη μάχη του Δεκέμβρη.
Εγώ τους μίλησα για τις δικές μου εμπειρίες, που με γέμισαν με τα φίδια της αμφιβολίας από την πρώτη στιγμή. Μόλις, λ.χ., πήραμε το αστυνομικό τμήμα (στη Νέα Σμύρνη ) σκεφτήκαμε στην ΚΟΒ να δυναμιτίσουμε τη λεωφόρο Συγγρού. Πήγα ο ίδιος και βρήκα τον Ανέστη και μαζί με το συνεργείο, όλη τη νύχτα, βάζαμε δυναμίτη σε διάφορα σημεία, με κίνδυνο της ζωής μας, γιατί συνεχώς περνούσαν αγγλικοί περίπολοι και αυτοκίνητα. Γυρίσαμε τα χαράματα και τότε ο γραμματέας μας λέει : « Πήγα στην αχτίδα και μου είπανε ότι δεν πρέπει να χτυπήσουμε τους Εγγλέζους. Ούτε να τους εμποδίσουμε να κυκλοφορούν. Να πας να βγάλεις τους δυναμίτες …» Ο καθένας είχε μια παρόμοια εμπειρία που όλες μαζί, έβαζαν μπροστά μας καυτά ερωτήματα. Και το κυριότερο : «Γιατί δεν μπαίνει στη μάχη ο μόνιμος ΕΛΑΣ, παρά κάθεται και μας παρακολουθεί να μας πετσοκόβουν;Γιατί δεν μπαίνουν στη μάχη βαριά όπλα; Οι Εγγλέζοι μας χτυπούν με τανκς, αεροπλάνα, τεθωρακισμένα, κανόνια από το στόλο, με έμπειρους πολεμιστές, κι εμείς τους αντιμετωπίζουμε με λιανοτούφεκα και παιδάκια δεκαπέντε χρονώ. Με λίγη βοήθεια δε θα χάναμε την Αθήνα…» Λες και κάποιοι το έκαναν επίτηδες να χάσουμε και την Αθήνα και τις δυνάμεις μας … Όπως, λ.χ., τώρα, που όπως και χτες μας θυσίαζαν εν ψυχρώ. Έτσι η λαϊκή συνέλευση κατέληξε σ’ αυτό που οι αστοί ονομάζουν «στάση » . Όμως για μας ήταν επανάσταση μέσα στην επανάσταση. Γιατί σκοπός μας ήταν και να προφυλάξουμε τις δυνάμεις, αλλά προπαντός να κρατήσουμε με κάθε θυσία την Αθήνα. Όμως, γι αυτό έπρεπε να καθιερώσουμε νέα τακτική. Για κείνη τη στιγμή αποφασίσαμε να υποχωρήσουμε ως τα υψώματα κι εκεί να κάνουμε οχυρωματικά έργα. Όμως δεν προλάβαμε. Γιατί, πρώτον, ένας ΕΛΑΣίτης διαφώνησε και έφυγε τρέχοντας και φωνάζοντας ότι θα μας καταγγείλει. Θέλησαν να του ρίξουν, όμως τους εμποδίσαμε. Και δεύτερον, γιατί μέσα σε είκοσι λεπτά ακούστηκε το χωνί που καλούσε τον Τριαντάφυλλο και μένα να παρουσιαστούμε αμέσως στην έδρα συντάγματος. Καταλάβαμε. Μας είχαν καταδικάσει και γύρευαν να πάμε μόνοι μας για να μας εκτελέσουν.
Δεν τέλειωσε το « χωνί » κι άρχισε η επίθεση. Βολευτήκαμε όπως όπως με τον Τριαντάφυλλο στη μάντρα. Γυρίζει με κοιτάζει με ορθάνοιχτα από την απορία μάτια και μου λέει : « Για φαντάσου, σύντροφε, να μας εκτελέσουν οι δικοί μας !» Και κει πάνω στο «μας » μία σφαίρα μπαίνει ακριβώς στο κούτελο και το ανοίγει τριαντάφυλλο. Τα μάτια μείνανε με το ερωτηματικό και νομίζω ότι και σήμερα ταξιδεύουν μέσα στον καιρό, χωρίς να έχουν πάρει ακόμα την απάντηση. Τούτην τη φορά, το εχθρικό μπαράζ ήταν συναρπαστικό. Τα τανκς ανατίναξαν τη μάντρα κι όσοι δεν σκοτώθηκαν τινάχτηκαν μαζί με τις πέτρες και το χώμα μέτρα μακριά. Άλλοι τραυματίες που σκούζανε, άλλοι γεροί που τρέχανε όπου όπου, γιατί τα μυδράλια και οι όλμοι θερίζανε(…) Περνάμε τρέχοντας το ξάγναντο και μπαίνουμε στο συνοικισμό μέσα στις γραμμές του εχθρού (…) Σαν αστραπή πετάχτηκαν από τη γωνιά δυο ταγματαλήτες με πολιτικά. Το ξέραμε και τους κυνηγούσαμε. Όμως είχαν καταφέρει να κρυφτούν. Ο ένας κρατούσε περίστροφο και μου το ’βαλε στη μέση. Ο άλλος βγάζει ένα μακρύ μαχαίρι, που άστραφτε στις τελευταίες ακτίνες του ήλιου. Μου ’δωσε μερικές στην πλάτη και στη μέση(…) « Γονάτισε » με διατάζει αυτός με το μαχαίρι, που ήταν κοντός και χοντρός, « θέλω να σε σφάξω σα ζαγάρι » (…) Είχα την κουρελιασμένη κουβέρτα πάνω στον ώμο και μου ’κρυβε τα χέρια. Καθώς τον σημάδευα στην κοιλιά, έλεγα μέσα μου : «Αρχάγγελε Μιχαήλ, κάνε το θαύμα σου». Πιέζω και η σφαίρα τον κάνει να κουλουριαστεί αστραπιαία. Αμέσως βγάζω το όπλο για να χτυπήσω τον άλλο, πριν με σκοτώσει με το δικό του. Πυροβολούμε ταυτόχρονα (…) Φτάνω στα Τατάβλα. Με γνωρίζουν και μου λένε : « Πού πας; Θα σε πιάσουν οι εθνοφύλακες !» (…) Εκείνη τη στιγμή ένα αεροπλάνο έριχνε προκηρύξεις. Υπογραφή : Γεώργιος Παπανδρέου. Μας συμβούλευε να παραδώσουμε τα όπλα. Πάνω πάνω η λέξη ΕΛΛΑΣ, « Ελλάς με δυο λάμδα »,μου λέει ο εθνοφύλακας. Και προσθέτει καχύποπτα : «Μήπως είσαι μ’ αυτούς; » « Τι λες; – κάνω το βλάκα – η μάνα μου μ’ έστειλε να βρω λαδάκι ». Μέσα από το τάγμα ακούγονταν κραυγές. Χτυπούσαν τους ΕΛΑΣίτες (…) Όταν έφθασα στο σπίτι του θείου μου, όπου έμεναν οι δικοί μου, ένας αξιωματικός διερμηνέας σε Υπουργείο λέει στον πατέρα μου : « Είναι εδώ ο γιός σας; » «Όχι. Γιατί;» «Αν περάσει, πάρτε τον και φύγετε αμέσως (…) έρχομαι από το σπίτι του κυρίου Παλαιολόγου (ήταν τότε εύελπις). Είναι εκεί και άλλοι Έλληνες αξιωματικοί. Αυτοί είπαν στους Άγγλους για το γιό σας κι από στιγμή σε στιγμή έρχονται να τον πιάσουν. Εγώ πρέπει να φύγω αμέσως ». Ποιοι Έλληνες αξιωματικοί ; Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος (…) που έμενε πλάι στο σπίτι μας. Κρυβόταν σ’ όλα τα δεκεμβριανά. Και τώρα βρήκε την ευκαιρία να δράσει (…) « Θα φύγουμε όλοι μαζί »λέει ο πατέρας. Βάζουμε παλτά, κασκόλ, γάντια, παίρνουμε και λίγες κουβέρτες, και γρήγορα η οικογένεια, εν απαρτία, στο δρόμο (…) Παντού λάσπη, Βοριάς να θερίζει . ( … )
―Ο Σωκράτης στην «Πολιτεία»(462) του Πλάτωνος ερωτά :«Έχομεν ουν τι μείζον κακόν πόλει ή εκείνο ό
αν αυτήν διασπά και ποιή πολλάς αντί μιάς; Ή μείζον αγαθόν τού ό αν συνδή τε και ποιή μίαν;»
Και ο συνομιλητής του ,ο Γλαύκων,απαντά(εξ ονόματος όλων μας):«Ουκ έχομεν».
Σημείωση : Ο Γιώργ. Παπαδόπουλος έγινε κατόπιν χουντικός Δικτάτορας – όργανο των ΗΠΑ
Ο Ποιητής
Χρόνους πολλούς μετά την Αμαρτία που την είπανε Αρετή μέσα
στις εκκλησίες και την ευλόγησαν. Λείψανα παλιών άστρων και γω-
νιές αραχνιασμένες τ’ ουρανού σαρώνοντας η καταιγίδα που θα γεν-
νήσει ο νους του ανθρώπου. Και των αρχαίων Κυβερνητών τα έργα
πληρώνοντας η Χτίσις θα φρίξει. Ταραχή θα πέσει στον Άδη, και
το σανίδωμα θα υποχωρήσει από την πίεση τη μεγάλη του ήλιου.
Που πρώτα θα κρατήσει τις αχτίδες του, σημάδι, ότι καιρός να λάβου-
νε τα όνειρα εκδίκηση. Και μετά θα μιλήσει, να πει :εξόριστε Ποιητή,
στον αιώνα σου λέγε τι βλέπεις ;
―Βλέπω τα έθνη, άλλοτες αλαζονικά, παραδομένα στη σφήκα και
στο ξινόχορτο
―Βλέπω τα πελέκια στον αέρα σκίζοντας προτομές Αυτοκρατόρων και
Στρατηγών.
―Βλέπω τους εμπόρους να εισπράττουν σκύβοντας το κέρδος των
δικών τους πτωμάτων.
-Βλέπω την αλληλουχία των κρυφών νοημάτων.
( Οδυσσέας Ελύτης)
Μίκης Θεοδωράκης :
ΠΡΩΤΟ ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΑ
Άνθρωπος : Ω συ που σπέρνεις τ’ άστρα απ’ όπου περνάς – Σύ που σκύβει
σαν καρπός μπροστά σου ο ουρανός – και που για Σε πλανιούνται οι Κόσμοι
μες στο Άπειρο – Πνεύμα σιωπηλό και ανεξερεύνητο – Μου έδωσες σώμα
γερό να νικώ τους κινδύνους – Πόδια που να με φέρνουν εκεί που ζητώ –
Τα μάτια μου βλέπουν μακριά και καθαρά – Και τα χέρια μου πιάνουν ό,τι
θελήσω – Προπάντων όμως μου έδωσες Νου – Και στο Πνεύμα μου
φύτρωσες φτερά – Έτσι νικώ ως κι αυτή τη Φύση – και την Παντοδυναμία
μου μόνο Συ δύνασαι – να ξεπεράσεις – Μπορώ ακόμα ν’ αγαπώ και
να μισώ – να θέλω και να μη θέλω – Σε μια Σκέψη μου μόνο, τα βουνά
γίνονται κάμποι – θάλασσες οι στεριές – Και πάνω στις λίμνες και τα
βάλτα – φέρνω τα κοπάδια μου να βοσκήσουν – Μ’ έκανες ένα
Παντοδύναμο και περήφανο πλάσμα – Και γι’ αυτό σ’ ευχαριστώ.
Χορωδία : Ο Θεός αγαπά τον ωραίο καρπό του – Ο Κύριος αγαπά
το πιο λαμπρό πλάσμα του – Αλληλούια.
Άνθρωπος : Όμως, Θεέ, μου ’δωσες ακόμα την ψυχή και τον πόθο-
Μου χάρισες μι’ άλλη ζωή έξω από τούτη που ζω – Μια ζωή που υπάρχει
πιο βαθιά μου και πιο μακριά μου – Δεν τη γνωρίζω γιατί ποτέ μου δεν
την έζησα – Όμως μπορώ να ορκιστώ πως την αισθάνομαι τόσο πολύ – που
’ναι σαν να τη ζω (…) Η ψυχή μου πεθαίνει και γεννιέται κάθε στιγμή –
Πιάνω και αφήνω δίχως τελειωμό – θέλω κάθε στιγμή δίχως ποτέ να πω δε
θέλω – Κυνηγώ τους πόθους μου ενώ νέοι πόθοι κυνηγούν εμένα…
Χορωδία : Ο Θεός που αγαπά το ωραίο του πλάσμα – θ’ ακούσει και τούτη
τη φωνή – Κύριε, χάρισε λίγη γαλήνη – (…) Η σκοτεινιά γεμίζει κάθε
γωνιά του παντός –
Στην παρτιτούρα της μουσικής, που έχω μπροστά μου, είναι σημειωμένα τα εξής : Συμφωνία αρ.1 (περιλαμβάνει τα εξής κατά σειρά μέρη : Εισαγωγή, Χορικό Ι, Χορικό ΙΙ, Στάση Ι, Χορικό ΙΙΙ, Στάση ΙΙ, INTERMEZZO, Στάση III, Χορικό ΙV). ΓΙΑ ΑΠΑΓΓΕΛΙΑ, ΟΡΧΗΣΤΡΑ ΕΓΧΟΡΔΩΝ ΚΑΙ ΤΕΤΡΑΦΩΝΗ ΜΙΚΤΗ ΧΟΡΩ-ΔΙΑ. Στην τελευταία σελίδα δυο διαφορετικές ημερομηνίες : Αθήνα 3.1.45 και Νέα Σμύρνη 1.2.45 Στη μάχη του Δεκέμβρη είχα πάντα μαζί μου τα χειρόγραφα. Όπου πλαγιάζαμε τα βράδια, σε κάποιο διάλειμμα της μάχης, εγώ έγραφα. Άλλοτε με μια λάμπα. Άλλοτε μ’ ένασπαρματσέτο.
Θυμάμαι στου Μακρυγιάννη, έναν ΕΛΑΣίτη φοιτητή μαθηματικών, που έλυνε στο πλευρό μου ασκήσεις.
Η μονάδα μου, ανήμερα των Χριστουγέννων, είχε πιάσει τα υψώματα στο Νέο Κόσμο. Αποβραδίς μπήκαμε σ’ ένα συνοικισμό, τα Αρμένικα, όπου οι κοπέλες μας σέρβιραν νερό βραστό με αλάτι μέσα σε όμορφα φλιτζάνια. Εκεί ήρθε και μια διμοιρία από Μεσολογγίτες με επικεφαλής ένα δάσκαλο, το συναγωνιστή Μαργαρίτη. Μετά βαδίσαμε προς τη μεριά της Νέας Σμύρνης και εγκατασταθήκαμε σ’ ένα δίπατο σπίτι. Έκανε κρύο και τρέμαμε καθώς ήμαστε νηστικοί και κακοντυμένοι. Πλαγιάσαμε σ’ ένα σοφά, πολλοί μαζί. Βρέθηκα αγκαλιά μ’ ένα ΕΛΑΣίτη, που αργότερα διαπίστωσα πως ήταν κοπέλα. Είχε τυλιχτεί, ένας βόλος, μέσα στην αγκαλιά μου και έτρεμε σαν ψάρι. «Σφίξε με, συναγωνιστή», μου ψιθύρισε,« θα πεθάνω από το κρύο.» Μείναμε λίγη ώρα ακίνητοι. Ήταν ευχάριστα, καθώς νιώθαμε το αίμα μας να κυκλοφορεί και πάλι ζεστό. Τότε με φώναξε ο υπεύθυνος να πιάσω σκοπιά στην ταράτσα. «Να μην κρύβεσαι όλη την ώρα στο πλυσταριό », μου λέει. «Να περιπολείς και να προσέχεις από τη μεριά της Αρτάκης, μήπως και μας κάνουνε κάνα ντου … » Μόλις βρέθηκα ψηλά, με περόνιασε και πάλι το χιονόνερο και ο παγωμένος βοριάς.
Πήγα προς το καμαράκι, όμως με φρίκη « είδα » το «Πράμα ».* Ήταν εκεί. Το γράφω τώρα και ανατριχιάζω. Κρατούσε την πόρτα με το σώμα του και τα μάτια του, δυο ασημί φωτιές, γύριζαν γύρω γύρω. Με κοιτούσε προκλητικά. Θα ’λεγα απειλητικά. Που δε σκέφτηκα, ούτε μια στιγμή, τον κίνδυνο από τις σφαίρες που πέφτανε ένα γύρο μου πυκνές. Ευτυχώς που σε λίγο φωτίστηκε ο ουρανός. Δεκάδες φωτοβολίδες που στέκονταν ακίνητες ψηλά και φώτιζαν περιοχές ολόκληρες.
Σημείωση :*«το πράμα» πρωτοεμφανίστηκε στο Μίκη Θεοδωράκη όταν ήταν 3 ετών μια νύχτα στις καλαμιές της αυλής. Πρόκειται για μεταφυσική πνευματική οντότητα (συνδεδεμένη με την οικογενειακή πίστη στον Αρχάγγελο Μιχαήλ), που σε κρίσιμες στιγμές έσωσε τον αγωνιστή στους ευγενείς του αγώνες υπέρ της Ελευθερίας.
Μετά άρχιζε το μπαράζ με τους όλμους. Κάτω στο δρόμο, ένας φρουρός δικός μας σκοτώνει έναν ΕΛΑΣίτη που πήγε για κατούρημα και δεν ήξερε το σύνθημα. Φωνές, βλαστήμιες, φασαρία. Μετά ησυχία. Δηλαδή ο ήχος της μάχης, οι φωτοβολίδες και το «Πράμα » πάντα στην είσοδο του πλυσταριού. Ξάφνου θύμωσα. « Τι στο διάβολο πολεμιστής είμαι να φοβάμαι ένα φάντασμα …» Με αποφασιστικά βήματα το πλησιάζω. Και τότε θαμπώθηκα από μια μεγαλειώδη λάμψη, που με τύφλωσε. Ένας άνεμος με σήκωσε και με πέταξε στην άλλη γωνιά της ταράτσας. Ήταν ο δεύτερος όλμος που έπεφτε σχεδόν πάνω μου, χωρίς να με σκοτώσει. Ο πρώτος ήταν στη γωνιά Αθανασίου Διάκου και Τζιραίων, στου Μακρυγιάννη. Εκεί πέρασα τις ψηλότερες σε ένταση και συγκίνηση στιγμές της ζωής μου. Από τις 10 έως τις 20 του Δεκέμβρη του 1944 .Και κείνος ο όλμος με σήκωσε ψηλά έως τρία μέτρα, μαζί με όλη τη γωνία του τοίχου. Οι συναγωνιστές μου με είδαν να υψώνομαι «Θαύμα », είπε κάποιος. Και πράγματι έγινε το θαύμα : Είχα πετάξει !
Ο Π ο ι η τ ή ς
Αυτά τα δέντρα δε βολεύονται
με λιγότερο ουρανό
αυτές οι πέτρες δε βολεύονται
κάτω απ’ τα ξένα βήματα
αυτά τα πρόσωπα δε βολεύονται
παρά μόνο στον ήλιο
αυτές οι καρδιές δε βολεύονται
παρά μόνο στο δίκιο
Ετούτο το τοπίο είναι σκληρό σαν τη σιωπή
σφίγγει στον κόρφο του τις ορφανές ελιές του
και τ’ αμπέλια του
Δεν υπάρχει νερό, μονάχα φως
ο δρόμος χάνεται στο φως
κι ο ίσκιος της μάντρας είναι σίδερο.
Όταν σφίγγουν το χέρι
ο ήλιος είναι βέβαιος για τον κόσμο
Όταν χαμογελάνε
ένα μικρό χελιδόνι φεύγει μες απ’ τ’ άγρια γένια τους
Όταν σκοτώνονται
η ζωή τραβάει την ανηφόρα
με σημαίες και με ταμπούρλα.
Δέντρο το δέντρο πέτρα την πέτρα πέρασαν τον κόσμο
μ’ αγκάθια προσκεφάλι πέρασαν τον ύπνο
Φέρναν τη ζωή στα δυο στεγνά τους χέρια σαν ποτάμι
Σε κάθε βήμα κέρδιζαν μιαν οργιάν ουρανό για να τον δώσουν
Κι όταν χορεύαν στην πλατεία τρέμαν τα ταβάνια
και κουδουνίζανε τα γυαλικά στα ράφια.
Με τόσα φύλλα σου γνέφει ο ήλιος καλημέρα
με τόσα φλάμπουρα λάμπει ο ουρανός
και τούτοι μες στα σίδερα
κι εκείνοι μες στο χώμα.
Σώπα όπου να ’ναι θα σημάνουν οι καμπάνες
Αυτό το χώμα είναι δικό τους και δικό μας
Κάτω απ’ το χώμα μες στα σταυρωμένα χέρια τους
κρατάνε της καμπάνας το σχοινί
προσμένουνε την ώρα να σημάνουν την Ανάσταση
Τούτο το χώμα είναι δικό τους και δικό μας
Δεν μπορεί κανείς να μας το πάρει.
(Γιάννης Ρίτσος)
―Μέσα στο σκοτάδι της ιταλογερμανικής κατοχής,στις 27 Φεβρουαρίου 1943, πέθανε από πείνα στην Αθήνα ο εθνικός ποιητής Κωστής Παλαμάς . Ο θάνατός του συντάραξε όλη την Ελλάδα . Την άλλη ημέρα , μαζί με τις χιλιάδες λαού που τον συνόδευσαν στο 1ο Νεκροταφείο Αθηνών , τον κήδευσε το έθνος ολόκληρο . ΄Ομως, είχαν προσέλθει κι εκπρόσωποι της κατοχικής κυβέρνησης και γερμανοί αξιωματούχοι . ΄Οταν απ’ αυτούς ο επί κεφαλής πλησίασε του ποιητή το φέρετρο , κατ’ εντολήν του Χίτλερ , κι απόθεσε πάνω στεφάνι που ’γραφε «χάιλ Χίτλερ» , όρμησε αποφασιστικά ηρωικά ο διάδοχος ποιητής ΄Αγγελος Σικελιανός , άρπαξε το επαίσχυντο στεφάνι , που πρόσβελνε την μνήμη του «μεταστάντος » πνευματικού ταγού αλλά και ολόκληρου του ελληνικού λαού την αξιοπρέπεια , και το εκσφενδόνισε μακριά έξω απ’ τη μάντρα του κοιμητηρίου . Κι’ ήρθε σιμά στον Μεγάλο του Διδάσκαλο ο ΄Αγγελος Σικελιανός και βροντοφώναξε τους παλαμικούς στίχους του «Τάφου» και το περίφημο Εθνεγερτικό σάλπισμα , που απλώθηκε σε όλη την καταπιεσμένη χώρα :
«Ηχήστε οι σάλπιγγες…Καμπάνες βροντερές ,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα , πέρα ως πέρα(…)
Βόγγα, Παιάνα ! Οι σημαίες οι φοβερές ,
στης Λευτεριάς ξεδιπλωθείτε τον αέρα !»
Κι’ αν έπεσε νεκρός απ’ τη στερητική , κακή συνθήκη ο στάχυς , όμως ο σπόρος ο αιώνιος δονείται στους σπασμούς της νέας Ανάστασης , που πλημμυρίζει τις καρδιές των Ελλήνων και ψάλλουν τον
Εθνικό ΄Υμνο της Ελευθερίας
―εγγύηση για την πολυπόθητη απελευθέρωση που πλησιάζει , με τους άγρυπνους αγώνες των μαχητών της Ελευθερίας .
Ο Π ο ι η τ ή ς
« Ήταν ο τόπος μου βράχος και θάλασσα
ήλιος και μαύρο κρασί
όργωνα θέριζα και με τον Όμηρο
σε τραγουδούσα Λαέ μου( …)
Ήταν ο τόπος μου σαν το χαμόγελο
όνειρο καθημερινό
κάποιος τον πούλησε, κάποιος τον ρήμαξε
σαν δανεισμένη πραμάτεια.
Τώρα τ’ αγόρια μου παίζουν το θάνατο
στα χαρακώματα »
Διλάγκαδο Λακωνίας 1944: χωροφύλακες και ακροδεξιοί παρακρατικής
συμμορίας του Μπογέα δολοφόνησαν 44 γυναικόπαιδα από οικογένειες
ανταρτών του Δημοκρατικού Στατού ,που προστατεύονταν σε σπηλιά .
Κατάθεση στου Λαού τα πάθη :
Το μουλάρι φορτωμένο κλαδέματα ελιάς και με δυο τσουβάλια γεμισμένα τον πολύτιμο καρπό της, δεμένα γερά ζερβά – δεξιά στα καπούλια του, ανηφορίζει το ελισσόμενο μονοπάτι, ανάμεσα στα ξερολίθαρα και τις τούφες των αγριοβοτάνων, μες στο γυμνό τοπίο, που συνορεύει με την πύλη του κάτω κόσμου, στο απώτατο ακρωτήριο του Νοτιά. Σκληρός τόπος.
Εδώ οι άνθρωποι αποφάσισαν να χτίσουν τον οικισμό τους, δυο φούχτες σπίτια πέτρινα, απ’ το άφθονο ντόπιο υλικό, για να ’χουν από τα ψηλά καλό αγνάντιο κι έλεγχο προς την ανοικτή θάλασσα. Ο ελαιώνας, που ρίζωσε στο άνυδρο τοπίο, από τα βάθη των αιώνων, έθρεψε τις γενιές των ακάματων ανθρώπων, σε ανταπόδοση της πολύμοχθης εργασίας τους, διδάσκοντάς τους, μες στους ασημοπράσινους κυματισμούς του, τον ρυθμό της ζωής, την καρτερία και την συνέχεια, την απολαβή, την προσφορά και την προσευχή.
Η ψηλόλιγνη κοπέλα, που κρατάει με το ’να χέρι το σκοινί του φορτωμένου ζώου και με τ’ άλλο το τρίχρονο μωρό, που κουράστηκε στα μικρά του βήματα την ανηφόρα, ακολουθιέται απ’ άλλα δυο αδελφάκια, κορίτσι κι αγόρι, κι είναι όλα αυτά τα ορφανεμένα παιδιά του άντρα που παντρεύτηκε κι έγινε η μάνα τους η δεύτερη. Ο πόλεμος που γκρέμισε πολιτείες κι εκατομμύρια ανθρώπους διέλυσε με φονικά όπλα, φτώχεια κι αρρώστιες, έσπειρε εχθρούς και θέρισε ψυχές αθώες, έγινε αιτία να σβήσει μες στον πυρετό η ωραία βεργολυγερή μάνα με τον καημό, που αφήνει τα τρία μικρά παιδιά της, μες στους πιο σκοτεινούς καιρούς … Και στη μεγάλη ανάγκη, βρέθηκε η κοπέλα η πρόσχαρη, να τα φροντίσει, σα να ’ναι δικά της παιδιά. Όμως, έπιασαν τον πατέρα αιχμάλωτο κι έμεινε μόνη να παλεύει η δευτερομάνα έγκυος με τα τρία ανήλικα .
Έτσι, πορεύονταν, κατακουρασμένοι, με το φορτίο του καρπού, που θα τους κρατούσε ζωντανούς στο βαρύ χειμώνα και την άγρια στέρηση του πολέμου.
Ξαφνικά, της έκλεισαν το δρόμο κάτι αρματωμένοι, ζωσμένοι φισεκλίκια. Τραβήξαν απότομα το ζώο. Πέταξαν όλο το φόρτωμα και την κοπέλα, που τους παρακαλούσε για τη ζωή των παιδιών της, ν’ αφήσουν το μόνο ζώο που τους απόμεινε. Την έσπρωξαν, την πέταξαν κάτω. Τράβηξαν το ζώο. Εκείνη σηκώθη και χίμηξε επάνω τους, με νύχια και με δόντια, να πάρει πίσω το ζώο της. Τη χτύπησαν άγρια, έπεσε λιπόθυμη, άρπαξαν το μουλάρι και βρίζοντας έφυγαν. Έτρεξε το εφτάχρονο αγόρι στο χωριό, ζήτησε βοήθεια.
Ήρθαν οι σιωπηλές γυναίκες, μ’ ένα γαϊδουράκι, και την πήραν αιμόφυρτη. Πάλεψε να κρατηθεί στη ζωή, όμως το βρέφος μες στα σπλάχνα της, απ’ τα χτυπήματα δεν έζησε, κι απόθανε η νιόπαντρη κοπέλα από σηψαιμία. Άφαντος ο πατέρας, φυλακισμένος στο κάστρο, που επίταξαν οι άγγλοι στον εμφύλιο.
Τα τρία ορφανά της διπλής ορφάνιας τα μάζεψε η τυφλή της γριά μάνα κάτω απ’ τις φτερούγες του μαύρου ρούχου της, να τα παρηγορήσει. Τι να τα θρέψει μες στη φτώχεια της, ξεκληρισμένη κι απ’άντρα κι από παιδιά, πού να ’βρει και πώς αυτή τυφλή κι απ’τα γεράματα ανήμπορη, να τα ταΐσει και να τα ζεστάνει.
Μια κατσικούλα είχε για το γάλα, την άρμεγε η μικρότερή της κόρη, που ’χε χαμένα τα λογικά της απ’ όσα είχε τραβήξει, και το μοίραζε σε ντενεκεδένιες κούπες, να το πιουν τα ορφανά, να κρατηθούν στη ζωή. Ψωμί δεν είχαν, μόνο κάτι σύκα ξερά, κάτι αμύγδαλα, που πρόλαβαν και τα έκρυψαν, πριν να τους τ’ αρπάξουν οι πλιατσικοκλέφτες.
Βγήκαν στο δρόμο τα παιδιά, να σμίξουν τ’ άλλα χωριατόπαιδα, κι όρμησαν κάτι αγριάνθρωποι με τα όπλα, άρπαξαν ένα αγοράκι κι εκβίαζαν τη μάνα του να το σκοτώσουν σαν το τραγί, αν δεν τους μαρτυρήσει πού ’ναι κρυμμένος ο άντρας της. Φρικιαστικό. Από ’να θαύμα εγλίτωσε εκείνο το παιδί.
Το γάλα της κατσίκας, τα σύκα, οι σταφίδες και τ’ αμύγδαλα κράτησαν τα τρία ορφανά στη ζωή, ώσπου βγήκε απ’ την αιχμαλωσία ο πατέρας τους κι απ’ εκεί ξεκίνησε μια άλλη δύσκολη περιπέτεια στις προσφυγογειτονιές της πρωτεύουσας.
Ο πατέρας άνεργος τον περισσότερο καιρό. Δουλεύει απ’ οχτώ χρονών το πρώτο του αγοράκι, να πουλά κουλούρια, να καθαρίζει τρένα μες στη νύχτα, για λίγα ψίχουλα, να ταΐσει τ’ αδέλφια του.
Έχει να διηγείται με δάκρια :
« Θυμάμαι τη μανούλα μου, όταν ήταν βαριά άρρωστη, που είχαν μαζευτεί οι γυναίκες του χωριού μαυροντυμένες, με τον κεφαλόδεσμο, όπως είν’ το συνήθειο, και κάθονταν ολόγυρα στο κρεβάτι. Η μάνα ψηνόταν στον πυρετό της ελονοσίας… Ρώτησε :
―Τι ώρα είναι;
Της είπαν :
―Δώδεκα παρά τέταρτο .
―Στις δώδεκα θα με τραγουδήσετε
– είπε. Έτσι έγινε. Η ψυχή τα βλέπει όλα.
Το άρωμά της είναι ποτισμένο μέσα στο μυαλό μου …
Θα το γυρέψω ως την άκρη του κόσμου »
Ο Ποιητής
− Και ας μην ένιωσε ποτέ κανείς
Του μέλλοντος αρχαιολόγος
Και την επουρανίων
Πόσα δάκρυα χύθηκαν. Όμως μάταια όχι.
Επειδή και τα δάκρυα είναι κι αυτά
Πατρίδα που δε χάνεται
Κει που γυαλίσαν κάποτε ύστερα η αλήθεια ήρθε.
***
Οι θηριωδίες του ναζιστικού στρατού σώριαζαν σκοτωμένους αθώους ανθρώπους σε δρόμους και πλατείες,με αφορμή την αντιστασιακή δράση Ελλήνων πολιτών.
Όταν τα οπλοπολυβόλα σίγησαν σε μια φτωχογειτονιά στο Κερατσίνι κι απομακρύνθηκαν οι βάρβαροι με τα βαριά οχήματά τους,ένα πεντάχρονο κοριτσάκι πλησίασε τον σωρό των σκοτωμένων
,όπου ακούγονταν επιθανάτια βογγητά.Γύρω ερημιά,πόρτες και παράθυρα σφαλιχτά για τον φόβο των Γερμανών.Ζυγώνει το παιδί και βλέπει ,μες στα αίματα,τα πονεμένα μάτια κάποιων ετοιμοθάνατων πληγωμένων,όπου λίμναζε παγωμένος τρόμος,παράπονο,ικεσία,νοσταλγία ζωής γι’αυτό που πάει να φύγει,λύπη και μιά αντιφεγγιά γαλήνης από την πέρα όχθη της αιωνιότητας.
Το παιδί,που νίκησε τον φόβο και τον έκανε λύπη μεγάλη απλωμένη πάνω απ’όλη την πόλη,πάνω απ’ όλη τη Γη,να φτάνει σε αναφορά με τον ουράνιο Νόμο και να ζητά τη Δίκαιη Τάξη του κόσμου,μεμιάς νιώθει την ευθύνη της Ζωής να εισχωρεί στο μικρό του ανάστημα και να το ψηλώνει και να το βαραίνει,να το μεγαλώνει και να το γερνάει,ζητώντας σε μιά στιγμή απεγνωσμένη να βρει τη γνώση και τη σοφία από την πείρα στη συλλογική μνήμη της ανθρωπότητας ,για την επείγουσα άμεση βοήθεια προς τους λαβωμένους αιμόφυρτους ανθρώπους.Αίφνης,μιά αστραπή σκέψης ανοίγει μια σχισμή στο αδιέξοδο και τα μικρά του βήματα το φέρνουν γρήγορα στην εκκλησία ,στον ιερέα,να ’ρθει να κοινωνήσει τους λαβωμένους.
―Δεν γίνεται να έρθω,-λέει εκείνος κάτωχρος,φοβισμένος-.Θα με σκοτώσουν κι έχω οικογένεια, παιδιά…πού να τ’αφήσω;
Σωπαίνει το παιδί,δακρύζοντας στα μελαγχολικά του μάτια την απογοήτευση.Μα,ωστόσο,εκείνο το πρώτο θάρρος που το ζύγωσε κοντά στον σωρό,βρίσκει τα λόγια και λέει:
―Δώσ’μου ,παππούλη,εμένα την «κοινωνία» να τους πάω…
―Δεν γίνεται.Θα σε πιάσουν και θα ’χεις κακό τέλος.
―Θα την κρύψω μέσα απ’ το παλτό μου.Δεν θα την δουν.Θα τους ξεφύγω.Δώσ’την,μπορεί και να σωθούν…Δώς’ την,ν’ανοίξει η πόρτα του Παραδείσου…
Σκύβει η πεντάχρονη μικρούλα στα πικραμένα στόματα να στάξει τον οίνον και τον άρτον,Θεία Μετάληψη-την ιερή παράδοση χιλιετηρίδων στους Έλληνες-,με κίνδυνο της δικής της ζωής.Γιατί;;;
Γιατί;;;
Γιατί η Ζωή πάει μπροστά με την Αγάπη.Μιά ανοιχτή ,ζεστή αγκαλιά η Αγάπη,σ’ αυτή ή στην παραπέρα ζωή κάνει το ίδιο:σεβασμό στον Άνθρωπο και σε όλα τα
ζώντα,βοήθεια,άλληλεγγύη,προσφορά της κοινωνικής πεμπτουσίας-της Θείας Κοινωνίας,ευχή για την αιωνιότητα.
Γιατί το παιδί,το κάθε παιδί είναι το προβεβλημένο ευωδιαστό ενάρετο μπουμπούκι της Ζωής και κρατά ζωντανό και παλλόμενο πάντα το άρωμα της αιωνιότητας.
***
−Ακούστε και τούτο : ιστορική απογραφή :ένας επίμονος κι ονειροπαρμένος φοιτητής εγύριζε μερόνυχτα στο ακατάστατο τοπίο. Σωροί τα ερείπια, παλιά και καινούργια. Ο τελευταίος ανθρωποβόρος πόλεμος ισοπέδωσε όλες τις εποχές, τ’ ανθρώπινα έργα, τη θαυμαστή φύση. Τίποτε δεν εκινείτο πια. Όλα κείτονταν σε κομμάτια : στέγες, κίονες, οχήματα, το χέρι της κούκλας, του αγάλματος, του παιδιού.
Καθώς περιδιάβαινε στα χαλάσματα ο νέος, βλέπει κάτι να σαλεύει στο βάθος , κάτω απ’ το αδυσώπητο φως. Λαχανιάζουν τα βήματά του να προφτάσουν, μη χαθεί. Ζυγώνει ο νέος και αντικρίζει τη μορφή που εργάζεται με σίγουρες κινήσεις : είναι ένας γέροντας και φυτεύει μιαν ελιά.
−Ώρα καλή. Κατά πού βρίσκεται ο φάρος του Θεμιστοκλή, το ιερό Αφροδίσιο, του Ποσειδώνα η τρίαινα, του Καραΐσκάκη ο προμαχώνας; Αφ
Αφήνει ο γέρος την αξίνα. Τον κοιτάει.
−Άργησες∙ αν και ποτέ αργά δεν είναι.
Αν πρόφταινες εσύ, αυτός ο πόλεμος δεν θα γινόταν. Δεύτερη φορά παγκό-
σμιος : βία, κατάκτηση, φόνοι, λεηλασίες, καταπίεση, πείνα, στέρηση, ε-
ξευτελισμός, απανθρωπιά … όπως κάθε πόλεμος.
Πού να σταθεί η ζωή; Όλα τα διάστρεψαν.
Όπως ξέρεις, οι συνθήκες προκαλούνε τρόπους επιβίωσης και κώδικες αξιοπρέπειας. Άλλοι πέθαναν από
πείνα, άλλοι φυτοζωούσαν κουρελιάζοντας την ηθική τους – άγριο παιχνίδι… Κι από μια παράξενη
συγκυρία, από τ’ αρχαία χρόνια και μετά, ο ναός της Αφροδίτης πάνω στο ύψωμα, πλάι στο λιμάνι – η
ανάγκη- ναυτικοί, κοσμοπολιτισμός. Έπειτα, πρόσφυγες, κατατρεγμένοι – η ανάγκη. Μετά πόλεμος,
εισβολείς κατακτητές : η ζωή αγκομαχούσε να πιαστεί σταθερά πάνω στο βράχο. Από παντού κατα-
τρεγμός. Κι είπε το κύτταρο : αυτή τη φορά θα επιβιώσω και μ’ όποιο τίμημα : μπουρδέλα : μια άθλια
συναλλαγή σ’ έναν ελεεινό πόλεμο. Κι από τις πλαϊνές κάμαρες ζώνονταν την αντάρτικη απόφαση
κι ανέβαιναν στα βουνά αρματωμένοι κι έκαναν σαμποτάζ σε τρένα κι αυτοκίνητα του εχθρού
και γέμιζαν συνθήματα : ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Η΄ ΘΑΝΑΤΟΣ
Όλα τα είδαμε : παλιανθρωπιές και μεγαλοσύνες. Πώς κάποιοι βολεύτηκαν
με τη «νέα τάξη» προδίνοντας τους άλλους, έβαζαν την κουκούλα του
δήμιου και κατέδιναν συμπατριώτες τους στους εχθρούς, που τους βασά-
νιζαν και τους τουφέκιζαν ομαδικά. Πλούτισαν τα αρπαχτικά απ’ το αίμα
των αθώων ανθρώπων. Ξεκλήρισαν σόγια ολόκληρα. Έφαγαν περιουσίες.
Σκότωναν τις κοπέλες που δεν τους κάθονταν. Μετά άλλοι έπαιρναν τα πα-
πούτσια, τα ρούχα τους … «Δρυός πεσούσης, πας ανήρ ξυλεύεται »… Πώς
γίνεται ο άνθρωπος; Έτρεχαν οι αθώοι με τα παιδιά στην αγκαλιά να γλι-
τώσουν απ’ τους βομβαρδισμούς εχθρών και συμμάχων και κρύβονταν στο
κοιμητήρι ανάμεσα στους τάφους. Ως κι εκεί τους καταδίωξαν, τους σκό-
τωσαν κι έμεινε ένα νεογέννητο μωρό πάνω στα νεκρωμένα σώματα. Από
το κλάμα του το βρήκε κάποιος και το γλίτωσε. Όμως, μες στο τρελό σκο-
τάδι του πιο μεγάλου άδικου που έγινε ποτέ συνολικά στον κόσμο – κι εί-
ναι αυτό ο πόλεμος, που για καμιάν αιτία δεν πρέπει να γίνεται – μέσα
στην πιο μαύρη ώρα, τινάχτηκαν σπίθες θεού : κάτι παλικάρια – αντάρτες
και κάτι κορίτσαροι, άξια προορισμένες από την φύση για μάνες, έπλεκαν
ένα ισχυρό δίχτυ οργανωμένης αντίστασης σε πολιτείες και χωριά, ως
πάνω στα απάτητα βουνά – τα πατροπαράδοτα λημέρια της ελληνικής
λευτεριάς. Αυτοί επιστράτευσαν όλες τις αρετές του ανθρώπου και με την
ευφυία τους σε εγρήγορση οργάνωσαν επιδέξιους αγώνες, κρατώντας σε
συναγερμό το ένστιχτο και τη συνείδηση για την υπεράσπιση της ζωής,
ανδρειωμένοι, ατρόμητοι, αποφασισμένοι να θυσιάσουν τη δική τους ζωή
για την ελεύθερη ζωή όλων των ανθρώπων. Ήρωες. Αδούλωτες ψυχές,
φωτοδότριες.
−«Πόσο θα υπέφερε ο λαός αυτός, για να μπορέσει έτσι ωραίος να γίνει !»,
γράφει ο Φρειδερίκος Νίτσε .
−Αυτοί μας λευτέρωσαν
Το ’χει ο τόπος αυτός να γεννάει αγίους παραδομένους στο καλό της
κοινωνίας του ΄Ολου. Είναι το φως που διώχνει το σκοτάδι.
Σκύβει ο γέροντας, σωρεύει το χώμα να στεριώσει το νέο βλαστάρι
−Τι είναι αυτός που περνά επάνω στ’ άλογο;
Ρωτά ξαφνιασμένος ο νέος, πώς πρόβαλε κι από πού ο άντρας αυτός καθισμένος πάνω σε άτι περήφανο, ζωσμένος μπρος στο στήθος τα φισεκλίκια και πίσω στη ράχη του, δεμένο μέσα σε σάκο πέτσινο ένα μωρό. Αυτός να κοιτάει μπροστά κι εκείνο πίσω, κι όμως το ίδιο να βλέπουνε όραμα. Σηκώνει ο γέροντας τα μάτια, επικεντρώνει την κίνηση μέσα στην άχνη του φωτός.
−Είναι ο αντάρτης. Πάει το μωρό σε γαλακτομάνα, να το βυζάξει. Του
σκότωσαν μάνα, πατέρα. Το βρήκε αυτός.
Με μια αστραπή στο βλέμμα γρηγορεύει ο γέρος τις λέξεις :
−Ακολούθησέ τον. Αυτός θα σου δείξει όσα τώρα γυρεύεις.
***
−Γυρεύουμε να βρούμε τις ρίζες μας, τα νεύρα του Θεού πάνω στη γη που
μας κρατούνε στη ζωή χιλιάδες χρόνια τώρα, αντιπαλεύοντας το κακό, την
αποκτήνωση, τη θηριωδία του ανθρώπου που λέει : ο θάνατός σου η ζωή
μου. Να συντρίψουμε τον καρκίνο που σπαράζει το σώμα της ανθρωπότη-
τας.
Γι αυτό, πρώτο μας μέλημα είναι να βρούμε την αιτία του κατακτητικού
πολέμου και να την καταργήσουμε. Πώς τόσα εκατομμύρια άνθρωποι
έγιναν όργανα του κακού, της απάνθρωπης ανηθικότητας που απειλεί την
ζωή; Γιατί δεν αρνήθηκαν τη συμμετοχή τους στην ανθρωποσφαγή; Γιατί
δεν αντιστάθηκαν ομαδικά στις ολέθριες εντολές;
−Όσοι αντιστάθηκαν, τους θέρισαν. Τους άλλους τους επίταξαν.
Ήτανε φοβεροί και τρομεροί στρατοί, κουρντισμένοι να σπέρνουν τον όλε-
θρο. Δούλεψαν πολλοί επιστήμονες, για να φτιάξουν αυτό το τέρας, να ε-
ξαλείψουν την ανθρωπότητα.
−Ρεζίλι στην επιστήμη αυτή που δουλεύει για το κακό.
−Η επιστήμη ερευνάει τη γνώση και είναι ουδέτερη. Όμως, οι επιστήμονες
είναι υπεύθυνοι για το πώς θα χρησιμοποιήσουν την γνώση, σε ποιους θα
την μεταδώσουν και τι έργα θα κάμουν. Δυστυχώς, πολλές φορές, η Ιστο-
ρία έδειξε τον επιστήμονα και τον εξουσιαστή σαν το όρθιο ντυμένο πίθη-
κο που κρατεί δυο μαχαίρια, χωρίς να γνωρίζει την χρήση και τον πραγμα-
τικό τους κίνδυνο, όπως εικονίζεται σε αρχαία αιγυπτιακή τοιχογραφία. Κι
έσπειρε ο φασισμός πολλούς τέτοιους ντυμένους σιδερόφραχτους πιθή-
κους, να απειλήσουν κάθε ζωντανό και να διαταράξουν μέχρι τις μέρες
μας κάθε αρμονική ισορροπία στη ζωή του πλανήτη μας.
− Προσοχή! Η διάβρωση του ανθρώπου ξεκινά απ’ τα σχολεία, συνεχίζεται
απ’ το στρατό, από την κρατική προπαγάνδα και την άδικη αντιλαϊκή νο-
μοθεσία, ευλογείται στις Εκκλησίες του κατεστημένου και σαπίζει στα
τέλματα της κοινωνικής αποσύνθεσης.
Ο Ποιητής
−Η Παρέλαση ακόμα συνεχίζεται. Μπρός πάνε οι σαλπιγκτές και πίσω τους
οι βαθμοφόροι με τα διακριτικά τους. Από το πλάι στη διαδρομή προφταί-
νουν να ιδρυθούν ζαχαροπλαστεία και ζυθοποιεία. Σκέφτεσαι τι σπουδαίο
θα ήταν να μπορούσε όλος ο τελευταίος πόλεμος να χωρούσε σ’ αυτό το
τετραγωνάκι. (…) Ετοιμάζομαι να τρομάξω.
Ακούγεται μια βοή. Θα ’ναι τα γεγονότα που ολοένα τρέχουν. Μερικά πα-
ραχαραγμένα σαν χαρτονομίσματα. Ζητώ ν’ αγοράσω αξιοπρέπεια σαν αυ-
τή των ελεφάντων που απομακρύνονται για να πεθάνουν. Είναι μέρες τώρα
που ανεβοκατεβαίνω σκαλιά χωρίς να βρίσκω το σπίτι μου. Θα πρέπει να
γραφτεί και το τελευταίο κεφάλαιο της Ιστορίας για να δω αν ανήκω στη
φυλή σας. Δεν μου αρέσει. Όλα τελειώνουν κάποτε.
΄Ενας κλητήρας απλώνει τον τάπητα της δικαιοσύνης.(Οδ. Ελύτης)
−Κι εμείς τι κάνουμε; Τι πρακτέον;
−Ας είμαστε εγρήγοροι στο παρόν, καταχωρίζοντας το καλό και το κακό
εκεί που τους πρέπουν και , παράλληλα, να στραφούμε με περίσκεψη στην
κληρονομιά των προγόνων μας, για να αντλήσουμε δύναμη από την σοφία
τους που φώτισε τον κόσμο. Τίποτε να μην πάει χαμένο απ’ εδώ και μπρος.
Γιατί, όπως μας κληροδοτεί ο Πλούταρχος : «δεν είναι ο Ζεύς που κάθεται
να φυλάει τα δυο πιθάρια με τις καλές και τις κακές μοίρες και να τις μοι-
ράζει, δίνοντας στον ένα ήπια κι ανάμεικτα, στον άλλον άκρατα τα ρεύμα-
τα των συμφορών, αλλά από μας τους ίδιους όσοι έχουν μυαλό, αντλώντας
από τα αγαθά και μεταγγίζοντάς τα στα κακά, κάνουν τον βίο πιο γλυκό…
κι όπως ακριβώς συμβαίνει με τα παιδιά που φοβούνται τα προσωπεία και
πηγαίνοντάς τα κοντά, βάζοντάς τα να τα αγγίξουν και γυρίζοντάς τα από
τη μια και την άλλη μεριά, τα συνηθίζομε να μην φοβούνται, έτσι, αφού
αγγίξομε τα γεγονότα από κοντά και τα στηρίξομε στον λογισμό, να απο-
καλύπτουμε ό,τι το σαθρό, κενό και υποκριτικό διαθέτουν».
Να γίνουμε θεματοφύλακες του ηρωισμού της κάθε μέρας.
−Είναι τώρα καιρός να ορθώσουμε την ευθύνη μας, να τραβήξουμε τις
μάσκες των ντόπιων και ξένων «εθνοσωτήρων» που αιματοκύλησαν κι
έπληξαν φοβερά τον λαό μας, όπως και άλλους λαούς, σπέρνοντας ψεύδη,
απάτη, αρπαγή, διχόνοια, δικτατορίες και πολέμους. Να αποκαλύψουμε τις
πραγματικές τους κακές προθέσεις και να τους παραγκωνίσουμε στα από-
βλητα της Ιστορίας . Και, συνάμα, με ορθοφροσύνη και αρετή μεγάλη, να
υψώσουμε τα χέρια στο πιθάρι των αγαθών, να τα μεταγγίσουμε στα κακά,
για να τα μεταλλάξουμε σε καλά έργα τιμητικά του ανθρώπου και της
Ζωής.
Η σπορά της Ειρήνης αρχίζει μέσα στις στάχτες των πολέμων.
Ας ήταν οι τελευταίοι.
Ο Ποιητής
−Τα χέρια μες στη λάσπη και μες στο αίμα σου
Ελλάδα
Ομπρός, βοηθάτε να σηκώσουμε τον Ήλιο
πάνω από την Ελλάδα
Ομπρός βοηθάτε να σηκώσουμε τον Ήλιο
πάνω από τον κόσμο (Αγ. Σικελιανός)
.
−Εδώ, φίλοι, πρέπει καθένας να είναι ο εαυτός του αληθινός, καθάριος και ξάστερος, για να ευδοκιμήσει ο καρπός και ν’ ανέβει η ζωή ένα μπόι πιο ψηλά στον ουρανό.
Σαν εκείνο το ειρηνικό μελωδικό τραγούδι, που γέμισε την ερημιά της εξοχής, καθώς περιπολούσαμε αντάρτες στα βουνά. Ζυγώσαμε κι αντικρίζοντας έναν ιταλό στρατιώτη «εχθρός» είπαμε και στρέψαμε τα όπλα, να τον σημαδέψουμε. Ήταν σκαρφαλωμένος επάνω σ’ έναν στύλο ηλεκτρικό κι έφτιαχνε τα καλώδια, να περάσει το φως. Η δεοντολογία του πολέμου πίεζε τα δάχτυλά μας στη σκανδάλη. Όμως η δεοντολογία του Ανθρώπου ακύρωσε το φόνο. Τότε, σηκώνεται ένα χέρι αποφασιστικά και κατεβάζει τις κάνες:
−Ας τελειώσει το τραγούδι του. Δεν είναι αυτός για να σκοτώνει.
Τι μουσική θεία! Ο τραγουδιστής κυμάτιζε ελεύθερη την ψυχή του, βιώνοντας την αιωνιότητα, σαν το πουλί, σε μια γλυκιά νοσταλγία αγάπης, μια βαθιά νοσταλγία ζωής που μετάγγιζε σε όλους μας.
Μammasontantofelice Μαμά είμαι τόσο χαρούμενος
Rercheretornodate γιατί επιστρέφω σε σένα
Lamiacanzonetidice Το τραγούδι μου στο λέει
Cheilpuibelgiornoperme πως είναι η πιο όμορφη μέρα για μένα
Mammasontantofelice μαμά είμαι τόσο χαρούμενος
Viverelontanoperche Γιατί να ζούμε μακριά
Mammasoloperte Mαμά μόνο για σένα
Lamiacanzonevola το τραγούδι πετά
Mammasaraiconme μαμά θα ’σαι με μένα
Tuonsaraipiusola δεν θα ’σαι πια μόνη
Quandtivogliobene πόσο σ’ αγαπώ γ
Κατέβηκε, κοιταχτήκαμε στα μάτια και τράβηξε καθένας για το δρόμο του, σφυρίζοντας το τραγούδι της ειρήνης.
Ο Ποιητής
Και θα μαζέψει ο Ήλιος τις αχτίδες του
σημάδι που
Καιρός να λάβουν τα όνειρα
εκδίκηση.
Και θα ξαπλώσει στο χορτάρι τη γυναίκα
και θα λάβουνε τα όνειρα εκδίκηση
και θα σπείρουνε γενιές
στους αιώνες των αιώνων !
(Ελύτης)
−Το εξουσιαστικό κατεστημένο συνελάμβανε όσους θεωρούσε ως ιδεολογικούς του αντιπάλους – διανοούμενους, καλλιτέχνες και αριστερούς – και τους έστελνε στην πρώτη γραμμή του μετώπου, να σκοτωθούν. Έτσι πολλοί αξιόλογοι νέοι χάθηκαν, με ιδέες ειρηνικές ενός καλύτερου κόσμου. Ο νεαρός διανοούμενος συγγραφέας Ρένος Αποστολίδης είχε κριθεί ως επικίνδυνος, ασυμβίβαστος, αριστερός, με μεγάλη ικανότητα λόγου, και γι’ αυτό στάλθηκε στην πρώτη γραμμή πυρός στον εμφύλιο. Κάθε στιγμή βρισκόταν στο κατώφλι του θανάτου, τόσο που δεν ήξερε ακριβώς αν ζει ή αν πεθαίνει, μέσα στην κόλαση των μαχών, που οι διπλανοί του φαντάροι έπεφταν νεκροί κι εκείνος, ορκισμένος να μη σκοτώσει, δεν πίεσε ποτέ τη σκανδάλη του όπλου του. Μόνο σε κάποιες ανάπαυλες, έβγαζε χαρτί κι έγραφε στη μάνα του, δίνοντας σ’ αυτήν, που τον έφερε στον κόσμο, το στίγμα της ζωής του. Εξακόσια γράμματα της έστειλε, μέσα στον φρενιτιώδη παροξυσμό του εμφυλίου σπαραγμού. Πώς; Σ’ αυτό του στάθηκε ένας περίεργος τύπος, πρώην αντάρτης, που η μάνα του καταριόταν κι έβριζε τους αντάρτες πως τον παρέσυραν και τον πήραν στο βουνό, κι εκείνοι κάποια στιγμή εκδικητικά, τη σκότωσαν. Τότε, αγανακτησμένος κι εμβρόντητος από το φοβερό έγκλημα, ο άνδρας αυτός έγινε ο χειρότερος εχθρός των ανταρτών και τους σκότωνε, πολεμώντας τους με τις δυνάμεις του εξουσιαστικού κατεστημένου. Οι επιστολές του Ρένου Αποστολίδη προς τη μάνα του εκφράζανε και τη δική του υιϊκή αγάπη προς τη χαμένη του μάνα κι ήταν σα να τις στέλνει και αυτός στη μακρινή μητέρα, δίχως καμιά εγγύηση, έτσι κι αλλιώς, για την αντάμωσή τους σε τούτη τη ζωή. Ήταν μια άχρονη αναφορά προς την πηγή της ζωής, που περνούσε μέσ’ απ’ ένα οδυνηρό πλέγμα πολέμου και θανάτου κι αυτός, που στον παροξυσμό της Ιστορίας άλλαζε μέτωπα βολής, χτυπώντας κάθε φορά τους αδελφούς του, ήταν η τραγική προσωποποίηση του Εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα : Η καταντημένη σχισματική, κατά το πρότυπο του αλλοτριωμένου δυτικού ανθρώπου, προσωπικότητα που , από τη μια, σκοτώνει φανατισμένα, κι από την άλλη, φροντίζει να φτάσουν μ’ ασφάλεια οι επιστολές του νέου διανοούμενου στη μάνα – πηγή της ζωής, που προσμένει την ειρήνη. Η υπερβατική αυτή κίνηση είναι, τελικά, αυτή που τραβά μπροστά απ’ τα σκοτάδια, σ’ ένα διέξοδο φωτεινό, όπου άνθρωποι σαν τον Ρένο Αποστολίδη, ελεύθεροι, ακομμάτιστοι από φατρίες και ιδιοτελή συμφέροντα, ανοίγουν τα λάβαρα των υψηλών ιδεών της Ζωής, προσφέροντας τα καλύτερα πνευματικά άνθη στις γενιές των ανθρώπων. Είπε :
« Δεν θα γίνω φονιάς κανενός και ποτέ.
Το είπα και το κράτησα »
Δεν έριξε ούτε μια σφαίρα, να σκοτώσει. Ο ορκισμένος της Ζωής, της Ειρήνης, της Ελευθερίας, της Αγάπης, ο Ακρίτας των οριακών καταστάσεων, εξήλθε νικητής από τα πεδία του θανάτου, χωρίς να παίξει το αιματηρό παιχνίδι του.
Ως απεδείχθη, το θαύμα είναι το εφαλτήριο της Ζωής.
* * *
−Μέσ’ απ’ την κολασμένη φωτιά του Αλβανικού μετώπου κι από θαύμα για τον ιερό λόγο της Τέχνης στη λειτουργία του μέλλοντος γλίτωσαν ο ποιητής-ζωγράφος Νίκος Εγγονόπουλος κι ο ποιητής Οδυσσέας Ελύτης και κάποιοι άλλοι. Η κορύφωση της ευθύνης των νέων διανοουμένων πνευματικών ανθρώπων ενεργοποίησε τα ιερά όπλα των Ελλήνων και ο «νοητός Ήλιος της Δικαιοσύνης» σύντριψε τα σκότη του φασισμού της αδικίας. Όμως,
« στα χρόνια τα δικά μας τα σακάτικα
είθισται να δολοφονούν τους ποιητάς »
καταθέτει ο Νίκος Εγγονόπουλος, ρίχνοντας προβολέα στην εν ψυχρώ δολοφονία του Ισπανού ποιητή Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα από το φασιστικό καθεστώς. Ενώ τα φτερά του Ίκαρου έσπασαν στην πτώση του αντιφασιστικού αεροσκάφους, που επιστρέφοντας από το Αφρικανικό μέτωπο κατέπεσε στη Μεσόγειο, με πιλότο τον αγωνιστή της Ειρήνης συγγραφέα Αντουάν ντε σαιντ Εξυπερύ.
Η ευθύνη της ζωής αναδεικνύει τους ήρωες , το παραπέτασμα του Άδη καταλύεται και η χορεία των απελευθερωτών ολοένα μας κυκλώνει.
―Ωστόσο, στην άγρια πάλη των αρπαχτικών θηρίων, οι παγκόσμιες πληγές πολλαπλασιάστηκαν απ’ τις φοβερές πολεμικές μηχανές των Άγγλων και Αμερικανών, που επέκτειναν την κυριαρχία τους στην Ευρώπη, στην Αφρική και Ασία, σπαράσσοντας τον πλανήτη και με την ατομική βόμβα που εξαπέλυσαν κατά του ανυποψίαστου Ιαπωνικού λαού, πλήττοντας τον επεκτατισμό του αντιπάλου τους Ιάπωνα αυτοκράτορα.
Η Ιστορία δείχνει ότι οι λαοί έγιναν πιόνια στ’ απάνθρωπα χέρια σκοτεινών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, που μαζί με τις τεράστιες υλικές καταστροφές και τις ανεπανόρθωτες ανθρώπινες απώλειες, οπισθοδρόμησαν για άλλη μια φορά τον ανθρώπινο πολιτισμό, επιβάλλοντας στις πολιτικές κοινωνίες ανά τον κόσμο, ισορροπίες τρόμου, με επίπλαστες τεχνητές αξίες που αντιμάχονται την ποιοτική εξέλιξη της Ζωής.
Ο Ποιητής
ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το γύρισμα του λύκου
στο ρύγχος του ανθρώπου και αυτό στου αγγέλου
τα εννέα σκαλιά που ανέβηκε ο Πλωτίνος
το χάσμα του σεισμού που εγιόμισε άνθη.
Τ’ ΑΣΤΕΡΟΕΝΤΑ δέντρα με την ευδοκία
η παρασημαντική ενός άλλου κόσμου
η παλιά δοξασία ότι πάντα υπάρχει
το πολύ σιμά και όμως αόρατο.
ΝΥΝ το αγρίμι της μυρτιάς Νυν η κραυγή του Μάη
ΑΙΕΝ η άκρα συνείδηση Αιέν η πλησιφάη
Νυν νυν η παραίσθηση και του ύπνου η μιμική
Αιέν αιέν ο λόγος και η Τρόπις η αστρική
Νυν το περίβλημα της Γης και η Εξουσία
Αιέν η βρώση της ψυχής και η πεμπτουσία.
Νυν των λαών το αμάλγαμα και ο μαύρος Αριθμός
Αιέν της Δίκης το άγαλμα και ο μέγας Οφθαλμός
Νυν η ταπείνωση των Θεών Νυν η σποδός του Ανθρώπου
Νυν νυν το μηδέν
Και Αιέν ο κόσμος ο μικρός, ο Μέγας ! ( Ελύτης )
Η Ποιήτρια
Αρχαίες ναυαγισμένες πολιτείες
την παντοδυναμία μάς αφηγούνται της σιωπής,
τις ξαφνικές της πλημμυρίδες μέσα από τα τείχη τους (…)
Στοιβάζεται το χιόνι του καιρού πάνω στο στήθος της,
παγετώνες ταξιδεύουν μ’ αργή κίνηση,
οι χιλιετηρίδες (…)
Απ’ της σιωπής το χώρο τον πρωταρχικό
όλα κινούν και πάλι μέσα του επιστρέφουν ∙
όλα ζυγιάζονται πάνω στη χάλκινη ασπίδα της,
τα λόγια μας, τα βήματα
κ’ οι πιο απόκρυφοί μας λογισμοί.
Τίποτα δεν μπορεί ν’ απολεσθεί,
ούτε κρυφό δάκρυ, ούτε φύλλο δέντρου,
ουδέ όμβρος επί τόν χόρτον.
Η ιερή της νύχτα τώρα γέμισε ακοές
και βλέμματα ιεροσύλων.
Αχνίζει στις πεδιάδες των αθώων η σφαγή,
που τον καθρέφτη θόλωσε του φεγγαριού
– εξαγορά για την ανίερη ενοχή
Ότι γνωρίζουμε κι ότι υπάρχουμε. ( Μελισσάνθη )
−Την ημέρα της απελευθέρωσης η ποιήτρια Μελισσάνθη έψαχνε μες στο πλήθος απεγνωσμένα να βρει το γιό της, που δεν είχε γυρίσει στο σπίτι. Όλοι είχαν ξεχυθεί στους δρόμους, στο κέντρο της Αθήνας, πανηγυρίζοντας. Ετοίμαζαν παρέλαση και λαμπαδηδρομία – ως ήταν η αρχαία συνήθεια. Εκείνη, στριμωγμένη, σπρωγμένη ανάμεσα σε χιλιάδες αγνώστους ανθρώπους ρωτούσε, δακρυσμένη, για το γιό της. Φευγαλέα λόγια, φευγαλέα πρόσωπα μες στον αλαλαγμό της νίκης, μια ασφυκτική πίεση από την ξαφνική έκρηξη χαράς, που πύκνωνε συγκεντρωτικά, δονώντας εκρηκτικά το κέντρο. Κι αυτή, παραδομένη στη φρενιτιώδη ροή, ψάχνοντας τον ακριβογιό της, φερόταν, αθέλητά της, σαν τον ανθό, παρασυρμένη σ’ ορμητικό ποτάμι. Έτρεχαν οι νέοι, τα παιδιά, την έσπρωχναν, την έριξαν – δίχως να θέλουν, χωρίς να ξέρουν – την ποδοπάτησαν, της τσάκισαν τα κόκαλα …
Ήταν μια αντιστροφή στο «απ’ τα κόκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα ιερά».
Έμεινε με τσακισμένο κορμί η Μελισσάνθη η ποιήτρια στο δρόμο που ποδοπατούσαν, αλαλάζοντας οι καταπιεσμένοι του πολέμου. Ήταν μια απελευθέρωση άγρια, προδοτική, τυφλή που υπονόμευε το μέλλον, επιβάλλοντας στον θώκο της εξουσίας τους εθνικούς μειοδότες.
(Από το κείμενο του μουσικοσυνθέτη Μάνου Χατζιδάκη «Για τη Μελισσάνθη)
Ο Ποιητής
Έγιναν οι πολέμοι και ξανάγιναν και δεν έμεινε ούτ’
ένα κουρέλι να το κρύψουμε βαθιά στα πράγματά μας
και να το λησμονήσουμε. Ποιός ακούει; Ποιός άκουσε;
Δικαστές, παπάδες, χωροφύλακες, ποιά είναι η
χώρα σας;
(Οδυσσέας Ελύτης)
―Η πρώτη ημέρα της απελευθέρωσης επισφραγίσθηκε συγκλονιστικά κι ως τελευταία μέρα πολέμου, σε δρόμο κεντρικό του παραλιακού φωτολουσμένου Φαλήρου, όπου η ωραία έφηβη Ήβη Αθανασιάδου, λαχταρώντας από τη χαρά της συλλογικής συνείδησης, έπιασε να γράψει στον δρόμο θριαμβευτικά τη λέξη ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ κι έπεσε αιμόφυρτη απ’ τις σφαίρες του γερμανού εχθρού, που αποχωρούσε ηττημένος, σκορπίζοντας τη σήψη της απληστίας του παρελθόντος στην Ευρώπη και στον κόσμο.
Και καθώς στον ευθύγραμμο άξονα της ημέρας στιγμές ζυγιάζονταν το καλό με το κακό, η ματιά της Ήβης ξανοίχθηκε δυνατά στο μέλλον, απλώθηκε σε θάλασσα και ουρανό κι έγινε δρόμος οδηγητικός της Ειρήνης στις υπέρλαμπρες αιθρίες του Φωτός που είναι Αγάπη και που κρατεί τα νήματα του Κόσμου.
Γιατί «Αγάπη είναι καύσις καρδίας υπέρ όλης της κτίσεως»
(Άγ.Ιωάννης Κλίμακος)
Ο Ποιητής
Ο Ελληνικός λαός δεν είναι αμέριμνος λαός
Ο πόλεμος που αρχίσατε σ’ αυτόν είναι η νίκη του
Οι πιο απλοί σ’ αυτή τη χώρα είναι τρελοί
Τρελοί της λευτεριάς τρελοί του δίκιου της ορμής τους.
Πανάρχαιο μεγαλείο ανθρώπινο έχουν τα χέρια
ν’ αντισταθούνε με γροθιές αλύγιστα τα πόδια
στον πόλεμο αντιτάσσουνε τη μάνα δικαιοσύνη
και τ’ αναγκαίο τους διδάσκει και τους οδηγεί
Η Ελλάδα είναι μια χώρα δίχως ρυάκια για δειλούς
στον όλεθρο δεν έχει μνημείο προσκυνητάρι
η ζωή δεν εκφοβίζει ο θάνατος δε συσκοτίζει
παλεύει για το δίκιο της συστρέφει αδιάκοπα τη νύχτα.
Στην κορυφή της γης το φέγγος της καρδιάς
ο λαός ολόκληρος ανοίγει μια πελώρια πόρτα
στην ειρήνη αφοπλισμένη και είναι εκεί που γονατίζουν,
οι βάρβαροι να εκεί το αίμα τους θα ξεραθεί.
Στο μεγάλο αγέρα της θαλάσσης λουλούδι της αδελφοσύνης.
( Πωλ Ελυάρ )
Οι Πατέρες συνεχίζουν να αποτιμούν την Ιστορία:
−Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος συγκέντρωσε αθροιστικά και ξεπέρασε την οργανωμένη βία, την κτηνωδία, την εμπειρία και τους στόχους όλων των προηγούμενων πολέμων, επιστρατεύοντας τη γνώση του παρελθόντος, τη σύγχρονη επιστήμη, τεχνολογία και τέχνη στο ιμπεριαλιστικό του πρόγραμμα, ως αποκορύφωμα σκοτει-νών επιβουλών ενός αιώνα με στόχο τον απολυταρχικό εξουσιασμό της Ευρώπης και του κόσμου.
Είναι συγκλονιστική η υποταγή εκατομμυρίων ατόμων στην υπηρεσία του ναζισμού, είτε με τη σκοταδιστική προπαγάνδα είτε με τη βία και τον πειθαναγκασμό είτε με την ψυχοτρονική επενέργεια εκπέμποντας δονητικές συχνότητες, που συντονίζουν τους εγκεφάλους στην επιθετικότητα, το μίσος, τον πανικό, την ανασφάλεια, την ασέβεια στο Νόμο της Ζωής, τη δυσαρμονία. Αυτό γινόταν συστηματικά σε μεγάλες πλατείες με συγκεντρωμένα πλήθη, είτε από ραδιόφωνα, από σχολεία, από εργοστάσια… Σε αυτή την αρνητική κατάσταση ψυχισμού του πλήθους ήρθε προγραμματισμένο το όραμα της κατάκτησης για δήθεν εξασφάλιση ζωτικών εδαφών προς ευημερία του γερμανικού έθνους, θεωρημένου ως γνήσιου εκφραστή της ανώτερης αρείας φυλής. Η ανθρωπότητα έζησε το χειρότερό της εφιάλτη, συνειδητοποιώντας ότι οι πολύτιμες γνώσεις της επιστρατεύτηκαν από το κακό για την καταστροφή του κόσμου και τον εξουσιασμό του από ανήθικους παράφρονες επικίνδυνους για τη ζωή. Οι κατακτητές υποχρέωσαν τους κατακτημένους λαούς να πληρώνουν όλα τα έξοδα των στρατών τους και να καταβάλουν τα υποταγμένα κράτη υψηλά δάνεια στη Γερμανία, αγύριστα, αδειάζοντας τις κρατικές Τράπεζες κι αρπάζοντας τον χρυσό των θησαυροφυλακίων.
−Στην αντεστραμμένη Ιστορία με την ανατροπή των ηθικών αξιών, που προκάλεσαν οι φασίστες ναζί κι οι ιταλοφασίστες, μαζί με τους κατά τόπον συνεργούς τους, σχημάτισαν μία απερίγραπτη κόλαση, όπου αντί τιμωρίας των ενόχων – όπως πρεσβεύουν διάφορες θρησκείες – βασανίστηκαν μέχρι εξοντώσεως αθώοι ανθρωποι. Για άλλη μια φορά αποδείχτηκε ότι γνώσεις άνευ αρετής αποβαίνουν ολέθριες, επιταχύνοντας την καταστροφή, στα χέρια ανήθικων παραγόντων.
Τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας με τους φόνους εκατομμυρίων ανθρώπων, με καταστροφές οικονομικές και της πολιτιστικής κληρονομιάς είναι ανεπανόρθωτα και δεν είναι αρκετή για όλο το μέλλον η επιβολή μόνιμης συνεισφοράς του γερμανικού λαού, προς αποκατάσταση των ζημιών, που προκάλεσαν, γιατί δεν δύνανται να αναστήσουν τα εκατομμύρια νεκρών που σκότωσαν. Όσο οι εγκληματίες πολέμου μένουν αδίστακτοι, ατιμώρητοι, ελεύθεροι και σε κυβερνητικές θέσεις, τόσο περισσότερο κινδυνεύουν οι λαοί να μολυνθούν από τη διαστροφική τους σκέψη και δράση, με όποιες παλιές και καινούργιες ετικέτες εμφανίζονται και οπουδήποτε στον πλανήτη καταφύγουν…
Σε αυτά τα δεδομένα τουλάχιστον, οι καταστροφείς της παγκόσμιας τάξης, οφείλουν μετάνοια ενώπιον Διεθνούς Δικαστηρίου και υπόσχεση – δέσμευση προς την ανθρωπότητα ότι απ’ εδώ και πέρα θα εργάζονται με συνείδηση ευθύνης, να απόημιώσουν τους λαούς για τους θησαυρούς που τους άρπαξαν και για τις βλάβες και τους φόνους που τους προκάλεσαν, ότι δεν θα ασκήσουν πολεμική βία οιασδήποτε μορφής στο παρόν και στο μέλλον και ότι θα προάγουν τα πολιτιστικά έργα της ειρήνης, ώστε να σβήσουν το μαύρο λεκέ του μιάσματος, που βαραίνει τη χώρα τους και το DNA του έθνους τους, ταγμένοι σε μία υγιή, υπαρξιακή αυτοαναζήτηση και Παιδεία Αρετής των υψηλών Ιδεών της Ζωής.
−Πίσω από τις σιδερόφραχτες στρατιές του ναζισμού, προβάλλουν οι πολεμοχαρείς Ούνοι του Αττίλα, με αλαλαγμούς, μισόγυμνοι, αλειμμένοι λίπος, για να γλιστρούν στις μάχες… Τι άφησαν; Λάσπες και σκοτωμούς. Αυτός ήταν ο πολιτισμός τους. Ένα επικίνδυνο ηθικό έλλειμμα. Πίσω από αρπαγμένους θησαυρούς των αιμοσταγών κατακτητών ουρλιάζει και χτυπιέται ο άγριος σχιζοειδής φόβος της επιβίωσης , που δεν βρήκε μέτρο και άγιο ρυθμό στην αρμονία του κόσμου , και γι’ αυτό έσπειρε καταστροφές κι ερείπια σε μια ολόκληρη ήπειρο και πέραν αυτής .
Σημείωση : Ο Γερμανο – ιταλικός άξονας επέβαλε – σύμφωνα με τη Συνθήκη της Χάγης – να καταβάλουν οι κατακτημένοι λαοί όλα τα έξοδα παραμονής των στρατευμάτων τους, για να μην αρπάξουν βίαια περιουσίες κατοίκων κάθε χώρας. Επί πλέον, 4 δισεκατομμύρια δολάρια αναγκάσθηκε να δώσει άτοκα η Εθνική Τράπεζα Ελλάδας στους Γερμανούς ως Κατοχικό Δάνειο – ανεπίστρεπτα. Από την Τράπεζα της Ελλάδας άρπαξαν 100 κιλά χρυσά νομίσματα, 60 κιλά αργυρά, 32.000 χρυσές λύρες Αγγλίας κ.α.
Κι έπειτα, το νικημένο θηρίο ξέρει εύκολα να μεταλλάσσεται και βρίσκει τρόπους καθυποταγής λαών και συνειδήσεων. Ολοκληρωτική οικονομία, εκφυλισμός της πολιτικής συνείδησης, ψυχοτρονική επιβολή μαζικής ιδεολογίας, μαζικής κουλτούρας .
.
Για να ειρηνέψει η Ευρώπη και ο κόσμος, πρέπει να βρει τη ρίζα του κακού, την αιτία της κατακτη-
τικής αρρώστιας και να την εξαλείψει. Άγρια ζωώδη ένστικτα, έλλειψη καθολικής Παιδείας,
στόχοι υλιστικοί, ασέβεια, άκριτη υποταγή στον εξουσιαστή, παρέκκλιση από τον
Κώδικα της Ζωής.
Ο Ποιητής
−Αυτοί που βρίσκονται ψηλά
θεωρούνε ταπεινό να μιλάς για φαΐ
Ο λόγος : έχουνε
κιόλας φάει.
Αν δεν νοιαστούν οι ταπεινοί
γι’ αυτό που είναι ταπεινό
ποτέ δε θα υψωθούνε.
Αυτοί που τη χώρα σέρνουνε στην άβυσσο
λεν πως η τέχνη
να κυβερνάς το λαό είναι πάρα πολύ δύσκολη
για τους ανθρώπους του λαού.
Ο πόλεμός τους γεννιέται από την ειρήνη τους
καθώς ο γιός από τη μάνα
Ο πόλεμός τους σκοτώνει
ό,τι άφησε όρθιο η ειρήνη τους.
Σαν έρθει η ώρα της πορείας πολλοί δεν ξέρουν
Πως επικεφαλής βαδίζει ο εχθρός τους.
Σε σκοτεινούς καιρούς :
Δεν θα λένε : Τον καιρό που η βελανιδιά τα κλαδιά της
ανεμοσάλευε.
Θα λένε : Τον καιρό που ο μπογιατζής τσάκιζε τους εργάτες.
Δεν θα λένε :Τον καιρό που τα παιδί πετούσε βότσαλα πλατιά
στου ποταμού το ρέμα.
Θα λένε: Τον καιρό που ετοιμάζονταν οι μεγάλοι πόλεμοι.
Δεν θα λένε : Τον καιρό που μπήκε στην κάμαρα η γυναίκα.
Θα λένε : Τον καιρό που οι μεγάλες δυνάμεις συμμαχούσαν
Ενάντια στους εργάτες.
Μα δε θα λένε : Ήτανε σκοτεινοί καιροί
Θα λένε : Γιατί σωπαίναν οι ποιητές τους;
(Μπέρτολντ Μπρεχτ)
−Οι Γερμανοί που θυσίασαν τη ζωή τους για να επεκτείνουν ανατολικότερα
το έδαφος της αυτοκρατορίας (και όχι μόνο),
οι Ρώσοι που πέθαναν για ν’ απλωθεί πιο μακριά προς Δύση η δύναμη της χώρας τους,
ναι, αυτοί πέθαναν για μια ανοησία, και ο θάνατός τους είναι απογυμνωμένος από νόημα
και από κάθε γενικευμένη αξία.
(Μίλαν Κούντερα)
Ο Ποιητής
−Ανάθεμα την ώρα ποιος ορίζει εδώ
το ανάποδο βαφτίζει και το λέει σωστό
Του αδύναμου το δίκιο μήτε λέει ποτέ
βγαίνει τη νύχτα μέρα και τ’ ορκίζεται
Όπου μεγάλη πόρτα πίσω της αυτός
κάνεις να την ανοίξεις γίνεται άφαντος (…)
Κατακαημένη πλάση που σε γήτεψαν
Όλ’ οι τρελοί του κόσμου κι εστρατήγεψαν!
(Οδυσσέας Ελύτης)
ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΗΝ ΤΑΡΑΝΤΑ – ΜΠΑΜΠΟΥ*
Είναι μήνες τώρα
άκρουστη δεν άφησα πόρτα,
στράτα τη στράτα,
γιαπί το γιαπί,
βήμα το βήμα
τη Ρώμη
γύρεψα μεσ’ στη Ρώμη.
Εδώ, οι τρανοί τεχνίτες
δε σχίζουνε το μάρμαρο σαν το μεταξωτό πανί,
δεν ανεμίζει πια το αγέρι απ’ τη Φλωρεντία!
Μήτε οι ωδές υπάρχουνε του Δάντε,
μήτε της Βεατρίκης η όψη η ζωγραφιστή,
μήτε και τ’ αξιοφίλητα χέρια του Λεονάρντο Ντα Βίντσι.
Ένας κατάδικος κατέργων μεσ’ στα μουσεία
είναι ο Μιχαήλ Άγγελος.
(Σημείωση : *Από τα γράμματα που έγραφε από τη Ρώμη ένας νεαρός
σπουδαστής ζωγραφικής από το Γκάλλα της Αβησσυνίας.
Οι φασίστες τον σκότωσαν. Ο τούρκος ποιητής Ναζίμ Χικμέτ
τα δημοσίευσε.Τα κρυμμένα γράμματα απευθύνονταν στη
γυναίκα του νεαρού Αβησσυνού, όμως ποτέ δεν πρόφτασαν
να πάνε στα χέρια της γυναίκας του Ταράντα-Μπαμπού.)
Κι από τον κίτρινο λαιμό του τον έχουνε κρεμάσει
στους τοίχους κάποιου καθεδρικού ναού
τον Ραφαήλο!
Σήμερα στη Ρώμη
μες στις μεγάλες και πλατειές λεωφόρους της Ρώμης
πάνω στους μπετόν – αρμέ τοίχους των Τραπεζών
στηριγμένη
είναι μια μαύρη σκιά μονάχα
μια μαύρη αιμάτινη σκιά,
που ορθώνεται σαν ένα δίκοπο τσεκούρι :
ο Καίσαρας
που σε κάθε βήμα του μακελλά
το κεφάλι κάποιου δούλου,
που σε κάθε βήμα του
ανοίγει κάποιο μνήμα
και περνά.
(. . . )
Στην Ιταλία ο Φασισμός
είναι ένα πνεύμα
που αφού επέρασε
από τα σκήπτρα των κόντηδων
με τις απέραντες γαίες της Αιμιλίας
και μες απ’ τα σιδερένια χρηματοκιβώτια
των παγκέριδων της Ρώμης
ήρθε και κουτούλησε μεσ’ στο κάφκαλο το καραφλό
του Ιλ Ντούτσε
Το πνεύμα
αυτό
θα κατεβεί αύριο πάνω στα μνήματα
μες στους κάμπους της Αβυσσηνίας…
(. . . )
Είναι εδώ πέρα ένας κόσμος τόσο παράξενος
που πεθαίνει απ’ τον πλούτο
και ζει με το λοιμό
Στις συνοικίες
σαν άρρωστοι λυσσασμένοι λύκοι
τριγυρνούνε οι άνθρωποι
κι οι αποθήκες είναι κλειδωμένες
γιομάτες στάρι.
Τ’ αργαλειά
μπορούνε να υφαίνουνε
με μεταξωτό υφάδι
τη στράτα που απ’ τη γης στον ήλιο οδηγεί.
Κι είναι οι άνθρωποι ξυπόλυτοι
οι άνθρωποι γυμνοί.
Είναι εδώ
ένας κόσμος τόσο παράξενος
που ενώ τα ψάρια πίνουνε καφέ
τα μωρά δε βρίσκουνε γάλα.
Ζούνε οι άνθρωποι με λόγια
Κι οι χοίροι με πατάτες…
(. . . )
ο Μουσολίνι μιλάει πολύ
γιατί πολύ φοβάται
γι’ αυτό μιλάει πολύ !…
(. . . )
Απόψε
ο Ιλ Ντούτσε
μίλησε στο αεροδρόμιο
σε 500 πιλότους.
Ο λόγος του τελείωσε .
Αύριο αυτοί
θα φύγουνε για την Αφρική.
Εκείνος
απόψε
πήγε στο παλάτι του
να φάει μακαρόνια με μπόλικη σάλτσα.
Έρχονται, ΤΑΡΑΝΤΑ – ΜΠΑΜΠΟΥ,
έρχονται να σε σκοτώσουνε,
έρχονται να σε ξεκοιλιάσουνε
και πάνω στην άμμο να δούνε
τα έντερά σου να κουλουριάζονται
ωσάν τα πεινασμένα φίδια.
Έρχονται να σε σκοτώσουνε, ΤΑΡΑΝΤΑ – ΜΠΑΜΠΟΥ
εσένα
και τα γίδια σου.
Ωστόσο μήτε αυτοί σε γνωρίζουνε
μήτε εσύ τους γνωρίζεις.
Και μήτε τα γίδια σου
πατήσανε τα σύνορά τους.
Έρχονται, ΤΑΡΑΝΤΑ – ΜΠΑΜΠΟΥ,
άλλοι απ’ τη Νάπολη
άλλοι απ’ την Τυρόλη
άλλοι από μιαν αχόρταστη ματιά
άλλοι από χέρι
απαλό
θερμοαρπαγμένοι…
Και τάγμα το τάγμα
λόχο το λόχο αυτούς
όμως έναν έναν τα καράβια
σα να τους παν σε γάμο
τους πέρασαν από τρεις θάλασσες
και τους φέρανε στο χαμό.
Έρχονται ΤΑΡΑΝΤΑ – ΜΠΑΜΠΟΥ,
έρχονται μεσ’ απ’ τις φλόγες μιας πυρκαγιάς
Και την παντιέρα τους να στήσουνε
στην αχυρένια σκεπή
του χωματόσπιτού σου
και να γυρίσουνε πίσω
αυτοί που έρχονται,
δε θα μπορέσει πια ο τορναδόρος απ’ το Τουρίνο
που το ματωμένο δεξί του μπράτσο
το άφησε κομμένο στη Σομαλία
να πλουμίσει σαν το μετάξι
τις ατσαλένιες βέργες
και με τα τυφλωμένα μάτια του ο ψαράς απ’ τη Σικελία
το γιακαμό της θάλασσας δεν θα τον δει
πια άλλη φορά.
Έρχονται, ΤΑΡΑΝΤΑ – ΜΠΑΜΠΟΥ !
Τη μέρα που, αυτοί
που στέλνονται να σκοτώσουν και να σκοτωθούνε
θα ξαναγυρίσουν πίσω πάλι
μ’ ένα σταυρό από πάφιλο κρεμασμένο
πάνω από τους ματωμένους επιδέσμους,
μεσ’ στη μεγάλη και δίκαιη Ρώμη
θα υψωθούν οι μετοχές και τα ομόλογα
κι από κατόπι απ’ αυτούς που θα φύγουνε
θα ’ρθούνε οι καινούργιοι αφέντες μας
να διαγουμίσουμε τους νεκρούς μας…
−« Ο Φασισμός ατενίζει την αναπαυτική ζωή με δυσάρεστοβλέμμα. Δεν πιστεύει στην δυνατότητα της ευτυχίας πάνω στη γης». Αυτά δήλωσε ο σενιόρ Μουσολίνι, μιλώντας στην Ιταλική Εγκυκλοπαίδεια στο γράμμα « Φ » για το τι είναι ο Φασισμός. Η θεωρία αυτή του φασισμού «για το δυσάρεστο βλέμμα» και για τη «μη δυνατότητα ευτυχίας πάνω στη γης» έχει πραγματοποιηθεί σωστά κι απαράλλαχτα στις Καρτιέρι Ποπουλάρι – τις Λαϊκές Συνοικίες (…)που τα σκοτάδια τους είναι ιδρωμένα, γλοιώδικα και η οσμή τους βαρειά.
Ο Ιλ Ντούτσε, ο πιο κοντινός φίλος του διοικητή της Μπάνκα Κομερσιάλε και του Καίσαρα της ιταλικής οικονομίας, του πολωνού Τόπλιτς, κάνοντας την επεξήγηση του φασισμού, πάλι στο γράμμα « Φ », λέγει τα παρακάτω :
« Για το φασισμό, το κάθε τι βρίσκεται μέσα στο Κράτος. Όξω απ’το Κράτος δεν υπάρχει τίποτα, μήτε ηθικό, μήτε ανθρωπιστικό και τα πάντα είναι δίχως καμιάν αξία.»
Για να καταλάβει κανείς πώς πραγματοποιείται αυτή η βαθειά κι απρόσιτη αντίληψη του φασισμού, δεν είναι ανάγκη ν’ ανεβεί κανείς, κοντά σ’ εκείνους που συγκεντρώνονται στα σαλόνια του ξενοδοχείου «Μπερτολίνο Σπλάντικ», που είναι πιο φωτεινά κι από τους ήλιους της Ιταλίας, μα να κατεβεί κοντά σ’ εκείνους που κατοικούνε στους Καρτιέρι Ποπουλάρι.
Οι κάτοικοι των συνοικιών αυτών, με μια πραγματικά υπερβολική δραστηριότητα συρθήκανε στις φυλακές του Κράτους, στα φορολογικά δικαστήρια και στ’ αστυνομικά τμήματα κι εκεί τους δόθηκε στ’ αλήθεια να καταλάβουνε πως έξω από το Κράτος τα πάντα είναι δίχως καμιάν αξία..
«Η ζωή, όπως τη νιώθει ο φασισμός, είναι αληθινή, ανώτερη και θρησκευτική» σύμφωνα με τον Ιταλό ελευθερωτή …
Και στην πραγματικότητα όχι μονάχα στις Καρτιέρι Ποπουλάρι της Ρώμης, μα και στις λαϊκές συνοικίες πολιτειών και χωριών ολάκερης της Ιταλίας ξεπετιούνται δεκάδες χιλιάδες πεινασμένες πόρνες (…) κι οδηγούνται έτσι να σμίξουνε με την αληθινή,με την ανώτερη, με τη θρησκευτική ζωή,όπως τη νιώθει ο φασισμός(… )
Στις Καριτέρι Ποπουλάρι τον φασισμό τον καθορίζουνε κατά τέτοιο τρόπο : «Το οπισθοδρομικό ξάπλωμα του μπουρζουάδικου (αστικού ) ιμπεριαλισμού κάτω από ορισμένες συνθήκες παίρνει τη μορφή του φασισμού. Ο φασισμός είναι η ανοιχτή κι η τρομοκρατική δικτατορία του πιο αντιδραστικού χρηματιστικού κεφαλαίου και των πιο σοβινιστικών κι ιμπεριαλιστικών στοιχείων. Οι βασικότεροι απ’ τους γνωστούς ιστορικούς λόγους που γεννούνε το φασισμό είναι : η αστάθεια των καπιταλιστικών σχέσεων, η αφθονία των χρεωκοπημένων κοινωνικών θεσμών, το πέσιμο στην ανέχεια των αστών της πόλης και του χωριού και μιας πλατιάς μερίδας της μάζας των διανοουμένων κι ο άγριος φόβος που τον γεννά το προλεταριάτο».
Αυτά έγραφε από τη Ρώμη στις 5 Αυγούστου 1935, Ιταλός αριστερός διανοούμενος στον Τούρκο ποιητή Ναζίμ Χικμέτ και του ταχυδρομούσε τα Γράμματα του αδικοχαμένου νεαρού Αβησσυνού σπουδαστή, μαζί με στατιστικές έρευνες :
ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΟ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ: 29, με βάση το μεροκάματο ενός Άγγλου εργάτη που παίρνει 100.
ΑΝΕΡΓΙΑ ΚΑΙ ΧΡΕΩΚΟΠΙΕΣ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ
1929 Άνεργοι 300.786 Χρεωκοπίες 1.204
1930 » 425.457 » 1.297 Τι συνέβησαν στα
1931 » 731.457 » 1.786 κατοπινά χρόνια;
1932 » 932.291 » 1.820
Την απάντηση θα τη δώσουνε οι νεαροί Ιταλοί που θα πρόκειται να πέσουνε στα δικά μας χώματα.
* * *
−Στο μυθιστόρημα του Χέρμαν Μπροχ «οι Αθώοι» παρουσιάζονται γερμανικές καταστάσεις και γερμανικοί χαρακτήρες της προχιτλερικής περιόδου. Κανένας απ’ αυτούς δεν « ευθύνεται» άμεσα για την χιτλερική καταστροφή.Ωστόσο είναι αυτή ακριβώς η πνευματική και ψυχική στάση εκείνη, από την οποία – όπως έγινε άλλωστε και στην πραγματικότητα – ο Ναζισμός άντλησε τις σημαντικότερες γι’ αυτόν δυνάμεις. Η πολιτική αδιαφορία δηλαδή αποτελεί ηθική αδιαφορία και συγγενεύει σε τελευταία ανάλυση με την ηθικά ανώμαλη προσωπικότητα. Μ’ έναν λόγο οι πολιτικά ανεύθυνοι και πολιτικά αθώοι βρίσκονται χωμένοι κι όλας με την προσωπικότητα τους αυτή βαθιά μέσα στην ηθική ενοχή και υπαιτιότητα. Γιατί αυτού του είδους η ένοχη αθωότητα εξικνείται αφ’ ενός έως πάνω στις μαγικές και τις μεταφυσικές σφαίρες των αντιλήψεων, αφ’ ετέρου δε έως κάτω στα πιο σκοτεινά ένστικτα. Αυτή η «αθωότητα» δεν είναι πουθενά τόσο εμφανής όσο στην περίπτωση του μικροαστού· ακόμα κι ως εγκληματίας δρα ωθούμενος σταθερά από τα πιο ευγενή κίνητρα. Το μικρό αστικό πνεύμα, μία μετεμψύχωση του οποίου υπήρξε ο Χίτλερ, (…) αποκαλύπτεται συχνά πυκνά ως το πνεύμα του σεμνότυφου αρπαχτικού ζώου που αποδέχεται χωρίς δισταγμούς οποιαδήποτε θηριωδία, επομένως ακόμα και τις φρικαλεότητες των στρατοπέδων συγκέντρωσης και των θαλάμων αερίων, ενώ αντίθετα αισθάνεται προσωπικά θιγμένο και βαθειά προσβεβλημένο σ’ οποιαδήποτε αναφορά γενετήσιων πραγματικοτήτων (…) Προς εξήγηση του κακού αυτού φαινομένου θα μπορούσε κάποιος ν’ αναφέρει περισσότερους λόγους, όπως λ.χ. την αποδυνάμωση της δυτικής παράδοσης των αξιών καθώς και την παρεπόμενη ψυχική ανασφάλεια και αστάθεια, από την οποία ασφαλώς θίγονται περισσότερο απ’ όλα τα άλλα τα χωρίς σταθερή παράδοση ενδιάμεσα κοινωνικά στρώματα των μικροαστών. Εάν η εξήγηση αυτή είναι σωστή, τότε φαίνεται σχεδόν φυσικό το ότι ήταν προορισμένα ακριβώς αυτά τα ενδιάμεσα κοινωνικά στρώματα να ανέλθουν στην εξουσία, αφού, εξαιτίας της ήττας του 1918, η αποσύνθεση των αξιών εδώ είχε προχωρήσει πιο πολύ απ’ οπουδήποτε αλλού, και θα μπορούσε μάλιστα να κάνει λόγο κανείς για ένα πλήρες κενό αξιών, κι αφού σε μια τέτοια περίπτωση δεν ακούει κανένας κανέναν, η επικοινωνία από άνθρωπο σε άνθρωπο έπρεπε να συρρικνωθεί στην πιο ωμή, την πιο ανάλγητη και την πιο αφηρημένη βία. Τι φρικτή περίοδος είναι αυτή, στην κορυφή της οποίας πορεύεται ο μικροαστός ! Και που κατά τα φαινόμενα συνεχίζει να πορεύεται.
Ό,τι απομένει, αυτό είναι ακριβώς κάποιες αποχρώσεις ηθικής μονάχα, κάτι πάντα λίγο καλό και λίγο κακό ταυτόχρονα …
Μήπως λοιπόν αυτό ήταν κιόλας το νέο είδος της μνήμης μέσα στο πολύ-διάστατο; (…) Και ξαφνικά ήξερε, ξαφνικά το ξέρει : σ’ όποιον διαλύονται οι διαστάσεις του Είναι, σ’ αυτόν αφαιρείται και η δυνατότητα να ξαναπέσει στο κρεβάτι με μια γυναίκα. Μήπως αυτό είναι η μέλλουσα κατάσταση της ανθρωπότητας; Δηλαδή το τέλος της ; Ο θάνατός της μέσω της γνώσεως; Μήπως με τον τρόπο αυτό θεμελιώνεται η διχασμένη στάση του ανθρώπου, βέβαια, μόνο του δυτικού ανθρώπου και ιδιαίτερα του Γερμανού, εν όψει της γνώσης που αποτελεί γι αυτόν κέρδος ζωής και συνάμα κέρδος θανάτου, δέλεαρ και φόβο; Μήπως με τον τρόπο αυτό θεμελιώνεται η κακότητα της Δύσης;
Ω επαναστατική δικαιοσύνη! Από την επανάσταση γεννιέται η δαιμονική επανάσταση – απομίμηση του μικροαστού, θρασύδειλη και χειρότερη παρ’ όλα αυτά, αφού η έλλειψη ιδεολογίας την κάνει ωμή δύναμη ∙ δεν πρόκειται τότε πλέον για στράτευση οπαδών ή για αναγκαστικό προσηλυτισμό, αλλά για το αίσχος που εμφωλεύει μέσα σ’ όλες τις πεποιθήσεις, για το τεχνητά αρτιότατο εργαλείο του τρόμου αυτό καθαυτό, για το στρατόπεδο συγκέντρωσης και για το θάλαμο βασανιστηρίων – εργαστήριο, ώστε με την αναχθείσα τώρα σε υπέρτατο νόμο παρανομία, με την αναχθείσα σε αλήθεια ψευτιά των φαντασμάτων, να επιτευχθεί ένα σχεδόν αφηρημένο σκλάβωμα των πάντων, ανοίκειο σε κάθε τι το ανθρώπινο.
Αλίμονο για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης ανά την
υφήλιο
πολλαπλασιάζονται, όπως κι αν λέγονται ∙
επαναστατικά ή αντιεπαναστατικά,
φασιστικά ή αντιφασιστικά,
είναι η μορφή της εξουσίας των μικροαστών,
που θέλουν να σκλαβώνουν και να σκλαβώνονται.
Αλίμονο στην τύφλωση!
Γιατί τα πράγματα έγιναν μέτρο των ανθρώπων .
* * *
−Τα πράγματα που έγιναν μέτρο του ανθρώπου είναι τα πολύτιμα ορυκτά της γης, τα πετρέλαια και οι ενεργειακές πηγές, που έγιναν στόχος υπερπλουτισμού για τους λίγους παράφρονες, που κίνησαν να κατακτήσουν λαούς και χώρες.
−Το χρυσάφι του Παγγαίου, του Πηλίου, της Ηλείας, της Λέρου, το ουράνιο της Μακεδονίας – Θράκης, τα πετρέλαια σε όλον τον ελλαδικό στεριανό και θαλάσσιο χώρο, το όσμιο των βραχονησίδων Ανατολικού Αιγαίου, το μεθάνιο της νότιας Κρήτης, τα πλούσια ορυκτά κοιτάσματα σε όλη την Ελλάδα αλλά, προπάντων, τα ισχυρά ενεργειακά ρεύματα (στους Πεταλιούς / Ν. Μάκρη κ.α.) που γεφυρώνουν τόπους σε όλον τον πλανήτη, καθώς και οι μεγάλες αλήθειες των φιλοσόφων και τα ιερά όπλα των Ελλήνων, βρέθηκαν, μαζί με τη σημαντική γεωστρατηγική θέση της Ελλάδας, για άλλη μια φορά στο στόχαστρο των αρπακτικών, που άλλοτε με στρατό κι άλλοτε με πολυεθνικές κερδοσκοπικές εταιρείες λυμαίνονται τους θησαυρούς του λαού μας, όπως και κάθε αξιόλογου τόπου της Γης.
−Μεταξύ των πολλών άλλων θυμάτων, ο αγγλικός ιμπεριαλισμός συνέλαβε δίχως αφορμή και εκτέλεσε, δίχως δίκη, τον διανοούμενο γεωλόγο μηχανικό, Νίκο Μπελογιάννη, τον ευγενικό «άνθρωπο με το κόκκινο γαρύφαλο» . Ο Νίκος Μπελογιάννης είχε εκπονήσει επιστημονική έρευνα χαρτογράφησης των πετρελαϊκών κοιτασμάτων στην Ελλάδα, για την ελεύθερη οικονομική ανάπτυξη και πρόοδο των Ελλήνων.
Ο Ποιητής
Στην κακή μοιρασιά πάντα ο Θεός ζημιώνεται.
(Ελύτης : «Ύμνος σε δυο διαστάσεις»)
―«Κάθε πόλεμος,όταν έρθει ή και πριν έρθει,παρουσιάζεται ως πράξη αυτοάμυνας εναντίον ενός μανιακού δολοφόνου», επισημαίνει ο Όργουελ.«Εναντίον ενός κατασκευασμένου εχθρού»,γράφει ο Μπρεχτ . Με το άλλοθι του ψεύτικου εχθρού παρασύρουν τα πλήθη σε πολέμους αρπαγής , καταστρέφοντας κάθε ηθική αξία της ανθρωπότητας.
― «Γρηγορείτε και προσεύχησθε, ίνα μη πέσητε εις πειρασμόν» Η άγρυπνη επαφή του ανθρώπου με τον Παγκόσμιο Θείο Νόμο ξεχωρίζει την αλήθεια από το ψεύδος και ενεργοποιεί την εγρήγορση του πνεύματος στους Νόμους της Ζωής, με ευχετικούς οραματισμούς Δημιουργικών έργων για το καλό και την Ανέλιξη του ανθρώπου. Αποφυγή και κατάργηση των «πειρασμών», που παραπλανούν τον άνθρωπο σε κατώτερη δράση και αποσύνθεση της κοινωνίας του.
Και προσοχή ! Προσοχή: Εκείνον τον ακριβοντυμένο σε μοντέρνα κοστούμια αρπακτικό πρωτόγονο, που αρέσκεται να έχει τον καθοριστικό λόγο σε Συμβούλια και Διαβούλια εξουσίας για τη ζωή και τύχη των πολλών, είναι επείγουσα ανάγκη τώρα να τον απομακρύνουμε από το πλάνο της Ιστορίας και να τον γυρίσουμε στα θρανία μιας Καθολικά Μορφωτικής Παιδείας και Αγωγής Ζωής.
Ο Ποιητής
Ξημερώθηκα έχοντας διατρέξει την ιστορία του θανάτου της Ιστο-
ρίας ή μάλλον την ιστορία της Ιστορίας του Θανάτου (και αυτό δεν
είναι λογοπαίγνιο)
(Ελύτης)
Ο προδοτικός προς τα ιδεώδη της Ανθρωπότητας επικίνδυνος και κατάστροφικός ρόλος εκείνων των επιστημόνων κι ερευνητών που τάχτηκαν στις διαταγές του φασισμού, αποδίδεται σε γράμμα του Αβησσυνού σπουδαστή από τη Ρώμη, προς τη σύζυγό του στην αποικιοκρατούμενη καταδυναστευμένη Αβησσυνία :
Ο ΜΑΡΚΟΝΙ ΠΙΣΤΟΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ ΤΟΥ ΙΛ ΝΤΟΥΤΣΕ
«Ο Μαρκόνι εις δηλώσεις του προς τον Τύπο, είπε :
Είμαι πιστός εις τας διαταγάς του αρχηγού μου Μουσολίνι.
Ο Μαρκόνι ανεκάλυψεν τας ακτίνας του θανάτου, των οποίων αι πρώται
δοκιμαί επέτυχον πλήρως και αι οποίαι θα χρησιμοποιηθούν εν
Αβησσυνία. Αι ακτίνες αυτές …»
Τα χέρια εκείνα
που αμόλησαν τους ήχους μεσ’ στους αιθέρες
σαν τα λεύτερα γλαυκόφτερα πουλιά
και που μεσ’ απ’ τους αιθέρες
μαζώξανε τα πιο όμορφα τραγούδια
σαν τους ώριμους καρπούς
μπαίνοντας στις διαταγές ΕΚΕΙΝΟΥ,
τα χέρια του μελανοχίτωνα Μπενίτο
θα βαφτούνε ίσαμε τον αγκώνα του
μεσ’ στο αίμα των αδελφών μου.
Και μεσ’ στους κάμπους της Αβησσυνίας
ο ζάμπλουτος κόμης Μαρκόνι
ο μέτοχος της Μπάνκα Κομμερσιάλε
θα σκοτώσει
Το μεγάλο σοφό* Μαρκόνι.
Σημείωση : * Ο Μαρκόνι ήταν μόνο ένας επιδέξιος φασίστας κερδοσκόπος. Δεν υπήρξε σοφός. Βεβαίως, ο Αβησσυνός ποιητής δε γνώριζε ότι ο Μαρκόνι είχε κλέψει τα σχέδια και τις ευρεσιτεχνίες του Νίκολας Τέσλα, του μέγιστου ποιητή της επιστήμης και μάγου του ηλεκτρισμού. Ήδη από το 1891 ο Τέσλα δημιούργησε το περίφημο πηνίο Τέσλα με τις πολυποίκιλες εφαρμογές και εισηγήθηκε το « Παγκόσμιο Σύστημα, που θα εξασφάλιζε ασύρματη εκπομπή σε όλο τον πλανήτη και στην ελεύθερη διανομή άφθονης, φθηνής και λιγότερο ανθυγιεινής ενέργειας σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης. Όμως το 1895 ξέσπασε φωτιά στο εργαστήριο του «Η φωτιά – έργο πληρωμέ-νων ίσως εμπρηστών – κατέστρεψε τα αποτελέσματα κοπιαστικής εργασίας δεκαετιών : Σχέδια, σημειώσεις, εξαρτήματα, μηχανές. Οι ανομολόγητες υποψίες του Τέσλα έπεσαν αμέσως στον Έντισον, στο Μαρκόνι(πρώην βοηθό του Τέσλα) και στον Μιχ. Πούπιν, σε επιστήμονες που – λιγότερο ή περισσότερο – εκπροσωπούσαν τις δυνάμεις του κατεστημένου. Έκτοτε ο Τέσλα έδινε προφορικές εντολές στους συνεργάτες του, για να μη γίνουν στόχος επίδοξων τυχοδιωκτών.
Το 1901 ο Μαρκόνι εξέπεμψε ραδιοκύματα από την Αγγλία που έγιναν αντιληπτά ως τη Νέα Γη. Χρησιμοποίησε 17 ευρεσιτεχνίες του Τέσλα (παρουσιάζοντας τες ως δικές του) και υπερτιμήθηκε. Η απάτη του αποδείχτηκε μετά από μισόν αιώνα, οπότε έγινε αποδεκτό από την Επιστημονική κοινότητα ότι ο Νίκολας Τέσλα είναι ο πραγματικός εφευρέτης της ραδιοεπικοινωνίας.
Επίσης το 1924 οι εφημερίδες κάνουν λόγο για πρώτη φορά για ακτίνα θανάτου Τέσλα. Ο ίδιος αρνήθηκε να δώσει διευκρινιστικές πληροφορίες, λόγω της επικινδυνότητας του υπερόπλου. Όμως, ο φασίστας Μαρκόνι υλοποίησε το κλεμένο σχέδιο αυτό και το έδωσε στην υπηρεσία του φασιστικού ιμπεριαλισμού προς υποδούλωση και καταστροφή της Ανθρωπότητας.
Ο παραπλανημένος Δυτικός άνθρωπος θιασώτης της ισχύος, ως αντιφατική σχιζοειδής προσωπικότητα, – παράγωγο των εκφυλισμένων ανήθικων συνθηκών-αντιπροσωπεύεται από τον Ε.Π., που παρά τις ποιητικές του διακηρύξεις κατά του άδικου καπιταλιστικού συστήματος :
« Ο καπιταλισμός το απόλυτο μηδέν
χωρίς ουσία
παράγει για την παραγωγή( …)
όπου
μες στην περίσσεια βρίσκουμε τρόπο
να δημιουργούμε ελλείψεις »
και όπου : « Η τοκογλυφία ήταν και είναι αρρώστια(…)
Η τοκογλυφία είναι κρίμα ενάντια στη φύση( …)κ.α.
Οίδιος αυτός ο Ε.Π. ξεγελάστηκε από τις λαοπλάνες υποσχέσεις επικίνδυνων στρατοκρατών (Μουσολίνι – Χίτλερ ), περί δήθεν νέου καλύτερου κόσμου και υποστήριξε τον θηριώδη φασιστικό πόλεμο, των Ιταλο – Γερμανών κατά της ανθρωπότητας.
Και καταλήγει, μέσα στους σωρούς και τα εκατομμύρια ανθρωπίνων θυμάτων, μέσα στις αναλαμπές της παράνοιάς του να γράψει στα τελευταία του, αναζητώντας την κάθαρση των σφαλμάτων του από τη λάθος πολιτική του επένδυση:
« Πολεμώντας τον κόσμο
έχασα το κέντρο μου
(…)
Πικραλίδα η τροφή
για την είσοδο στα μυστήρια.
(…)
Να είμαστε άνθρωποι
όχι χαλαστές ».
Σημείωση : ΕΖΡΑ ΠΑΟΥΝΤ : Η περίπτωσή του «ατομική και μαζική » χρήζει ψυχιατρικής ανάλυσης και προληπτικής θεραπείας.
* * *
Κρατούμε ζωντανό το ειρηνικό όραμα του Αφρικανού καλλιτέχνη που ο φασισμός σκότωσε στο άνθος της ηλικίας του :
« Στοχάσου
τη γλύκα που αφήνει στα μάτια
ο κατακόκκινος ήλιος
τ’ ολοπράσινο χορτάρι
το φως του φεγγαριού
που σκάει
σαν ένα πελώριο ολογάλαζο λουλούδι.
Στοχάσου ΤΑΡΑΝΤΑ – ΜΠΑΜΠΟΥ !
Τα χέρια
η καρδιά
ο νους του ανθρώπου
που αρπάξανε κι έβγαλαν
μέσ’ απ’ τα εφτάκατα βάθη της γης
κι έπλασαν
τέτοιους πυροβλέμματους ατσάλινους θεούς,
μπορούν με μια γροθιά
τη μαύρη γης χάμω να τη σαρώσουν
τη ροδιά που δίνει μια
να τη χιλιοκαρπίσουν.
Κι η γης είναι τόσο τρανή
τόσο όμορφη
τόσο απέραντες οι ακροθαλασσιές της
που κάθε νύχτα σιμά σιμά
όλοι μαζί μπορούμε
στη λαμπερή της αμμουδιά να ξαπλωθούμε
και να γρικήσουμε
τωνφεγγαρόλουστων κυμάτων της τα τραγούδια.
Τι όμορφη που είναι η ζωή
ΤΑΡΑΝΤΑ – ΜΠΑΜΠΟΥ!
τι όμορφο που είναι να ζεις …
ΝΑ ΖΕΙΣ :
σα να νιώθεις ένα υπέροχο βιβλίο,
σα ν’ ακούς ένα ερωτικό τραγούδι
σα ν’ απορείς όπως ένα μικρό παιδί.
ΝΑ ΖΕΙΣ :
ένας ένας
κι όλοι μαζί
ωσάν να υφαίνεις μεταξωτό πανί …
ΝΑ ΖΕΙΣ :
ωσάν να λέμε όλοι μαζί
κάποιο χαρούμενο
επικό τραγούδι
ΝΑ ΖΕΙΣ :
Κι όμως τι περίεργο πράμα είναι αυτό
τι διάολο να συμβαίνει
ΤΑΡΑΝΤΑ – ΜΠΑΜΠΟΥ
κι αυτό το «τόσο απίστευτα όμορφο
το τόσο ανείπωτα χαρούμενο »
να ’ναι σήμερα τόσο δύσκολο,
τόσο στενάχωρο,
τόσο ματωμένο,
αυτό το αφιλότιμο !
―Μαρκ Τουέϊν : « Ως αδιόρθωτος ειρηνιστής ο Τέσλα ήθελε σ’ όλη του τη ζωή να εφεύρει μια μηχανή που θα αχρήστευε τον πόλεμο.
Μια τέτοια μηχανή θα ήταν πιο αποτελεσματική για την επικράτηση της ειρήνης απ’ ότι ο ίδιος ο αφοπλισμός»
―Θόδωρος Αγγελόπουλος :«Μια μηχανή να καταγράψει την Μνήμη με το ματωμένο συναίσθημα και ν’
ανοίξει τον προβολέα της Ιστορίας με κριτικό δημιουργικό «παλιό καινούργιο βλέμμα», διδάσκοντας το φως …»
Εγείρεται ο σκηνοθέτης της ευθύνης, ανοίγοντας την αυλαία στην τελευταία πράξη ετούτων των δρωμένων : η απελευθερωμένη Ελλάδα υποταγμένη στον άγγλο- αμερικάνικο ιμπεριαλισμό.
Αθήνα : η σκηνή δείχνει το γάμο μιας ελληνίδας κοπέλας της ξεπεσμένης αστικής τάξης μ’ έναν αξιωματούχο του ιμπεριαλιστικού στρατού, που, υπό την πρόφαση της απελευθερωτικής συνεργασίας κατά του ναζισμού, εξόντωσε, κατόπιν, τους Έλληνες αγωνιστές της εθνικής ανεξαρτησίας κι ελευθερίας, αιματοκυλώντας τον ελληνικό λαό σε εμφύλιο πόλεμο.
Η εκπόρνευση ή – στην πιο ελαφρή της έκδοση – το αισθηματικό ειδύλλιο της καταρρακωμένης, από μακρόχρονη δικτατορία και πολέμους, Ελλάδας με τον επίδοξο στρατοκράτη – διπλωμάτη ιμπεριαλισμό, νομιμοποιείται με την επισφράγιση της Συνθήκης υποταγής, με τα επιβεβλημένα ανδρείκελα όργανα των Αγγλο- Αμερι-κάνων στη διακυβέρνηση και πλήρη διαχείριση κι εκμετάλλευση της χώρας και των ανθρώπων της.
Στη σκηνή του «γάμου» : Οι ξένοι στρατιώτες- τοποτηρητές κι οι βολεψίες χειροκροτητές επευφημούν το νέο ζεύγος και συγκαθίζουν όλοι στο μεγάλο, στρωμένο με πλούσια εδέσματα – από το μόχθο και υστέρημα του ελληνικού λαού-τραπέζι για ένα γερό φαγοπότι- γλεντοκόπι longplay. Το νιόπαντρο ζευγάρι χορεύει έξαλλα στην άμμο, στο ρυθμό του «αμερικάνικου ονείρου», που τόσο εύκολα και άκριτα αποδέχτηκαν οι αφελείς.
Η νύφη γέρνει κι επαφίεται εμπιστεμένη πάνω στο πλευρό του ισχυρού συζύγου της, θέλοντας να βλέπει με μισόκλειστα μάτια ένα μέλλον ασφαλές, με το τραπέζι πάντα στρωμένο, σύμφωνα με το εθιμικό πρωτόκολλο της κοσμοκρατορικής διπλωματίας, με τους πολέμους και τις επιδέξιες απάτες κι αρπαγές, – πλην, όμως, πάντα, το τραπέζι φορτωμένο για όσους συνυπέγραψαν σ’ αυτήν την υποταγμένη Συνθήκη.
Η νύφη πάει στην άλλη άκρη του τραπεζιού και από κει φέρνει και συστήνει στον επίσημο σύζυγό της τον έφηβο γιό της από το παρελθόν. Αυτός, βαθιά προσβεβλημένος, αρνείται να δώσει χειραψία στον επιβολέα- πάτρωνα.
Κι ως πάνε να τσουγκρίσουν τα ποτήρια στο γαμήλιο τραπέζι οι βολεψίες παράδοξοι συνδαιτυμόνες και κάποιοι σιωπηλοί υπομένοντας την ύβριν, σηκώνεται, απότομα ορθός ο έφηβος τραβώντας δυνατά απ’ την άκρη το άσπρο τραπεζομάντηλο, σούρνοντας χάμω στην άμμο κι ανατρέποντας το ανίερο φαγοπότι της νομιμοποιημένης υποτέλειας, καθώς αυτός προχωρεί σταθερά προς το φως του ήλιου που βασιλεύει.
Η εκπόρνευση – συνεργασία με τον κατακτητή και ως «νομιμοποιημένη» σύμβαση υποδούλωσης, υποθήκευσης του μέλλοντος της Ελλάδος στο ιμπεριαλιστικό Κέντρο θα βρίσκει πάντα απέναντί της την εμπροσθοφυλακή της ζωής, τους εφήβους, αγωνιζόμενους για καθαρότητα, ανεξαρτησία, ελευθερία, δημιουργικότητα, με διαδηλώσεις, εξεγέρσεις, φοιτητικά κινήματα και υψηλά οράματα.
Αυτό που μένει φωτεινό στο πλάνο της Ιστορίας θα είναι πάντα η καθαρή ματιά των οριζόντων στον έφηβο, που με μια κίνησή του ανατρέπει το ανήθικο κατεστημένο, απαξιώνοντάς το σε συντρίμματα, ενώ ο ίδιος προχωρεί, να παραλάβει τη σκυτάλη της ευθύνης, πάντα μπροστά και προς το φως.
Σημείωση : Η σκηνή από την ταινία « Ο Θίασος » του Θόδωρου Αγγελόπουλου.
* * *
Αριστοτέλης «Πολιτικά» Ε΄: «Επιδίωξη της τυραννίας είναι να πτωχεύσουν οι πολίτες, αφ’ ενός για να συντηρείται με τα χρήματά τους η φρουρά του καθεστώτος, και αφ’ ετέρου για να είναι απασχολημένοι οι πολίτες και να μην τους μένει χρόνος για επιβουλές . Σε αυτό το αποτέλεσμα αποβλέπει τόσο η επιβολή μεγάλων φόρων, η απορρόφηση των περιουσιών των πολιτών, όσο και η κατασκευή μεγάλων έργων που εξαντλούν τα δημόσια οικονομικά(…) Επίσης η περιστολή και ο έλεγχος της εκπαίδευσης των πολιτών, ώστε οι πολίτες να βυθίζονται στην άγνοια, και η με κάθε τρόπο υπονόμευση της εμπιστοσύνης τους, όπως υποθάλποντας διαβολές μεταξύ τους και συγκρούσεις, φίλων κατά φίλων, του δήμου και των πλουσίων και των πλουσίων αναμεταξύ τους. Καταβάλλεται προσπάθεια να υπάρχουν κατάσκοποι και ενθαρρύνονται οι πολίτες να καταγγέλλουν ενέργειες και λεγόμενα άλλων πολιτών(…), η περιστολή της δύναμης των υπερεχόντων και η θανάτωση των υψηλοφρόνων, η απαγόρευση των συσσιτίων, των πολιτικών σωματείων και της εκπαίδευσης των πολιτών και παντός άλλου μορφωτικού μέσου, αλλά και η σταθερή επίβλεψη σε όλα απ’ όσα αναφαίνονται δυο τινά, ανεξάρτητο φρόνημα και εμπιστοσύνη, επί πλέον δε η απαγόρευση σχηματισμού φιλοσοφικών κύκλων και παντός είδους άλλων τέτοιων μορφωτικών σωματείων. Και γενικά, όλα τα μέσα πρέπει να μετέρχονται οι τύραννοι, με τα οποία θα αποβούν οι πολίτες αγνωστότατοι αναμεταξύ τους, καθότι η γνώση προάγει την αμοιβαία εμπιστοσύνη των ανθρώπων(…) Χαρακτηριστικό της τυραννίας είναι να μη της αρέσει ουδεμία αγέρωχη και ελεύθερη πράξη(…)
Η τυραννία προς τρεις σκοπούς αποβλέπει :
―Πρώτον , στην ταπείνωση των φρονημάτων των υπηκόων (επειδή η μικροψυχία δεν μπορεί να επιβουλευθεί κανέναν)
―Δεύτερον , στην αμοιβαία δυσπιστία των πολιτών (επειδή η τυραννία δεν καταλύεται , πριν να συνδεθούν κάποιοι με εμπιστοσύνη , γι’ αυτό οι τύραννοι καταδιώκουν τους αξιοπρεπείς πολίτες , όχι μόνον διότι αυτοί απαξιούν να άρχονται δεσποτικώς αλλά και διότι δεν καταγγέλλουν ούτε αλλήλους ούτε τους άλλους)
―Τρίτον , στην αδυναμία των πολιτών προς τις πολιτικές ενέργειες (διότι κανείς δεν επιχειρεί τα αδύνατα και συνεπώς ούτε να τα καταλύσει στην τυραννία , εάν δεν έχει την δύναμη προς τούτο).»
Σήμερα αποδεικνύεται ότι το καθεστώς που επιβάλλεται ως «Δημοκρατία», στην πραγματικότητα είναι καταπιεστική απάνθρωπη Τυραννία, η οποία σήμερα στην Ελλάδα εκδηλώνεται με την πλέον στυγνή, σε όλους τους αναφερόμενους από τον Αριστοτέλη τομείς και, ακόμη χειρότερα, οι κενόδοξοι τυραννίσκοι της εξουσίας ξεπουλάνε τον ζωτικό εθνικό πλούτο, την ασφάλεια και ακεραιότητα της Ελλαδικής χώρας, την ζωή και αξιοπρέπεια των πολιτών, και το καλύτερο εργασιακό δυναμικό του Ελληνικού Λαού, προσβάλλοντας τους Θεσμούς της Πολιτείας και τον Ελληνικό Πολιτισμό .
Ωστόσο , κάτω απ’ τους φοβερούς κλυδωνισμούς των τυραννικών επιθέσεων άρχισε να αφυπνίζεται το τεχνητά υπνωτισμένο DNA των Ελλήνων και αγρυπνούμε περιφρουρώντας τα Ιερά μας και τα Όσια . Ο Αγώνας τώρα ενδυναμώνεται, με αληθινή γνώση , αλληλεγγύη , συστράτευση σ’ ένα κοινό Όραμα : την
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ και την ΙΔΑΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ του προς τον εντελεχή Κοσμικό του σκοπό .
Στον δρόμο, ο εγρήγορος Ποιητής, καταθέτει σε πρόωρα γερασμένους εφήβους την ψυχή του.
ΔΕΝ ΧΩΡΙΖΩ ΠΙΑ : … Ανάμεσα στα δέντρα και στους φράχτες
ανάμεσα στους τοίχους και στις σταγόνες
ανάμεσα σ’ αυτό το μεγάλο έντρομο πουλί
και τον λόφο που το καταθλίβει
το διάστημα έχει το σχήμα των βλεφάρων μου.
Τα μάτια μου είναι ανώφελα,
η βασιλεία της σκόνης είναι τελειωμένη…
Ο κόσμος αποσπάται απ’ το σύμπαν μου
και, όλη η κορυφή των μαχών,
όταν η εποχή του αίματος μαραίνεται μες στο μυαλό μου,
διακρίνω την ημέρα από τη λάμψη του ανθρώπου
που είναι δική μου,
διακρίνω τον ίλιγγο της ελευθερίας,
τον θάνατο τον μεθυσμένο
τον ύπνο του ονείρου,
ω αντανακλάσεις πάνω στον εαυτό μου! Ω αντανακλάσεις
μου αιμόφυρτες !
Θέλω να αιστανθώ υψωμένο τον στάχυ από το σύμπαν.
Είχα το ύψιστο ένστικτο της βροχής και της φωτιάς
σπέρνω τη γης και την παραδίδω στο φως
το γάλα από τα χρόνια τους γόνιμο στα θαύματα
και το καταβροχθίζω και τρέφω τις εκρήξεις τ’ ουρανού.
Και δεν φοβάμαι παρά τον σκληρόν ίσκιο της σιωπής
Τραγουδώ την πέτρα και το χόρτο τ’ αετού που κάνει τη φωλιά του.
Και η ζωή αναφλέγεται υπερβολικά και προχωρεί…
Οι Ποιητές φωτίζουν τα διαστήματα :
−« Η ανάσα του μέλλοντος αχνίζει έμψυχα δώρα »
(Οι Ποιητές : Πωλ Ελυάρ , Οδυσσέας Ελύτης , Άγγελος Σικελιανός)
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΕΜΒΑΤΗΡΙΟ
{youtube}E0beyiGfYQE{/youtube}
Σαν έριξα και το στερνό δαυλί στο φωτογώνι,
(δαυλί της ζωής μου της κλεισμένης μες στο χρόνο),
στο φωτογώνι της καινούργιας Λευτεριάς Σου, Ελλάδα,
μου αναλαμπάδιασε άξαφνα η ψυχή, σα να ’ταν
όλο χαλκός το διάστημα, ή ως να ’χα
τ’άγιο κελί του Ηράκλειτου τριγύρα μου
όπου χρόνια,
για την Αιωνιότη εχάλκευε τους λογισμούς του
και τους κρεμνούσε ως άρματα
στης Έφεσος το Ναό…
Γιγάντιες σκέψες
σα νέφη πύρινα
νησιά πορφυρωμένα
σε μυθικόν ηλιοβασίλεμα
άναβαν στο νου μου,
τι όλη μου καίονταν μονομιάς η ζωή
στην έγνοια της καινούργιας Λευτεριάς σου, Ελλάδα!
Γι’ αυτό δεν είπα:
«Τούτο είναι το φως της νεκρικής πυράς μου…»
«Δαυλός της Ιστορίας Σου, έκραξα, είμαι,
και να, ας καεί σα δάδα το έρμο μου κουφάρι,
καταβολάδα του Εμπυραίου,
με την δάδα τούτην,
ορθός πορεύοντας ως με την ύστερη ώρα,
όλες να φέξω τέλος τις γωνιές της Οικουμένης
ν’ ανοίξω δρόμο στην ψυχή, στο πνέμα, στο Κορμί Σου, Ελλάδα!»
Είπα κι εβάδισα
κρατώντας τ’ αναμμένο μου συκώτι
στον Καύκασό Σου,
και το κάθε πάτημά μου
ήταν το πρώτο, κι ήταν, θάρρευα, το τελευταίο,
τι το γυμνό μου πόδι επάτει μέσα στα αίματά Σου,
τι το γυμνό μου πόδι εσκόνταβε στα πτώματά Σου,
γιατί το σώμα, η όψη μου, όλο μου το πνέμα
καθρεφτιζόταν, σα σε λίμνη, μέσα στα αίματά Σου!
Εκεί, σε τέτοιον άλικο καθρέφτη, Ελλάδα,
καθρέφτη απύθμενο, καθρέφτη της αβύσσου
της Λευτεριάς Σου και της δίψας Σου, είδα τον εαυτό μου
βαρύ από κοκκινόχωμα πηλό πλασμένο,
καινούργιο Αδάμ της πιο καινούργιας πλάσης,
όπου να πλάσουμε για Σένα μέλλει, Ελλάδα!
Κ’ είπα:
Το ξέρω, ναι, το ξέρω, που κι οι θεοί Σου
οι Ολύμπιοι, χθόνιο τώρα γίνανε θεμέλιο,
γιατί τους θάψαμε βαθιά-βαθιά να μην τους βρουν οι ξένοι.
Και το θεμέλιο διπλοστέριωσε, κι ετριπλοστέριωσε όλο,
μ’ όσα οι οχτροί μας κόκαλα σωριάσανε από πάνω.
Κι ακόμα ξέρω, πως για τις σπονδές και το τάμα
του νέου Ναού π’ ονειρευτήκαμε για Σένα, Ελλάδα,
μέρες και νύχτες, τόσα αδέλφια σφάχτηκαν ανάμεσό τους,
όσα δε σφάχτηκαν αρνιά ποτέ για Πάσχα!…
Μοίρα· κ’ η Μοίρα Σου ως τα τρίσβαθα δική μου!
Κι απ’ την Αγάπη, απ’ τη μεγάλη δημιουργόν Αγάπη,
να που η ψυχή μου εσκλήρυνεν, εσκλήρυνε και μπαίνει
ακέρια πια μέσα στη λάσπη και μες στο αίμα Σου να πλάσει
τη νέα καρδιά που χρειάζεται στο νιο Σου αγώνα, Ελλάδα!
Τη νέα καρδιά που κιόλας έκλεισα στα στήθη,
και κράζω σήμερα μ’ αυτή προς τους συντρόφους όλους:
«Ομπρός· βοηθάτε να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω απ’ την Ελλάδα·
ομπρός, βοηθάτε να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω από τον κόσμο!
Tι, ιδέτε, εκόλλησεν η ρόδα του βαθιά στη λάσπη,
κι ά, ιδέτε, χώθηκε τ’ αξόνι του βαθιά μες στο αίμα!
Ομπρός, παιδιά, και δε βολεί μονάχος του ν’ ανέβει ο ήλιος·
σπρώχτε με γόνα και με στήθος, να τον βγάλουμε απ’ τη λάσπη,
σπρώχτε με στήθος και με γόνα, να τον βγάλουμε απ’ το γαίμα.
Δέστε, ακουμπάμε απάνω του ομοαίματοι αδερφοί του!
Ομπρός, αδέρφια, και μας έζωσε με τη φωτιά του
ομπρός, ομπρός κι η φλόγα του μας τύλιξε, αδερφοί μου!
Ομπρός, οι δημιουργοί!…Την αχθοφόρα ορμή Σας
στυλώστε με κεφάλια και με πόδια, μη βουλιάξει ο ήλιος!
Βοηθάτε με κι εμένανε αδερφοί, να μη βουλιάξω αντάμα….
Τι πια είν’ απάνω μου και μέσα μου και γύρα
τι πια γυρίζω σ’ έναν άγιον ίλιγγο μαζί του!…
Χίλια καπούλια ταύροι τού κρατάν τη βάση·
δικέφαλος αϊτός, κι απάνω μου τινάζει
τις φτέρουγές του και βογγάει ο σάλαγός του
στην κεφαλή μου πλάι και μέσα στην ψυχή μου,
και το μακρά και το σιμά για με πια είν’ ένα!
Πρωτάκουστες, βαριές με ζώνουν Αρμονίες! Ομπρός, συντρόφοι,
βοηθάτε να σκωθεί, να γίνει ο ήλιος Πνέμα!
Σιμώνει ο νέος ο Λόγος π’ όλα θα τα βάψει
στη νέα του φλόγα, νου και σώμα, ατόφιο ατσάλι….
Η γη μας αρκετά λιπάστηκε από σάρκα ανθρώπου…
Παχιά και καρπερά, να μην αφήσουμε τα χώματά μας
να ξεραθούν απ’ το βαθύ τούτο λουτρό του αιμάτου,
πιο πλούσιο, πιο βαθύ κι απ’ όποιο πρωτοβρόχι!
Αύριο να βγει ο καθένας μας με δώδεκα ζευγάρια βόδια
τη γην αυτή να οργώσει την αιματοποτισμένη…
Ν’ ανθίσει η δάφνη απάνω της και δέντρο της ζωής να γένει,
και η Άμπελός μας ν’απλωθεί ως τα πέρατα της Οικουμένης.
Ομπρός, παιδιά, και δε βολεί μονάχος του ν’ ανέβει ο ήλιος….
Σπρώχτε με γόνα και με στήθος, να τον βγάλουμε απ’ τη λάσπη·
σπρώχτε με στήθος και με γόνα, τον βγάλουμε απ’ το γαίμα·
σπρώχτε με χέρια και κεφάλια, για ν’ αστράψει ο ήλιος Πνέμα!»
(΄Αγγελος Σικελιανός)
Για «ανόσιες πράξεις και ιεροσυλίες που είχαν ανάγκη από καθαρμό(…)προσκάλεσαν και ήλθε από την Κρήτη ο Επιμενίδης από την Φαιστό, ένας από τους επτά σοφούς ,(…)αγαπητός στους Θεούς και γνώστης των θείων ,της μαντικής και των ιερών Μυστηρίων . Ο Επιμενίδης,λοιπόν, ήλθε στην Αθήνα(…)και με θυσίες(θυμιαμάτων),με καθαρμούς και με ιερά που ίδρυσε, κανόνισε τις τελετές των μυστηρίων , εξάγνισε την πόλη και την έκαμε υπάκουη στο δίκαιο και πιο πρόθυμη να μονιάσει .»
(Πλουτάρχου Βίοι,«Σόλων»,κεφ.12, 7-10)
Στα καταβάσια της Ελευσίνιας μυσταγωγίας
ο Μέγας Ιεροφάντης αναφωνεί :
« Τέρατα της Αβύσσου, μάχεσθε εναντίον των Ελλήνων.
Όμως αγνοείτε ότι μέσα εις κάθε φθαρτό σώμα των
υπάρχει η Ολυμπία ψυχή !!
Εκάς, εκάς Βέβηλοι ! Οι Έλληνες θα παραμείνουν
Αθάνατοι »
ΤΟ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ ΤΟΥ VENDOTENENE 1944 TΩN ΑΛΤΙΕΡΟ ΣΠΙΝΕΛΛΙ ΚΑΙ ΑΛΜΠΕΡ ΚΑΜΥ
«Ο σύγχρονος Πολιτισμός έχει θεμελιωθεί πάνω στην αρχή της ελευθερίας. Σύμφωνα με αυτήν ο άνθρωπος δεν πρέπει να είναι ένα απλό όργανο στην υπηρεσία ενός άλλου ανθρώπου, αλλά ένα αυτόνομο κέντρο ζωής . Όλες οι πλευρές του κοινωνικού βίου που δεν σεβάστηκαν την αρχή αυτή, στο πλαίσιο μιάς μεγαλειώδους ιστορικής διαδικασίας, τέθηκαν σε δοκιμασία :
1°)Καθιερώθηκε το ίσο δικαίωμα όλων των εθνών να οργανώνονται σε ανεξάρτητα κράτη. Κάθε λαός με τα δικά του εθνικά, γεωγραφικά, γλωσσικά και ιστορικά χαρακτηριστικά, έπρεπε να αναζητήσει στην κρατική οντότητα που δημιούργησε σύμφωνα με τη δική του ιδιαίτερη αντίληψη της πολιτικής ζωής, τον μηχανισμό που θα ικανοποιούσε καλύτερα τις ανάγκες του, χωρίς καμία ξένη νπαρέμβαση. Εφαλτήριο για την πρόοδο αυτή στάθηκε η ιδέα της εθνικής ανεξαρτησίς. Συνέβαλε στο ξεπέρασμα τού ευτελούς τοπικισμού και συνεπώς στην ευρύτερη συσπείρωση ενάντια στην καταπίεση του ξένου δυνάστη. Εξάλειψε πολλούς από τους φραγμούς που εμπόδιζαν την κυκλοφορία των ανθρώπων και των εμπορευμάτων. Μετέδωσε στους πιο καθυστερημένους πληθυσμούς κάθε νέου κράτους τους θεσμούς και τη δομή των πιο πολιτισμένων πληθυσμιακών ομάδων. Ταυτόχρονα όμως έριξε το σπόρο του καπιταλιστικού ιμπεριαλισμού, που είδε η γενιά μας να γιγαντώνεται, έως το σημείο να σχηματιστούν ολοκληρωτικά κράτη και να ξεσπάσουν παγκόσμιοι πόλεμοι.
Το έθνος δεν θεωρείται πια ως το ιστορικό προϊόν της συμβίωσης ανθρώπων που χάρη σε μια μακρά δοκιμασία έφθασαν σε έναν μεγαλύτερο συγκερασμό εθίμων και προσδοκιών και βρίσκουν τώρα στο κράτος την αποτελεσματικότερη μορφή οργάνωσης του συλλογικού τους βίου στο πλαίσιο όλης της ανθρωπότητας. Αντίθετα, εξελίχθηκε σε μια θεϊκή οντότητα, σε έναν οργανισμό που πρέπει να σκέπτεται μόνο τη δική του ύπαρξη και ανάπτυξη χωρίς να ενδιαφέρεται στο ελάχιστο για τη ζημία που μπορεί να προξενήσει στα άλλα έθνη.
Η απόλυτη αυτοδυναμία των εθνικών κρατών οδήγησε στην ανάπτυξη επεκτατικών τάσεων.Κάθε κράτος αισθανόταν να απειλείται από την ισχύ των άλλων και θεωρούσε ως «ζωτικό χώρο» όλο και πιο μεγάλες περιοχές που του επέτρεπαν να κινείται ελεύθερα και να εξασφαλίζει την ευημερία του χωρίς να εξαρτάται από κανένα άλλο. Αυτή η επιθυμία για κυριαρχία δεν μπορούσε να κορεστεί παρά μόνο με την ηγεμονία του ισχυρότερου κράτους πάνω σε όλα τα άλλα. Ως επακόλουθο , το κράτος από θεματοφύλακας της ελευθερίας των πολιτών,μεταμορφώθηκε σε δεσπότη υπηκόων εν υπηρεσία, με όλες τις εξουσίες, για να αντλεί τη μεγίστη πολεμική απόδοση. Ακόμα και σε περιόδους ειρήνης, που στην πραγματικότητα αποτελούν ανάπαυλα για την προετοιμασία των επόμενων αναπόφευκτων συγκρούσεων, η βούληση της στρατιωτικής τάξης υπερισχύει σε πολλές χώρες εκείνης της αστικής και καθιστά όλο και δυσκολότερη τη λειτουργία των ελεύθερων πολιτευμάτων :το σχολείο, οι επιστήμες, η παραγωγή , η διοίκηση, προσανατολίζονται κυρίως στην ενίσχυση του πολεμικού δυναμικού. Οι μητέρες χρησιμοποιούνται για αναπαραγωγή στρατιωτών και ανταμείβονται κατά συνέπεια με τα ίδια κριτήρια που βραβεύονται στις εκθέσεις τα γονιμότερα ζώα. Τα παιδιά εκπαιδεύονται από την πιο τρυφερή ηλικία στα όπλα και στο μίσος προς τους ξένους.Από τη στιγμή που όλα στρατικοποιούνται και όλοι καλούνται συνεχώς να υπηρετούν στο στρατό,καταργούνται και οι ατομικές ελευθερίες. Οι συνεχείς πόλεμοι οδηγούν στην εγκατάλειψη της οικογένειας, της δουλειάς, των περιουσιών, και στη θυσία της ίδιας της ζωής, για στόχους των οποίων κανείς δεν αντιλαμβάνεται πραγματικά την αξία. Οι προσπάθειες που καταβλήθηκαν για δεκαετίες προκειμένου να αυξηθεί η συλλογική ευημερία καταστράφηκαν σε λίγες ημέρες.
Τα ολοκληρωτικά κράτη είναι εκείνα που κατάφεραν να συντονίσουν με τον πιο πρόσφορο τρόπο όλες τις κοινωνικές δυνάμεις. Ενεργοποίησαν στο έπακρο τον συγκεντρωτισμό και την πολιτική αυτάρκειας και απέδειξαν συνεπώς ότι είναι οι πιο ευπροσάρμοστοι οργανισμοί στο σημερινό διεθνές περιβάλλον. Αρκεί κάποιο έθνος να κάνει ένα βήμα προς έναν πιο έντονο ολοκληρωτισμό για να παρασυρθούν και τα υπόλοιπα στην ίδια πορεία από τη θέληση να επιβιώσουν .
2°) Καθιερώθηκε το ίσο δικαίωμα όλων των πολιτών στη διαμόρφωση της κρατικής βούλησης . Η βούληση αυτή έπρεπε να αποτελεί τη συνισταμένη των ευμετάβλητων οικονομικών και ιδεολογικών αναγκών όλων των κοινωνικών κατηγοριών που εκφράζονταν ελεύθερα . Αυτή η πολιτική οργάνωση επέτρεψε να διορθωθούν ή τουλάχιστον να αμβληθούν πολλές από τις πιο κραυγαλέες κληρονομικές αδικίες του παρελθόντος . Επιπλέον, η ελευθερία του Τύπου και του συνέρχεσθαι και η προοδευτική επέκταση του δικαιώματος ψήφου καθιστούσαν όλο και πιο δυσχερή την υπεράσπιση των παλαιών προνομίων και συνέβαλαν στη διατήρηση του αντιπροσωπευτικού συστήματος . Οι άποροι έμαθαν σιγά-σιγά να χρησιμοποιούν τα μέσα αυτά για να επιτεθούν στα κεκτημένα δικαιώματα των ευπόρων.Οι κοινωνικοί φόροι στα εισοδήματα που δεν είχαν προκύψει από εργασία και τις κληρονομιές, τα κλιμακωτά ποσοστά φορολόγησης των μεγάλων περιουσιών, η εξαίρεση των κατωτέρων εισοδημάτων των αγαθών πρώτης ανάγκης, η δωρεάν σχολική εκπαίδευση , η αύξηση των δαπανών κοινωνικής αρωγής και πρόνοιας, οι αγροτικές μεταρρυθμίσεις, ο έλεγχος των εργοστασίων, απειλούσαν τις προνομιούχες τάξεις στα καλύτερα ωχυρωμένα κάστρα τους. Ακόμα και οι προνομιούχες τάξεις που είχαν δεχτεί να επικρατήσει η ισότητα των πολιτικών δικαιωμάτων δεν μπορούσαν να παραδεχτούν ότι οι τάξεις των απόκληρων θα τα χρησιμοποιούσαν για να επιδιώξουν στην πράξη την ισότητα εκείνη που θα έδινε στα δικαιώματα αυτά συγκεκριμένο περιεχόμενο πραγματικής ελευθερίας.΄Οταν μετά το τέλος του Παγκόσμιου Πολέμου, η απειλή έγινε πάρα πολύ σοβαρή , ήταν φυσικό οι τάξεις αυτές να υποστηρίξουν την εγκαθίδρυση δικτατοριών που αφαίρεσαν τα νόμιμα όπλα από τα χέρια των αντιπάλων τους.Από την άλλη πλευρά, ο σχηματισμός γιγαντιαίων βιομηχανικών και τραπεζικών συγκροτημάτων και συνδικάτων που κάτω από ενιαία καθοδήγηση συνένωναν ολόκληρους στρατούς εργαζομένων, συνδικάτων και συγκροτημάτων πυ πίεζαν τις κυβερνήσεις για να επιτύχουν πολιτική που ανταποκρινόταν καλύτερα στα ιδιαίτερα συμφέροντά τους, απειλούσε να διαιρέσει το ίδιο το κράτος σε ανάλογες οικονομικές βαρωνίες σε έντονη διαμάχη μεταξύ τους.Τα φιλελεύθερα-δημοκρατικά πολιτεύματα, που είχαν καταστεί το εργαλείο για να εκμεταλλεύονται καλύτερα οι ομάδες αυτές ολόκληρο το κοινωνικό σύνολο , έχαναν όλο και περισσότερο το κύρος τους και έτσι διαχεόταν η πεποίθηση ότι μόνο το ολοκληρωτικό κράτος, που θα καταργήσει τις λαϊκές ελευθερίες, θα μπορούσε με κάποιο τρόπο να επιλύσει τη σύγκρουση συμφερόντων που οι πολιτικοί θεσμοί δεν κατάφερναν πια να εμποδίσουν.
Εκ των πραγμάτων, στη συνέχεια, τα ολοκληρωτικά καθεστώτα εδραίωσαν εν γένει τη θέση των διαφόρων κοινωνικών κατηγοριών στα επίπεδα που είχαν φθάσει βαθμιαία προηγουμένως και άπέκλεισαν με τον αστυνομικό έλεγχο της ζωής των πολιτών και με τη βίαιη εξάλειψη όλων των αντιφρονούντων, κάθε νόμιμη δυνατότητα να διορθωθεί περαιτέρω η κατάσταση . Εξασφαλίστηκε έτσι η επιβίωση των απόλυτα παρασιτικών τάξεων των άεργων γαιοκτημόνων και εισοδηματιών που συμβάλλουν στην κοινωνική παραγωγή πηγαίνοντας μόνο να εισπράξουν τα μερίσματα από τους τίτλους τους.Των μονοπωλείων και των αλυσίδων που εκμεταλλεύονται τους καταναλωτές και εξανεμίζουν τις οικονομίες των μικροαποταμιευτών. Των πλουτοκρατών που κινούν παρασκηνιακά τους πολιτικούς σαν μαριονέττες για να κατευθύνουν όλον τον κρατικό μηχανισμό προς το δικό τους αποκλειστικά όφελος με τη δικαιολογία ότι εξυπηρετούν ανώτερα εθνικά συμφέροντα. Διατηρήθηκαν οι κολοσιίες περιουσίες των λίγων και η μιζέρια των μεγάλων μαζών, που αποκλείστηκαν από κάθε δυνατότητα να απολαύσουν τους καρπούς του σύγχρονου πολιτισμού. Διασώθηκε ουσιαστικά ένα οικονομικό καθεστώς, στο οποίο τα υλικά αποθέματα και οι δυνάμεις της εργασίας , αντί να χρησιμοποιούνται για να ικανοποιήσουν τις βασικές ανάγκες του ανθρώπου, τις απαραίτητες για την ανάπτυξη της ζωτικής του ενέργειας , κατευθύνονται για να ικανοποιήσουν τις πιο κενές επιθυμίες των πλουσιοτέρων . Διασώθηκε ένα οικονομικό καθεστώς, το οποίο διαιωνίζει τη δύναμη του χρήματος στο πλαίσιο της ίδιας κοινωνικής τάξης, με το κληρονομικό δικαίωμα να μετατρέπεται σε προνόμιο χωρίς καμία αντιστοιχία με την κοινωνική αξία της παγματικά προσφερόμενης υπηρεσίας. Το πεδίο των προλεταριακών δυνατοτήτων συρρικνώθηκε τόσο πολύ, ώστε οι εργαζόμενοι, για να επιβιώσουν , αναγκάστηκαν συχνά να παραδοθούν στην εκμετάλλευση όποιου τους πρόσφερε οπιαδήποτε ευκαιρία απασχόλησης .
Τα συνδικάτα ,για να κρατούν ακίνητη και υπάκουη την εργατική τάξη, έχουν μετατραπεί από ελεύθεροι οργανισμοί πάλης, κατευθυνόμενοι από άτομα που απόλαυαν της εμπιστοσύνης των εταίρων, σε όργανα αστυνομικής εποπτείας υπό τη διοίκηση υπαλλήλων που επιλέγονται από την άρχουσα τάξη και είναι υπόλογοι μόνο σε αυτήν. Εάν κάποια διόρθωση έχει να γίνει σε ένα τέτοιο οικο-νομικό καθεστώς , υπαγορεύεται πάντα μόνο από μιλιταριστικέςανάγκες που συνάδουν με τις αντιδραστικές προσδοκίες των προνομιούχων τάξεων όσον αφορά την ανάδυση και εδραίωση των ολοκληρωτικών κρατών .
3°) Ενάντια στον αυταρχικό δογματισμό ορθώθηκε η πάγια αξία του κριτικού πνεύματος. Οποιοσδήποτε ισχυρισμός ή έπρεπε να διασταυρώνεται ή να καταρρέει. Στη μεθοδικότητα αυτής της απροκάλυπτης στάσης οφείλονται οι μείζονες κατακτήσεις της κοινωνίας μας με κάθε πεδίο. Η πνευματική όμως αυτή ελευθερία δεν άντεξε στην κρίση που έφερε στην επιφάνεια ολοκληρωτικά κράτη . Νέα δόγματα, που έγιναν δεκτά είτε από πεποίθηση είτε από υποκρισία, κυριάρχησαν σε όλες τις επιστήμες. Μολονότι κανείς δεν γνωρίζει τι είναι μια φυλή(…), απαιτείται από τους φυσιολόγους να πιστέψουν, να αποδείξουν και να πείσουν ότι ανήκουμε σε μια εκλεκτή φυλή,μόνον επειδή οι ιμπεριαλιστές χρειάζονται τον μύθο αυτό για να εξάψει στις μάζες το μίσος και την αλαζονεία. Οι πιο προφανείς έννοιες της οικονομικής επιστήμης μεταβάλλονται σε αναθέματα προκειμένου να προβληθούν η πολιτική της αυτάρκειας, των ισοζυγισμένων ανταλλαγών και των άλλων παλιών όπλων του μερκαντιλισμού ως οι σημαντικότερες ανακαλύψεις των καιρών μας. Λόγω της οικονομικής αλληλεξάρτησης όλων των χωρών του κόσμου, ο πλανήτης αποτελεί στο σύνολό του ζωτικό χώρο για κάθε λαό που θέλει να διατηρήσει το επίπεδο ζωής που αντιστοιχεί στη σύγχρονη πολιτισμένη κατάσταση. Δημιουργήθηκε όμως η ψευδοεπιστήμη της γεωπολιτικής για να δοθεί υπόσταση στη θεωρία των ζωτικών χώρων και να επενδυθεί θεωρητικά η βούληση του ιμπεριαλισμού για ηγεμονία.
Τα κύρια στοιχεία της ιστορίας πλαστογραφούνται σύμφωνα με τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης. Κάθε μη ορθόδοξο πόνημα αποβάλλεται από τις βιβλιοθήκες και τα βιβλιοπωλεία .Ο σκοταδισμός απειλεί να καταπνίξει το ανθρώπινο πνεύμα. Υπονομεύεται η ίδια η κοινωνική ηθική της ελευθερίας και της ισότητας . Οι άνθρωποι δεν θεωρούνται πλέον ελεύθεροι πολίτες που αξιοποιούν το κράτος για να επιτύχουν ευκολότερα τους συλλογικούς τους στόχους. Γίνονται υπηρέτες του κράτους, το οποίο καθορίζει ποιοι πρέπει να είναι οι στόχοι τους και ως κρατική βούληση υιοθετείται βεβαίως η βούληση όσων κατέχουν την εξουσία. Οι άνθρωποι δεν είναι πια υποκείμενα δικαίου, αλλά ιεραρχικά καταταγμένοι, υποχρεούνται να υπακούουν χωρίς αντίρρηση στις ανώτερες αρχές που κορυφώνονται σε μια αρχηγία δεόντως θεοποιημένη.
Το καθεστώς των φατριών αναγεννιέται δυναμικά από τις στάχτες του.Αυτός ο αντιδραστικός ολοκληρωτικός πολιτισμός, αφού θριάμβευσε σε διάφορες χώρες, βρήκε τελικά στη ναζιστική Γερμανία τη δύναμη που εκτίμησε ότι μπορούσε να επιφέρει το τελικό χτύπημα. Μετά από μια σχολαστική προετοιμασία , εκμεταλλευόμενος με θράσος και χωρίς ενδοιασμό, έχθρες, εγωισμούς και τη βλακεία των άλλων, παρασύροντας πίσω του άλλα υποτελή Ευρωπαϊκά Κράτη-πρώτο μεταξύ των οποίων την Ιταλία- και συμμαχώντας με την Ιαπωνία, η οποία επιδιώκει τους ίδιους στόχους στην Ασία, ρίχτηκε στο έργο της επικυριαρχίας. Η νίκη του θα σήμαινε την οριστική εδραίωση του ολοκληρωτισμού στον κόσμο. ΄Ολα του τα χαρακτηριστικά θα εντείνονταν στον υπέρτατο βαθμό και οι προοδευτικές δυνάμεις θα καταδικάζονταν για πολύν καιρό σε μια απλή αρνητική στάση. Η παραδοσιακή αλαζονεία και αδιαλλαξία της γερμανικής μπορεί να μας δώσει ήδη μιαν ιδέα για το ποιόν της κυριαρχίας της μετά από έναν νικηφόρο πόλεμο. Οι Γερμανοί, ως νικητές, θα μπορούσαν να επιτρέψουν και κάποιο πρόσχημα γενναιοδωρίας προς τους άλλους Ευρωπαϊκούς λαούς. Όπως όμως και να παραλλάξουν την κυριαρχία τους, η πραγματικότητα θα είναι πάντα η αυτή : μια νέα διαίρεση της ανθρωπότητας σε Σπαρτιάτες και Είλωτες. Ακόμη και να βρεθεί μια συμβιβαστική λύση μεταξύ των αντιμαχομένων μερών, ο ολοκληρωτισμός θα έχει κάνει ένα επιπλέον βήμα μπροστά, καθώς όλες οι χώρες που θα ξεφύγουν από τον εναγκαλισμό της Γερμανίας , θα αναγκαστούν να υιοθετήσουν την ίδια μορφή πολιτικής οργάνωσης και να προετοιμαστούν κατάλληλα εκ νέου για πόλεμο. Αν όμως η χιτλερική Γερμανία κατάφερε να νικήσει το ένα μετά το άλλο τα μικρά κράτη, με τη δράση της ανάγκασε να κατεβούν στην κονίστρα όλο και πιο μεγάλες δυνάμεις . Η θαρραλέα μαχητικότητα της Μεγάλης Βρεττανίας, που κράτησε κεφάλι στον εχθρό, ακόμη και τη στιγμή που απόμεινε μόνη, εξώθησε τους Γερμανούς να προσκρούσουν στη γενναία αντίσταση του Σοβιετικού στρατού και έδωσε χρόνο στην Αμερική να θέσει σε κίνηση τις αστείρευτες παραγωγικές της πηγές. Ο αγώνας αυτός ενάντια στον γερμανικό ιμπεριαλισμό συνδέεται στενά με τον αγώνα που διεξάγει ο κινεζικός λαός ενάντια στον ιαπωνικό ιμπεριαλισμό. Τεράστιες μάζες ανθρώπων και πλούτου έχουν ήδη παραταχθεί απέναντι από τις ολοκληρωτικές δυνάμεις.(…)
Σ’αυτό το τεράστιο κύμα που ορθώνεται αργά βρίσκονται οι προοδευτικές δυνάμεις :τα πιο φωτισμένα τμήματα των εργατικών τάξεων που δεν παρασύρθηκαν από τον τρόμο και τις απατηλές υποσχέσεις στην αναζήτηση ενός ανώτερου τρόπου ζωής, τα πιο συνειδητοποιημένα στοιχεία των τάξεων των διανοουμένων που φέρουν βαρέως την υποβάθμιση , στην οποία υποβάλλεται η διανόηση, επιχειρηματίες που αισθάνονται ικανοί για νέες πρωτοβουλίες και θα ήθελαν να αποδεσμευτούν από τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και την πολιτική εθνικής αυτάρκειας που εμποδίζουν κάθε τους κίνηση. Όλοι αυτοί τέλος που από ένα φυσικό συναίσθημα αξιοπρέπειας δεν κάμπτουν τη σπονδυλική στήλη στην ταπείνωση της σκλαβιάς. Σε όλες αυτές τις δυνάμεις εμπιστευόμαστε σήμερα τη σωτηρία του πολιτισμού μας.
Μεταπολεμικά καθήκοντα-Η Ευρωπαϊκή Ενότητα :
Η ήττα όμως της Γερμανίας δεν θα οδηγήσει αυτόματα στην αναδιάταξη της Ευρώπης σύμφωνα με το δικό μας πολιστικό ιδεώδες. Στη σύντομη περίοδο της γενικής κρίσης κατά την οποία τα κράτη θα έχουν σωριαστεί σε ερείπια και οι λαϊκές μάζες θα αναμένουν εναγωνίως τον νέο λόγο, αποτελώντας ύλη ακατέργαστη, διάπυρη και επιδεκτική να διαμορφωθεί σε νέα σχήματα, έτοιμα να υποδεχτούν την ηγεσία σοβαρών διεθνιστών, οι πιο προνομιούχες τάξεις των παλαιών εθνικών συστημάτων θα επιδιώξουν με δόλο ή με τη βία να μετριάσουν το κύμα των διεθνιστικών αισθημάτων και πόθων και θα βαλθούν επιδεικτικά να ανασυγκροτήσουν τις παλαιές οργανωτικές δομές. Είναι μάλιστα πιθανόν να προσπαθήσουν να εξωθήσουν τα πράγματα προς αυτήν την κατεύθυνση και οι Εγγλέζοι ιθύνοντες , ίσως σε συμφωνία με τους Αμερικανούς, για να εφαρμόσουν και πάλι την πολιτική της ισορροπίας των εξουσιών, προς το άμεσο προφανώς συμφέρον των αυτοκρατοριών τους.
Οι συντηρητικές δυνάμεις, δηλαδή η ηγεσία των βασικών θεσμικών οργάνων των εθνικών κρατών, τα ανώτερα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων, με επί κεφαλής , εκεί που υπάρχουν , τις μοναρχίες, οι ομάδες εκείνες του μονοπωλιακού καπιταλισμού που έχουν συνδέσει τις τύχες των κερδών τους με τις τύχες των κρατών, οι μεγάλοι γαιοκτήμονες και η υψηλή εκκλησιαστική ιεραρχία που μόνο από μια σταθερή συντηρητική κοινωνία μπορεί να εξασφαλίσει τα παρασιτικά της έσοδα, και πίσω τους όλο το αναρίθμητο πλήθος εκείνων που εξαρτώνται από αυτούς ή που έχουν μόνο θαμπωθεί από την παραδοσιακή τους εξουσία :όλες αυτές οι αντιδραστικές δυνάμεις αισθάνονται σήμερα το οικοδόμημα να τρίζει και ψάχνουν τρόπους να διασωθούν. Η κατάρρευση θα τους στερήσει μονομιάς όλες τις εγγυήσεις που είχαν μέχρι σήμερα και θα τις αφήσει έκθετες στην έφοδο των προοδευτικών δυνάμεων. Η πτώση των ολοκληρωτικών καθεστώτων θα σημάνει συναισθηματικά για ολόκληρους λαούς την έλευση της «ελευθερίας», θα αρθεί κάθε εμπόδιο και αυτομάτως θα επικρατήσουν ευρύτατες ελευθερίες του λόγου και του συνέρχεσθαι. Θα είναι ο θρίαμβος των δημοκρατικών τάσεων. Με αναρίθμητες παραλλαγές(…)
Εάν ο λαός είναι ανώριμος θα παραγάγει ένα σύνταγμα το οποίο θα καταστεί δυνατό να διορθωθεί μόνο μέσω ενός διαρκούς αγώνα πειθούς(…)
Οι δημοκρατικοί δεν απορρίπτουν τη βία ως αρχή (…)Η αξιολύπητη αδυναμία των δημοκρατικών κατά τη ρωσική, τη γερμανική και την ισπανική επανάσταση προσφέρει τρία από τα πιο πρόσφατα παραδείγματα. Σε τέτοιες καταστάσεις, μετά τη διάλυση του παλαιού κρατικού μηχανισμού, με τους νόμους του και τη διοίκησή του, ξεφυτρώνουν αμέσως , είτε με ομοιότητες προς την παλαιά νομιμότητα είτε περιφρουρώντας την, ένα πλήθος συνελεύσεων και λαϊκών αντιπροσωπειών στις οποίες συγκλίνουν και δραστηριοποιούνται όλες οι προοδευτικές κοινωνικές δυνάμεις,(…)όμως ο λαός δε γνωρίζει με ακρίβεια τι θέλει. Τα εκατομμύρια κεφάλια του δεν καταφέρνουν να προσανατολισθούν και αποσυντίθενται σε ένα πλήθος αντικρουόμενων μεταξύ τους τάσεων(…)Τη στιγμή που χρειάζεται η μεγίστη αποφασιστικότητα και τόλμη, οι δημοκρατικοί, επειδή δεν υποστηρίζονται από μια αυθόρμητη λαϊκή συναίνεση, αλλά μόνον από ένα θολό συνοθύλεμα παθών, αισθάνονται χαμένοι. Σκέπτονται ότι χρέος τους είναι να δημιουργήσουν αυτή τη συναίνεση και παρουσιάζονται ως ιεροκήρυκες την ώρα που χρειάζονται αρχηγοί για να οδηγήσουν, γνωρίζοντας πού θα φθάσουν. Χάνουν τις ευνοϊκές συγκυρίες για να εδραιώσουν το νέο καθεστώς, επιδιώκοντας να θέσουν αμέσως σε λειτουργία μηχανισμούς που είναι κατάλληλοι μόνο για περιόδους σχετικής ομαλότητας, ενώ απαιτείται μακρά διαδικασία.Παρέχουν στους αντιπάλους τους τα όπλα, τα οποία στη συνέχεια εκείνα χρησιμοποιούνται για να τους ανατρέψουν(…)προετοιμάζουν το πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη της αντίδρασης(…)
Ένα πραγματικό επαναστατικό κίνημα πρέπει να προκύψει από αυτούς που μπόρεσαν να ασκήσουν κριτική στις παλαιές πολιτικές θέσεις.Θα πρέπει να συνεργασθεί με τις δημοκρατικές δυνάμεις, τις κομμουνιστικές και , γενικά, με όσους συνεργάζονται για τη διάλυση του ολοκληρωτισμού.Χωρίς όμως να αφεθεί να παγιδευτεί στην πολιτική πρακτική καμιάς από αυτές.
Οι αντιδραστικές δυνάμεις διαθέτουν ανθρώπους και στελέχη ικανά και εκπαιδευμένα στη διοίκηση. Θα αντισταθούν λυσσαλέα, για να διατηρήσουν την πρωτοκαθεδρία τους. Την καίρια στιγμή θα παρουσιαστούν καλά μεταμφιεσμένες και θα διακηρύξουν την αγάπη τους για την ελευθερία, την ειρήνη και την γενική ευημερία των πιο φτωχών τάξεων.
Στο παρελθόν έχουμε δει με ποιον τρόπο διείσδυσαν στα λαϊκά κινήματα και τα παρέλυσαν, τα εξέτρεψαν από τη ν πορεία τους και τα μετέτρεψαν στο εντελώς αντίθετο. Αναμφίβολα θα είναι η πιο επικίνδυνη δύναμη, με την οποία θα πρέπει να λογαριασθούμε.
Το σημείο στο οποίο θα προσπαθήσουν να κρατηθούν οι δυνάμεις αυτές θα είναι η αποκατάσταση του εθνικού κράτους. Για να μπορέσουν έτσι να ασκήσουν πίεση στο πιο διαδεδομένο λαϊκό συναίσθημα , το πιο πληγωμένο από τα πρόσφατα κινήματα και το πιο εύχρηστο για αντιδραστικούς σκοπούς : το πατριωτικό συναίσθημα. Με τον τρόπο αυτό ελπίζουν ακόμη ότι θα προκαλέσουν σύγχυση στις ιδέες των αντιπάλων, καθώς οι λαϊκές μάζες έχουν αποκτήσει τη μέχρι τώρα πολιτική τους εμπειρία μόνο μέσα στο εθνικό πλαίσιο(…)Η επιστροφή της εξουσίας στα χέρια των αντιδραστικών θα είναι μόνο ζήτημα χρόνου. Θα έλθουν ξανά στην επιφάνεια οι εθνικές αντιζηλίες και κάθε κράτος θα επαφίεται εκ νέου για να ικανοποιήσει τις ανάγκες του μόνο στη δύναμη των όπλων. Πρωταρχικό καθήκον θα καταστεί και πάλι, αργά ή γρήγορα η μετατροπή των λαών σε στρατούς. Οι στρατηγοί θα ξαναπάρουν τα ηνία , τα μονοπώλια θα κερδίζουν από τις πολιτικές αυτάρκειας, οι γραφειοκρατικές συντεχνίες θα συνεχίσουν να διογκώνονται, οι ιερείς να κρατούν πειθήνια τις μάζες. Μπροστά στην ανάγκη της νέας πολεμικής προετοιμασίας, όλες οι κατακτήσεις της πρώτης στιγμής θα συρρικνωθούν στο μηδέν.
Το πρόβλημα που πρέπει να λυθεί αρχικά , δεδομένου ότι η αποτυχία θα καταστήσει φαινομενική οποιαδήποτε άλλη πρόοδο, είναι η οριστική άρση της διαίρεσης της Ευρώπης σε κυρίαρχα εθνικά κράτη. Η συντριβή των περισσοτέρων κρατών της ηπείρου από τον γερμανικό οδοστρωτήρα, έφερε τους ευρωπαϊκούς λαούς μπροστά στην ίδια μοίρα και ή θα υποστούν όλοι μαζί τη χιτλερική δεσποτεία ή όλοι μαζί θα εισέλθουν μετά την πτώση της σε μια επαναστατική περίοδο που δεν θα τους αφήσει ευκρινώς χωρισμένους σε στέρεες κρατικές δομές. Τα πνεύματα είναι τώρα πολύ πιο ευμενώς διατεθειμένα απ’ ό,τι στο παρελθόν απέναντι σε μια ομοσπονδιακή αναδιοργάνωση της Ευρώπης.
Όλοι οι εχέφρονες άνθρωποι αναγνωρίζουν πλέον ότι δεν μπορεί να διατηρηθεί μια ισορροπία ανάμεσα σε ανεξάρτητα ευρωπαϊκά κράτη και μια μιλιταριστική Γερμανία να συμβιώνει μαζί τους επί ίσοις όροις. Ούτε μπορεί να κατακερματισθεί η Γερμανία και να κρατηθεί πατημένη στο λαιμό αφού νικηθεί.
Στην πράξη φάνηκε ξεκάθαρα ότι καμία χώρα της Ευρώπης δεν μπορεί να είναι αμέτοχη τη στιγμή που οι άλλες συγκρούονται.(…)
Έχει πια αποδειχθεί η ματαιότητα και μάλιστα η βλαβερότητα των οργανισμών του τύπου της Κοινωνίας των Εθνών που χωρίς μια στρατιωτική δύναμη ικανή να επιβάλει τις αποφάσεις της, παρίστανε ότι εγγυάται την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου και ταυτόχρονα ότι σέβεται την απόλυτη κυριαρχία των κρατών μελών(…)
Άλυτα έμειναν πολλαπλά προβλήματα που δηλητηριάζουν τις διεθνείς σχέσεις των κρατών της ήπείρου, όπως η χάραξη των συνόρων σε ζώνες με μεικτό πληθυσμό, η υπεράσπιση αλλοεθνοτικών μειονοτήτων, η έξοδος στη θάλασσα των χωρών που βρίσκονται μακριά της, το βαλκανικό ζήτημα , το ιρλανδικό κ.λ.π.(…)
Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία, όταν θα έχει ξεπεραστεί ο ορίζοντας της γηραιάς ηπείρου, θα είναι η μόνη χειροπιαστή εγγύηση για να μπορέσουν να εξελιχθούν οι σχέσεις με τους ασιατικούς και αμερικανικούς λαούς στη βάση μιας ειρηνικής συνεργασίας, αναμένοντας ένα απώτερο μέλλον, στο οποίο θα καταστεί δυνατή η πολιτική ενότητα όλου του κόσμου και η ένταξη όλων των λαών της ανθρωπότητας σε ένα συνολικό όραμα.
Δεν είναι πλέον δυνατόν να αφεθούν στους ιδιώτες επιχειρηματίες, οι οποίοι, αναπτύσσοντας αναγκαστικά μονοπωλιακές δραστηριότητες είναι σε θέση να εκμεταλλευτούν τους καταναλωτές.Για παράδειγμα η βιομηχανία παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, οι επιχειρήσεις που πρέπει να συνεχίσουν να λειτουργούν για λόγους συλλογικού συμφέροντος αλλά που για να επιβιώσουν χρειάζονται προστατευτικούς δασμούς, επιδοτήσεις, ευνοϊκές ρυθμίσεις κ.λ.π., οι επιχειρήσεις που λόγω μεγέθους των επενδυμένων κεφαλαίων και αριθμών των απασχολούμενων εργατών ή λόγω της δεσπόζουσας θέσης στον τομέα τους, μπορούν να εκβιάζουν τα όργανα του κράτους επιβάλλοντας την πιο επωφελή γι’ αυτές πολιτική(π.χ. οι εξορυκτικές βιομηχανίες , οι μεγάλες τράπεζες και οι μεγάλες πολεμικές βιομηχαχίες)(…)
Τα πλούτη πρέπει να διανεμηθούν ισότιμα. Για να εξαλειφθούν οι παρασιτικές τάξεις ή να δοθούν στους εργαζομένους τα αναγκαία μέσα παραγωγής που θα βελτιώσουν την οικονομική τους κατάσταση και θα τους επιτρέψουν να φθάσουν σ’ ένα επίπεδο πιο ανεξάρτητης ζωής. Εννοούμε δηλαδή μια αγροτική μεταρρύθμιση, η οποία αφού παραδώσει τη γη σ’ αυτούς που την καλλιεργούν, θα αυξήσει κάθετα τον αριθμό των ιδιοκτητών.
Ακόμη , μια βιομηχανική μεταρρύθμιση που θα επεκτείνει την ιδιοκτησία των εργαζομένων στους μη κρατικοποιημένους τομείς, με τη συνεταιριστική διαχείριση, με τη διανομή των μετοχών στους ίδιους τους εργαζόμενους(…)κ.λ.π.
Οι νέοι πρέπει να βοηθηθούν με τα απαραίτητα εκείνα μέτρα που θα μειώσουν στο ελάχιστο τις αποστάσεις ανάμεσα στις θέσεις εκκίνησης για τον αγώνα της ζωής. Το δημόσιο σχολείο συγκεκριμένα θα πρέπει να δίνει πραγματικές δυνατότητες συνέχισης των σπουδών ως τις υψηλότερες βαθμίδες για τους πιο κατάλληλους παρά για τους πιο πλούσιους. Θα πρέπει επίσης να προετοιμάζει σε κάθε κλάδο σπουδών, για να προσανατολίσει στα διάφορα επαγγέλματα και τις διάφορες ελεύθερες και επιστημονικές δραστηριότητες, έναν αριθμό ατόμων που αντιστοιχεί στη ζήτηση της αγοράς.
Οι χωρίς όρια δυνατότητες μαζικής παραγωγής ειδών πρώτης ανάγκης , χάρη στις σύγχρονες τεχνικές επιτρέπουν πια να εξασφαλισθούν σε όλους, με μικρό σχετικά κοινωνικό κόστος, η διατροφή , η κατοικία, η ένδυση και η ελάχιστη αναγκαία άνεση για να συντηρείται η έννοια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Η ανθρώπινη αλληλεγγύη προς αυτούς που βγαίνουν ηττημένοι από τον οικονομικό στίβο δεν θα πρέπει όμως να εκδηλώνεται με όλο και πιο ταπεινωτική μορφή φιλανθρωπίας, που παράγει τα ίδια κακά με αυτά που επιδιώκουν να αποκαταστήσουν αλλά με μια σειρά προνοιακών μέτρων, που θα εγγυώνται(…) ένα ευπρεπές επίπεδο ζωής, χωρίς να περιορίζουν τα μέτρα για εργασία και αποταμίευση. Έτσι, κανένας δεν θα εξαναγκάζεται πια από τη φτώχεια να δέχεται εξευτελιστικές συμβάσεις εργασίας.
Οι εργατικές τάξεις δεν πρέπει να ξαναγίνουν έρμαια της οικονομικής πολιτικής των μονοπωλιακών συνδικάτων, που μεταφέρουν απλώς στο εργατικό πεδίο τις καταχρηστικές μεθόδους που χαρακτηρίζουν το μεγάλο κεφάλαιο.
Το κονκορδάτο με το οποίο το Βατικανό σύναψε στην Ιταλία τη συμμαχία με το φασισμό δίχως άλλο θα καταργηθεί(…) Το κράτος δεν πρέπει να έχει πλέον προϋπολογισμό θρησκευμάτων.
Η εργατική τάξη είναι εκείνη που έχει πειθαρχήσει λιγότερο στην ολοκληρωτική βία και είναι η πιο έτοιμη, για να αναδιοργανώσει τις γραμμές της. Οι διανοούμενοι απεχθάνονται τον διάχυτο δεσποτισμό. Σιγά-σιγά θα εμπλουτιστούν στο κίνημα και άλλες τάξεις. Όποιο κίνημα δεν καταφέρει να συμμαχήσουν οι δυνάμεις αυτές είναι καταδικασμένο στη στειρότητα. Το κίνημα αντλεί το όραμα και την ασφάλεια περί του πρακτέου(…) επειδή συνειδητοποεί ότι εκπροσωπεί τις βαθύτατες ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας.
Σήμερα αναζητούνται και συναντώνται μεταξύ τους, αρχίζοντας να υφαίνουν το μέλλον, εκείνοι που διέκριναν τις αιτίες της σημερινής κρίσης του Ευρωπαϊκού πολιτισμού και ως εκ τούτου κληρονομούν όλα τα κινήματα που προσπάθησαν να εξυψώσουν την ανθρωπότητα, αλλά ναυάγησαν λόγω της μη κατανόησης του στόχου ή των μέσων, με τα οποία έπρεπε να επιτευχθεί.
Το ταξίδι που πρέπει να κάνουμε δεν είναι εύκολο ούτε ασφαλές. Πρέπει όμως να γίνει. Και θα γίνει . *
Σημείωση: *Από Κείμενο του Αλτιέρο Σπινέλλι και του Αλμπέρ Καμύ,The Manifest of Vendotenene 1944
Η οδοιπορία των Ποιητών ορίζει τους νέους δρόμους μας :
Ωδή στον ΄Ανθρωπο
Kύριός μου και αδελφός μου: Αυτός που χτίζει. Αυτός που οργώνει. Αυτός που τείνει
να συσκοτίσει τους πλανήτες και δικούς του να εντοιχίσει αστέρες και να βάλει
χρώματα της προτίμησής του στις αυλαίες, που ανοίγουν και κλείνουν
το αβυσσσαλέο πανόραμα της μέρας !Που ημερώνει
τα σκοτεινά συμπλέγματα της φύσης, τους ατίθασους
καιρούς που πελαγοδρομούν στην άβυσσο και ξεριζώνουνε των ορέων
τις πέτρες, σαν φτερά πουλιών ! Αυτός, που κατεβαίνοντας
ανοίγει δρόμο μες στης γης τα έγκατα κι ανεβάζει το κάρβουνο πάνω στους ώμους του .
Κύριός μου και αδελφός μου : Αυτός που σπέρνει. Αυτός που υψώνει
τα στάχια στη αγκάλη του γελώντας. Που, βυθίζοντας
στο διάστημα τις φλόγινες κεραίες του, αιχμαλωτίζει
τα μυστικά ποτάμια του και τα οδηγεί απ’ τ’ άπειρο κάτω στη γη, σαν ένας
μουτζουρωμένος άφτερος άγγελος, που κρατεί στα χέρια του
τα χρυσά ηνία των αστεριών ! Αυτός που ανακαλύπτει
μέσα σε κάθε κυβικό νεκρού χώρου της νύχτας
έγχρωμα φώτα, οράματα, φθόγγους!… Και που, ζυμώνοντας
τις δυο φωτιές, το πνεύμα του και το αναμμένο μέταλλο, δένει τα οικοδομήματα του χρόνου
που ανεμοσείνονται απ’ του χώρου τα υπερωκεάνια ρεύματα,
ολόρθος κάτω από βροντώδεις θύελλες, με τις πλάτες του στηρίζοντας τις πόλεις!
Ήθελα νάχα κατεβεί απ’ τη φύση με μιαν έξοχη μοίρα! Περιβλημένος
μ’ ένα γιγάντιο πνεύμα, που να δύναμαι τη στιγμή αυτή να το συντρίψω
στα πόδια σου! Να φωτιστείς και να φανείς από παντού ! Να σκεπαστείς από αίνους!
Άνεμοι από τριαντάφυλλα στις αγκαλιές νηπίων, να πορευτούνε προς το ματωμένο τους γενάρχη!
Στρατιές νηπίων, που θ’ ανδρωθούν και θα ορκιστούν, απλώνοντας το χέρι τουςπάνω στο φέρετρο
της εποχής μου. Αυτό το μαύρο, αυτό το πένθιμο φέρετρο, που το μεταφέρει
την ώρα αυτή στους άτυχους ώμους της η γενιά μου,
βαδίζοντας κάτω απ’ του αιώνα μας τ’ αδιέξοδα τιτάνεια σύννεφα!
Το ουράνιο ρεύμα του φωτός αντανακλά χρυσίζοντας τα πάντα ! Στις φυτείες
πέφτει μια φωτεινή βροχή, μια ρόδινη πάχνη, ανακατεμένη
με αόρατους κορυδαλλούς. Τα άροτρα τραγουδάνε!
Ποταμός άστρων μέσα μου, παφλάζοντας, της αλαζονικής μου
μόνωσης τα προσχήματα ρίχνει και δίνομαι όλος
στο ίνδαλμα της θρησκείας μου, που βρίσκεται ζωοποιημένο
και χαιρετά απ’ τα πράσινα βάθρα του με το γέλιο του τον ανατέλλοντα ήλιο,την ανατέλλουσα βροχή !
Για σένα υπάρχω μοναχά, Κύριέ μου και αδελφέ μου,
που λειτουργείς οργώνοντας τη γης μέσα στου σύμπαντος την απαράμιλλη εκκλησία,
τη στολισμένη με παντός είδους αστερισμούς, με παντός είδους χρώματα,
που τη διασχίζουνε και την περικυκλώνουνε ποτάμια, άγραφης γοητείας,
οι δυό παράδεισοι : της Μέρας και της Νύχτας!
(Νικηφόρος Βρεττάκος)
«Αυτή είναι μία υπόσχεση απ’ αδελφό
σε αδελφό
Θα προστατέψουμε την ανθρωπότητα
την ομορφιά
την ειρήνη »*
αντιλαλούν από Βορρά σε Νότο
και απ’ Ανατολή σε Δύση
οι Πόλοι.
Ν ε ν ι κ ή κ α μ ε ν
Ο Ποιητής
Οι Πατρίδες γυρτές φιλούν τα πόδια Σου ,
Ειρήνη , Ειρήνη , Ειρήνη ,
(…)
Τ’ όνειρό Σου περνάει στο φως , και γίνεται
Θρησκεία.Ψυχή ,μια σάρκα θεία Σε ντύνει ,
τα σπαθιά στην ποδιά Σου κλειδιά και άροτρα ,
Ειρήνη , Ειρήνη , Ειρήνη ! **
* * *
Σημειώσεις :* Στίχοι από Νορβηγικό ποίημα για την Ειρήνη
**Κωστής Παλαμάς
«Κόσμος από παλιά κοσμοσυντρίμματα
η νέα αγνή πατρίδα η παναρμόνια»
( Κωστής Παλαμάς)