ΘΕΟΣ , ΚΟΣΜΟΣ , ΑΝΘΡΩΠΟΣ
« Στην αρχή ήταν το χάος και μόνον το πνεύμα του Θεού επλανάτο πάνω από την ύλη .Αρχή των όντων ο Θεός και νους και φύση και ύλη και όλα αυτά με σοφία σε δείξη όλων – πρώτος πάντων ο Θεός ο ένας ο μοναδικός , ο δημιουργός , ο αιώνιος , ο αγέννητος…» (Ερμής Τρισμέγιστος από 22.000 π.Χ.)
« Το σκοτάδι κρυβόταν στην σκοτεινιά.
Όλα ήταν ρευστά κι ασχημάτιστα .
Κι εκεί μέσα στο κενό ,από την φωτιά
Της ζέσης αναδύθηκε ο ΕΝΑΣ.
Και μέσα στον Ένα
Αναδύθηκε η αγάπη :
Η αγάπη , ο πρώτος σπόρος
της ζωής » (Ριγκ – Βέδα )
« Θνητά γαρ και αθάνατα ζώα λαβών και συμπληρωθείς όδε ο κόσμος ούτω , ζώον ορατόν τα ορατά περιέχον , εικών του νοητού θεός αισθητός , μέγιστος και άριστος και κάλλιστός τε και τελειώτατος γέγονεν είς ουρανός όδε μονογενής ων» :
« Αυτός ο κόσμος αφού συμπεριέλαβε θνητά και αθάνατα ζώα και έτσι ολοκληρώθηκε , ζώον (έμβιον ον) ορατόν περιέχον τα ορατά , εικόνα του νοητού θεός αισθητός , μέγιστος και άριστος και κάλλιστος και τελειότατος έχει γίνει αυτός ο ένας και μονογενής ουρανός.» ( Πλάτωνος «Τίμαιος» 91 )
«Πώς δε μοι έν τε τα πάντ’ έσται και χωρίς έκαστον ; » : Πώς, κατά την γνώμη μου , και τα πάντα είναι ένα και χωριστό το καθένα ; (Ορφική Θεολογία – Otto Kern)
«Θεός μεν τα πολλά εις έν συγκεραννύναι και πάλιν εξ ενός εις πολλά διαλύειν ικανώς επιστάμενος άμα και δυνατός , ανθρώπων δε ουδείς ουδέτερα τούτων ικανός ούτε έστι νυν ούτε εις αύθις ποτέ έσται » : Ο Θεός έχει την υψηλή γνώση και δυνατότητα ικανώς μεν να συνενώνει τα πολλά σε ένα και πάλι από ένα να διαλύει σε πολλά , όμως κανείς απ’ τους ανθρώπους δεν είναι ικανός σε τίποτε απ’ αυτά ούτε θα είναι ποτέ . (Πλάτωνος «Τίμαιος» 68)
« Είς Θεός εν τε θεοίσι και ανθρώποισι μέγιστος , ούτε δέμας θνητοίσιν ομοίϊος ούτε νόημα . ούλος ορά , ούλος νοεί , ούλος δε ακούει » : Ενας Θεός και στους θεούς και στους ανθρώπους μέγιστος ούτε όμοιος με τους θνητούς στο σώμα ούτε στο νόημα . ολόκληρος βλέπει (παντεπόπτης) , ολόκληρος κατανοεί (παντογνώστης) , και ολόκληρος ακούει . ( Ξενοφάνης )
« Θεούς δε προσωνόμασαν σφέας από του τοιούτου , ότι κόσμω θέντες τα πάντα πράγματα και πάσας νομάς είχον » : Θεούς ονόμασαν αυτούς από το εξής , διότι , αφού έθεσαν τον κόσμο (κοσμική τάξη στο σύμπαν), κατείχαν όλα τα πράγματα και όλες τις νομές. ( Ηρόδοτος , Ευτέρπη 52)
« Την θεϊκή αιτία πρέπει να την αναζητήσομε παντού, για να κατακτήσομε την ευτυχισμένη ζωή που αναλογεί στην ανθρώπινη φύση μας .Την αναγκαία αιτία πρέπει να την αναζητήσομε χάριν της θεϊκής , όταν αναλογισθούμε ότι χωρίς τις αναγκαίες αιτίες είναι αδύνατο να κατανοήσομε, να συλλάβομε ή έστω να διατηρήσομε επαφή με τα αντικείμενα της σοβαρής μελέτης μας…
Έτσι , λοιπόν , προέκυψαν όλα αυτά τα πράγματα – από την δράση της Ανάγκης . Σε αυτήν την κατάσταση τα παρέλαβε ο Δημιουργός του ωραιότερου και καλύτερου των γενημένων όντων , όταν αποφάσισε να φέρει στην ζωή τον αυτάρκη και τελειότατον Θεό .» ( Πλάτωνος «Τίμαιος» 68 )
« Ο Ησίοδος καθαρά και με ορισμούς πρώτος εξέθεσε τέσσερα γένη των λογικών όντων , τους ΘΕΟΥΣ , έπειτα ΔΑΙΜΟΝΕΣ πολλούς και αγαθούς , έπειτα ΗΡΩΕΣ, έπειτα ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ, ονομάζοντας τους Ημίθεους σε Ήρωες . Άλλοι δε κάνουν μεταβολή και στα σώματά τους ομοίως και στις ψυχές , όπως το ύδωρ από την γη , από δε το ύδωρ ο αέρας , από δε τον αέρα το πυρ φαίνεται να γεννάται , καθώς η ουσία φέρεται προς τα άνω . έτσι από μεν τους ανθρώπους σε ήρωες , από δε τους ήρωες σε δαίμονες οι καλύτερες ψυχές παίρνουν μεταβολή . και από δαίμονες λίγες μεν σε πολύ χρόνο πλέον αφού καθαρισθούν δια της αρετής , συμμετέχουν καθ’ ολοκληρίαν προς την θεότητα. Όμως συμβαίνει μερικές να μη συγκρατούν τους εαυτούς των , αλλά ριγμένες και αναλυόμενες πάλι σε θνητά σώματα (συμβαίνει) να έχουν αλαμπή και αμυδρή ζωή , σαν αναθυμίαση» ( Πλούταρχος «Περί των εκλελοιπότων χρηστηρίων» 10)
Eδουάρδος Συρέ : «Για τα μεγάλα πνεύματα της αρχαιότητας , οι θεοί δεν ήταν παρά ποιητική έκφραση των ιεραρχικά τοποθετημένων φυσικών δυνάμεων, δονούμενη εικόνα του εσωτερικού οργανισμού της , και με την ίδια αυτή έννοια των συμβόλων κοσμικών και ανιμιστικών(ψυχικών) δυνάμεων οι θεοί επιβιώνουν ακατάλυτοι στην συνείδηση της ανθρωπότητας. Στην συνείδηση των μυστών η ποικιλία αυτή των θεών ή δυνάμεων κυριαρχούνταν και διαπερνιόταν από τον υπέρτατο Θεό ή το καθαρό Πνεύμα. Ο βασικός στόχος των ιερών της Μέμφιδας, των Δελφών και της Ελευσίνας ήταν να διδάξουν αυτήν ακριβώς την ενότητα του Θεού με τις θεοσοφικές διδαχές και την ηθική πειθαρχία που την ακολουθεί .(…)
Μόνο η βεβαιότητα ότι η Αθάνατη Ψυχή μπορεί να γίνει στέρεη βάση της γήινης ζωής – και μόνο η συνύπαρξη των μεγάλων θρησκειών , με την στροφή προς την κοινή πηγή έμπνευσής τους , μπορούν να εξασφαλίσουν την αδελφοσύνη ανάμεσα στους λαούς και το μέλλον της ανθρωπότητας .»
Ευάγγελος Παπανούτσος : « Η θρησκευτική πίστη δεν στηρίζεται σε λογικές αποδείξεις , ούτε τις χρειάζεται για να βεβαιώσει περισσότερο τα ομολογήματά της , αλλά απορρέει από την ιδιότυπη αίσθηση και θέαση του υπέρλογου , που σαν το « αγαθόν» της Πλατωνικής « Πολιτείας» είναι το απόλυτα ανυπόθετο, εκείνο που, επειδή υπάρχει « πρεσβεία και δυνάμει επέκεινα της ουσίας», χαρίζει σε όλα τα όντα «το είναι και την αξίαν». Στην έκσταση προσφέρεται άμεσα της πίστης το περιεχόμενο, δεν αποκτάται έμμεσα με την κίνηση της σκέψης .
Διονύσιος Αρεοπαγίτης : « Τούτο ακριβώς είναι η μυστική θεολογία : ούτε αίσθηση, ούτε λόγοι, ούτε κίνηση του νου, ούτε ενέργεια, ούτε έξη, ούτε τίποτ’ άλλο από τα δικά μας θα την παραστήσει ` αλλά όταν σε τελείαν ακινησίαν του νου μας αποκαλυφθούν τα περί αυτής με εσωτερικό φωτισμό[ « ελλαφθέντες» ] , θα αντιληφθούμε ότι βρίσκεται πάνω απ’ όλα όσα μπορεί να συλλάβει ο νους(…) γιατί τούτο μόνο περί του Θεού λέγεται : ότι είναι πάνω από τα πάντα»
Εδώ διοχετεύεται εκχριστιανισμένη πια η μυστική φιλοσοφία του Πλωτίνου . Αυτός πρώτος περίγραψε με τέτοιο τρόπο την έκσταση και το επέκεινα , την απόλυτη υπερβατικότητα του θείου .
TZORNTANO MΠΡOYNO “ΠΕΡΊ ΤΩΝ ΣΚΙΏΝ ΤΩΝ ΙΔΕΏΝ”:
«Αν δεν εξισώσεις τον εαυτό σου με τον Θεό, δεν θα κατανοήσεις τον Θεό: διότι το όμοιο γίνεται κατανοητό με το όμοιο. Αύξησε τον εαυτό σου σε μέγεθος χωρίς μέτρο, βγες από το σώμα, ύψωσε τον εαυτό σου έξω από τον χρόνο, γίνε Αιωνιότητα, τότε θα κατανοήσεις τον θεό. Πίστεψε ότι τίποτε δεν είναι αδύνατο για εσένα, σκέψου τον εαυτό σου αθάνατο και ικανό να κατανοήσεις τα πάντα, όλες τις τέχνες, τις επιστήμες και τη φύση κάθε ζωντανού όντος. Υψώσου ψηλότερα από το πιο υψηλό ύψος, και κατέβα χαμηλότερα από κάθε βάθος. Με τις αισθήσεις σου γνώρισε κάθε πλάσμα της δημιουργίας, της φωτιάς, του νερού, του ξηρού και του υγρού, φαντάσου ότι βρίσκεσαι παντού, στη γη, στη θάλασσα, στον ουρανό, ότι δεν γεννήθηκες ακόμη στην κοιλιά της μητέρας σου, όντας νέος, γέρος, νεκρός, πέραν του θανάτου. Αν κατανοήσεις τα πάντα μεμιάς, χρόνους, τόπους, πράγματα, ποιότητες, ποσότητες, τότε θα κατανοήσεις τον θεό» .
Καταγράφοντας στη μνήμη τις μαγικές εικόνες των ουρανών, που είναι σκιές σε σχέση με τις ιδέες του θεϊκού νου από τον οποίο εξαρτώνται όλα τα πράγματα εδώ κάτω, ο Μπρούνο ήλπιζε να βιώσει την αιγυπτιακή εμπειρία και να αποκτήσει θεϊκές δυνάμεις, ώστε να συλλάβει πέραν της πολλαπλότητας την επιφώσκουσα ενότητα.
Το ΕΝ είναι ο Παγκόσμιος Πατήρ, η αρχή παντός αριθμού και πάσης αριθμήσεως η υπάτη Αρχή. Ο ΘΕΟΣ είναι ο κατ’ εξοχήν αριθμός , άρρητος και υπέρ πάντα λογισμόν. Είναι η αρχή του παντός, διότι στα πάντα παρέχει Ενότητα και συνδιαλλάσσει σε ενότητα τις αντίθετες αρχές.(Φιλόλαος)
Η ΤΡΙΑΣ είναι ενεργητικώς η έναρξις των αριθμών, οι οποίοι διαχωρίζονται από το σύνολο των μονάδων των.Η ΤΡΙΑΣ διαχώρισε την ύλη και την διαμόρφωσε με τις δυνάμεις όλων των ποιοτήτων…Είναι η κορυφή της ουσίας.
Η πρωταρχική Ορφική Θεολογία παραδέχεται 3 ΤΡΙΑΔΕΣ ΑΡΧΩΝ…Και κατά τους Αλεξανδρινούς Πλατωνικούς, με επί κεφαλής τον μέγαν ΠΛΩΤΙΝΟΝ, η Πρωταρχική ΘΕΙΑ ΤΡΙΑΣ αναπτύσσεται επίσης κατά Τριάδες. Επί κεφαλής του πρώτου Τριγώνου της ΑΓΑΘΟΕΙΔΟΥΣ ΤΡΙΑΔΟΣ βρίσκεται το ΕΝ-ΑΓΑΘΟΝ, ως Πρώτη Αρχή και στην βάση αφ’ ενός ο Νους, ο Λόγος, ο Κόσμος των Ιδεών και αφ’ ετέρου η Ψυχή του Κόσμου, ο Δημιουργός, η Ζωή. Εκ του Κόσμου των Ιδεών απορ-ρέουν τα Πρότυπα των όντων.Από το πρώτο αυτό Τρίγωνο απορρέουν άλλα δυο και η όλη εκδήλωση της Παγκοσμιό-τητας προβαίνει κατά Τριάδες και Εννεάδες. Στην κορυφή της δεύτερης ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΤΡΙΑΔΟΣ βρίσκεται η Ουσία του Κόσμου και στην βάση της η Επιστροφή στην Ουσία και η Κίνησις. Στην κορυφή της τρίτης ΝΟΗΤΗΣ ΤΡΙΑΔΟΣ- ΣΟΦΙΑΣ ΔΕΟΣ βρίσκεται το ΟΝ και στην βάση της η Νοητή Αλήθεια και η Αλήθεια.
“Μια πηγή, μια ρίζα ακτινοβολεί υπό τριπλήν λάμψη ` διότι εκεί όπου ευρίσκεται ο Πατρικός Βυθός , εκεί υπάρχει ο ένδοξος Υιός, μυστικόν γέννημα της καρδίας εκείνου, Σοφία κοσμοτεχνίτις ` εκεί επίσης ακτινοβολεί το Ενοποιόν Φως της Αγίας Πνοής-Άγιον Πνεύμα….αποκαλύπτει με λάμψη το θαυμαστό φέγγος των μακαρίων και εγκοσμίων ουσιών”( Συνέσιος , πλατωνίζων επίσκοπος Κυρήνης)
ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΟ ΑΓΙΟΝ, ΤΟ ΚΥΡΙΟΝ ΚΑΙ ΖΩΟΠΟΙΟΝ :
“Ο Θεός είναι ο ήλιος, ο Χριστός είναι οι ακτίνες του και το φως του είναι το Άγιον Πνεύμα “, αναφέρουν χαρακτηριστικά σε κηρύγματα οι Πατέρες του Αγίου Όρους, δείχνοντάς μας την σχέση και την δύναμη της Αγίας Τριάδος.
“Ἡ πνοὴ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος
Τί εἶναι τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ τί δίνει στὸν ἄνθρωπο.
Ἡ πνοὴ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος
Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι ὁ Θεός, τὸ τρίτο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, παντοδύναμο ὅπως ὁ Πατέρας καὶ ὁ Υἱός. Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ζωογονεῖ, ἐμψυχώνει καὶ ἐνδυναμώνει τὰ πλάσματα. Αὐτὸ δίνει στὰ ζῶα τὴ ζωή, στοὺς ἀνθρώπους τὸ νοῦ καὶ στοὺς χριστιανοὺς τὴν ἀνώτερη ζωή, τὴν πνευματική. Αὐτὸ φωτίζει τὸν ἄνθρωπο καὶ τὸν βοηθάει νὰ μπεῖ στὴν βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα δίνεται στὸν καθένα μας ὄχι σύμφωνα μὲ τὴν ἀξία τῶν καλῶν ἔργων του, ἀλλὰ δωρεάν, σύμφωνα μὲ τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ, γιὰ τὴν σωτηρία του.
Στὴν συνέχεια θὰ δοῦμε τί χαρίζει στὸν ἄνθρωπο τὸ Ἅγιον Πνεῦμα.
1. Ὅταν κατοικήσει μέσα στὸν ἄνθρωπο τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, τοῦ δίνει πίστη καὶ φωτισμό. Χωρὶς Αὐτό, κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ ἔχει ἀληθινὴ καὶ ζωντανὴ πίστη. Χωρὶς τὸ φωτισμό Του, καὶ ὁ πιὸ σοφὸς καὶ μορφωμένος ἄνθρωπος εἶναι ὁλότελα τυφλὸς ὡς πρὸς τὰ ἔργα τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν κτίση Του. Ἀπεναντίας, τὸ Ἅγιο Πνεῦμα μπορεῖ νὰ φωτίσει ἐσωτερικὰ καὶ τὸν πιὸ ἀμόρφωτο καὶ ἁπλοϊκὸ ἄνθρωπο, νὰ τοῦ ἀποκαλύψει ἄμεσα τὰ ἔργα τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ τοῦ προσφέρει τὴ γλυκειὰ γεύση τῆς βασιλείας Του. Ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἔχει μέσα του τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, αἰσθάνεται στὴν ψυχή του ἕνα ἀσυνήθιστο φῶς, ποὺ τοῦ ἦταν ὁλότελα ἄγνωστο μέχρι τότε.
2. Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα γεννάει στὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου τὴν ἀληθινὴ ἀγάπη. Ἡ ἀληθινὴ ἀγάπη εἶναι σὰν μία καθαρὴ φωτιά, μία πηγὴ θερμότητας, ποὺ ζεσταίνει τὴν καρδιά. Εἶναι μία ρίζα, ποὺ βλαστάνει μέσα στὴν καρδιὰ ὅλα τὰ καλὰ ἔργα. Γιὰ τὸν ἄνθρωπο ποὺ ἔχει ζωογονηθεῖ ἀπὸ τὴν ἀληθινὴ ἀγάπη, τίποτα δὲν εἶναι δύσκολο, φοβερὸ ἢ ἀδύνατο. Γι’ αὐτὸν κανένας νόμος δὲν εἶναι βαρύς, καμιὰ ἐντολὴ δὲν εἶναι ἀνεφάρμοστη. Ὅλα του εἶναι εὔκολα.
Ἡ πίστη καὶ ἡ ἀγάπη, ποὺ χαρίζει στὸν ἄνθρωπο τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, εἶναι τόσο μεγάλα καὶ δυνατὰ ὄπλα στὰ χέρια του, πού, ἂν τὰ ἔχει, μπορεῖ εὔκολα, ἄνετα, μὲ χαρὰ καὶ γαλήνη νὰ βαδίσει τὸ δρόμο ποὺ βάδισε ὁ Χριστός.
3. Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα δίνει ἀκόμα στὸν ἄνθρωπο δύναμη, γιὰ ν’ ἀντιστέκεται στοὺς πειρασμοὺς τοῦ κόσμου. Ἔτσι, χρησιμοποιεῖ βέβαια τὰ ἐπίγεια ἀγαθά, ἀλλὰ σὰν περαστικὸς ταξιδιώτης, χωρὶς νὰ κολλάει σ’ αὐτὰ τὴν καρδιά του. Ἀντίθετα, ὁ ἄνθρωπος ποὺ δὲν ἔχει μέσα του τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ὅσο μορφωμένος καὶ ἔξυπνος κι ἂν εἶναι, μένει πάντα δοῦλος καὶ αἰχμάλωτος τοῦ κόσμου.
4. Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα δίνει στὸν ἄνθρωπο καὶ σοφία. Αὐτὸ τὸ βλέπουμε κατεξοχὴν στοὺς ἁγίους ἀποστόλους, πού, πρὶν λάβουν τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ἦταν ἀγράμματοι καὶ ἁπλοϊκοὶ ἄνθρωποι, ὕστερα ὅμως κανεὶς δὲν μποροῦσε ν’ ἀντισταθεῖ στὴ σοφία καὶ τὴ δύναμη τοῦ λόγου τους.
Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα χαρίζει σοφία ὄχι μόνο στὰ λόγια τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλὰ καὶ στὶς πράξεις του. Ἔτσι, λ.χ., ἐκεῖνος ποὺ ἔχει μέσα του τὸ Πνεῦμα, πάντα θὰ βρεῖ τὸ χρόνο καὶ τὸν τρόπο νὰ φροντίσει γιὰ τὴ σωτηρία του, ἀκόμα καὶ μέσα στὸ θόρυβο τοῦ κόσμου.
5. Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα χαρίζει τὴν ἀληθινὴ χαρά, τὴν καρδιακὴ εὐτυχία καὶ τὴν ἀσάλευτη εἰρήνη. Ὁ ἄνθρωπος ποὺ δὲν ἔχει μέσα του τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ποτὲ δὲν μπορεῖ νὰ χαρεῖ ἀληθινά, νὰ εὐχαριστηθεῖ καθαρά, νὰ νιώσει τὴν εἰρήνη ποὺ γλυκαίνει τὴν ψυχή. Εἶναι ἀλήθεια ὅτι κάπου κάπου χαίρεται. Μὰ ἡ χαρά του εἶναι στιγμιαία καὶ ὄχι καθαρή. Κάπου-κάπου διασκεδάζει. Μὰ οἱ διασκεδάσεις του εἶναι πάντα κενές, ἀνούσιες, καὶ μετὰ ἀπ’ αὐτὲς τὸν κυριεύει μία ἀκόμα μεγαλύτερη στενοχώρια. Κάπου-κάπου εἶναι ἤρεμος. Μὰ ἡ ἠρεμία του δὲν εἶναι ἡ πνευματικὴ εἰρήνη, εἶναι νάρκη τῆς ψυχῆς. Καὶ ἀλίμονο σ’ ἐκεῖνον ποὺ δὲν προσπαθεῖ καὶ δὲν θέλει νὰ ξυπνήσει ἀπ’ αὐτὴ τὴ νάρκη!
6. Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα δίνει καὶ τὴν ἀληθινὴ ταπείνωση. Ὁ ἄνθρωπος, ἀκόμα καὶ ὁ πιὸ γνωστικός, δὲν μπορεῖ νὰ γνωρίσει τὸν ἑαυτό του ὅσο πρέπει, ἂν δὲν ἔχει μέσα του τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Γιατί χωρὶς τὴ θεία βοήθεια, δὲν μπορεῖ νὰ δεῖ τὴν πραγματικὴ κατάσταση τῆς ψυχῆς του. Ἂν εἶναι τίμιος καὶ κάνει κανένα καλὸ στοὺς συνανθρώπους του, νομίζει πῶς εἶναι δίκαιος ἢ καί, σὲ σύγκριση μὲ τοὺς ἄλλους, τέλειος καὶ πῶς δὲν τοῦ χρειάζεται τίποτ’ ἄλλο!
Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ὅταν κατοικήσει μέσα μας, μᾶς ἀποκαλύπτει ὅλη τὴν ἐσωτερική μας φτώχια καὶ ἀδυναμία. Καὶ ἀνάμεσα στὶς ἀρετές μας, προβάλλει ὅλες τὶς ἁμαρτίες μας, τὴν ἀμέλειά μας, τὴν ἀδιαφορία μας γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ἄλλων, τὴν ἰδιοτέλειά μας ἀκόμα καὶ ἐκεῖ ποὺ φαινόμαστε μεγαλόψυχοι, τὴν παχυλὴ φιλαυτία μας ἀκόμα καὶ ἐκεῖ ποὺ ποτὲ δὲν τὴν ὑποπτευόμασταν. Κοντολογίς, τὸ Ἅγιο Πνεῦμα μας τὰ δείχνει ὅλα, ὅπως πραγματικὰ εἶναι. Καὶ τότε ἀρχίζουμε ν’ ἀποκτᾶμε τὴν ἀληθινὴ ταπείνωση. Τότε ἀρχίζουμε νὰ χάνουμε τὴν ἐμπιστοσύνη μας στὶς δικές μας δυνάμεις καὶ ἀρετές. Τότε ἀρχίζουμε νὰ θεωροῦμε τὸν ἑαυτό μας χειρότερο ἀπὸ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους. Καὶ ταπεινωμένοι μπροστὰ στὸν Ἰησοῦ Χριστό, ἀρχίζουμε νὰ μετανοοῦμε εἰλικρινὰ καὶ νὰ ἐλπίζουμε μόνο σ’ Ἐκεῖνον.
7. Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα μᾶς διδάσκει, τέλος, τὴν ἀληθινὴ προσευχή. Κανένας δὲν μπορεῖ νὰ κάνει προσευχὴ πραγματικὰ εὐάρεστη στὸ Θεό, πρὶν λάβει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Γιατί ἂν ἀρχίσει νὰ προσεύχεται, χωρὶς νὰ ἔχει μέσα του τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, θὰ δεῖ τὸ νοῦ του νὰ μὴν μπορεῖ νὰ συγκεντρωθεῖ. Ἐπιπλέον, δὲν γνωρίζει, ὅπως πρέπει, οὔτε τὸν ἑαυτό του οὔτε τὶς ἀνάγκες του οὔτε τί νὰ ζητήσει οὔτε πῶς νὰ τὸ ζητήσει ἀπὸ τὸ Θεό. Καλὰ-καλὰ δὲν ξέρει οὔτε τί εἶναι ὁ Θεός. Ὅποιος, ὅμως, ἔχει μέσα του τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, γνωρίζει τὸ Θεό, βλέπει ὅτι Αὐτὸς εἶναι ὁ Πατέρας του καὶ ξέρει πῶς νὰ Τὸν πλησιάσει, πῶς νὰ Τὸν παρακαλέσει καὶ τί νὰ Τοῦ ζητήσει. Οἱ σκέψεις του στὴν προσευχὴ εἶναι εὔτακτες, καθαρές, προσηλωμένες μόνο στὸν Κύριο. Ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος μπορεῖ μὲ τὴν προσευχή του νὰ πετύχει τὰ πάντα, ἀκόμα καὶ βουνὰ νὰ μετακινήσει.
Νά, λοιπόν, τί χαρίζει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα σ’ ἐκεῖνον ποὺ Τὸ ἔχει λάβει. Βλέπετε ὅτι, χωρὶς τὴ βοήθεια καὶ τὴ συνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, εἶναι ἀδύνατον ὄχι μόνο νὰ μποῦμε στὴν οὐράνια βασιλεία, ἀλλὰ κι ἕνα βῆμα νὰ κάνουμε στὸ δρόμο ποὺ ὁδηγεῖ ἐκεῖ. Γι’ αὐτὸ εἶναι ἀπαραίτητο νὰ ποθοῦμε καὶ νὰ ζητᾶμε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα• εἶναι ἀπαραίτητο νὰ Τὸ ἀποκτήσουμε καὶ νὰ Τὸ ἔχουμε πάντα μέσα μας, ὅπως Τὸ εἶχαν οἱ ἅγιοι ἀπόστολοι ”
ΑΓΙΟΣ ΙΝΝΟΚΕΝΤΙΟΣ ΒΕΝΙΑΜΙΝΩΦ ( Ιερά Μονή Παρακλήτου)
(ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)
