Ένα Ρολόι Ψυχικού Συντονισμού στην Κοσμική Αρμονíα
Από ένα άγνωστο βάθος του παρελθόντος, στο κέντρο της πόλης βρίσκεται κατασκευασμένο επάνω σ’ έναν υψηλόν πύργο στη μέση της αγοράς, ένα μεγάλο μυστήριο ηλιακό ρολόι, έργο της κοινής επιταγής για συντονισμό των κινήσεων, ως ρυθμιστής της κοινής ζωής της Πολιτείας.
Το μεγαλόπρεπο κτίριο λειτουργεί ως διοικητήριο – εγκέφαλος της οργάνωσης της Τάξης σε μια σειρά επίπεδα : φυσικό, κοινωνικό, ιστορικό. Όλα τα βάζουν σε συνάφεια οι δείκτες του ρολογιού αυστηρά στα μέτρα του ρυθμού των ελασμάτων του. Και ο ρυθμός σταθερός, αμετάκλητος καθορίζει το πλέγμα των αρμονικών σχέσεων.
Με τον καιρό, η εξουσία, απωθώντας όλους τους άλλους από το κέντρο, αποκλείοντας τη διάβαση μεσ’ απ’ αυτό, ξερίζωσε την σύνδεση κάθε ατόμου με την ακτίνα εκροής του κέντρου και το μετέβαλε σε όργανό της ισχυρό, στατικό και αμετακίνητο. Το αείρροον κέντρο που ως ομφάλιος λώρος παλμοδονούσε τον ρυθμό της Πολιτείας, το περιχαράκωσαν με ισχυρά τείχη απροσπέλαστα. Στα μάτια των ανθρώπων πήραν την θέση του οι κρατούντες διαχειριστές της τύχης του πλήθους, ξεκόβοντας το άτομο απ’ την αρχέγονη πηγή, να τους υπηρετεί θολωμένο σε μιαν ισορροπία τρόμου, σαν την μύγα οίστρο με το ξέφρενο τροχάδι του έκρυθμου.
Κάποια στιγμή οι πολλοί ανακάλυψαν πως το όλο οικοδόμημα τους εμποδίζει στην λειτουργία των κινήσεων. Ήταν ένας όγκος στη μέση του κόμβου κυκλοφορίας που καθυστερούσε τις σκοπιμότητες – πολλαπλασιαστές , με συσσωρεύσεις νεκρών στιγμών, μια από κάθε υπόκωφο κτύπο του, σα νεροσταγόνες που ογκώνουν τον σταλαχτίτη. Όμως οι προθέσεις ήταν επιτακτικές, βιάζονταν στη συσσώρευση υλικών, υπηρεσιών, απαιτήσεων που θρόμβωναν μέσα στην κυκλοφορία του πολιτισμού.
Αποφάσισαν οι πολίτες αγανακτησμένοι, να γκρεμίσουν το «Ρολόι». Εξάλλου, ο πολυδαίδαλος διοικητικός μηχανισμός είχε εκταθεί στην ολοένα διευρυμένη επιφάνεια και ισορροπούσε πλέον σε όρια πιεστικά από ανάλογες διευρύνσεις και προθέσεις «άλλων». Περιχαρακώθηκε τόσο καλά με την τεχνολογική επικουρία της επιστήμης, που έγινε απόρρητος κι απόκρυφος εξουσιαστικός μηχανισμός, σαν εσωτερική αντίφαση της δημοκρατίας – η αντιύλη της. Πανταχού παρών και απών συγχρόνως. Με άλλοθι μια διαβρωμένη διαλεκτική, στην οποία δεν μπορούσε ποτέ να εμβαθύνει, αξιώνοντας έναν λειτουργικότερο ρυθμό.
Γκρέμισαν το Ρολόι και στη θέση του συνέχισαν τις τροχιές με διασταυρώσεις για καλύτερη κυκλοφορία. Όμως, μπερδεύτηκαν πάλι χειρότερα, αφού πλήθυναν οι μετακινούμενοι στην αναζήτηση των πολλαπλάσιων επιδιώξεών τους, στην απαίτηση, στο δικαίωμα όλων για κυκλοφορία από το ισοπεδωμένο κέντρο.
Στην παγιδευμένη αμηχανία τόσων συσσωρευμένων παραπλήσιων μοναξιών στον χώρο δράσης, ομολογούν το άγχος, τις νευρώσεις, τις ανασφάλειες, τον φόβο, τη βία, την άγνοια, το άμετρο, την ασυνεννοησία, τις θρομβώσεις τόσων στατικών «θέλω», τα νέα αδιέξοδα, όπου μια φευγαλέα αντανάκλαση συνείδησης ευθύνης πηγαινοερχόταν αλύτρωτη, χωρίς την δύναμη συντονισμού και ταξιθέτησής της.
Ο παλιός ρυθμός κοιμόταν ακόμη απωθημένος στη συλλογική μνήμη: εκείνο το πρώτο Ρολόι – οικοδόμημα πόσα ευεργετήματα είχε εμπνεύσει στον κοινό βίο.
Στην απελπισία τους και μη βρίσκοντας νέες λύσεις αποφασίζουν να το ξαναχτíσουν ολόιδιο, προφασιζόμενοι από σεβασμό στην ομορφιά του παρελθόντος, σε μια γραφικότητα που εξασφάλιζε τα μέτρα μιας ήσυχης τάξης, μέσα στα οποία χωρούσε η ελευθερία ενός δυναμογόνου περιπάτου ολόγυρα απ’ το κτίριο στην θέα των προθηκών του.
Ωστόσο, τόση απελπισία είχε εκείνη η απόφαση για την απόλυτα όμοια επανίδρυση του Ρολογιού με την παρελθούσα του ύπαρξη, που έφερε φόβο, ρίγος στην ψυχή των πιο ευαίσθητων : η αδυναμία μιας επανάληψης, εκεί, όπου όλα δείχνουν να εξελίσσονται, νέοι άνθρωποι, νέες ιδέες, τόσες διαφορετικότητες, τόσες απαιτητικές απελευθερώσεις.
Το έργο άρχισε με αυστηρή οργάνωση εργασιών, να μην ξεφύγει τίποτε από τις λεπτομέρειες των κανόνων του: ισχυρά θεμέλια, νέα τεχνολογία για καλύτερη πιστότητα της αναπαραγωγής της παλιάς δομής, με την καθοδήγηση των σοφών, στοχαστών τη ερημίας.
Όταν ολοκληρώθηκε η κατασκευή με την πανηγυρική εγκατάσταση του τεράστιου Ρολογιού πάνω στον τρούλο, άνοιξαν όλα τα παράθυρα κι οι πόρτες στο συγκεντρωμένο πλήθος, που με συγκρατημένη νοσταλγία ετοιμαζόταν να επευφημήσει για άλλη μια φορά τον νικητή, αγωνιώντας και για την επιτυχία του έργου.
Ξημερώνοντας, ξαγρυπνισμένοι περίμεναν όλοι, μέσα στο ημίφως, σύμφωνα με την εντολή των αρχιτεκτόνων δημιουργών, ν’ αρχίσει ο μηχανισμός να λειτουργεί με την πρώτη αχτίνα του ήλιου που γλιστρώντας από την κορυφογραμμή του βουνού θα ενεργοποιήσει το κατασκευασμένο του κύτταρο να χτυπά ες αεί στο μέλλον τον ρυθμό της συνοχής τους, που την είπαν : Νέα Ιστορία.
Για να γυρίσουν έπειτα ήσυχοι στα σπίτια, στις συνήθειες και στα έργα τους, κινούμενοι σ’ αυτόν τον σίγουρο ρυθμό, ως τον μοιραίο προγεγραμμένο θάνατό τους, ζώντας ασφαλείς το εφήμερο αυτό, έστω, «το λίγο που τους δόθηκε». Κι ήταν αυτός ένας συλλογικός πόθος που βάραινε πάνω στην αμαρτία της χωριστικότητας μέσα στην ενότητα.
Περίμεναν, σίγουροι μέσα τους ότι σε λίγο αυτή η απώλεια που κενώνει μέσα τους τις αγωνίες θα καλυφθεί με τη λεπτή επίστρωση της ασφαλείας του παρελθόντος, μ’ εκείνο το σκαλοπάτι που βρίσκεται πλησιέστερα προς την Αρχή.
Περιμένουν…
Να την! η πρώτη αχτίνα Ηλίου σύγκαιρα στο βουνό, στα μάτια τους και στο Ρολόι : αρχίζουν οι χτύποι στον ίδιο ρυθμό αλληλοδιάδοχοι ∙ όμως μέσα στις ολοφώτιστες σάλες του νέου οικοδομήματος ξεχειλίζει μια Μουσική αρμονική γεννημένη από τους παλμούς του Ρολογιού. Ένα ευχάριστο ξάφνιασμα διαπερνάει ρίγος δονώντας όλων τα σώματα. Μια Μουσική που αλλάζει συνέχεια καταφάσκοντας ένα, ως φαίνεται, ατελείωτο πλήθος αρμονιών, που αρχίζουν να σαλεύουν τα μουδιασμένα κορμιά των πολιτών της κατανάλωσης. Μα πώς πρόεκυψε αυτή η ουρανία Μουσική; Η πιο μεγάλη απορία εκδηλώνεται στους δημιουργούς του έργου, γιατί αυτή η πραγματικότητα τούς ήταν εντελώς απρόβλεπτη. Όλοι κινούνται γοητευμένοι και η ορμή για ελευθερία, που ο πριν ρυθμός την είχε κοιμισμένη, ξυπνάει και γίνεται έκφραση της ουσίας, σ’ έναν χορό συναρπαστικό. Όλα κυκλοφορούν άψογα κι ηδονικά αυτοσυνειδητοποιημένα στην ευθύνη της ελευθερίας τους.
Στη νέα κατάσταση δεν υπάρχει διοικητήριο. Κάθε άτομο και όλη η θαυμαστή ενότητα γνωρίζουν έσωθεν να συμπεριφέρονται αρμονικά. Απ’ τ’ ανοιχτά παράθυρα μπαινοβγαίνουν σμάρια πουλιών, τραβηγμένα απ’ τις υπέροχες μουσικές αρμονίες. Κι ο τόπος ευωδιάζει από τ’ άνθη, που αγκαλιάζουν το «Ρολόι», ως μυστικοί αιθερικοί διαπιστευτές της Θείας Τάξης κι Αρμονίας.
Εδώ μπαινοβγαίνουν καθημερινά ομάδες-ομάδες τα παιδιά, να μαθητέψουν στον παράξενο ηλιακό μηχανισμό και η άσκηση τους είναι : πώς να καταφέρουν να λύσουνε το αίνιγμα :
«πώς γίνεται ήχος το φως »
Ο Ποιητής
Λάμπει μέσα μου κείνο που αγνοώ. Μα ωστόσο λάμπει*.
Σημείωση :*Ελύτης: «Τα Ελεγεία της Οξώ-πετρας»
