Βάλε Τάξη στον Κόσμο
Νίκος Καζαντζάκης: Ο κόσμος τούτος, όλη η πλούσια, απέραντη σειρά τα φαινόμενα, δεν είναι απάτη, φαντασμαγορία, πολύχρωμη του αντικαθρεφτιζόμενου νου μας. Μήτε απόλυτη πραγματικότητα, που ζει και μεταπλάθεται ανεξάρτητη από τη δύναμη του νου μας, λεύτερη.
Δεν είναι η λαμπερή στολή που ντύνει το μυστικό σώμα του Θεού. Μήτε το διάφανο και σκοτεινό μεσότοιχο αναμεσός ανθρώπου και μυστηρίου.
Όλος τούτος ο κόσμος που θεωρούμε, γρικούμε κι αγγίζουμε είναι η προσιτή στις ανθρώπινες αίστησες, όλο Θεό συμπύκνωση των δυό τεράστιων δυνάμεων του Σύμπαντου.
Μια δύναμη κατηφορίζει και θέλει να σκορπίσει, ν’ ακινητήσει, να πεθάνει. Μια δύναμη ανηφορίζει και ζητάει ελευτερία κι αθανασία.
Αιώνια τα δυό τούτα στρατέματα, τα σκοτεινά και φωτερά, τα στρατέματα της ζωής και του θανάτου,συγκρούονται.Τα ορατά για μας χνάρια της σύγκρουσης τούτης είναι τα πράματα, τα φυτά, τα ζώα, οι άνθρωποι.
Αιώνια οι αντίθετες δυνάμες συγκρούονται, σμίγουν , παλεύουν , νικούν και νικούνται, συβιβάζονται και ξαναρχίζουν πάλι να πολεμούν σε όλο το Σύμπαντο-από τον αόρατο στρόβιλο σε μια στάλα νερό ως τον απέραντο αστροκατακλυσμό του Γαλαξία.
Στρατόπεδο αλάκερου του Θεού είναι το πιο ταπεινό έντομο κι η πιο μικρή ιδέα. Μέσα τους όλος ο Θεός είναι παραταγμένος σε κρίσιμη μάχη.
Και στο πιο ασήμαντο μόριο γης κι ουρανού ακούω το Θεό μου να φωνάζει : Βοήθεια !
Το κάθε πράμα είναι αυγό, και μέσα του το σπέρμα του Θεού ανήσυχο, ακοίμητο δουλεύει. Αρίφνητες δυνάμες από μέσα του κι απόξω παρατάζονται και το υπερασπίζουν.
Με το φως του μυαλού, με τη φλόγα της καρδιάς πολιορκώ την κάθε φυλακή του Θεού, ψάχνοντας, δοκιμάζοντας, χτυπώντας, ν’ ανοίξω μέσα στο φρούριο της ύλης θύρα, να δημιουργήσω μέσα στο φρούριο της ύλης θύρα της ηρωικής έξοδος του Θεού μας.
Πολέμα, ενεδρεύοντας με υπομονή τα φαινόμενα,να τα υποτάξεις σε νόμους . Έτσι ανοίγεις δρόμους στο χάος και βοηθάς το πνέμα να βαδίσει.
Βάλε τάξη, την τάξη του μυαλού σου, στη ρεούμενη αναρχία του κόσμου. Καθαρά χάραξε απάνω στην άβυσσο το σχέδιο της μάχης. Πάλεψε με τις φυσικές δυνάμες, ανάγκασέ τις να ζευτούν σε σκοπόν ανώτερό τους. Λευτέρωσε το πνεύμα που αγωνίζεται μέσα τους και λαχταράει να σμίξει με το πνεύμα που αγωνίζεται στα σωθικά σου.
Όταν στο χάος ο άνθρωπος παλεύοντας υποτάξει μια σειρά φαινόμενα στους νόμους του μυαλού του κι αυστηρά τους νόμους τούτους περικλείσει στο λόγο, ο κόσμος ανασαίνει, ταχτοποιούνται οι φωνές, ξεκαθαρίζονται τα μελλούμενα κι όλες οι σκοτεινές ατέλειωτες ποσότητες των αριθμών λευτερώνονται υποταζόμενες στη μυστική ποιότητα.
Με τη βοήθεια του νου μας βιάζουμε την ύλη να ’ρθει μαζί μας. Ξεστρατίζουμε τις δυνάμες που κατηφορούν, αλλάζουμε το ρέμα, μετουσιώνουμε τη σκλαβιά σ’ ελευτερία.
Δε λευτερώνουμε μονάχα Θεό παλεύοντας κι υποτάζοντας τον ορατό γύρα μας κόσμο ∙ δημιουργούμε Θεό.
Άνοιξε τα μάτια σου, φωνάζει ο Θεός ∙ θέλω να δω! Στύλωσε τ’ αυτιά σου, θέλω ν’ ακούσω! Πήγαινε μπροστά ∙ είσαι η κεφαλή μου!
Η πέτρα σώζεται, αν τη σηκώσουμε από τη λάσπη και τη χτίσουμε σ’ ένα σπίτι ή αν σκαλίσουμε απάνω της το πνέμα. Ο σπόρος σώζεται -τι θα πει σώζεται; Λευτερώνει το μέσα του Θεό – ανθίζοντας , καρπίζοντας, ξαναγυρίζοντας στο χώμα ∙ ας βοηθήσουμε τον σπόρο να σωθεί!
Μην καταδέχεσαι να ρωτάς:«Θα νικήσουμε; Θα νικηθούμε;» Πολέμα! Η επιχείρηση του Σύμπαντου, για μιαν εφήμερη στιγμή, όσο ζεις, να γίνει επιχείρηση δική σου. Τούτος είναι σύντροφοι, ο καινούργιος Δεκάλογός μας!
Aφιερωμένο στην ΑΥΤΟΣΥΝΕΙΔΗΣΙΑ της Ανθρωπότητας